Zygmunt Miłoszewski

polski pisarz i publicysta

Zygmunt Miłoszewski (ur. 8 maja 1976 w Warszawie) – polski powieściopisarz i publicysta, współautor scenariuszy filmowych i telewizyjnych, laureat Paszportu „Polityki” (2014). Autor powieści kryminalnych i sensacyjnych, m.in. trylogii kryminalnej o prokuratorze Teodorze Szackim.

Zygmunt Miłoszewski
Ilustracja
Zygmunt Miłoszewski, 2019
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1976
Warszawa

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

powieść kryminalna, powieść sensacyjna, literatura dziecięca, scenariusz filmowy, publicystyka

Ważne dzieła
Strona internetowa
M. Nogaś i Z. Miłoszewski, VI Festiwal Góry Literatury, Włodowice, 2020

Życiorys

edytuj

Wychował się w Warszawie. W 1995 zaczął pracować jako dziennikarz w „Super Expressie”, w którym pisał reportaże z sal sądowych. Potem współpracował z innymi wydawnictwami. Od 2003 do 2008 związany z „Newsweekiem” jako redaktor, później jako stały felietonista.

Jest miłośnikiem i znawcą gier komputerowych, pisał o nich na łamach „Newsweeka” oraz w serwisie internetowym Polygamia.pl.

Literacko zadebiutował w 2004 na łamach „Polityki” opowiadaniem Historia portfela, nadesłanym na konkurs organizowany przez Jerzego Pilcha[1]. Następnie rozpoczął współpracę z wydawnictwem W.A.B., które opublikowało wszystkie jego książki.

Nie posiada wyższego wykształcenia[2]. Deklaruje się jako socjalista[3] i ateista[4].

Jest starszym bratem scenarzysty i pisarza Wojtka Miłoszewskiego[5]. Jego żoną jest reżyserka teatralna Marta Miłoszewska.

Publikacje

edytuj
Powieści
  • Domofon (2005) – horror rozgrywający się w bloku z wielkiej płyty
  • Góry Żmijowe (2006) – fantastyczna baśń dla dzieci
  • Trylogia kryminalna o prokuratorze Teodorze Szackim[6]:
    • Uwikłanie (2007) – akcja rozgrywa się w Warszawie
    • Ziarno prawdy (2011) – akcja rozgrywa się w Sandomierzu
    • Gniew (2014) – akcja rozgrywa się w Olsztynie – data premiery: 8 października 2014[7] (ostatnia część trylogii długo funkcjonowała w zapowiedziach wydawniczych jako Na czerwonej ziemi)
  • Bezcenny (2013) – thriller, opowieść sensacyjno-przygodowa o odzyskiwaniu zaginionych dzieł sztuki
  • Jak zawsze (2017) – powieść political fiction, historia małżeństwa, które ma okazję na nowo przeżyć swój związek, i narodu, który może na nowo napisać swoją historię
  • Kwestia ceny (2020) – thriller, opowieść sensacyjno-przygodowa o poszukiwaniu zaginionych zbiorów
  • Hydropolis: Uciekaj (2022) – tom pierwszy trylogii dla nastolatków (il. Piotr Sokołowski)
  • Hydropolis: Walcz (2023) – tom drugi trylogii dla nastolatków
Opowiadania

Jest także autorem opowiadań publikowanych w antologiach[8] i prasie, m.in.:

  • Historia portfela, debiutanckie opowiadanie opublikowane pod pseudonimem Erich Stein w antologii Pisz do Pilcha. Opowiadań współczesnych trzydzieści i trzy (2005)
  • Jeden procent opublikowane w miesięczniku „Playboy” (10/2011) – bohaterem tego opowiadania jest prokurator Teodor Szacki, główny protagonista kryminałów Miłoszewskiego. Akcja opowiadania rozgrywa się w Olsztynie (chronologicznie po Ziarnie prawdy, a przed Gniewem)
  • Potęga wuzetki w antologii 2012 (2012)
  • Domiar opublikowane w tygodniku „Newsweek” (51-52/2012)
  • Czekając na buca. Jednoaktówka o niebezpieczeństwach spotkań z pisarzami w antologii jubileuszowej na 20-lecie wydawnictwa W.A.B. Autor przychodzi wieczorem (2012)
  • Idealny dzień lata w antologii Zachcianki. Dziesięć zmysłowych opowieści (2012)
  • Pycha w antologii 7 grzechów głównych: antologia (2012)
  • Umrzeć przed śmiercią opowiadanie współredagowane z czytelnikami portalu internetowego „Gadżetomania” (2013)
  • Utopay. Przyszłość wystawia rachunek. Antologia futurystycznych opowiadań o pieniądzach (2022)
Tłumaczenia

Wszystkie książki Miłoszewskiego ukazały się za granicą. Tłumaczone są na kilkanaście języków, m.in. na angielski, francuski, niemiecki, rosyjski, ukraiński, hebrajski, japoński, włoski czy hiszpański. Angielskie i amerykańskie wydanie Uwikłania zostało dostrzeżone przez pismo branżowe „Publishers Weekly” i docenione prestiżową, tzw. starred review[9]. Także kontynuacja tego cyklu kryminalnego, Ziarno prawdy, doczekała się w „Publishers Weekly” tego samego wyróżnienia[10].

Nagrody

edytuj
  • 2006: Wyróżnienie w konkursie o Nagrodę Literacką im. Kornela Makuszyńskiego za baśń dla dzieci Góry Żmijowe
  • 2008: Nagroda Wielkiego Kalibru dla najlepszej powieści kryminalnej i sensacyjnej 2007 za Uwikłanie
  • 2011: Nominacja do Paszportów „Polityki” tygodnika „Polityka” w kategorii „Literatura 2011”
  • 2012: Nagroda Wielkiego Kalibru dla najlepszej powieści kryminalnej i sensacyjnej 2011 za Ziarno prawdy
  • 2013: Tytuł Najgorętsza Książka Lata 2013 dla powieści Bezcenny – plebiscyt organizowany przez TVP Kultura w ramach festiwalu Literacki Sopot.
  • 2013: Róże Gali 2013 – nominacja w kategorii Książka za powieść Bezcenny[11]
  • 2014: Bestseller Empiku 2013 w kategorii „Literatura polska”, za najlepiej sprzedającą się powieść roku 2013 dla powieści Bezcenny[12]
  • 2014: Prix SNCF du polar (Francja) – nominacja do nagrody literackiej przyznawanej przez Francuskie Koleje Państwowe (SNCF) dla najlepszej powieści kryminalnej dla powieści Uwikłanie (Les impliqués)[13]
  • 2014: Prix du Polar Européen (Francja) – nominacja do nagrody literackiej francuskiego tygodnika „Le Point” dla najlepszej powieści kryminalnej dla powieści Uwikłanie (Les impliqués)[14]
  • 2014: Grand Prix des Lectrices de Elle (Francja) – nominacja do nagrody literackiej czytelników francuskiego wydania miesięcznika „Elle” dla powieści Uwikłanie (Les impliqués)[15]
  • 2015: Tytuł Najlepsza Książka 2014 roku dla powieści Gniew przyznany w plebiscycie organizowanym przez Radiowy Dom Kultury „Trójki” (głosowanie słuchaczy Programu III Polskiego Radia)[16]
  • 2015: Paszport „Polityki” w kategorii „Literatura 2014”[17]
  • 2015: Bestseller Empiku 2014 w kategorii „Literatura polska”, za najlepiej sprzedającą się powieść roku 2014 dla powieści Gniew
  • 2015: Prix du Polar Européen (Francja) – nominacja do nagrody literackiej francuskiego tygodnika „Le Point” za najlepszą powieść kryminalną dla Ziarna prawdy (Un fond de vérité)[14]
  • 2015: Nominacja do Wawrzynu – Literackiej Nagrody Warmii i Mazur za rok 2014 dla powieści Gniew[18]
  • 2015: Nominacja do Nagrody Wielkiego Kalibru dla najlepszej powieści kryminalnej i sensacyjnej 2014 za Gniew[19]
  • 2015: Nominacja do Le Prix du Livre européen / European Book Prize za powieść Ziarno prawdy[20]
  • 2015: Nagroda blogerów książkowych Złota Zakładka 2015 w kategorii „Najciekawsza intryga” dla powieści Gniew[21]
  • 2015: Nagroda blogerów książkowych Złota Zakładka 2015 w kategorii „Najmroczniejsza powieść” dla powieści Gniew[21]
  • 2015: Róża Gali 2015 w kategorii Książka, nagroda za powieść Gniew[22]
  • 2018: Bestseller Empiku 2017 w kategorii „Literatura polska”, za najlepiej sprzedającą się powieść roku 2017 dla powieści Jak zawsze[23]
  • 2018: Książka Roku 2017 w kategorii „Literatura piękna”, wybrana przez czytelników w plebiscycie portalu Lubimy Czytać, dla powieści Jak zawsze[24]
  • 2018: Róża Gali 2018 w kategorii Książka, nagroda za powieść Jak zawsze[25]
  • 2020: laureat Honorowej Nagrody Wielkiego Kalibru, przyznawanej za całokształt twórczości[26]

Ekranizacje i adaptacje

edytuj

W 2010 reżyser Jacek Bromski zrealizował filmową adaptację Uwikłania. Obraz miał premierę 3 czerwca 2011. W rolach głównych wystąpili Maja Ostaszewska i Marek Bukowski. Filmowe Uwikłanie znacznie różni się od literackiego pierwowzoru: bohaterem powieści jest doświadczony prokurator Teodor Szacki, a filmu początkująca prokurator Agata Szacka, akcja została przeniesiona z Warszawy (w książce) do Krakowa (film).

Prawa do filmowej adaptacji Ziarna prawdy zostały kupione przez Studio Filmowe „Rewers”. Ziarno prawdy zekranizował Borys Lankosz, który napisał scenariusz wspólnie z autorem, Zygmuntem Miłoszewskim. Głównym bohaterem jest, tak jak w powieściowym oryginale, prokurator Teodor Szacki (grany przez Roberta Więckiewicza), a akcja filmu rozgrywa się w Sandomierzu. Premiera w Polsce odbyła się 30 stycznia 2015.

3 września 2015 roku Telewizja Polska rozpoczęła emisję serialu kryminalnego Prokurator według scenariusza Braci Miłoszewskich (czyli Zygmunta Miłoszewskiego i Wojciecha Miłoszewskiego). W tytułowej roli prokuratora Kazimierza Procha występuje Jacek Koman, partnerują mu m.in. Magdalena Cielecka i Wojciech Zieliński[27]. Reżyserowali Jacek Filipiak i Maciej Pieprzyca. Serial zdobył nagrodę Orła 2016 w kategorii Najlepszy Filmowy Serial Fabularny[28]

Słuchowiska i audiobooki

edytuj
  • Uwikłanie czyta Robert Jarociński,
  • Ziarno prawdy czyta Robert Jarociński,
  • Gniew czyta Robert Jarociński
  • Idealny dzień lata (opowiadanie z antologii Zachcianki), czytają Joanna Trzepiecińska i Zbigniew Zamachowski,
  • Bezcenny czyta Andrzej Chyra,
  • Umrzeć przed śmiercią (opowiadanie) czyta Andrzej Chyra.
  • Domofon horror w wydaniu dźwiękowym, słuchowisko zrealizowane przez Polskie Radio Olsztyn.
  • Entanglement: The Reflection Room (cz.1) i Antigone in Warsaw (cz. 2) – adaptacja powieści Uwikłanie na dwuczęściowe słuchowisko radiowe zrealizowane przez BBC. W roli Teodora Szackiego wystąpił Brian Dick[29].
  • Jak zawsze czytają Kazimierz Kaczor, Dorota Kolak, Kamila Baar-Kochańska, Modest Ruciński. Słowa od autora nagrane przez Zygmunta Miłoszewskiego[30]
  • Mierzeja thriller w wydaniu dźwiękowym[31].

Przypisy

edytuj
  1. Zygmunt Miłoszewski | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  2. Redakcja, Zygmunt Miłoszewski: Praca pisarza jest jak każda inna. Tylko bardziej niewdzięczna i nudna [online], Polska Times, 19 kwietnia 2014 [dostęp 2021-09-22] (pol.).
  3. Zygmunt Miłoszewski w „Jak oni pracują 2": Los pokarał mnie za próbę bycia celebrytą [FRAGMENT] [online], gazetapl [dostęp 2019-11-17] (pol.).
  4. Polityka i obyczaje. polityka.pl, 2021-03-09. [dostęp 2021-09-23]. (pol.).
  5. Wojtek i Zygmunt Miłoszewscy [online], Wywiadowcy.pl, 23 czerwca 2017 [dostęp 2021-09-27] (pol.).
  6. Miłoszewski Zygmunt – Portal Kryminalny [online], portalkryminalny.pl [dostęp 2024-02-05] (ang.).
  7. Zapowiedzi i nowości wydawnicze: Gniew. Instytut Książki. [dostęp 2014-10-08].
  8. Miłoszewski. lubimyczytać.pl. [dostęp 2017-03-04].
  9. „Publishers Weekly”, 28.06.2010.
  10. A Grain of Truth, „Publishers Weekly”, 19.11.2012 (ang.) [dostęp 2012-11-23].
  11. RÓŻE GALI 2013 Zobacz nominowanych w kategorii Książka – www.Gala.pl – Ekskluzywny serwis o gwiazdach. Gala.pl. [dostęp 2015-11-17]. (pol.).
  12. Bestsellery Empiku 2013 rozdane!. empik.com. [dostęp 2017-03-04].
  13. Sélection hiver du Prix SNCF du polar. k-libre.fr, 23 stycznia 2014. [dostęp 2017-03-04].
  14. a b Le Prix Le Point du polar européen | Quais du Polar [online], www.quaisdupolar.com [dostęp 2017-11-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-01] (fr.).
  15. Sélection policier: « Les Impliqués» de Zygmunt Miloszewski – Elle [online], www.elle.fr [dostęp 2017-11-28] (fr.).
  16. Oto najlepsi 2014! – Trójka – polskieradio.pl.
  17. Laureaci Paszportów Polityki 2014: Zygmunt Miłoszewski. [dostęp 2015-01-13].
  18. WAWRZYN – Literacka Nagroda Warmii i Mazur za rok 2014 [online], www.wbp.olsztyn.pl [dostęp 2017-11-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-19].
  19. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-18)].
  20. LubimyCzytać: lubimyczytac.pl. [dostęp 2015-07-10].
  21. a b Złota Zakładka. www.facebook.com. [dostęp 2015-11-04].
  22. RÓŻE GALI 2015 KATEGORIA KSIĄŻKI – ZYGMUNT MIŁOSZEWSKI – www.Gala.pl – Ekskluzywny serwis o gwiazdach. Gala.pl. [dostęp 2015-11-17]. (pol.).
  23. Poznaj laureatów Plebiscytu Bestsellery Empiku 2017 [online], www.empik.com [dostęp 2018-02-08] (pol.).
  24. Najlepsze Książki Roku 2017 – wyniki plebiscytu [online] [dostęp 2018-03-15] (pol.).
  25. RÓŻE GALI 2018 KATEGORIA KSIĄŻKI – ZYGMUNT MIŁOSZEWSKI – www.Gala.pl – Ekskluzywny serwis o gwiazdach. Gala.pl. [dostęp 2020-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-21)]. (pol.).
  26. Zygmunt Miłoszewski laureatem Honorowej Nagrody Wielkiego Kalibru 2020 [online], instytutksiazki.pl, 3 listopada 2020 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  27. Prokurator. Nowy serial jesienią 2015 w TVP2. se.pl, 2015-06-30. [dostęp 2015-07-27].
  28. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2016-03-10].
  29. BBC Radio 4 – Drama, Reading Europe – Poland: Entanglement, The Reflection Room [online], www.bbc.co.uk [dostęp 2017-11-28] (ang.).
  30. Wywiad z Zygmuntem Miłoszewskim – Aktualności – [online], virtualo.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  31. Mierzeja [online], www.empik.com [dostęp 2022-07-15] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj