Ambrose Bierce

amerykański dziennikarz, satyryk i pisarz

Ambrose Gwinett Bierce (ur. 24 czerwca 1842, zm. w grudniu 1913 lub na początku 1914 roku prawdopodobnie w Meksyku) – dziennikarz, satyryk i nowelista amerykański, uczestnik wojny secesyjnej; także aforysta i filozof sceptyk.

Ambrose Bierce
Ilustracja
Ambrose Bierce (1892)
Imię i nazwisko

Ambrose Gwinett Bierce

Data urodzenia

24 czerwca 1842

Data śmierci

grudzień 1913 lub początek 1914

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

czarny romantyzm
powieść grozy

podpis
Strona internetowa

Często określany jako prekursor „czarnej literatury XX wieku[1], jeden z najwybitniejszych twórców wczesnej literatury grozy.

Twórczość

edytuj

Jest autorem m.in. opowiadań: Droga w świetle księżyca, Olej z psa, Moje ulubione morderstwo. Bierce tworzy w nich świat okrutny, pełen patologii i perwersji, niepodlegający żadnym zasadom moralnym. Groza Bierce'a jest niejako zaprzeczeniem transcendetnego, wypływającego z duszy, surrealistycznego strachu Edgara Allana Poego – autor Jeźdźca na niebie zwraca uwagę na grozę przynależącą do świata materialnego, "podskórną" i brutalną w swojej przyziemności. Opisy Bierce'a cechuje całkowita beznamiętność w przedstawianiu sadyzmu i okrucieństwa. Częste epatowanie krwią, nagromadzenie makabrycznych wątków dały zaczątek do traktowania horroru w kategoriach gore. Często nawiązywał do własnych doświadczeń wojennych oraz do pionierskiego życia w Ameryce Północnej, ukazując powszechną wówczas biedę, zacofanie i pijaństwo, które sprawnie zaprzęgał do potrzeb literatury grozy. Charakterystyczny dla grozy Ambrose Bierca jest model świata – to universum pozbawione wszelkiej przypadkowości, gdzie zbrodnie sprzed lat powracają, aby nakręcać spiralę wszechogarniającego koszmaru. Na kanwie dwóch opowiadań Bierce'a Droga w świetle księżyca oraz Śmierć Halpina Fraysera Witold Orzechowski nakręcił w roku 1972 film telewizyjny pod tytułem Droga w świetle księżyca[2].

The Devil's Dictionary

edytuj

Autor słynnego The Devil's Dictionary, zawierającego przepełnione czarnym humorem definicje wielu pojęć, np.:

  • FUTURE, n.: That period of time in which our affairs prosper, our friends are true and our happiness is assured.
  • HOMICIDE, n.: The slaying of one human being by another. There are four kinds of homicide: felonious, excusable, justifiable, and praiseworthy, but it makes no great difference to the person slain whether he fell by one kind or another -- the classification is for advantage of the lawyers.
  • YEAR, n.: A period of three hundred and sixty-five disappointments.

The Devil's Dictionary jest dostępny przez protokół dict, m.in. jako pakiet dict-devil w Debianie.

Odniesienia w kulturze

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Ambrose Bierce – „Czy to się mogło zdarzyć?” [online], wydawnictwoliterackie.pl [zarchiwizowane z adresu 2007-02-10].
  2. Film Polski [online].
  3. Gary Fishgall: Gregory Peck: A Biography. Simon & Schuster, 2002, s. 316–318. ISBN 0-684-85290-X. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj