August Ferdinand Möbius

niemiecki matematyk, astronom

August Ferdinand Möbius (ur. 17 listopada 1790 w Schulpforte, zm. 26 września 1868 w Lipsku[1]) – niemiecki matematyk i astronom. Najbardziej znany z badań kształtu, który nosi jego nazwisko – wstęgi Möbiusa – oraz jako pionier topologii[2].

August Ferdinand Möbius
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 listopada 1790
Schulpforte

Data i miejsce śmierci

26 września 1868
Lipsk

Zawód, zajęcie

matematyk, astronom

Życiorys

edytuj

Studiował na Uniwersytecie w Lipsku, początkowo prawo, później zmienił zainteresowania na matematykę, fizykę i astronomię. Studia ukończył w 1809. W 1813 pojechał do Getyngi, gdzie studiował astronomię pod kierunkiem Gaussa. Potem studiował matematykę w Halle pod kierunkiem Pfaffa. Pracę doktorską napisał o astronomii (O okultacji gwiazd stałych, 1815), ale jego habilitacja dotyczyła równań trygonometrycznych. Od 1816 zatrudniony na Uniwersytecie w Lipsku i w Obserwatorium w Lipsku[3].

Dorobek

edytuj
 
Wstęga Möbiusa wyrzeźbiona w granicie przez Maxa Billa

Jeden z twórców nowoczesnej geometrii algebraicznej, pierwszy wprowadził współrzędne jednorodne w geometrii rzutowej, podał nową klasyfikację krzywych i powierzchni oraz pojęcie przekształcenia rzutowego. Znany m.in. z odkrycia (w roku 1831) funkcji Möbiusa oraz (w roku 1858, niezależnie od Johanna Benedicta Listinga) wstęgi Möbiusa – nieorientowalnej powierzchni dwuwymiarowej, która (gdy rozważana jako zanurzona w przestrzeni trójwymiarowej) ma tylko jedną stronę.

Prace Möbiusa z dziedziny astronomii:

  • De Computandis Occultationibus Fixarum per Planetas (1815)
  • Die Hauptsätze der Astronomie (1836)
  • Die Elemente der Mechanik des Himmels (1843).

Jego imieniem nazwano planetoidę (28516) Möbius.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj