Bartłomiej Krukar[1] (ur. 15 sierpnia 1891 w Posadzie Górnej, zm. 18 listopada 1938 w Sanoku) – polski duchowny rzymskokatolicki, prepozyt, proboszcz parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Sanoku. Radny miejski, działacz społeczny.

Bartłomiej Krukar
Proboszcz
Ilustracja
ks. Bartłomiej Krukar (1934)
Data i miejsce urodzenia

15 sierpnia 1891
Posada Górna

Data i miejsce śmierci

18 listopada 1938
Sanok

Proboszcz Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku
Okres sprawowania

1933–1938

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1918

Życiorys

edytuj

Urodził się 15 sierpnia 1891 w Posadzie Górnej koło Rymanowa[2][3]. Był synem Jana, tamtejszego gospodarza[2]. Kształcił się w C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie w 1910 ukończył VI klasę[4]. W 1913 ukończył C. K. Gimnazjum z wykładowym językiem polskim w Przemyślu[5].

W 1918 otrzymał święcenia kapłańskie i został duchownym rzymskokatolickim[6][7][8]. Był wikarym w Samborze, a w 1920 został administratorem tamtejszej parafii[9]. Na początku 1921 jako wikary w Samborze został mianowany zastępcą katechety w tamtejszym II Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika[10] i pracował tam w kolejnych latach[11], a od 1922 był także katechetą Prywatnego Seminarium Żeńskiego w Samborze[12] i pracował w Samborze jako katecheta w latach 20[13]. Przed 1926 przystąpił do Związku Misyjnego Kleru[14]. W 1927 został przeniesiony ze stanowiska katechety w Gimnazjum w Łańcucie na stanowisko katechety Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Samborze[15][16][17]. Z tej posady został zwolniony w październiku 1933[18].

18 lipca 1933 został proboszczem parafii pw. Przemienienia Pańskiego działającej w kościele pod tym wezwaniem[19][20]. 1 października 1933 dokonał tam odsłonięcia tablicy pamiątkowem z popiersiem Jana III Sobieskiego, ustanowionej w 250. rocznicę zwycięstwa w Bitwie pod Wiedniem z 12 września 1683 roku[21][22][23][24]. Dokonał uzupełnienia wyposażenia świątyni, m.in. za jego sprawą położono posadzkę. Jako przedstawiciel duchowieństwa zasiadł w radzie miejskiej w Sanoku[25]. Był inspektorem doktryny religijnej w sanockich szkołach średnich[26]. Objął funkcję prepozyta[27]. Od lutego 1934 pełnił funkcję wicedziekana Dekanatu Sanok[28][27][29]. Otrzymał tytuł Expositorium Canonicale[30][31].

Sprawował mandat rady miejskiej w Sanoku jako przedstawiciel duchowieństwa[25][32]. Zasiadł w Radzie Opiekuńczej Katolickiego Związku Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku i był jego członkiem wspierającym[33]. W 1936 otrzymał dylom zasługi, przyznany przez Zarząd Okręgu Wojewódzkiego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej we Lwowie z okazji „XIII Tygodnia L.O.P.P.”[34]. W drugiej połowie lat 30. zasiadał w radzie nadzorczej Komunalnej Kasy Oszczędności Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka, funkcjonującej w budynku przy ul. Tadeusza Kościuszki 4[35][36].

Był chory na gruźlicę i cukrzycę[3]. Zmarł 18 listopada 1938 w Sanoku w wieku 47 lat i w 20 roku kapłaństwa[27][37][38][39][40]. Pogrzeb odbył się w Sanoku 21 listopada 1938[27]. Został pochowany na cmentarzu w Rymanowie[40][41].

Przypisy

edytuj
  1. W ewidencji kościelnej piśmiennictwa diecezji przemyskiej przed 1939 tożsamość zapisywana w języku łacińskim jako „Bartholomaeus Krukar”.
  2. a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 210.
  3. a b Zając. Parafia 1997 ↓, s. 47.
  4. XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 81.
  5. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum z wykładowym językiem polskim w Przemyślu za rok szkolny 1913. Przemyśl: 1913, s. 22, 37.
  6. Elenchus Cleri Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1924. Przemyśl: 1924, s. 106.
  7. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1934. Przemyśl: 1934, s. 212.
  8. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1937. Przemyśl: 1937, s. 215.
  9. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 7-8, s. 92, lipiec-sierpień 1920. 
  10. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1-3, s. 40, styczeń-marzec 1921. 
  11. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 155.
  12. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 9-12, s. 174, wrzesień-grudzień 1922. 
  13. Elenchus Cleri Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1924. Przemyśl: 1924, s. 69, 90.
  14. Związek Misyjny Kleru. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 10, s. 211, październik 1926. 
  15. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 3, s. 104, 1927. 
  16. Kronika. Wiadomości diecezjalne. „Ziemia Przemyska”, s. 3, Nr 10 z 5 marca 1927. 
  17. Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 523, Nr 12 z 10 grudnia 1928. 
  18. Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 438, Nr 10 z 25 października 1933. 
  19. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Nr 6/8, s. 271, 1933. 
  20. Zając. Parafia 1997 ↓, s. 47, 75.
  21. Edward Zając: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. W stulecie konsekracji 1897-1997. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1997, s. 69. ISBN 83-905046-4-2.
  22. Tablica pamiątkowa 250 rocznicy odsieczy wiedeńskiej w Kościele Przemienienia Pańskiego w Sanoku. www.wilanow-palac.pl. [dostęp 2012-07-21]. (pol.).
  23. Franciszek Oberc, Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka, Sanok 1998, s. 37.
  24. Sanok - tablica upamiętniająca 250 rocznicę zwycięstwa pod Wiedniem. www.miejscapamiecinarodowej.pl. [dostęp 2012-07-21]. (pol.).
  25. a b Wojciech Sołtys, Miasto i jego władze, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 513, 515.
  26. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1937. Przemyśl: 1937, s. 168.
  27. a b c d Bartłomiej Krukar. Nekrolog. „Głos Narodu”, s. 4, Nr 318 z 19 listopada 1938. 
  28. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Nr 2, s. 59, 1934. 
  29. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1937. Przemyśl: 1937, s. 139.
  30. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1934. Przemyśl: 1934, s. 139.
  31. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1937. Przemyśl: 1937, s. 142.
  32. Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002. ISBN 83-909787-8-4.
  33. Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku 1923-1934. Jednodniówka. Sanok: Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku, 1934, s. 18, 34.
  34. Odznaczenia L. O. P. P.. „Wschód”. Nr 26, s. 8, 10 października 1936. 
  35. Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu. Warszawa: 1936, s. Nr 409.
  36. Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu. Warszawa: 1938, s. Nr 415.
  37. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sygn. 104/118.
  38. Zając. Parafia 1997 ↓, s. 48, 77.
  39. Edward Zając wskazał datę zgonu 19 listopada 1938.
  40. a b Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Z. 1, s. 42, 1939. 
  41. Zając. Parafia 1997 ↓, s. 48.

Bibliografia

edytuj