Bieg na 10 000 metrów

konkurencja lekkoatletyczna

Bieg na 10 000 metrów – konkurencja lekkoatletyczna, zaliczana do biegów długich. Zawodnicy pokonują 25 okrążeń bieżni stadionu.

Konkurencja rozgrywana jest przez mężczyzn od igrzysk w 1912 roku w Sztokholmie, natomiast przez kobiety dopiero od 1988 roku.

Rekordziści

edytuj

mężczyźni

edytuj
czas zawodnik państwo data miejsce
Rekord świata 26:11,00 Joshua Cheptegei   Uganda 7 października 2020 Walencja
Rekord Europy 26:46,57 Mohamed Farah   Wielka Brytania 3 czerwca 2011 Eugene
Rekord Polski 27:53,61 Jerzy Kowol   Polska 29 sierpnia 1978 Praga

kobiety

edytuj
czas zawodniczka państwo data miejsce
Rekord świata 28:54,14[1] Beatrice Chebet   Kenia 25 maja 2024 Eugene
Rekord Europy 29:06,82 Sifan Hassan   Holandia 6 czerwca 2021 Hengelo
Rekord Polski 31:43,51 Karolina Jarzyńska   Polska 27 czerwca 2013 Ostrawa

Najlepsi zawodnicy wszech czasów

edytuj

mężczyźni

edytuj

Poniższa tabela przedstawia listę 10 najlepszych biegaczy na 10 000 m w historii tej konkurencji (stan na 16 czerwca 2024).

lp. wynik zawodnik państwo data miejsce
1. 26:11,00 Joshua Cheptegei   Uganda 7 października 2020 Walencja
2. 26:17,53 Kenenisa Bekele   Etiopia 26 sierpnia 2005 Bruksela
3. 26:22,75 Haile Gebrselassie   Etiopia 1 czerwca 1998 Hengelo
4. 26:27,85 Paul Tergat   Kenia 22 sierpnia 1997 Bruksela
5. 26:30,03 Nicholas Kemboi(inne języki)   Kenia 5 września 2003 Bruksela
6. 26:30,74 Abebe Dinkesa(inne języki)   Etiopia 19 maja 2005 Hengelo
7. 26:31,01 Yomif Kejelcha   Etiopia 14 czerwca 2024 Nerja
8. 26:31,13 Berihu Aregawi   Etiopia 14 czerwca 2024 Nerja
9. 26:33,84 Grant Fisher   Stany Zjednoczone 6 marca 2022 San Juan Capistrano
10. 26:33,93 Jacob Kiplimo   Uganda 19 maja 2021 Ostrawa

kobiety

edytuj

Poniższa tabela przedstawia listę 10 najlepszych biegaczek na 10 000 m w historii tej konkurencji (stan na 25 maja 2024 r.)

lp. wynik zawodniczka państwo data miejsce
1. 28:54,14 Beatrice Chebet   Kenia 25 maja 2024 Eugene
2. 29:01,03 Letesenbet Gidey   Etiopia 8 czerwca 2021 Hengelo
3. 29:05,92 Gudaf Tsegay   Etiopia 25 maja 2024 Eugene
4. 29:06,82 Sifan Hassan   Holandia 6 czerwca 2021 Hengelo
5. 29:17,45 Almaz Ayana   Etiopia 12 sierpnia 2016 Rio de Janeiro
6. 29:26,89 Lilian Kasait Rengeruk   Kenia 25 maja 2024 Eugene
7. 29:27,59 Margaret Chelimo Kipkemboi   Kenia 25 maja 2024 Eugene
8. 29:31,78 Wang Junxia   Chiny 8 września 1993 Pekin
9. 29:32,53 Vivian Jepkemoi Cheruiyot   Kenia 12 sierpnia 2016 Rio de Janeiro
10. 29:42,56 Tirunesh Dibaba   Etiopia 12 sierpnia 2016 Rio de Janeiro

Chronologia rekordu świata w biegu na 10 000 metrów

edytuj

Mężczyźni[2]

edytuj
Wynik Zawodnik Reprezentacja Data Miejsce
30:58,8h Jean Bouin   Francja 1911-11-16 16 listopada 1911(dts)   Colombes
30:40,2h Paavo Nurmi   Finlandia 1921-06-22 22 czerwca 1921(dts)   Sztokholm
30:35,4h Ville Ritola   Finlandia 1924-05-25 25 maja 1924(dts)   Helsinki
30:23,2h Ville Ritola   Finlandia 1924-07-06 6 lipca 1924(dts)   Paryż
30:06,2h Paavo Nurmi   Finlandia 1924-08-31 31 sierpnia 1924(dts)   Kuopio
30:05,6h Ilmari Salminen   Finlandia 1937-07-18 18 lipca 1937(dts)   Kouvola
30:02,0h Taisto Mäki   Finlandia 1938-09-29 29 września 1938(dts)   Tampere
29:52,6h Taisto Mäki   Finlandia 1939-09-17 17 września 1939(dts)   Helsinki
29:35,4h Viljo Heino   Finlandia 1944-08-25 25 sierpnia 1944(dts)   Helsinki
29:28,2h Emil Zátopek   Czechosłowacja 1949-06-11 11 czerwca 1949(dts)   Ostrawa
29:27,2h Viljo Heino   Finlandia 1949-09-01T00:00:00.001 1 września 1949(dts)   Kokkola
29:21,2h Emil Zátopek   Czechosłowacja 1949-10-22 22 października 1949(dts)   Ostrawa
29:02,6h Emil Zátopek   Czechosłowacja 1950-08-04 4 sierpnia 1950(dts)   Turku
29:01,6h Emil Zátopek   Czechosłowacja 1953-11-01T00:00:00.001 1 listopada 1953(dts)   Stará Boleslav
28:54,2h Emil Zátopek   Czechosłowacja 1954-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1954(dts)   Bruksela
28:42,8h Sándor Iharos   Węgry 1956-07-15 15 lipca 1956(dts)   Budapeszt
28:30,4h Wołodymyr Kuc   ZSRR 1956-09-11 11 września 1956(dts)   Moskwa
28:18,8h Piotr Bołotnikow   ZSRR 1960-10-15 15 października 1960(dts)   Kijów
28:18,2h Piotr Bołotnikow   ZSRR 1962-08-11 11 sierpnia 1962(dts)   Moskwa
28:15,6h Ron Clarke   Australia 1963-12-18 18 grudnia 1963(dts)   Melbourne
27:39,89 Ron Clarke   Australia 1965-07-14 14 lipca 1965(dts)   Oslo
27:38,35 Lasse Virén   Finlandia 1972-09-03 3 września 1972(dts)   Monachium
27:30,80 David Bedford   Wielka Brytania 1973-07-13 13 lipca 1973(dts)   Londyn
27:30,47 Samson Kimobwa   Kenia 1977-06-30 30 czerwca 1977(dts)   Helsinki
27:22,47 Henry Rono   Kenia 1978-06-11 11 czerwca 1978(dts)   Wiedeń
27:13,81 Fernando Mamede   Portugalia 1984-07-02 2 lipca 1984(dts)   Sztokholm
27:08,23 Arturo Barrios   Meksyk 1989-08-18 18 sierpnia 1989(dts)   Berlin
27:07,91 Richard Chelimo   Kenia 1993-07-05 5 lipca 1993(dts)   Sztokholm
26:58,38 Yobes Ondieki   Kenia 1993-07-10 10 lipca 1993(dts)   Oslo
26:52,23 William Sigei   Kenia 1994-07-22 22 lipca 1994(dts)   Oslo
26:43,53 Haile Gebrselassie   Etiopia 1995-06-05 5 czerwca 1995(dts)   Hengelo
26:38,08 Salah Hissou   Maroko 1996-08-23 23 sierpnia 1996(dts)   Bruksela
26:31,32 Haile Gebrselassie   Etiopia 1997-07-04 4 lipca 1997(dts)   Oslo
26:27,85 Paul Tergat   Kenia 1997-08-22 22 sierpnia 1997(dts)   Bruksela
26:22,75 Haile Gebrselassie   Etiopia 1998-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1998(dts)   Hengelo
26:20,31 Kenenisa Bekele   Etiopia 2004-06-08 8 czerwca 2004(dts)   Ostrawa
26:17,53 Kenenisa Bekele   Etiopia 2005-08-26 26 sierpnia 2005(dts)   Bruksela
26:11,00 Joshua Cheptegei   Uganda 2020-10-07 7 października 2020(dts)   Walencja
Wynik Zawodniczka Reprezentacja Data Miejsce
32:17,20 Jelena Sipatowa   ZSRR 1981-09-16 16 września 1981(dts)   Moskwa
31:35,3h Mary Tabb   Stany Zjednoczone 1982-07-16 16 lipca 1982(dts)   Eugene
31:35,01 Ludmiła Baranowa   ZSRR 1983-05-29 29 maja 1983(dts)   Krasnodar
31:27,58 Raisa Sadriejdinowa   ZSRR 1983-09-07 7 września 1983(dts)   Odessa
31:13,78 Olga Bondarienko   ZSRR 1984-06-24 24 czerwca 1984(dts)   Kijów
30:59,42 Ingrid Kristiansen   Norwegia 1985-07-27 27 lipca 1985(dts)   Oslo
30:13,74 Ingrid Kristiansen   Norwegia 1986-07-05 5 lipca 1986(dts)   Oslo
29:31,78 Wang Junxia   Chiny 1993-09-08 8 września 1993(dts)   Pekin
29:17,45 Almaz Ayana   Etiopia 2016-08-12 12 sierpnia 2016(dts)   Rio de Janeiro
29:06,82 Sifan Hassan   Holandia 2021-06-06 6 czerwca 2021(dts)   Hengelo
29:01,03 Letesenbet Gidey   Etiopia 2021-06-08 8 czerwca 2021(dts)   Hengelo
28:54,14 Beatrice Chebet   Kenia 2024-05-25 25 maja 2024(dts)   Eugene

Polscy finaliści olimpijscy (1-8)

edytuj

mężczyźni

edytuj

Polacy w dziesiątkach światowych tabel rocznych

edytuj

mężczyźni

edytuj
  • 1930 – 6. Janusz Kusociński, 31:39,8[4]
  • 1932 – 1. Janusz Kusociński, 30:11,4[4]
  • 1955 – 7. Jerzy Chromik, 29:23,0[4]
  • 1956 – 5. Zdzisław Krzyszkowiak, 29:05,0[4]
  • 1956 – 6. Jerzy Chromik, 29:10,0[4]
  • 1958 – 1. Zdzisław Krzyszkowiak, 28:56,0[4]
  • 1958 – 5. Stanisław Ożóg, 29:03,2[4]
  • 1960 – 7. Zdzisław Krzyszkowiak, 28:52,4[4]
  • 1965 – 10. Kazimierz Zimny, 28:46,0

Polacy w rankingu Track & Field News

edytuj

mężczyźni

edytuj
  • 1955: 7. Jerzy Chromik
  • 1956: 5. Zdzisław Krzyszkowiak
  • 1956: 6. Jerzy Chromik
  • 1958: 1. Zdzisław Krzyszkowiak
  • 1958: 6. Stanisław Ożóg
  • 1960: 7. Zdzisław Krzyszkowiak

kobiety

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Niesamowity rekord Beatrice Chebet! Jest pierwszą kobietą, która to zrobiła. polsatsport.pl. [dostęp 2024-05-26].
  2. World Record Progression of 10,000 Metres (Male–Senior) [online], worldathletics.org [dostęp 2025-06-17] (ang.).
  3. World Record Progression of 10,000 Metres (Female–Senior) [online], worldathletics.org [dostęp 2025-06-17] (ang.).
  4. a b c d e f g h Janusz Waśko: Polscy lekkoatleci na listach światowych 1921-2010. Zamość: grudzień 2011, s. 18.