Bierkowo

wieś w województwie pomorskim

Bierkowo (kaszb. Biérkòwò[5], niem. Birkow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Redzikowo[4][6].

Bierkowo
wieś
Ilustracja
Kościół filialny św. Józefa (1895)
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Redzikowo

Wysokość

62 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

1093[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-200[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0750570[4]

Położenie na mapie gminy Redzikowo
Mapa konturowa gminy Redzikowo, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bierkowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Bierkowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Bierkowo”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bierkowo”
Ziemia54°28′39″N 16°55′52″E/54,477500 16,931111[1]

Wieś jest siedzibą sołectwa Bierkowo w którego skład wchodzi również miejscowość Miednik. Zbudowana na planie ulicówki, z główną zabudową zogniskowaną o 700 m na południe od gminnej drogi SłupskDarłowo, będącej przedłużeniem słupskiej ul. 3 Maja, wzdłuż której do centrum miasta jest ze wsi ok. 6 km. Na zachód od Bierkowa, w bezpośrednim jego pobliżu bierze początek Moszczeniczka, niewielki dopływ Wieprzy.

Do 1954 część miasta Słupsk[7]. W latach 1975–1998 – miejscowość administracyjnie należy do województwa słupskiego.

Nazwa ma pochodzenie słowiańskie i jest wzmiankowana po raz pierwszy w 1628. Ma charakter dzierżawczy i powstała przez dodanie do nazwy osobowej Bier(e)k formantu -owo[8]. Niemiecka nazwa Birkow jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej z adideacją do nazwy pospolitej Birke „brzoza”'[9].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Biérkòwò[10].

Historia

edytuj
  • W starożytności osadnictwo pod wpływem Rzymian – odkryto w okolicy skarb monet rzymskich.
  • 1628 – najstarszy zapis nazwy wsi: Birckow,
  • 1779 – aż do 1945 roku wieś funkcjonowała w dokumentach jako: Birkow,
  • 1784 – wieś liczyła łącznie 21 domów w tym folwark i 12 gospodarstw chłopskich,
  • 1800 – lub około tej daty rozparcelowany został majątek królewski, ulicom nadano nazwy, z początkiem wieku wybudowano pośrodku wsi masywny dom z wieżą z dzwonem adaptowany jako szkoła,
  • 1895 – wybudowano kościół filialny pod wezwaniem św. Józefa należący do parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Bruskowie Wielkim (przebudowany w 1924)[11],
  • 1922 – założono Wassergenossenschaft Gross Brüskow–Birkow–Strellin, spółdzielnię utrzymującą kanał rzeki Słupi na wysokości Strzelina; oprócz niej do 1939 roku działały jeszcze Motzbachgenossenschaft odpowiedzialna za meliorację Moszczeniczki oraz Molkereigenossenschaft produkująca mleko,
  • 1942 – we wsi funkcjonowała kasa pożyczkowo-oszczędnościowa, mleczarnia, zakład instalacji energetycznych, rybiarnia, masarnia, młyny, sklepy wielobranżowe, usługi świadczyli mistrz budowlany, kowale, krawcy, szewcy i stolarze,
  • 1945 – wkroczenie Armii Czerwonej,
  • 1966 – oddano do użytku budynek nowej szkoły stanowiący centrum wsi; do szkoły podstawowej dojeżdżają dzieci z Bruskowa Wielkiego, Bruskowa Małego, Krzemienicy, Wierzbięcina i Swołowa.

Infrastruktura

edytuj
 
Szkoła Podstawowa im. W. Witosa (tysiąclatka)

Kanalizacja. Nowe oświetlenie. Nowe chodniki. Nowe drogi asfaltowe. Stacja redukcyjna gazu ziemnego, szkoła, świetlica wiejska, dwa place zabaw.

55 gospodarstw rolnych o powierzchni od 1 do 55 ha zajmujących się uprawami oraz hodowlą.

Firma ORvita produkująca czystej odmiany produkty orkiszowe, palarnia kawy, wędzarnia ryb, ubojnia zwierząt, stolarnie, sklepy.

Dwie duże firmy: Fabryka Przekładni Kątowych (150 osób), KDP (120 osób).

Nieopodal Bierkowa jedyne w powiecie wysypisko śmieci spełniające normy UE.

Najbliższa stacja kolejowa: Słupsk.

Kultura

edytuj

Folklorystyczny zespół wokalny Bierkowianki ma w swoim dorobku udział w kilku programach telewizyjnych. Próby odbywają się w świetlicy przekazanej Kołu Gospodyń Wiejskich.

Przy kościele pw. św. Józefa działa schola dziecięco-młodzieżowa pod opieką bierkowskiej młodzieży.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5811
  2. Strona gminy. Stan ludności 31.12.2021 [dostęp 2022-01-28]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 62 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  5. Uchwała nr 6 2010 – Nazwy miast, wsi gminnych i sołeckich – Skarbnica Kaszubska [online] [dostęp 2023-12-20] (pol.).
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 27 listopada 1954 r., Nr. 17
  8. Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 19.
  9. Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 20.
  10. Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 199, ISBN 978-83-62137-50-3.
  11. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 264, ISBN 978-83-7495-133-3.

Linki zewnętrzne

edytuj