Bożodrzew

Bożodrzew
	; Bożodrzew gruczołowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mydleńcowce
Rodzina	biegunecznikowate
Rodzaj	bożodrzew
	Nazwa systematyczna
	Ailanthus Desfontaines; Mém. Acad. Sci. (Paris) 1786: 265. 1788
	Typ nomenklatoryczny
	Ailanthus glandulosa Desf.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bożodrzew, ajlant^[4] (Ailanthus Desf.) – rodzaj roślin z rodziny biegunecznikowatych (Simarubaceae). Obejmuje 7 gatunków^[5] występujących w tropikalnej Azji i Australii^[6]. Bożodrzew gruczołowaty jest szeroko rozpowszechniony jako gatunek sadzony na terenach zieleni i wzdłuż dróg^[6]. W wielu obszarach gatunek inwazyjny, także w Polsce^[7].

Morfologia edytuj

Pokrój: Drzewa osiągające do 30 m. Korowina szara^[6]. Młode pędy omszone^[8]
Liście: Ulistnienie skrętoległe, złożone nieparzystopierzasto z 11–35^[6] (41)^[8] listkami. Poszczególne listki wyrastają w niemal naprzeciwległych parach. Blaszka ich jest cienka do skórzastej, całobrzega do piłkowanej, wierzchołek zaostrzony^[8].
Kwiaty: Drobne, jedno- i obupłciowe, zebrane w gęste, rozgałęzione kwiatostany na końcach pędów. Kielich pięcio-, rzadziej sześciodziałkowy. Korona z pięcioma, rzadziej sześcioma białawymi płatkami. pręcików jest od 2 do 5 w kwiatach obupłciowych i do 10 w kwiatach jednopłciowych. Zalążnia pięciokomorowa z pięcioma szyjkami słupków. W każdej komorze zalążni rozwija się pojedynczy zalążek^[6].
Owoce: Skrzydlaki z centralnie umieszczonym nasionem, powstające w wyniku rozpadu zalążni na poszczególne owocolistki^[6].

Systematyka edytuj

Wykaz gatunków^[5]

Ailanthus altissima (Mill.) Swingle – bożodrzew gruczołowaty
Ailanthus excelsa Roxb.
Ailanthus fordii Noot.
Ailanthus guangxiensis S.L.Mo
Ailanthus integrifolia Lam.
Ailanthus triphysa (Dennst.) Alston
Ailanthus vietnamensis H.V.Sam & Noot.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b Ailanthus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-19].
↑ bożodrzew, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-09-01] .
↑ ^a ^b Ailanthus. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-02-19].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden, Vol. 1. London: Macmillan, 1988, s. 365. ISBN 0-333-73003-8.
↑ Tekst rozporządzenia z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz.U. z 2011 r. nr 210, poz. 1260)
↑ ^a ^b ^c Ailanthus Desfontaines. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-19].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[ing-3] Ailanthus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-19].

[4] bożodrzew, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-09-01] .

[tpl-5] Ailanthus. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-02-19].

[philips-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden, Vol. 1. London: Macmillan, 1988, s. 365. ISBN 0-333-73003-8.

[obce-7] Tekst rozporządzenia z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz.U. z 2011 r. nr 210, poz. 1260)

[china-8] Ailanthus Desfontaines. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-19].

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[8]