Bolesław Jakubiak
Bolesław Jakubiak[a], ps. „Jurek”[3] (ur. 4 marca 1891 w Radzikowie, zm. 13–14 kwietnia 1940 w Katyniu) – major łączności Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 major łączności
| |
| Data i miejsce urodzenia |
4 marca 1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1938, 1939–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Główna Składnica Łączności |
| Stanowiska |
zarządca składnicy |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
.jpg)
| |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys
edytujUrodził się 4 marca 1891 we wsi Radzikowo, w ówczesnym powiecie płońskim guberni płockiej, w rodzinie Wacława i Rozalii z Piotrowskich[4][5][3]. W rodzinnej wsi ukończył szkołę powszechną, a przez następne trzy lata przygotowywał się prywatnie do egzaminu do seminarium nauczycielskiego[6]. W latach 1908–1911 uczył się w Prywatnym Seminarium Nauczycielskim w Ursynowie[6]. Egzamin na nauczyciela szkół dwuklasowych zdał w Gimnazjum Rządowym w Radomiu[6]. Od połowy 1911 do połowy 1912, po śmierci ojca, przebywał w gospodarstwie, w rodzinnej wsi[6]. Od października 1912 pracował jako nauczyciel we wsi Żarnowica[6].
10 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich[7]. Służył w 5 pułku piechoty[7]. Wyróżnił się w lipcu 1916 w bitwie pod Kostiuchnówką. 27 stycznia 1920 pułkownik Leon Berbecki we wniosku na odznaczenie Orderem Virtuti Militari napisał:
sierżant Bolesław[b] Jakubiak, telefonista I batalionu 5 pp Leg., w czasie dwudniowego ognia huraganowego w boju pod Kostiuchnówką w lipcu 1916[c] z najwyższą pogardą śmierci, w poczuciu obowiązku i znaczenia służby łączności, naprawiał zrywane jedenaście razy ogniem artyleryjskim połączenia telefoniczne między sztabem pułku znajdującym się w „Polskim Lasku”, a I batalionem, broniącym pozycji na „Polskiej Górze”. Sierżant Jakubiak swoją bezprzykładną odwagą i wielkim umiłowaniem Ojczyzny – zyskał podziw i uznanie całego pułku[8].
Po kryzysie przysięgowym został internowany w Szczypiornie i Łomży. W listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego i otrzymał przydział do 36 pułku piechoty. W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w grupie gen. Aleksandrowicza, dowództwie Grupy „Bug” i następnie w dowództwie Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego. 9 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w Korpusie Wojsk Łączności, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[9]. Służył wówczas w 1 kompanii telegraficznej ciężkiej[9].
W okresie międzywojennym był dowódcą kompanii w I batalionie telegraficznym oraz w Szefostwie Łączności Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi. W ramach osadnictwa wojskowego otrzymał działkę o powierzchni 11,75 ha w osadzie wojskowej Ułanowice, w gminie Buhryń powiatu rówieńskiego[10].
1 czerwca 1921 był przydzielony na kurs w Toruniu, a jego oddziałem macierzystym był I batalion zapasowy telegraficzny[11]. W latach 1922–1927 służył w 1 pułku łączności w Zegrzu[12][13][14]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 35. lokatą w korpusie oficerów łączności[12][15][16]. Następnie pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień majora z dniem 1 stycznia 1927 i 3. lokatą w korpusie oficerów łączności[17][18][19]. W czerwcu 1927 został przydzielony do Departamentu Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko kierownika Referatu Regulaminów[20][21]. W lipcu 1929 został przeniesiony do 2 pułku łączności w Jarosławiu na stanowisko dowódcy batalionu[22]. We wrześniu 1930, po rozwiązaniu pułku, został dowódcą 6 batalionu telegraficznego[23]. W marcu 1932, po rozformowaniu dotychczasowego 6 batalionu telegraficznego, został przeniesiony do 13 Dywizji Piechoty w Równem na stanowisko szefa łączności[24][25]. Był tam członkiem Związku Legionistów Polskich[7]. W czerwcu 1934 został przeniesiony do Kadry 2 batalionu telegraficznego w Krasnymstawie na stanowisko komendanta[26], a z dniem 1 grudnia tego roku do Szkoły Podchorążych Inżynierii na stanowisko dyrektora nauk[27]. W 1936 został zarządcą Głównej Składnicy Łączności w Warszawie. W 1937 lub 1938 został przeniesiony w stan spoczynku[28]. W 1939 jako major stanu spoczynku był „przewidziany do użycia w czasie wojny”[28][d].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. 17 października 1939 przebywał w obozie jenieckim w Putywlu[28]. W listopadzie tego roku został przeniesiony do obozu w Kozielsku[28]. 11 lub 12 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[28]. 13 lub 14 kwietnia 1940 zamordowany w Katyniu i tam pogrzebany[28]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[29]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[30].
Był żonaty z Elżbietą Barbarą z Gajkowskich (1896–1942), z którą miał synów: Jerzego Zbigniewa (ur. 13 lipca 1922), Lecha Bolesława (1924–1985) i Sławomira Tadeusza (ur. 15 lipca 1926)[10].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6579 – 17 maja 1921[31][32][33][34]
- Krzyż Niepodległości – 13 kwietnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[35][36][3][37]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[7][14]
- Złoty Krzyż Zasługi – 24 maja 1929 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”[38][39]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[40]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[40]
- Odznaka „Za wierną służbę”[40]
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych[41]
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Na stronie Wojskowego Biura Historycznego osobę majora Bolesława Jakubiaka powiązano z informacją o robotniku cywilnym o tym samym imieniu i nazwisku, który w 1939 był zatrudniony w Biurze Kapituły Orderu Virtuti Militari, w charakterze robotnika cywilnego[1]. Być może tym pracownikiem cywilnym był Bolesław Jakubiak s. Kazimierza ur. 25 maja 1920 w Warszawie[2].
- ↑ W oryginale wniosku imię „Jerzy”
- ↑ W oryginale wniosku rok „1915”
- ↑ Autorzy „Katyń. Księga Cmentarna ...” podali, że był podpułkownikiem[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Jakubiak Bolesław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.106-11277 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 218.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Jakubiak Bolesław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.108-11669 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 22 września 1920, s. 896.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 359.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 256.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 957.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 874.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 968.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 885.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 120.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 622.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 268.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927, s. 168.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 611.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 196.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 18.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 240.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 488.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 167.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 267.
- ↑ a b c d e f Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 865.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 19, jako kpt. Jerzy Jakubowski.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 20 marca 1923, s. 200, sprostowano imię z „Jerzy” na „Bolesław”.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 363.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ M.P. z 1929 r. Nr 123, poz. 302.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 29 maja 1929, s. 162.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 1 foto.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
Bibliografia
edytuj- Jakubiak Bolesław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.37-2831 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-11].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.