Wikipedia

Bolomyszka karaibska

gatunek gryzonia

Bolomyszka karaibska[9] (Necromys urichi) – gatunek ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), występujący w północnej Ameryce Południowej.

Bolomyszka karaibska
Necromys urichi[1]
(J.A. Allen & F.M. Chapman, 1897)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

bawełniaki

Plemię

Akodontini

Rodzaj

bolomyszka

Gatunek

bolomyszka karaibska

Synonimy
  • Akodon urichi J.A. Allen & F.M. Chapman, 1897[2]
  • Akodon venezuelensis J A. Allen, 1899[3]
  • Akodon meridensis J.A. Allen, 1904[4]
  • Akodon chapmani J.A. Allen, 1913[5]
  • Chalcomys aerosus saturatus Tate, 1939[6]
  • Akodon urichi tobagensis G.G. Goodwin, 1962[7]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8]

Systematyka w Wikispecies

Zasięg występowania

edytuj

Bolomyszka karaibska występuje w Kolumbii, Wenezueli, Trynidadzie i Tobago oraz zachodniej Gujanie; prawdopodobnie występuje też w skrajnie północnej Brazylii[10].

Taksonomia

edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali w 1897 roku amerykańscy zoolodzy Joel Asaph Allen i Frank Michler Chapman nadając mu nazwę Akodon urichi[2]. Holotyp pochodził z Caparo, na wyspie Trynidad, należącej do Trynidadu i Tobago[11].

Badania molekularne wskazały, że jest on bliższy N. amoenus i N. lasiurus niż gatunkom z rodzaju Akodon[11]. W obecnym rozumieniu N. urichi składa się z kilku taksonów[10]. Na podstawie danych morfologicznych, N. urichi jest najbardziej zróżnicowanym gatunkiem w obrębie rodzaju Necromys[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[10].

Etymologia

edytuj
  • Necromys: gr. νεκρος nekros „trup, martwy”; μυς mus, μυος muos „mysz”[12].
  • urichi: prof. Friedrich William Urich (1870–1937), trynidadzki przyrodnik polowy, honorowy sekretarz Trinidad Field Naturalists’ Club (obecnie Trinidad and Tobago Field Naturalists’ Club), kolekcjoner z Wenezueli[13].

Morfologia

edytuj

Jest to mały gryzoń: długość ciała (bez ogona) 107–141 mm, długość ogona 69–102 mm, długość ucha 16–19 mm, długość tylnej stopy 22–29 mm; masa ciała 30–61 g[14]. Według badań przeprowadzonych w górach Cordillera de Mérida w Wenezueli, osobniki złapane w porze deszczowej są większe niż w porze suchej, także samce są większe i cięższe niż samice[15]. Bolomyszka karaibska ma ciemne, kasztanoworude futro, na grzbiecie z czarnymi włosami, od spodu z żółtawymi lub szarymi czubkami, ale zawsze z ciemną nasadą; nie ma wyraźnego rozgraniczenia wierzchniej i spodniej strony. Uszy są ciemnobrązowe, ogon krótki i jednolicie ciemny (nieco ponad 1/3 długości zwierzęcia). Dłonie i stopy są z wierzchu ochrowe[15].

Tryb życia

edytuj

Jest spotykana od wysokości 240 do 2232 m n.p.m.[8] Prowadzi naziemny tryb życia, preferuje wilgotne siedliska. Zamieszkuje głównie wielopiętrowe wilgotne lasy równikowe, ale toleruje też lasy wtórne i jest spotykana w obszarach wycinki. Żywi się soczystą roślinnością i nasionami[8]. Jest aktywna w dzień i w nocy. Rozmnaża się przez cały rok, najintensywniej od maja do czerwca, na początku pory deszczowej. Samica średnio rodzi 3,6 miotu na rok; wydaje na świat średnio 5 młodych. Młode stają się dojrzałe płciowo mając 2,7 miesiąca[15].

Populacja

edytuj

Bolomyszka karaibska nie jest liczna. Występuje w kilku parkach narodowych w Wenezueli. Niektóre populacje, lub gatunki kompleksu, mogą być narażone na wyginięcie, podczas gdy inne wykazują większą tolerancję wobec zmian środowiska. Aktualnie Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje bolomyszkę karaibską za gatunek najmniejszej troski[8].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Necromys urichi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b J.A. Allen & F.M. Chapman. On a second collection of mammals from the Island of Trinidad, with descriptions of new species and, a note on some mammals from the Island of Dominica. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 9 (2), s. 19, 1987. (ang.). 
  3. ↑ J.A. Allen. New rodents from Colombia and Venezuela. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 12, s. 203, 1899. (ang.). 
  4. ↑ J.A. Allen. New mammals from Venezuela and Colombia. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 20, s. 329, 1904. (ang.). 
  5. ↑ J.A. Allen. New South American Muridae. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 32 (39), s. 600, 1913. (ang.). 
  6. ↑ G.H.H. Tate. The mammals of the Guiana Region. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 76 (5), s. 187, 1939. (ang.). 
  7. ↑ G.G. Goodwin. Descriptions of two new rodents from Tobago, the West Indies, and of Zygodontomys brevicauda tobagi Thomas. „American Museum novitates”. 2096, s. 6, 1962. (ang.). 
  8. ↑ a b c d M. Gómez-Laverde i inni, Necromys urichi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  9. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 250. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  10. ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 414. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  11. ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Necromys urichi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-19].
  12. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 450, 1904. (ang.). 
  13. ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 422. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  14. ↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 468–469. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  15. ↑ a b c J.L. Patton: Mammals of South America. Cz. 2: Rodents. University of Chicago Press, 2015, s. 245. ISBN 978-0-226-16957-6. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bolomyszka_karaibska&oldid=68359018”