Brzostownica

Brzostownica
	; Brzostownica japońska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	wiązowate
Rodzaj	brzostownica
	Nazwa systematyczna
	Zelkova Spach; Ann. Sci. Nat. Bot. ser. 2. 15: 356. 1 Jun 1841
Synonimy
	Abelicea Baillon;
	Abelicea Baillon;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Brzostownica (Zelkova Spach) – rodzaj roślin z rodziny wiązowatych. Obejmuje pięć gatunków występujących w południowo-wschodniej Europie i w Azji. Rosną w lasach i na terenach skalistych. Z. abeliacea na Krecie, Z. carpinifolia w północnej Turcji i na Kaukazie, Z. sinica i Z. schneideriana w Chinach i Z. serrata w Japonii. Są to drzewa uprawiane jako ozdobne, ale też dostarczające drewna konstrukcyjnego^[4]. W Europie Środkowej w uprawie spotykane są: brzostownica kaukaska, Schneidera i japońska^[5].

Morfologia edytuj

Pokrój: Drzewa do 40 m wysokości i krzewy. Kora gładka lub odpadająca tafelkowato^[4]. Pędy nigdy nie są cierniste, korkowato zgrubiałe ani oskrzydlone^[6].
Liście: Zrzucane na zimę, pojedyncze, skrętoległe^[7]. Blaszka liściowa z wierzchu szorstka, na brzegu wyraźnie piłkowana z grubymi ząbkami, u nasady symetryczna^[4]. Użyłkowanie liścia pierzaste, wyraźne nerwy drugiego rzędu biegną do końców ząbków. U nasady liści po dwa wolne, szybko opadające, równowąskie przylistki^[6].
Kwiaty: Drobne^[7], jednopłciowe. Pojawiają się w czasie rozwijania się liści. Kwiaty męskie w niewielkich pęczkach rozwijają się u nasady pędów, a kwiaty żeńskie wyrastają pojedynczo w kątach liści w części szczytowej pędów. Działki kielicha są 4 lub 5, płatków korony brak. Pręciki są 4 lub 5. Zalążnia pojedyncza z głęboko podzieloną szyjką słupka^[4].
Owoce: Niewielkie, siedzące, jednonasienne, nieco mięsiste i zielone pestkowce^[4].

Systematyka edytuj

Jeden z rodzajów z rodziny wiązowatych (Ulmaceae). Obejmuje 5 gatunków^[4]^[6]^[5]

Zelkova abelicea (Lam.) Boiss.
Zelkova carpinifolia (Pall.) K. Koch – brzostownica kaukaska, b. grabolistna
Zelkova schneideriana Handel-Mazzetti – brzostownica Schneidera
Zelkova serrata (Thunberg) Makino – brzostownica japońska
Zelkova sinica C. K. Schneider

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-02-26] (ang.).
↑ ^a ^b Zelkova. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-26].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden, Vol. 1. London: Macmillan, 1988, s. 161. ISBN 0-333-73003-8.
↑ ^a ^b Jerzy Hrynkiewicz, Bolesław Sękowski, Mieczysław Wilczkiewicz: Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 213. ISBN 83-0113434-8.
↑ ^a ^b ^c Zelkova Spach. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-26].
↑ ^a ^b Władysław Bugała: Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1991, s. 151. ISBN 83-09-00013-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-02-26] (ang.).

[ing-3] Zelkova. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-26].

[philips-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden, Vol. 1. London: Macmillan, 1988, s. 161. ISBN 0-333-73003-8.

[hrynkiewicz-5] Jerzy Hrynkiewicz, Bolesław Sękowski, Mieczysław Wilczkiewicz: Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 213. ISBN 83-0113434-8.

[china-6] Zelkova Spach. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-26].

[bugala-7] Władysław Bugała: Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1991, s. 151. ISBN 83-09-00013-8.

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

[7]