Cichostów
Cichostów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie parczewskim, w gminie Milanów[5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
83 |
| Kod pocztowy |
21-210[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LPA |
| SIMC |
0016389[5] |
Położenie na mapie gminy Milanów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu parczewskiego  | |
 51°41′17″N 22°49′49″E/51,688056 22,830278[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0016395 | Kobylak | część wsi |
| 0016403 | Pieńki | część wsi |
Wieś królewska w powiecie lubelskim województwa lubelskiego w 1786 roku[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś stanowi sołectwo w gminie Milanów[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 297 mieszkańców[9].
W 1506 r. król Aleksander wyraził zgodę na zastawienie młyna i dolnego stawu parczewskiego przez Jadwigę – wdowę i Stanisława Kuropatwów, mieszczaninowi z Parczewa Marcinowi Cichoszowi.
W 1546 roku król polski, Zygmunt August zezwolił na przyłączenie do Parczewa ról, ogrodów i łąk zakupionych przez miasto od szlachciców Cichoszów.
12 maja 1553 komisarze królewscy rozgraniczają dobra królewskie: miasteczko Parczów, przedmieście Koczergi oraz wsie: Cichostów, Okalew, Żminne, Miłków od wsi Glinny Stok – dziedziczonej (prywatnej) Jana Ryszkowskiego. Król zatwierdził to rozgraniczenie 20 III 1554 r. w Lublinie. W 1565 r. – dzierżawca parczewska dóbr królewskich składała się z 5 folwarków.
Szlachcic Cichosz z Parczewa na swych gruntach wybudował dworek i rozlokował folwark na Wysmalance we wsi założonej przez siebie – Cichostowie. Sprowadził chętnych do osiedlenia się i rozwoju powstającej wsi. Na wykarczowanych miejscach budowano domostwa, rozwijano gospodarstwa, uprawiano przydzielone ziemie, zakładano ogrody i sady. Zasiedleni znajdowali pracę sezonową lub całoroczną w folwarku. W folwarku przy majątku były zabudowania gospodarcze: stodoły, obory, stajnie, chlewnie. W pobliżu zabudowań stały czworaki, w których mieszkały rodziny folwarczne zatrudnione na stałe. Budulca drzewnego było dostatecznie dużo w pobliżu lasu milanowskiego zwanego Smugą. Cichostów składa się z kolonii: milanowskiej, Wysmalanki, parczewskiej, Pieńki, okalewskiej. Trakt prowadzący z Milanowa przecina las – Smugę, krzyżuje się z drogą do Okalewa i kolonii parczewskiej.
Starostwo parczewskie niegrodowe mieściło się w powiecie lubelskim. Według ilustracji z 1661 r. składało się z miasteczek Parczew i Ostrów Lubelski oraz wsi Uhnin, Dębowa Kłoda, wsi Białe z folwarkiem, uroczyska Okalew, wsi Nietiahy, Bednarzówka, Laszki, Cichostów, Wola, Obradów, Żminne, Uścimów, Krasne, Kolechowice, Babianka, uroczyska Ruda Korbutowa i wsi Drozdówka[10]. We wsi Cichostów w mieszkał 1 kmieć i 1 zagrodnik[11].
Po 1815 r. utworzono ekonomię Parczew – dobra te uległy podziałowi. Dobra Uścimów zostały nadane w 1837 r. tytułem majoratu gen. Nabokowowi, i dobra Uhnin – gen. Majorowi Kruzensternowi wraz z Dębową Kłodą. Wskutek tego dobra rządowe Parczew rozpadły się.
Milanów niegdyś siedziba rodziny Milanowskich w XVIII wieku już własność Potockich, a w 1880. latach rezydencja księcia Włodzimierza Czetwertyńskiego. Milanów graniczył z gminami: Suchowola, Siemień, Lisiowólka, Jabłoń. W skład gminy Milanów wchodziły: Biźle, Cichostów, Czeberaki, Jasionka ruska, Kostry, Kopina, Maryanpol, Milanów, Mogiłki, Przewłoka Litwa i Korona, Szajdówka, Wierzbówka, Zaniowka, Zieleniec.
Do parafii unickiej w Parczewie w 1841 r. należało 21 okolicznych wsi. W Cichostowie w tymże roku do parafii unickiej w Parczewie należało 13 wiernych (5 mężczyzn, 3 chłopców, 3 kobiety, 2 dzieci), zaś w 1859 r.- 35 wiernych unitów, a w Milanowie – 56 wiernych. Cerkiew parczewska korzystała z dziesięciu następujących wsi: Laski, Żminne, Uhnin, Milanów, Kostry, Glinny Stok, Cichostów, Białka, Buradów. W 1876 r. od Wielkanocy większość unitów przestała chodzić do cerkwi po wprowadzeniu w Parczewie prawosławnego nabożeństwa. Po ukazie tolerancyjnym wydanym 17 IV 1905 r.przez cara Mikołaja II około 4 600 unitów – mieszkańców Parczewa i okolicznych wsi – przeszło z prawosławia na katolicyzm (siłą przypisani) – ziemiaństwo „ziemi parczewskiej” pomagało unitom w różnorodny sposób.
W pobliżu krzyżówek (na placu Domu Ludowego) stał budynek sądu gminnego okręgu III obsługującego gminę Siemień, Milanów, Jabłoń, aż do I wojny światowej (1918 r.). Z Parczewa dojeżdżało się do Cichostowa traktem zwanym „maglownicą” do parczewskiej kolonii. Na skraju traktu prowadzącego w prostej linii do Radzynia stała karczma – wyszynk prowadzony przez Żyda z Parczewa. Mieszkało kilka rodzin żydowskich trudniących się handlem, dzierżawieniem. Wraz z budową linii kolejowej w 1893 r. do prac sprowadzono specjalistów ze Śląska. Za nimi nadciągnęła biedota niemiecka, która osiedliła się na wykupionych od polskich ziemian nieużytków rolnych i lichych gruntach. Duża liczba kolonistów niemieckich zamieszkała w Cichostowie, Okalewie, Kopinie oraz w Juliopolu. W Cichostowie stanowili Niemcy zwartą grupę etniczną. W kolonii parczewskiej, na początku wsi powstało barostwo i w pobliżu ulokowano cmentarz, zaś pośrodku wsi zbudowali kirchę – szkołę. W czasie II wojny koloniści niemieccy wyjechali do Rzeszy. Należy wspomnieć, iż popierali politykę ekspansywną i tubylcy musieli uważać, bowiem działały oddziały patriotyczne zakonspirowane w pobliskich wsiach i lasach.
Ostatnimi właścicielami majątku ziemskiego Cichostów byli Franciszka i Sylwester Rogowscy. Po śmierci Sylwestra w 1898 r. Cichostów sprzedano i w ramach działów rodzinnych synowi Teodorowi kupiono majątek Przegaliny Duże od Szaniawskich. W czasie wojny polsko-moskiewskiej w latach 1654-1656 zagony Chowańskiego dotarły pod Cichostów i zniszczyły go doszczętnie, nie oszczędzając przy tym Parczewa i okolicznych mniejszych wsi. W czasie I wojny światowej w roku 1915 został założony cmentarz wojenny, który wpisany jest do ewidencji konserwatorskiej.
We wsi Cichostów znajduje się jeden pomnik przyrody. Jest nim lipa drobnolistna[12] znajdująca się na działce rolnej należącej do P. Ignatowicza.
Część wiernych Kościoła rzymskokatolickiego należy do parafii Opatrzności Bożej w Parczewie.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 17206
- ↑ Wieś Cichostów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-05-17].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 163 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa lubelskiego 1786
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Lustracja województwa lubelskiego 1661. Wydały Henryka Oprawko i Kamila Schuster. PWN, Warszawa 1962 (Lustracje Dóbr Królewskich XVI–XVIII Wieku. Małopolska. Red. tomu Stefan Inglot), s. 29–47.
- ↑ Lustracja województwa lubelskiego 1661..., s. 39.
- ↑ Lubelskie. Pomniki przyrody, [w:] bip.lublin.rdos.gov.pl [online], s. 99.
Linki zewnętrzne
edytuj- Cichostów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 674.