Wikipedia

Dekanat Karwina

Dekanat Karwina – jeden z 11 dekanatów tworzących diecezję ostrawsko-opawską Kościoła łacińskiego w Czechach.

Dekanat Karwina
Děkanát Karviná
Państwo

 Czechy

Siedziba

Karwina

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

ostrawsko-opawska

Dziekan

ks. Martin Pastrňák

Dane statystyczne (2011)
Liczba parafii

21

Mapa
Dekanat na mapie diecezji

Obejmuje 21 parafii i w części z nich prowadzone są msze w języku polskim dla polskiej mniejszości[1]. Obowiązki dziekana pełni (2011) ks. Martin Pastrňák, proboszcz parafii w Orłowej.

Historia edytuj

Powstał w 1769 na terenie diecezji wrocławskiej z połączenia parafii w Karwinie i Orłowej z dekanatu Frysztat, Szonowa, Polskiej Ostrawy i Racimowa z dekanatu Frydek oraz Cierlicka z dekanatu Cieszyn[2]. W 1770 wszedł w skład wikariatu cieszyńskiego.

Według schematyzmów kościelnych z 1847 i 1848 na dekanat Jabłonków składało 7 parafii i 2 lokalie: Błedowice (z filią w Szumbarku), Karwina (filie w Stonawie i Olbrachcicach), Orłowa (z kaplicą zamkową w Dąbrowie), Polska Ostrawa (z kościołami w Gruszowie i Herzmanicach), Piotrowice (lokalia), Racimów (z filią w Rzepiszczu), Szonów (z lokalią w Pietwałdzie), Sucha (lokalia, z kaplicą w Suchej Górnej i kaplicą zamkową w Suchej Średniej), Cierlicko (z filią w Kościelcu)[3]. Większość parafii była polskojęzyczna, językiem czeskim posługiwano się w Polskiej Ostrawie i Racimowie a charakter mieszany miała lokalia w Pietwałdzie[4].

W 1919 dekanat posiadał 13 parafii i 2 lokalie[5]: Błędowice, Herzmanice, Gruszów, Karwina, Michałkowice, Sucha Średnia (lokalia), Sucha Górna, Orłowa, Pietwałd, Polska Ostrawa, Radwanice, Racimów, Szonów, Stonawa (lokalia), Cierlicko.

Po I wojnie światowej i polsko-czechosłowackim konflikcie granicznym obszar dekanatu znalazł się w granicach Czechosłowacji. Wciąż jednak podległy był diecezji wrocławskiej, pod zarządem nowej instytucji Książęco-Biskupiego Komisariatu dla Czeskiego Śląska (cz. Knížebiskupský komisariát niský a těšínský[6], nazywanym także Komisariatem Wschodniośląskim. Jego siedziba znajdowała się w Karwinie, a pierwszym komisarzem został ks. Stanislav Weissmann (1866-1946) z Morawki, który w 1922 przeprowadził się do Karwiny aby objąć funkcję dziekana[7].

W 1928 parafie Herzmanice, Gruszów, Michałkowice, Pietwałd, Radwanice, Racimów, Śląska Ostrawa i Szonów zostały przejęte przez nowo utworzony dekanat śląskoostrawski[8]. Tym samym w 1938 dekanat posiadał już tylko 7 parafii[9]: Błędowice, Sucha Górna, Karwina, Orłowa, Sucha Średnia, Stonawa, Cierlicko.

Kiedy Polska dokonała aneksji tzw. Zaolzia w październiku 1938 powyższe parafie włączono do diecezji katowickiej, a w 1940 z powrotem diecezji wrocławskiej. W międzyczasie przyłączono parafię Pietwałd z dekanatu śląskoostrawskiego oraz Domasłowice z dekanatu frydeckiego, tak więc dekanat karwiński w 1940 składał się z 9 parafii[10]: Błędowice, Domasłowice, Karwina, Sucha Średnia, Sucha Górna, Orłowa, Pietwałd, Stonawa, Cierlicko. W 1947 obszar ten wyjęto ostatecznie spod władzy biskupów wrocławskich i utworzono Apostolską Administraturę w Czeskim Cieszynie podległą Watykanowi. W 1963 r. do dekanatu włączono kolejne parafie dawnego dekanatu Frysztat w tym należącą wcześniej do dekanatu wodzisławskiego parafię w Boguminie. W 1978 obszar Administratury podporządkowany został archidiecezji ołomunieckiej. W 1996 powstała diecezja ostrawsko-opawska, do której odtąd należy dekanat karwiński.

Parafie edytuj

Na terenie dekanatu znajdują się następujące parafie[1]:

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Děkanát Karviná. [dostęp 2012-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-11)].
  2. ↑ Janusz Spyra: Śląsk Cieszyński w okresie 1653-1848. Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2012, s. 301. ISBN 978-83-935147-1-7.
  3. ↑ J. Spyra, 2012, s. 309
  4. ↑ Schematismus der Geistlichkeit des Bisthumb Breslau k. k. Oesterreichischen Antheils für das Jahr 1847. Teschen: Karl Prochaska, s. 33. (niem.).
  5. ↑ Handbuch des Bistums Breslau und seines Delegaturbezirks für das Jahr 1919. Breslau: Fürstbischöfliche Geheime Kanzlei, 1919, s. 135-137. (niem.).
  6. ↑ Frýdecká farnost v kontextu církevně-správního vývoje Slezska. svatojanskavez.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-25)]. (cz.)
  7. ↑ Józef Szymeczek: Życie religijne. W: Śląsk Cieszyński w latach 1918–1945. Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2015, s. 401. ISBN 978-83-935147-5-5.
  8. ↑ Handbuch des Bistums Breslau und seines Delegaturbezirks für das Jahr 1928. Breslau: Fürstbischöfliche Geheime Kanzlei, 1928, s. 142-143. (niem.).
  9. ↑ Handbuch des Erzbistums Breslau für das Jahr 1938. Breslau: Kanzlei der Erzbischöflichen Kurie, 1938, s. 129. (niem.).
  10. ↑ Handbuch des Erzbistums Breslau für das Jahr 1940. Breslau: Fürstbischöfliche Geheime Kanzlei, 1940, s. 82-83. (niem.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dekanat_Karwina&oldid=71853919”