Dolomit (minerał)
Dolomit – minerał z gromady węglanów.
 Dolomit i magnezyt – Hiszpania | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny | |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
3,5–4 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
3-kierunkowa, doskonała, zgodnie ze ścianami romboedru |
| Układ krystalograficzny |
Układ trygonalny – romboedryczne, bar3 |
| Gęstość minerału |
2,8–2,9 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
biała, szara, żółtawa, bezbarwny |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty, czasami perłowy |
| Współczynnik załamania |
nω = 1.679–1.681 nε = 1.500 |
Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego badacza Alp, mineraloga Deodata de Dolomieu, który w 1791 r. po raz pierwszy wyodrębnił ten minerał.
Charakterystyka edytuj
Właściwości edytuj
Tworzy kryształy izometryczne (romboedry siodełkowato wygięte do góry), czasami tabliczkowe lub słupkowe. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, naskorupień, żyłek i szczotek krystalicznych. Tworzy pseudomorfozy po innych minerałach. Jest kruchy, przezroczysty, wykazuje luminescencję: pomarańczową, zieloną, żółtą, brązową, białą, kremową. Zawiera domieszki: manganu, kobaltu, ołowiu, cynku. Opornie rozpuszcza się w zimnym kwasie solnym; po sproszkowaniu i podgrzaniu silnie reaguje („burzenie”). Główny składnik skały osadowej o tej samej nazwie.
Występowanie edytuj
Występuje w niskotemperaturowych utworach hydrotermalnych, żyłach kruszcowych, w skałach metamorficznych (marmurach dolomitowych). W skałach osadowych jest produktem metasomatozy (dolomityzacji) skał wapiennych, a także sedymentacji chemicznej i biologicznej. Skały dolomitowe powstały z morskich wapieni, które zostały przeobrażone przez bogatą w magnez wodę (atomy magnezu zastąpiły część atomów wapnia). Współwystępuje z kalcytem, kwarcem, pirytem, sfalerytem, galeną.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Austria, Niemcy, Włochy, Słowenia, Szwajcaria, Rumunia, Jugosławia, Kanada, USA, Meksyk.
- W Polsce: występuje w Małopolsce – w Tatrach (Dolina Białego, Dolina Kościeliska, Dolina Chochołowska), w Górach Świętokrzyskich, duże wystąpienia są na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej oraz na Dolnym Śląsku – w Sudetach (Masyw Śnieżnika, Krowiarki).
Zastosowanie edytuj
- w czystej postaci jest wykorzystywany jako ruda magnezu (13,3% Mg – do lekkich stopów),
- materiał budowlany (do wytwarzania specjalnego cementu),
- materiał dekoracyjny,
- surowiec dla przemysłu ceramicznego,
- ma zastosowanie w metalurgii,
- do produkcji materiałów ogniotrwałych,
- do produkcji nawozów mineralnych (nawóz wapniowo-magnezowy do odkwaszania gleb),
- interesuje kolekcjonerów.
- W medycynie, jako suplement wapnia i magnezu[1]
Przypisy edytuj
- ↑ Dolomit w: Encyklopedia Leków – Przychodnia.pl [online], www.przychodnia.pl [dostęp 2017-08-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-16].
Bibliografia edytuj
- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa. Wydawnictwa Geologiczne. Wyd. 2. Warszawa, 1982.
- Wacław Ryka, Anna Maliszewska, Słownik petrograficzny, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0150-9, OCLC 69507580.
- Andrzej Bolewski, Włodzimierz Parachoniak, Petrografia, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0173-8, OCLC 749339255.