Eustachy Rylski (pisarz)

Eustachy Rylski (ur. 18 listopada 1944 w Nawojowej) – polski prozaik, dramaturg, scenarzysta, debiutował dyptykiem powieściowym Stankiewicz. Powrót (1984); laureat Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza (2005) i Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (2016), nominowany do Śląskiego Wawrzynu Literackiego, Angelusa i Nagrody Nike (2006).

Eustachy Rylski
Data i miejsce urodzenia	18 listopada 1944 Nawojowa
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się w Nawojowej koło Nowego Sącza, w rodzinie o tradycjach ziemiańskich. Jego przodkowie wywodzili się z Wołynia. Ojciec, inżynier, Eustachy Rylski, żołnierz Armii Krajowej, został rozstrzelany przez Niemców w Młodowie koło Rytra we wrześniu 1944, stryj, Jerzy Rylski porucznik kawalerii, został wywieziony przez Sowietów do Komi, gdzie zmarł w 1941, a stryjenka, Wanda, trafiła do łagru, z którego powróciła na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych. Eustachym zajmowali się dziadkowie ze strony ojca.

W wieku 17 lat Eustachy zatrudnił się w bazie samochodowej w Sobieszowie koło Jeleniej Góry. Nie ukończył studiów. Był robotnikiem, urzędnikiem, pracownikiem ośrodka kultury, wychowawcą w szkole budowlanej, w końcu współwłaścicielem firmy remontowo-budowlanej.

Pierwodruk Stankiewicza, minipowieści opowiadającej o losach syna powstańca styczniowego, będącego jednocześnie oficerem carskiej armii, oraz jego problemach z odkrywaniem własnej tożsamości, ukazał się w 1983 w „Literaturze” i otrzymał nagrodę tygodnika za debiut roku. Za właściwy debiut pisarza uznaje się jednak wydanie Stankiewicza w 1984 przez Państwowy Instytut Wydawniczy, wraz z drugą minipowieścią: Powrót. Teksty 39-letniego wówczas Rylskiego zyskały uznanie zarówno krytyków, jak i czytelników. Stankiewicza przetłumaczono na włoski, niemiecki, francuski, rosyjski, węgierski i hiszpański, Powrót na rosyjski i francuski. Producenci filmowi kupili prawa do adaptacji obu powieści. Wydanie jego kolejnej książki, zbioru opowiadań Tylko chłód (1987), nie licząc wyróżnienia Warszawską Premierą Literacka, przeszło bez większego echa. Na blisko 20 lat Rylski zaprzestał pisania prozy.

Wraz z żoną Lucyną Tempską-Rylską, wszedł w spółkę, z której narodził się magazyn „Twój Styl”. W 1989 Jerzy Koenig zaproponował Rylskiemu pisanie dla Teatru Telewizji. Tak rozpoczęła się jego stała współpraca ze sceną. Jest autorem pięciu sztuk teatralnych, drukowanych również w miesięczniku „Dialog”.

W międzyczasie Rylscy przenieśli się do Chotomowa pod Warszawą. Tam powstała, pierwsza po 20 latach przerwy, powieść: Człowiek w cieniu (2004). Książka zdobyła uznanie i przyniosła mu Nagrodę im. Józefa Mackiewicza w 2005. W 2005 ukazała się kolejna powieść pod tytułem Warunek, za którą Rylski został nominowany w 2006 do Nagrody Nike. W tym samym roku otrzymał nagrodę literacką im. Władysława Reymonta.

W 2007 Świat Książki wydał zbiór opowiadań Wyspa. Książkę otwiera zmienione – wydane po raz pierwszy 20 lat wcześniej – opowiadanie Dziewczynka z hotelu Excelsior. Opowiadanie stało się podstawą filmu Antoniego Krauzego pod tym samym tytułem. Rylski napisał do niego scenariusz.

W 2016 roku otrzymał Nagrodę Literacką m.st. Warszawy w kategorii twórca warszawski.

Odznaczenia

• W roku 2011 został odznaczony Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
• W roku 2013 został odznaczony polsko-niemiecką nagrodą im. Samuela Bogumiła Lindego.

Twórczość

Powieści

• 1984 Stankiewicz. Powrót
• 2004 Człowiek w cieniu
• 2005 Warunek
• 2010 Na Grobli
• 2013 Obok Julii
• 2018 Blask

Zbiory opowiadań

• 1987 Tylko chłód
• 2007 Wyspa
• 2014 Szara lotka

Dramaty

• 1990 Chłodna jesień
• 1991 Zapach wistarii
• 1997 Netta
• 1999 Co nie jest snem
• 2003 Sprawa honoru

Zbiory esejów

• 2009 Po śniadaniu
• 2021 Jadąc

Linki zewnętrzne

• Eustachy Rylski o sumie swoich przyjemności. Dwójka - Program 2 Polskiego Radia, 2015-11-13. [dostęp 2015-12-13].
• Biogram z portalu culture.pl