Chudzik kornikowiec
Chudzik kornikowiec[1] (Gabrius splendidulus) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.
Gabrius splendidulus | |||
(Gravenhorst, 1802) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Podplemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
chudzik kornikowiec | ||
Synonimy | |||
|
Taksonomia
edytujGatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1802 roku przez Johanna L.C.C. Gravenhorsta pod nazwą Staphylinus splendidulus. Autor ów nie wskazał lokalizacji typowej[2][3], jednak z późniejszych ustaleń wynika, że holotyp odłowiono prawdopodobnie w Brunszwiku. Na przestrzeni XIX i XX wieku klasyfikowany bywał również w rodzajach Cafius, Gyrohypnus i Philonthus. W rodzaju Gabrius jako pierwszy umieścił go Carl Gustaf Thomson w 1860 roku[3].
Morfologia
edytujChrząszcz o wydłużonym ciele długości od 4,5 do 5,5 mm. Głowa jest brunatna do smolistobrunatnej, trochę dłuższa niż szeroka. Czułki bywają żółte, brunatne lub brunatnoczarne i mają człony od siódmego do dziesiątego niemal dwukrotnie dłuższe niż szerokie. Czoło zaopatrzone jest w poprzeczny szereg czterech punktów, z których dwa środkowe wysunięte są ku przodowi w sposób niewyraźny. Między oczami powierzchnia głowy ma wyraźne, podłużne wklęśnięcie. Przedplecze jest brunatne do smolistobrunatnego. Na jego powierzchni występują rzędy grzbietowe zawierające pięć punktów. Na głowie i przedpleczu występuje bardzo delikatna, poprzeczna mikrorzeźba. Pokrywy są jasnobrunatne do brunatnych, trochę dłuższe od przedplecza. Odnóża są koloru żółtego. Odwłok jest brunatny do smolistobrunatnego z rozjaśnionymi tylnymi krawędziami tergitów[4].
Ekologia i występowanie
edytujOwad rozsiedlony od nizin po piętro subalpejskie. Gatunek saproksyliczny, drapieżny. Bytuje pod korą pniaków i kłód drzew iglastych i liściastych, obecnych w ich drewnie chodnikach saproksylofagów, w dziuplach, próchnowiskach, ściółce leśnej, pod opadłymi liśćmi i kamieniami. Poluje m.in. na larwy muchówek i korników[5][4]. Przepoczwarcza się w sierpniu[4].
Gatunek holarktyczny, w Europie znany m.in. z Półwyspu Iberyjskiego, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Finlandii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier i europejskiej części Rosji. Dalej na wschód występuje na Kaukazie, Syberii i w Turcji. W nearktycznej Ameryce Północnej stwierdzono jego występowanie w kanadyjskiej Kolumbii Brytyjskiej oraz w Maryland w Stanach Zjednoczonych[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
- ↑ J.L.C. Gravenhorst: Coleoptera Microptera Brunsvicensia nec non exoticorum quotquot exstant in collectionibus entomologorum Brunsvicensium in genera, familiae et species distribuit. Brunsuigae: C. Reichard, 1802.
- ↑ a b c Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Iscecta:Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 2). Staphylininae: Diochini, Maorothiini, Othiini, Platyprosopini, Staphylinini (Amblyopinina, Anisolinina, Hyptiomina, Philonthina). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 2441–3020, 2001.
- ↑ a b c Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 e Kusakowate - Staphylinidae: Kusaki - Staphylininae. Warszawa, Wrocław: PWN, PTE, 1980.
- ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.