Wikipedia

Goździk kosmaty

gatunek rośliny

Goździk kosmaty (Dianthus armeria L.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych. Rośnie dziko w prawie całej Europie, a także na Bliskim Wschodzie i w południowo-zachodniej Azji (Iran, Turcja, Kaukaz)[3]. W Polsce jest dość częsty na niżu i na pogórzu, w górach jest dużo rzadszy[4]. W niektórych krajach jest uprawiany jako roślina ozdobna[5].

Goździk kosmaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

goździkowate

Rodzaj

goździk

Gatunek

goździk kosmaty

Nazwa systematyczna
Dianthus armeria L.
Sp. pl. 1:410. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Morfologia edytuj

Pokrój
Roślina darniowa tworząca luźne kępki o wysokości 40 – 80 cm. Cała roślina pokryta jest woskiem i krótko owłosiona. Nie wytwarza pędów płonnych.
Łodyga
Wzniesiona, widlastorozgałęziająca się, sztywna.
Liście
Ulistnienie naprzeciwległe. Liście lancetowate, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków, o szerokości do 2 – 5 mm. Są zrośnięte nasadami i podobnie jak łodyga pokryte woskiem. Ich pochwy mają podobną długość jak szerokość, lub są krótsze.
Kwiaty
Mają czerwony kolor, średnicę ok. 1 cm, są siedzące lub krótkoszypułkowe. Zebrane są w zbity kwiatostan na szczycie łodygi. Zielony, cylindryczny, długi kielich składa się z 5 zrośniętych działek Łuski podkielichowe w liczbie 2-4 są prawie tak długie, jak kielich. Korona składa się z 5 ząbkowanych i nakrapianych płatków, wewnątrz niej 1 słupek i 10 pręcików z fioletowymi pylnikami.
Owoc
Torebka otwierająca się 4-ząbkami. Nasiona drobne, liczne.
  •  
    Kwiatostan
  •  
    Kwiat
  •  
    Owoce i nasiona

Biologia i ekologia edytuj

Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Siedlisko: łąki, suche murawy,piaski, obrzeża lasów i zarośli[4]. Rośnie na stanowiskach słonecznych lub nieco tylko zacienionych, głównie na glebach suchych, o odczynie kwaśnym lub nieco zasadowym[4]. Najwyżej położone jego stanowisko w Polsce znajduje się na Łopienniku w Bieszczadach (800 m n.p.m.)[4]. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Zmienność edytuj

Ochrona edytuj

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożona jest na niektórych stanowiskach przez zarastanie ich drzewami i krzewami a także wskutek działalności człowieka: zalesiania lub zaorywania tych stanowisk[4].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
  3. ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
  4. ↑ a b c d e Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
  5. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  6. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia edytuj

  • Szafer Władysław, Kulczyński Stanisław, Pawłowski Bogumił. Rośliny polskie. PWN, Warszawa, 1953.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Goździk_kosmaty&oldid=72986371”