Helena Morsztynówna
Helena Morsztynówna (ur. 23 kwietnia 1888 lub 1887 w Warszawie, zm. 22 maja 1954 w Nowym Jorku[1][2]) – polska pianistka.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
23 kwietnia 1888 (lub 1887) |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Życiorys edytuj
Była córką Kazimierza Morsztyna, sekretarza konsulatu angielskiego w Warszawie, oraz Marii z d. Klemensowskiej[1]. Jej bratem był Paweł Morstin[1]. Prapradziadek Heleny, Mikołaj Malhomme, był Francuzem który osiadł w Polsce po wybuchu rewolucji francuskiej i przyjaźnił się jakoby z Mikołajem Chopinem[1]. Uzdolnienia muzyczne wykazywała już jako dziecko, lekcje fortepianu pobierała u swojej babki Zofii Klemensowskiej z d. Malhomme, uczennicy Sigismunda Thalberga[1][2]. Później była uczennicą Rudolfa Strobla[1][2]. Około 1901 roku wyjechała do Wiednia, gdzie najpierw kontynuowała swoją edukację pianistyczną pod okiem Teodora Leszetyckiego, a od 1903 roku Emila von Sauera[1]. W 1905 roku uzyskała dyplom Konserwatorium Wiedeńskiego wraz z nagrodą państwową dla najlepszych absolwentów[1]. W 1902 roku debiutowała w Filharmonii Warszawskiej[1][2]. W 1906 roku koncertowała w Wiedniu, Berlinie oraz na dworze królewskim w Madrycie[1]. W kolejnych latach grała także w Wielkiej Brytanii, Francji i Włoszech[1][2]. W latach 1907–1914 grywała również w miastach polskich: Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Lwowie[1][2].
W trakcie I wojny światowej wyjechała do Włoch, gdzie osiadła na stałe w Cornigliano koło Genui[1][2]. Była nauczycielką muzyki na włoskim dworze królewskim, przez wiele lat przyjaźniła się z księżną Marią Józefą[1][2]. Koncertowała we Włoszech i innych krajach europejskich, a także w Egipcie i Indiach[1][2]. W 1926 roku zagrała w Genewie na koncercie z okazji odsłonięcia pomnika Fryderyka Chopina w Warszawie[1][2]. Od 1928 roku była wykładowczynią letnich kursów dla pianistów w Mac Phail School of Music w Minneapolis[1][2]. W 1932 roku na zaproszenie polskiej delegacji w Lidze Narodów zagrała jako reprezentantka Polski na 3 koncertach w Genewie[1]. W 1939 roku wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych[1][2]. Uczyła w Minneapolis oraz w Northern State Teachers College w Aberdeen w stanie Dakota Południowa, dawała też lekcje prywatne[1][2]. Uczestniczyła w wydarzeniach organizowanych przez Fundację Kościuszkowską[1][2]. Została pochowana na nowojorskim Calvary Cemetery[1]. Po jej śmierci przy Fundacji Kościuszkowskiej powstał fundusz stypendialny jej imienia dla młodych pianistów, powstało też Koło Przyjaciół Heleny Morsztyn[1][2].
Specjalizowała się w wykonawstwie utworów Fryderyka Chopina, grała też dzieła J.S. Bacha, Domenico Scarlattiego, Ludwiga van Beethovena, Ferenca Liszta, Claude’a Debussy’ego, Francisa Poulenca i Heitora Villi-Lobosa[1][2]. Przyjaźniła się z Ignacym Janem Paderewskim i Mieczysławem Horszowskim[1].