Hieronim Suszczyński
Hieronim Suszczyński, ps. „Dyrektor”, „Lizdejko”, „Szeliga” (ur. 12 października 1895[1] w Ałatyrze, zm. 15 sierpnia 1964 w Warszawie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 Hieronim Suszczyński (przed 1934) | |
 pułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 października 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
15 sierpnia 1964 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1915–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
3 pułk artylerii ciężkiej |
| Stanowiska |
oficer łączności |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Późniejsza praca |
Spółdzielnia Architektów Wnętrz |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys
edytujUrodził się 12 października 1895 w rodzinie Mieczysława i Teofili z Kolesińskich[1]. Uczył się od 1906 w Gatczynie w Instytucie Mikołaja I, a po jego ukończeniu otrzymał w 1914 świadectwo dojrzałości. Później krótko studiował chemię na Politechnice Warszawskiej[2][3].
Jako ochotnik służył w armii rosyjskiej od maja 1915. W okresie styczeń – czerwiec 1916 studiował w Siergiejewskiej Szkole Artylerii w Odessie i był na froncie niemieckim dowódcą plutonu artylerii w stopniu chorążego[2][3]. Oficer Legii Rycerskiej I Korpusu Polskiego na Wschodzie od marca 1918, a w kwietniu został urlopowany[2][3].
Powrócił do kraju i od lutego 1919 rozpoczął służbę w Wojsku Polskim. Początkowo dowodził plutonem po ukończeniu miesięcznego kursu oficerów artylerii w Rembertowie, od kwietnia 1919 był w 3 pułku artylerii ciężkiej[2] oficerem łączności dywizjonu, od sierpnia dowódcą plutonu, I oficerem i p.o. dowódcy baterii[3]. W miesiącach styczeń – marzec 1921 był na kursie materiału francuskiej artylerii ciężkiej w Modlinie i od marca do maja na kursie artylerii w Modlinie, a po ich ukończeniu był dowódcą baterii 1 dywizjonu artylerii ciężkiej, włączonego później w skład 3 pułku artylerii ciężkiej. W międzyczasie od marca do września 1923 ukończył kurs dowódców baterii w Szkole Strzelań Artylerii w Toruniu[3]. Przeniesiony w marcu 1927 do 14 dywizjonu artylerii konnej na dowódcę baterii, a od sierpnia ponownie dowodził baterią 3 pac. Od listopada 1927 był w tym pułku dowódcą szkoły podoficerskiej. II oficer sztabu artylerii Dowództwa Obszaru Warownego „Wilno” od stycznia 1928, a następnie dowódca dywizjonu 3 pac po ukończeniu kursu dowódców dywizjonów w Szkole Strzelań Artylerii w Toruniu w okresie lipiec – październik 1929[3]. W kwietniu 1930 został przeniesiony do 10 pułku artylerii ciężkiej w którym krótko dowodził dywizjonem. Kwatermistrz od maja tego roku i jednocześnie przez długi czas p.o. zastępcy dowódcy pułku, a od czerwca 1933 ponownie dowódca dywizjonu[2][3]. Zastępca dowódcy 27 pułku artylerii lekkiej[4] we Włodzimierzu Wołyńskim od 1935, a dowódca 13 dywizjonu artylerii konnej w garnizonie Brody od 1936[5].
Dowódca 26 pułku artylerii lekkiej od czerwca 1939, którą dowodził także w czasie kampanii wrześniowej. Był ranny i leczył się w szpitalach w Łodzi i w Warszawie[5].
Od jesieni 1939 w konspiracji w SZP-ZWZ-AK. Oddelegowany został w lutym 1941 do objęcia funkcji komendanta głównego POZ, po zakończeniu scalania tej organizacji z AK. Razem z mjr. Wacławem Janaszkiem podpisał umowę scaleniową z ramienia POZ. Komendant Podokręgu Wschodniego Obszaru Warszawa AK od listopada 1942 po ppłk. Adamie Borkiewiczu[5]. Rozkazem Naczelnego Wodza z 24 listopada 1943 mianowany pułkownikiem służby stałej ze starszeństwem z dniem 1 października. Został jednocześnie w lipcu 1944 dowódcą 8 Dywizji Piechoty AK, odtwarzanej w ramach Podokręgu, którym dowodził[5].
7 sierpnia 1944 został rozbrojony i internowany w rejonie Mińska Mazowieckiego, wraz ze swoim sztabem i 750 żołnierzami swojej grupy. Początkowo przebywał w majątku Niedziałka, a następnie w obozie Majdanek w Lublinie, skąd został przewieziony do więzienia Lefortowo w Moskwie, gdzie przez trzy tygodnie był poddawany przesłuchaniom.
We wrześniu 1944 został przywieziony do obozu w Charkowie, a stamtąd w styczniu 1946 do obozu nr 178-454 w Riazaniu-Diagilewie. W kolejnych miesiącach był przetrzymywany w obozach: nr 158 w Czerepowcu, obozie jenieckim NKWD nr 150 w Griazowcu, nr 437 w Bogorodskoje i nr 284 w Brześciu. Repatriowany do kraju 3 listopada 1947, po powrocie zamieszkał w Warszawie. Pracował w Warszawie w Spółdzielni Architektów Wnętrz „Ład”[5].
Zmarł 15 sierpnia 1964[5][6][7], w następstwie wypadku samochodowego[5]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B12-11-7)[8].
Awanse
edytuj- podpułkownik – 1935
- pułkownik – 1 października 1943
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (1959)
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4870 (1921)[9]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[10][11]
- Krzyż Walecznych (pięciokrotnie, czterokrotnie w 1921, a po raz piąty 1 października 1944)
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[12]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ a b c d e Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e f g Kunert 1987 ↓, s. 171.
- ↑ Obsada personalna - Artyleria [online], archiwa.pilsudski.org [dostęp 2018-04-08] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Kunert 1987 ↓, s. 172.
- ↑ SUSZCZYŃSKI Hieronim (1895–1964), ps. Dyrektor, Lizdejko, Sezeliga, oficer służby stałej artylerii Wojska Polskiego, pułkownik. [online], slownik-biograficzny.uph.edu.pl [dostęp 2022-09-15].
- ↑ Spis zmarłych. Nazwiska z zakresu Sus-Syp » Lista zmarłych « www.nekrologi-baza.pl [online] [dostęp 2022-09-15] (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3393 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 41, s. 1607)
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Odznaczenia oficerów na terenie korpusu lwowskiego. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 1, Nr 1627 z 13 listopada 1937.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 239.
Bibliografia
edytuj- Suszczyński Hieronim. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.31-2370 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-10].
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T. 2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 171–172. ISBN 83-211-0739-7.