Hodowla przemysłowa
Hodowla przemysłowa – współczesna forma hodowli zwierząt opierająca się na koncentracji dużej liczby zwierząt hodowlanych w jednym miejscu[1][2]. Głównymi produktami masowej hodowli zwierząt są mięso, mleko i jaja przeznaczone do konsumpcji dla ludzi[3]. Trwają debaty nad efektywnością, wpływem na środowisko naturalne, a także etycznością masowej hodowli zwierząt[4].
Historia i współczesność edytuj
Za początkowy okres masowej hodowli zwierząt uważa się początek XIX wieku. Innowacje w agrokulturze przebiegały równocześnie z rozwojem produkcji masowej w innych dziedzinach gospodarki. Odkrycie witamin i poznanie ich znaczenia w odżywianiu zwierząt pozwoliły na suplementację witaminową zwierząt na początku XX wieku, co doprowadziło do hodowli kur w zamkniętych pomieszczeniach[5]. Wynalezienie szczepionek i antybiotyków pozwoliło na trzymanie większej liczby zwierząt na mniejszej przestrzeni, dzięki zmniejszeniu liczby chorób dotykających zwierzęta.
Światowa efektywność hodowli zwierząt zwiększyła się czterokrotnie między 1869 a 2002 r.[6] W ciągu tego samego okresu spadła jednocześnie liczba ludzi pracujących przy produkcji żywności, w Stanach Zjednoczonych z 24% w 1930 r. do 6% w 2002 r.[6]
Produkcja na fermach przemysłowych polega na utrzymaniu dużej liczby zwierząt przy jednoczesnym dużym ich zagęszczeniu. Hodowane zwierzęta to najczęściej krowy, kury, świnie i indyki. Główną zaletą hodowli jest wysoka produkcja przy jak najniższym możliwym koszcie. Utrzymanie takiej liczby zwierząt w jednym miejscu jest możliwe dzięki zastosowaniu kombinacji środków dezynfekujących, środków antybakteryjnych, hormonów, szczepionek, suplementów witaminowych i białkowych.
Kontrowersje i krytyka edytuj
Zwolennicy hodowli przemysłowej utrzymują, że hodowla masowa przyczyniła się do poprawienia stanu środowiska naturalnego, wartości odżywczych konsumowanego jedzenia i usprawniła kontrolowanie chorób[7]. Przeciwnicy twierdzą, że wpłynęła ona negatywnie na środowisko naturalne, dobrostan zwierząt[8][9][10] oraz wpływa na powstawanie wielu chorób[11][12].
Hodowla przemysłowa a dobrostan zwierząt edytuj
Wymieniane zastrzeżenia dotyczące dobrostanu zwierząt to[13]:
- zamknięcie na małej przestrzeni dużej liczby zwierząt,
- niewygoda i rany odniesione przez zły stan podłoża i pomieszczeń, w którym przebywają zwierzęta,
- brak możliwości poruszania i zachowania naturalnego z instynktami zwierząt,
- ograniczenie zachowania naturalnego z instynktami macierzyńskimi zwierząt,
- brak światła słonecznego, świeżego powietrza, a także zła jakość powietrza w zamknięciu,
- stres wynikający ze zbyt dużej koncentracji zwierząt,
- problemy zdrowotne spowodowane przez nadmierną sztuczną selekcję zwierząt,
- skrócony czas życia zwierząt przeznaczonych do rozrodu (krowy mleczne),
- szybkość rozprzestrzeniania się infekcji spowodowany stłoczeniem i stresem wśród zwierząt,
- przycinanie dziobów w celu zapobieżenia ranieniu się kur,
- przymusowe karmienie gęsi[14]. przy produkcji foie gras.
Wpływ na środowisko naturalne[15]:
- wylesianie obszarów oraz nadmierne zużycie nawozów, pestycydów i herbicydów pod uprawy paszy dla zwierząt,
- nadmierne zużycie wody spowodowane produkcją paszy dla zwierząt,
- zanieczyszczenie gleby, wody i powietrza azotem i fosforem spowodowane użyciem nawozów i odchodami zwierząt,
- degradacja ziemi (zmniejszona żyzność, erozja gleby, zwiększone zasolenie, pustynnienie ziemi),
- zanik bioróżnorodności spowodowany przez eutrofizację, zakwaszenie, pestycydy i herbicydy,
- światowy zanik różnorodności genetycznej gatunków hodowlanych i zanik tradycyjnych gatunków,
- zanik gatunków spowodowany masowym wylesianiem powierzchni pod uprawę paszy dla zwierząt.
Przypisy edytuj
- ↑ Fraser, David. Animal welfare and the intensification of animal production: An alternative interpretation, Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2005. *Turner, Jacky. „History of factory farming”, United Nations: „Fifty years ago in Europe, intensification of animal production was seen as the road to national food security and a better diet ... The intensive systems – called ‘factory farms’ – were characterised by confinement of the animals at high stocking density, often in barren and unnatural conditions.”.
- ↑ Simpson, John. Why the organic revolution had to happen, The Observer, April 21, 2001: „Nor is a return to ‘primitive’ farming practices the only alternative to factory farming and highly intensive agriculture.”.
- ↑ Danielle Nierenberg (2005) Happier Meals: Rethinking the Global Meat Industry. Worldwatch Paper 121: 5.
- ↑ Duram, Leslie A. (2010). Encyclopedia of Organic, Sustainable, and Local Food. ABC-CLIO. p. 139. ISBN 0-313-35963-6.
- ↑ John Steele Gordon (1996) „The Chicken Story”, American Heritage, September 1996: 52–67.
- ↑ a b Matthew Scully Dominion: The Power of Man, the Suffering of Animals, and the Call to Mercy Macmillan, 2002.
- ↑ McCarthy, Richard; Richard Bennett (1986). „Statutory Protection for Farm Animals”. Pace Environmental Law Review. 3 (2): 229–256. Retrieved November 11, 2011.
- ↑ „Concentrated animal feeding operations”, Centers for Disease Control and Prevention, United States Department of Health and Human Service.
- ↑ Blaine Harden (December 28, 2003). „Supplements used in factory farming can spread disease”. The Washington Post.
- ↑ A. Dennis McBride, MD, MPH (December 7, 1998). „The Association of Health Effects with Exposure to Odors from Hog Farm Operations”. North Carolina Department of Health and Human Services.
- ↑ „Commissioner points to factory farming as source of contamination”, CBC, July 28, 2000.
- ↑ Yuval Noah Harari. „Industrial farming is one of the worst crimes in history.” The Guardian. 25 September 2015.
- ↑ „Mercy For Animals – World’s Leading Farmed Animal Rights and Vegan Advocacy Organization – Mercy For Animals”. Mercy For Animals. December 17, 2014. Retrieved September 6, 2015.
- ↑ W tym miejscu warto przypomnieć film dokumentalny Włodzimierza Szpaka Krajobraz z Gęsią poświęcony właśnie tej problematyce, nagrodzony na łódzkim Międzynarodowym Festiwalu Filmów Przyrodniczych im. Włodzimierza Puchalskiego w 1989 roku.
- ↑ Halden, MS, PhD, Rolf; Schwab, PhD, Kellogg (n.d.). „Environmental Impact of Industrial Farm Animal Production” (PDF). A Report of the Pew Commission on Industrial Farm Animal Production.