Jaksmanice

wieś w województwie podkarpackim

Jaksmanice (w latach 1977–1981 Witoldówek) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Medyka[4][5], na granicy z Ukrainą.

Jaksmanice
wieś
Ilustracja
Zabytkowa cerkiew
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

przemyski

Gmina

Medyka

Liczba ludności (2020)

556[2]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-705[3]

Tablice rejestracyjne

RPR

SIMC

0606553[4]

Położenie na mapie gminy Medyka
Mapa konturowa gminy Medyka, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaksmanice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaksmanice”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaksmanice”
Położenie na mapie powiatu przemyskiego
Mapa konturowa powiatu przemyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaksmanice”
Ziemia49°45′07″N 22°52′50″E/49,751944 22,880556[1]
Fort II „Jaksmanice”

Wieś starostwa przemyskiego Jaskmanice Regalis[6] położona była na przełomie XVI i XVII wieku w powiecie przemyskim ziemi przemyskiej województwa ruskiego[7].

W latach 1944–1948 w ZSRR (rejon medycki, obwód drohobycki). W maju 1948, w związku z korektą granicy państwową między Polską a ZSRR, włączone z powrotem do Polski[8][9][10].

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie przemyskim w województwie lwowskim.

W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 4 Polaków i 1 Ukraińca za „zdradę sprawy narodu ukraińskiego”[11].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Teren pagórkowaty, dominuje rolnictwo.

We wsi znajdują się ruiny fortyfikacji Twierdzy Przemyśl z czasów zaboru austro-węgierskiego oraz cmentarz z widokiem na ukraińską stronę granicy. Stoi tam także kościół parafii rzymskokatolickiej przekształcony po II wojnie światowej z cerkwi greckokatolickiej.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 43345
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 4 [dostęp 2022-01-23].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2014, s. 362 [zarchiwizowane 2014-10-31].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 7. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. Cz. 1, Warszawa 1901, s. 1.
  7. Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, [T. 1], Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. „Ziemie Ruskie” Rzeczypospolitej, Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 2.
  8. УКАЗ Президії Верховної Ради Української РСР (15 травня 1948 р.) ПРО ЗМІНИ В АДМІНІСТРАТИВНО-ТЕРИТОРІАЛЬНОМУ ПОДІЛІ МЕДИКІВСЬКОГО, ДОБРОМИЛЬСЬКОГО, НИЖАНКОВИЦЬКОГО І МОСТИСЬКОГО РАЙОНІВ ДРОГОБИЦЬКОЇ ОБЛАСТІ.
  9. APP, PUR Przemyśl, sygn. 9, Odpis Ogólnego Ostatecznego Protokołu przebiegu granicy państwowej między Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, k. 11–12.
  10. Zapałowski, A. (2016). Granica w ogniu: 35." Przemyska" Komenda Odcinka WOP w działaniach przeciw OUN i UPA w latach 1945-1948. Oficyna Wydawnicza Aspra-JR. (Autor błędnie podaje nazwę Aksmanice, które są inną wsią
  11. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 707, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.