Jan Gajewski z Błociszewa herbu Ostoja (zm. 1595) – dziedzic Gaju oraz części Błociszewa i Grabianowa, właściciel Grodźca, Nietrzanowa, Gorzyczek i innych, marszałek sejmu koronacyjnego (1588), poseł na sejm, pisarz grodzki kaliski (1566–1578), podstarości i surogator grodzki poznański (1578–1582), sędzia ziemski poznański (1582–1595).

Jan Gajewski z Błociszewa
Herb
Herb Ostoja
marszałek sejmu koronacyjnego Zygmunta III, poseł na sejm, pisarz grodzki kaliski, podstarości i surogator grodzki poznański, sędzia ziemski poznański
Rodzina

Gajewscy herbu Ostoja

Data śmierci

1595

Ojciec

Wincenty Gajewski

Matka

Zofia Sepińska

Żona

Barbara Czacka

Dzieci

Wojciech Gajewski, starosta ujsko-pilski

Rodzeństwo

Katarzyna Koszutska, Anna Cielecka, Łucja Maniecka, Magdalena Brodzka, Zofia Piotrkowska, Erazm i Gabriel

Życiorys

edytuj

Jan Gajewski z Błociszewa pochodził z Gaju w Wielkopolsce. Dziedziczył także części w Grabianowie i Błociszewie. Jego ojcem był Wincenty Gajewski a matką Zofia, córka Jana Sepińskiego herbu Nowina[1]. Miał liczne rodzeństwo – Katarzynę Koszutską, Annę Cielecką, Łucję Maniecką, Magdalenę Brodzką, Zofię Piotrkowską, Erazma i Gabriela. Jego małżonką była Barbara, córka Piotra Czackiego, której zapisał (w roku 1570) 4300 zł na połowie swych części we wsiach – Gaj, Błociszewo i Grabianowo[2]. Z tego związku miał syna Wojciecha, starostę ujsko-pilskiego.

Studiował we Frankfurcie nad Odrą w 1553 roku. Był bratem czeskim[3].

Jan Gajewski w roku 1581 dokonał podziału dóbr dziedzicznych wraz z bratem Erazmem. Zatrzymał dla siebie części Błociszewa i Grabionowa a bratu oddał Gaj[4]. Posiadał dom Kościeleckich pod zamkiem w Poznaniu[5]. W roku 1584 kupił od Andrzeja Brodowskiego wsie Grodziec i Nietrzanowo[6]. Tego roku przejął od Stanisława Robaczyńskiego część Czacza w zamian za części Błociszewa i Grabianowa[1]. W latach 1584–1585 kupił kolejne części we wsi Czacz od Kacpra i Jana Czackich za łączną kwotę 1040 zł[7][8]. Gajewski był także właścicielem wsi Przysieka Polska, którą nabył w 1590 roku od Stanisława Ossowskiego za 3400 zł[9]. W latach 1593–1594 wszedł w posiadanie dóbr: Witkówki i Słonino (które kupił za 8000 zł)[10] oraz Gorzyczki Małe i Wielkie (które nabył za 5600 zł)[11].

Poseł na sejm 1582 roku z województwa poznańskiego[3].

Jan Gajewski z Błociszewa pełnił liczne funkcje i piastował ważne urzędy. Był w latach 1566–1578 pisarzem grodzkim kaliskim, następnie w latach 1578–1582 podstarościm i surogatorem grodzkim poznańskim oraz sędzią ziemskim poznańskim od roku 1582, który to urząd pełnił do śmierci w 1595 roku[12]. Poseł na sejm koronacyjny 1587/1588 roku z województw kaliskiego i poznańskiego[13]. Od 10 grudnia 1587 roku do 30 stycznia 1588 roku był marszałkiem sejmu koronacyjnego Zygmunta III Wazy. Okoliczności towarzyszące obradom sejmu były nadzwyczajne. Wpływ na nie miał wcześniejszy wybór na króla Maksymiliana Habsburga popieranego przez Zborowskich. W konsekwencji podwójnej elekcji doszło do wojny oraz obcej interwencji zbrojnej w Rzeczypospolitej[14]. Poseł na sejm pacyfikacyjny 1589 roku z województwa poznańskiego, podpisał traktat bytomsko-będziński[15].

Jan Gajewski z Błociszewa w 1595 roku dopuścił do herbu Ostoja Wojciecha Chudzińskiego[16].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Z. Cieplucha: Z przeszłości ziemi Kościańskiej. Kościan: Z. Cieplucha, 1929, s. 134, 144.
  2. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Kościan > Rezygnacje – 12562 (Nr. 346) 1570.
  3. a b Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 269.
  4. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Inskrypcje > XVI wiek > Część 2 – 9118 (Nr. 937) 1581.
  5. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XVI wiek – 12488 (Nr. 1399) 1585.
  6. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XVI wiek – 12289 (Nr. 1399) 1584.
  7. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XVI wiek – 12322 (Nr. 1399) 1584.
  8. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XVI wiek – 12509 (Nr. 1399) 1585.
  9. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XVI wiek – 13259 (Nr. 1400) 1590.
  10. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XVI wiek – 13828 (Nr. 1401) 1593.
  11. Teki Dworzaczka – Regesty > Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XVI wiek – 14040 (Nr. 1401) 1594.
  12. K. Lepszy: Gajewski Jan. „Polski słownik biograficzny”, t. 7, Kraków: 1948-1958, s. 215.
  13. Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 299.
  14. M. A. Pieńkowski: Skład i struktura senatu oraz izby poselskiej na sejmie koronacyjnym Zygmunta III (1587-1588). „Czasopismo Prawno-Historyczne”, t. 68, Zeszyt 2: 2016, s. 63.
  15. Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 311.
  16. A. Wajs: Materiały genealogiczne, nobilitacje, indygenaty w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Warszawa: DiG, 2001, s. 30.

Bibliografia

edytuj
  • Teki Dworzaczka. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w., Biblioteka Kórnicka PAN, Kórnik-Poznań 1995–2019 – Teki Dworzaczka.
  • Z. Cieplucha, Z przeszłości ziemi Kościańskiej, Kościan 1929.
  • K. Lepszy, Gajewski Jan, [w:] „Polski słownik biograficzny”, t. 7, Kraków 1948–1958.
  • K. Niesiecki, Herbarz polski Kaspra Niesieckiego, t. 4.
  • A. Boniecki, Herbarz Polski, t. 5.
  • M. A. Pieńkowski, Skład i struktura senatu oraz izby poselskiej na sejmie koronacyjnym Zygmunta III (1587-1588), [w:] „Czasopismo Prawno-Historyczne”, t. 68, 2016, Zeszyt 2.