Johann Gottfried Herder
![]() |
Ten artykuł zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Johann Gottfried von Herder (ur. 25 sierpnia 1744 w Morągu (ówczesnym Mohrungen), zm. 18 grudnia 1803 w Weimarze) – niemiecki filozof, pastor i pisarz, którego poglądy wpłynęły znacząco na późniejszy rozwój idei narodu (koncepcja Volk) oraz filozofii i historii kultury. Był jednym z klasyków weimarskich.
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 25 sierpnia 1744 Morąg | |
Data i miejsce śmierci | 18 grudnia 1803 Weimar |
Studiował na Uniwersytecie Albertyna w Królewcu.
Johann Gottfried Herder wprowadził do filozofii romantycznej pojęcie ludowości, ponieważ był zafascynowany jej naturalnością i pierwotnością. Była przez niego traktowana jako źródło prawdy i tożsamości. Jego dzieło pod tytułem Głosy ludów w pieśniach było czytane przez romantyków i zapoczątkowało zbieranie utworów ludowych, czego przykładem jest działalność braci Grimmów.
Herder rozumiał historię jako ciągłość realizującą boski plan. Świat opiera się na ładzie, przyroda jest wzniosła, piękna i bogata w sens. Człowiek posiada rozum i wolność. Współuczestniczy w dziejach, poprzez swe działania tworzy tradycję, którą Herder nazwał łańcuchem kultury. Celem człowieka jest stopniowa humanizacja. Ludzkość to dopiero „pąk kwiatu”. Polscy romantycy przejęli część tej koncepcji – obraz świata wyjaśniający przeznaczenie narodu i jednostki. Naród to jedność pokoleń przeszłych, obecnych i przyszłych, która łączy się ze wspólnym językiem[1].
Ożenił się z Caroline Flachsland, której siostra – Frederike Flachsland, była żoną heskiego polityka Andreasa Petera von Hessego.
Jego imieniem nazwano ulice w Olsztynie, Ostródzie i Morągu. W Morągu znajduje się muzeum jego imienia.
DziełaEdytuj
- Abhandlung über den Ursprung der Sprache (1772)
- Fragmente über die neuere deutsche Literatur (1767)
- Über Ossian und die Literatur alter Völker (1773)
- Myśli o filozofii dziejów (1784-1791, wyd. polskie tom 1–2, 1962)
- Wybór pism (wyd. polskie 1988)
- Journal meiner Reise im Jahr 1769
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Martin Votruba: Herder on Language (ang.).
Linki zewnętrzneEdytuj
- Johann Gottfried Herder Gutenberg-De
- Strona muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu
- Przekłady utworów Johanna Gottfrieda von Herdera w Ogrodzie Petenery.
- ISNI: 0000 0001 2103 1883
- VIAF: 95187266
- ULAN: 500319424
- LCCN: n79145902
- GND: 118549553
- NDL: 00443112
- LIBRIS: 97mps34t3zd85v4
- BnF: 119073262
- SUDOC: 026919869
- NLA: 36517319
- NKC: jn19990003416
- DBNL: herd021
- RSL: 000040429, 000040431
- BNE: XX878787
- NTA: 068418442
- BIBSYS: 90088709
- CiNii: DA00409309
- Open Library: OL128948A
- PLWABN: 9810617768505606
- NUKAT: n95211701
- NLI: 000604210, 000612857, 001444110, 000062300, 000603746, 000606277, 000606276
- PTBNP: 41391
- CANTIC: a10444154
- LNB: 000001938
- NSK: 000011027
- CONOR: 36451939
- ΕΒΕ: 118262
- BLBNB: 000685403
- KRNLK: KAC199634361
- LIH: LNB:V*7846;=BL
- RISM: pe73699
- WorldCat: lccn-n79145902