John Kerry

amerykański polityk Partii Demokratycznej, senator

John Forbes Kerry (ur. 11 grudnia 1943 w Aurorze) – amerykański polityk, senator, demokrata ze stanu Massachusetts. Przed uzyskaniem miejsca w Senacie w roku 1985 był m.in. jednym z liderów ruchu antywojennego, protestującego przeciwko interwencji USA w Wietnamie (sam był weteranem odznaczonym za męstwo) oraz przez dwa lata wicegubernatorem stanu Massachusetts. Jako kandydat Partii Demokratycznej w wyborach na stanowisko prezydenta Stanów Zjednoczonych w 2004, przegrał z przedstawicielem Republikanów, George’em W. Bushem. W latach 2013–2017 sekretarz stanu w administracji Baracka Obamy. Od 2021 pełnomocnik prezydenta USA Joego Bidena do spraw klimatu[1].

John Kerry
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

John Forbes Kerry

Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1943
Aurora

1. pełnomocnik Prezydenta Stanów Zjednoczonych ds. klimatu
Okres

od 20 stycznia 2021

Przynależność polityczna

Partia Demokratyczna

Poprzednik

urząd utworzony

68. sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych
Okres

od 1 lutego 2013
do 20 stycznia 2017

Przynależność polityczna

Partia Demokratyczna

Poprzednik

Hillary Clinton

Następca

Rex Tillerson

Senator Stanów Zjednoczonych z Massachusetts
Okres

od 3 stycznia 1985
do 1 lutego 2013

Poprzednik

Paul Tsongas

Następca

Mo Cowan

Zastępca gubernatora Massachusetts
Okres

od 6 marca 1983
do 2 stycznia 1985

Poprzednik

Thomas P. O’Neill III

Następca

Evelyn Murphy

Faksymile
Odznaczenia
Srebrna Gwiazda (Stany Zjednoczone) Brązowa Gwiazda (Stany Zjednoczone)
Purpurowe Serce - trzykrotnie (Stany Zjednoczone)
Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN
John Kerry i Angela Merkel (2014)
John Kerry i Kärym Mäsymow (2015)

Reprezentuje (według standardów amerykańskich) lewicowe poglądy: popiera zwiększenie płacy minimalnej, sprzeciwia się karze śmierci i cięciom budżetowym, jest zwolennikiem wolnej aborcji oraz utrzymania preferencji dla mniejszości rasowych (tzw. affirmative action).

Życiorys edytuj

Młodość edytuj

Urodził się w szpitalu wojskowym Fitzsimons w Aurorze. Był drugim najstarszym z czworga dzieci Richarda Johna Kerry’ego, funkcjonariusza służby zagranicznej oraz prawnika, i Rosemary Isabel Forbes, pielęgniarki oraz działaczki społecznej. Jego ojciec był katolikiem (dziadkowie Johna byli austro-węgierskimi imigrantami żydowskimi, którzy nawrócili się na katolicyzm; pochodzili z rodziny Fränklów wywodzącej się z okolic Prudnika[2]), a jego matka była z Kościoła episkopalnego. Wychował się ze starszą siostrą, Margaret (ur. 1941), młodszą siostrą Dianą (ur. 1947) i młodszym bratem Cameronem (ur. 1950). Dzieci zostały wychowane w wierze ojca. John Kerry służył jako ministrant.

Był uczniem szkoły z internatem St. Paul’s School w Concord, New Hampshire. Po jej ukończeniu w 1962 rozpoczął studia na Uniwersytecie Yale, uczelni niepublicznej. Ukończył studia z zakresu politologii w 1966. Poza studiami uczestniczył w dodatkowych zajęciach sportowych, grając między innymi w piłkę nożną i hokeja.

Podobnie jak George W. Bush, należał w czasie studiów na Uniwersytecie Yale do stowarzyszenia Czaszka i Kości[3].

Po studiach zgłosił się jako ochotnik do Rezerwy Marynarki Stanów Zjednoczonych (obecnie United States Navy Reserve, w latach 1915–2005 United States Naval Reserve). Uczestniczył w wojnie wietnamskiej, służąc na łodzi patrolowej. Za udział w wojnie wietnamskiej Kerry został odznaczony Srebrną Gwiazdą Stanów Zjednoczonych, która przyznawana jest za odwagę w obliczu nieprzyjaciela. Odznaczony został również Medalem Brązowej Gwiazdy oraz trzykrotnie Medalem Purpurowego Serca. Po powrocie z wojny, w 1969, Kerry wspierał innych weteranów wojny wietnamskiej. W 1969 był współzałożycielem fundacji Vietnam Veterans of America, której zadaniem było wspieranie żołnierzy wracających z Wietnamu. Kerry był również rzecznikiem tejże organizacji. W 1971 przemawiał do członków senackiej Komisji Spraw Zagranicznych, głównie poruszając temat wojny.

Kariera w Senacie edytuj

W latach 1987–1989 był przewodniczącym komitetu kampanii senatorskich partii.

W 1986 zasłynął jako prowadzący przesłuchania w Senacie w sprawie związków Departamentu Stanu z handlarzami narkotyków w Ameryce Południowej i płacenia im za pomoc udzielaną nikaraguańskim Contras w wojnie domowej. Zakończone jego sukcesem dochodzenie uważa się za przedsmak śledztwa w aferze Iran-Contras, gdzie również odegrał istotną rolę.

W latach 2001–2003 oraz 2007–2009 był przewodniczącym komisji ds. drobnego biznesu. Zasiadał też w komisji spraw zagranicznych, gdzie przewodniczył podkomisji ds. Azji.

Udział w wyborach prezydenckich edytuj

W 2000 był często wymieniany jako potencjalny kandydat na wiceprezydenta u boku Ala Gore’a, który sam potem przyznał, iż Kerry był w czołówce osób typowanych na to stanowisko.

2 listopada 2004 kandydował w wyborach prezydenckich, został jednak pokonany przez George’a W. Busha, który wybrany został na drugą kadencję przez Kolegium Elektorów stosunkiem głosów 284-253 (jeden głos w Kolegium otrzymał John Edwards, jego kandydat na wiceprezydenta). W trakcie przedwyborczej kampanii cierpiał na raka prostaty[4].

Początkowo twierdził, iż rozważa ponowne kandydowanie na prezydenta w 2008, zrezygnował z tych planów na rzecz ubiegania się o kolejny wybór do Senatu w tym samym roku.

Kerry a wojna w Iraku edytuj

Kerry głosował w Senacie za uchwałą dającą prezydentowi prawo do użycia siły przeciwko reżimowi Saddama Husajna w razie braku współpracy z inspektorami rozbrojeniowymi. W 2002, powołując się najprawdopodobniej na materiały CIA udostępnione senatorom, informował, że Irak jest w stanie wyprodukować broń biologiczną i użyć jej przeciwko Stanom Zjednoczonym. Po wkroczeniu do Iraku wojsk koalicyjnych zmienił stanowisko i stwierdził, że działania administracji George’a Busha były nieuzasadnione, bowiem nie wyczerpały wszystkich metod pokojowych przed użyciem metod siłowych. Kerry krytykował administrację byłego prezydenta za to, iż nie była w stanie zdobyć wystarczającego poparcia świata dla inwazji i okupacji, czego konsekwencją jest to, że Stany Zjednoczone ponoszą 90% kosztów i 90% strat. Kerry deklaruje jednak, iż jest przeciwnikiem wycofania wojsk przed uregulowaniem sytuacji politycznej w Iraku.

Kerry kładł w swojej prezydenckiej kampanii wyborczej duży nacisk na zaangażowanie Stanów Zjednoczonych w ramach instytucji międzynarodowych. Popiera udział wojsk USA w operacjach pokojowych ONZ.

Sekretarz stanu edytuj

21 grudnia 2012 został nominowany przez prezydenta Baracka Obamę na stanowisko sekretarza stanu w miejsce Hillary Clinton, która ustąpiła z powodu choroby[5]. 29 stycznia 2013 Senat zatwierdził jego nominację na sekretarza stanu i 1 lutego objął ten urząd[6]. Sprawował go do 20 stycznia 2017, czyli końca urzędowania Baracka Obamy. Jego następcą został Rex Tillerson w administracji Donalda Trumpa.

Poza rządem edytuj

Kerry wycofał się z pracy dyplomatycznej po zakończeniu administracji Obamy 20 stycznia 2017. Nie wziął udziału w inauguracji Donalda Trumpa, a następnego dnia wziął udział w Marszu Kobiet w Waszyngtonie[7]. Sprzeciwiał się polityce Donalda Trumpa i podpisał się pod briefem przeciwko dekretowi 13769 zakazującemu wjazdu do Stanów Zjednoczonych osobom z siedmiu krajów muzułmańskich[8].

5 grudnia 2019 poparł kandydaturę Joego Bidena do nominacji Demokratów na prezydenta, mówiąc „Już pierwszego dnia będzie gotowy, by poskładać kraj i świat, które rozbił Donald Trump”[9]

Pełnomocnik ds. klimatu edytuj

23 listopada 2020 prezydent elekt Joe Biden ogłosił, że Kerry zajmie pełnoetatowe stanowisko w administracji, pełniąc funkcję pełnomocnika ds. klimatu[1], w tej roli będzie szefem w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego[10]. Objął urząd 20 stycznia 2021 roku, po inauguracji Joego Bidena.

Przypisy edytuj

  1. a b Sztab Joe Bidena ogłasza nazwiska przyszłych ministrów i szefów agencji, www.tvp.info, 23 listopada 2020 [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  2. John Kerry. Sekretarz stanu USA i jego śląskie korzenie, [w:] Piotr Bujak, Źródło. Wybitne postacie związane z gminą Głogówek, Głogówek 2013, s. 55.
  3. Dziennik Polska-Europa-Świat, 20 września 2007, s. 32.
  4. Pojedynek z rakiem. wprost.pl.
  5. John Kerry zastąpi chorą Clinton, tvn24.pl [dostęp 2017-11-24].
  6. Mariusz Zawadzki: Hillary Clinton odchodzi ze stanowiska szefowej dyplomacji USA. Czy w 2016 roku zawalczy o prezydenturę?. Gazeta Wyborcza, 2013-02-01. [dostęp 2013-02-02].
  7. Madeleine Morgenstern: John Kerry shows up at Women’s March with his dog. washingtonexaminer.com. [dostęp 2021-08-28]. (ang.).
  8. Kerry, Albright urge court to uphold block on Trump travel ban. yahoo.com. [dostęp 2021-08-28]. (ang.).
  9. Savannah Behrmann: John Kerry endorsement: 'Joe (Biden) will defeat Donald Trump next November’. usatoday.com. [dostęp 2021-08-28]. (ang.).
  10. Michael Crowley, Jeanna Smialek: Biden Will Nominate First Women to Lead Treasury and Intelligence, and First Latino to Run Homeland Security. nytimes.com. [dostęp 2021-08-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

  • Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)