Kōichi Kuyama

japoński lingwista

Kōichi Kuyama (jap. 久山 宏一 Kuyama Kōichi; ur. 1958 w prefekturze Saitama)[1] – japoński rusycysta i polonista, tłumacz, znawca polskiej literatury romantycznej, specjalista z zakresu filmu polskiego, wykładowca akademicki.

Kōichi Kuyama
久山 宏一
Data i miejsce urodzenia

1958
prefektura Saitama

Zawód, zajęcie

rusycysta, polonista, tłumacz, znawca polskiej literatury romantycznej, specjalista z zakresu filmu polskiego, wykładowca akademicki

Narodowość

japońska

Tytuł naukowy

doktor nauk humanistycznych

Alma Mater

Tokijski Uniwersytet Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Waseda

Uczelnia

Uniwersytet Tokijski (1998–2013)

Odznaczenia
Odznaka Honorowa „Bene Merito” Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Życiorys edytuj

Ukończył studia na Tokijskim Uniwersytecie Studiów Międzynarodowych (TUFS) w Instytucie Filologii Rosyjskiej oraz na Uniwersytecie Waseda[1][2]. W latach 1987–1995 wykładał język japoński, literaturę japońską oraz translatorykę w Katedrze Orientalistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[2].

W 1990 roku obronił tytuł doktora na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[2] (rozprawa Sonety Mickiewicza a sonet rosyjski w dobie romantyzmu, promotor Bohdan Galster)[3]. W 1996 roku po powrocie do Japonii zaczął wykładać język polski oraz historię kultury polskiej. Pracował między innymi na Uniwersytecie Hitotsubashi (1997–1998) oraz na Uniwersytecie Tokijskim (1998–2013)[2], na Uniwersytecie Soka w Tokio i w Tokijskim Uniwersytecie Studiów Międzynarodowych (TUFS).

Kōichi Kuyama jest aktywnym członkiem Instytutu Polskiego w Tokio, działającym przy Ambasadzie RP – od 2012 roku pełni tam funkcję eksperta do spraw teatru i filmu[2][4].

Działalność naukowa edytuj

Przez lata Kōichi Kuyama opublikował ponad 40 artykułów naukowych z zakresu filologii słowiańskiej, skupiając się głównie na literaturze romantycznej polskiej i rosyjskiej[2].

Nagrody edytuj

W 2017 roku został uhonorowany przez Ministra Spraw Zagranicznych Witolda Waszczykowskiego Odznaką Honorową „Bene Merito”[5]. W 2019 roku został laureatem Nagrody im. Stanisława Ignacego Witkiewicza, przyznawanej przez Polski Ośrodek Międzynarodowego Instytutu Teatralnego w Międzynarodowym Dniu Teatru. Nagroda ta przyznawana jest cudzoziemcom w ramach uznania ich działalności związanej z propagowaniem dramaturgii polskiej i teatru polskiego na świecie[2]. W 2022 otrzymał brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6].

Wybrane publikacje edytuj

  • Nagisa Oshima o Andrzeju Wajdzie – przykład kreatywnej recepcji kinematografii polskiej w Japonii, w: Spotkania polonistyk trzech krajów – Chiny, Korea, Japonia – Rocznik 2012/2013, Międzynarodowa Konferencja Akademicka w Seulu.
  • „Quo vadis” w Japonii – konteksty recepcyjne, w: Literatura polska w świecie. T. IV: Oblicza światowości, red. Romuald Cudak. Katowice, Gnome, 2012.
  • O pracach translatorskich Yukio Kudo, autora japońskiego przekładu „Pana Tadeusza”, Wiek XIX: „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza” 2 (44), 2009.
  • Wokół faktów i zagadek japońskiej recepcji „Pana Tadeusza”, w: Pan Tadeusz” i jego dziedzictwo. Recepcja, red. B. Dopart, Kraków, Universitas, 2006, s. 427–443.
  • Pomnik Adama Mickiewicza w Japonii, „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza” 40, 2005.
  • Tajemnice japońskiego przekładu „Nie-boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego, w: Wydalony z Parnasu. Księga poświęcona pamięci Zygmunta Krasińskiego. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej 140 rocznicy śmierci Zygmunta Krasińskiego, red. Jerzy Świdziński, Poznań, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2003.
  • Recepcja Mickiewicza w Japonii, w: W dwusetną rocznicę urodzin Adama Mickiewicza. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej, 3–5 grudnia 1998, red. Jerzy Świdziński. Poznań, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2001.
  • Dzieła Adama Mickiewicza w japońskim przekładzie Asai Kinzo (materiały nieopublikowane), „Slavica Occidentalis Iaponica”, 2000 nr 3.
  • Interpretacja funkcji narratora w romansie wierszem „Eugeniusz Oniegin”, „Studia Rossica Posnaniensia” 21, 1991.
  • O zainteresowaniach slawistycznych w Japonii, „Studia Rossica Posnaniensia” 22, 1991.

Tłumaczenia literatury edytuj

  • Książka dla dzieci Mały Chopin Michała Rusinka, przekład z polskiego na japoński[7]
  • Czarne kwiaty Cypriana Kamila Norwida, przekład z polskiego na japoński
  • Terminus, Fiasko (2007) i Maska[8] Stanisława Lema, przekład z polskiego na japoński
  • Sonety krymskie (2013)[9], Konrad Wallenrod (2014)[10] Adama Mickiewicza, przekład z polskiego na japoński

Tłumaczenia dramatów i sztuk teatralnych edytuj

  • Sztuka Pechowy diabeł Asayi Fujity na podstawie bajki Akira Saneto, przekład z japońskiego na polski[11]
  • Sztuka Pory roku Tsubame Kusunokiego, przekład z japońskiego na polski[12]
  • Dramat Nasza Klasa. Historia w XVI lekcjach Tadeusza Słobodzianka, przekład z polskiego na japoński[13]

Tłumaczenia dialogów filmowych edytuj

Kōichi Kuyama przetłumaczył na język japoński łącznie ponad 40 list dialogowych polskich filmów, wśród nich: Zemsta, Katyń, Pan Tadeusz, Wałęsa. Człowiek z nadziei, Tatarak, Plac Zbawiciela, Rewers, Pręgi, Powidoki, Popiół i diament, Dług[2].

Inne tłumaczenia edytuj

  • W 2020 roku przetłumaczył z języka japońskiego na język polski wszystkie plansze i teksty Wystawy z okazji 100. rocznicy urodzin św. Jana Pawła II[14].
  • Pomagał profesorowi Yukio Kudo w japońskim przekładzie Pana Tadeusza, opracowując między innymi tabele historyczne mające pomóc w odbiorze lektury japońskiemu czytelnikowi[15].
  • 9 listopada 2019 podczas Tokio Festiwalu tłumaczył symultanicznie wygłoszony przez profesora Dariusza Kosińskiego wykład „Sto lat niepodległości, sto lat teatru polskiego”[16].
  • Z okazji otrzymania przez miasto Tarnowskie Góry certyfikatu UNESCO, przetłumaczył na język japoński informacyjne broszury turystyczne[17].

Przypisy edytuj

  1. a b ポーランド語初級Ⅰ, [w:] Tokyo University of Foreign Studies (東京外国語大学) [online], tufsoa.jp [dostęp 2021-05-13] (jap.).
  2. a b c d e f g h Grzegorz Janikowski, Nagrody Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI), [w:] Polska Agencja Prasowa [online], dzieje.pl, 26 marca 2019 [dostęp 2021-07-15] (pol.).
  3. Prof. dr hab. Bohdan Galster, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2023-05-01].[martwy link]
  4. Pracownicy, [w:] Instytut Polski w Tokio [online], instytutpolski.pl [dostęp 2021-07-15] (pol.).
  5. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, FM #Waszczykowski presented the Bene Merito honorary distinction to Dr. Koichi Kuyama at the reception on the May 3 Constitution Day #Tokyo., [w:] Twitter [online], twitter.com, 19 maja 2017 [dostęp 2021-05-05] (pol.).
  6. Prof. Kōichi Kuyama otrzymał Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. instytutpolski.pl, 6 czerwca 2022. [dostęp 2023-05-01]. (pol.).
  7. Mały Chopin, [w:] Michał Rusinek [online], www.michalrusinek.pl [dostęp 2021-07-16] (pol.).
  8. Stanisław Lem – pisarz gatunku hard science fiction, filozof, futurolog oraz krytyk – w stulecie urodzin, [w:] Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej [online], www.pbw.bielsko.pl, s. 7 [dostęp 2021-07-16] (pol.).
  9. Ryszard Zajączkowski. Literatura polska w Japonii. „Roczniki kulturoznawcze”. 7 (3), s. 13, 2016. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. [dostęp 2021-07-16]. (pol.). 
  10. Ryszard Zajączkowski. Literatura polska w Japonii. „Roczniki kulturoznawcze”. 7 (3), s. 12, 2016. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. [dostęp 2021-07-16]. (pol.). 
  11. Pechowy diabeł [online], Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino! [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  12. Pory Roku [online], goingapp.pl [dostęp 2021-05-05].
  13. Jan Ciechowicz, Nasza klasa Tadeusza Słobodzianka: dramat i jego wykonanie, [w:] Uniwersytet w Białymstoku [online], repozytorium.uwb.edu.pl, s. 14 [dostęp 2021-07-16] (pol.).
  14. Tokijska wystawa z okazji 100. rocznicy urodzin św. Jana Pawła II przeniesiona do internetu, [w:] Katolicka Agencja Informacyjna [online], www.ekai.pl, 3 maja 2020 [dostęp 2021-05-05] (pol.).
  15. Bożena Machida, Małgorzata Suzuki, Pan Tadeusz w Japonii, [w:] KlikDotSystems [online], klikdotsystems.jp [dostęp 2021-05-05] (pol.).
  16. Ambasador – Kultura, [w:] Plac Teatralny w Poznaniu [online], placteatralny.eu [dostęp 2021-05-05] (pol.).
  17. UNESCO po japońsku, [w:] Kopalnie rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach [online], unesco.tarnowskiegory.pl, 16 sierpnia 2017 [dostęp 2021-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-05] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj