Ken Russell
Henry Kenneth „Ken” Alfred Russell (ur. 3 lipca 1927 w Southampton, zm. 27 listopada 2011 w Londynie[1]) − brytyjski reżyser filmowy.
Ken Russell w 2008 | |
Prawdziwe imię i nazwisko |
Henry Kenneth Alfred Russell |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Zawód | |
Lata aktywności |
1956−2011 |
Życiorys
edytujSyn Henry’ego i Ethel Russellów. Ma młodszego brata. Jego ojciec był właścicielem sklepu obuwniczego.
Jako reżyser nakręcił ponad siedemdziesiąt filmów, były wśród nich filmy fabularne, dokumentalne i krótkometrażowe. Do wielu z nich sam napisał scenariusz, a także był ich producentem; ponadto pojawił się również jako aktor w kilkunastu filmach. Światowy rozgłos przyniósł mu zrealizowany w 1969 film Zakochane kobiety według powieści D.H. Lawrence’a, pisarza, będącego ikoną dla gejów. Wizualne piękno tego filmu, wyrafinowane sceny erotyczne oraz inne walory zachwyciły zarówno publiczność, jak i krytyków. W 1971 Russell otrzymał za jego reżyserię swoją jedyną nominację do Oscara.
Jego twórczość cechuje ogromna drastyczność w pokazywaniu przemocy i seksualności. Seksualność często sąsiaduje z religijnością. Reżyser czerpie z ekspresjonizmu i surrealizmu, ale też estetyki wideoklipu. Często wraca do motywu szaleństwa, podświadomości (jeden z jego filmów jest zatytułowany Odmienne stany świadomości). Innym znanym dziełem są Diabły (według opowiadania Aldousa Huxleya Diabły z Loudun) − historia opętania zakonnic w Loudun.
Zrealizował m.in. film Lisztomania − biografię XIX-wiecznego kompozytora Franciszka Liszta w formie rock opery, a także podobny w stylu muzycznym obraz Tommy. Innym dziełem Russella jest film biograficzny o Piotrze Czajkowskim, Kochankowie muzyki, gdzie akcentowany jest homoseksualizm bohatera i niemożliwa do spełnienia miłość jego żony. Wątki homoseksualne wracały bardzo często w filmach Russella (co jest o tyle ciekawe, że sam nie był gejem − miał czwórkę dzieci i był trzykrotnie żonaty), bowiem były dla niego dobrym środkiem dla pokazania bezsilności człowieka wobec własnej seksualności.
Popularnym projektem Kena Russella jest Dziki Mesjasz, historia związku francuskiego malarza Henri Gaudiera i polskiej pisarki Zofii Brzeskiej. Reżyser nakręcił również filmy o: Mahlerze, Debussym, Rudolfie Valentino, tancerce Isadorze Duncan. Filmy biograficzne Russella są krytykowane za niedokładność faktograficzną, a nawet niezgodność z faktami, są osobistymi wizjami Russella na temat bohaterów.
Zmarł w londyńskim szpitalu po ciężkiej chorobie.
Najważniejsze filmy
edytuj- 1967: Mózg za miliard dolarów
- 1969: Zakochane kobiety
- 1970: Kochankowie muzyki
- 1971: Diabły
- 1972: Dziki Mesjasz
- 1974: Mahler
- 1975: Tommy
- 1975: Lisztomania
- 1977: Valentino
- 1980: Odmienne stany świadomości
- 1984: Zbrodnie namiętności
- 1986: Gotyk
- 1987: Aria (Nessun dorma)
- 1988: Ostatni taniec Salome
- 1988: Kryjówka Białego Węża
- 1989: Tęcza
- 1991: Być dziwką
- 1993: Kochanek Lady Chatterley
Nagrody i nominacje
edytujRok | Festiwal, nagroda | Kategoria | Za | Wynik |
---|---|---|---|---|
1971 | Nagroda Akademii Filmowej | Najlepsza reżyseria | Zakochane kobiety | Nominacja[2] |
1971 | Złoty Glob | Najlepszy reżyser | Zakochane kobiety | Nominacja[3] |
Najlepszy anglojęzyczny film zagraniczny | Wygrana[3] | |||
1970 | Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej | Najlepsza reżyseria | Zakochane kobiety | Nominacja[4] |
1987 | 40. MFF w Cannes | Złota Palma | Aria | Nominacja |
1974 | 27. MFF w Cannes | Technical Grand Prize | Mahler | Wygrana |
Złota Palma | Nominacja |
Przypisy
edytuj- ↑ Słynny brytyjski reżyser, Ken Russell, nie żyje. polskieradio.pl, 2011-11-28. [dostęp 2011-11-28].
- ↑ Search Results – Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2019-02-18] .
- ↑ a b Ken Russel | Golden Globes [online], www.goldenglobes.com [dostęp 2019-02-18] (ang.).
- ↑ BAFTA Awards Search | BAFTA Awards [online], awards.bafta.org [dostęp 2019-02-18] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Ken Russell w bazie IMDb (ang.)
- Ken Russell w bazie Filmweb
- Ken Russell w telewizji (ang.) − analiza twórczości telewizyjnej Russella, strona British Film Institute
- ISNI: 0000000114501998
- VIAF: 85079952
- ULAN: 500095847
- LCCN: n79056862
- GND: 118791656
- NDL: 00621412
- BnF: 13899285r
- SUDOC: 070504407
- SBN: RAVV093987
- NLA: 35843835
- NKC: pna2004261724
- BNE: XX1486680
- NTA: 068284659
- BIBSYS: 8025375
- CiNii: DA04073582
- PLWABN: 9810677684205606, 9810605717105606
- NUKAT: n00074537
- OBIN: 104393
- J9U: 987007327511505171
- LNB: 000183071
- CONOR: 28704611
- KRNLK: KAC201203939