Kobylno

wieś w województwie opolskim

Kobylno (dodatkowa nazwa w j. niem. Kobyllno) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Łubniany. Miejscowość zajmuje 670 hm2 (w tym 209 hm2, ok. 31%, to lasy)[3] i mieszka w niej 218 ludzi (stan na 2002 rok)[4]; jest położona ok. 20 km w kierunku północno-wschodnim od Opola[5]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie opolskim.

Kobylno
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Mateusza Ewangelisty
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Łubniany

Liczba ludności (2002)

218

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-024[2]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0499117

Położenie na mapie gminy Łubniany
Mapa konturowa gminy Łubniany, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kobylno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kobylno”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kobylno”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kobylno”
Ziemia50°47′42″N 18°06′16″E/50,795000 18,104444[1]

Przez Kobylno przepływa rzeka Jaźwinka. Od co najmniej 1826 r. był zlokalizowany przy niej młyn. Po I wojnie światowej znajdował się on w na tyle niskim stanie technicznym, że zdecydowano się wybudować nowy, który działał jeszcze krótko po II wojnie światowej[4].

Przed II wojną światową w Kobylnie znajdował się dwór[6], natomiast po wojnie w miejscowości funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne (PGR), zlikwidowane w połowie lat 90. XX wieku. Ze względu na duże zasoby wody pitnej na terenie miejscowości, zlokalizowano w niej automatyczną stację wodociągową, dostarczającą wodę 65%-om mieszkańców gminy[3].

W 1904 r., z inicjatywy jełowskiego proboszcza Siegesmunda[7], wybudowano w Kobylnie szkołę; została ona zamknięta w 1991 r[4].

Historia edytuj

Pierwszą wzmiankę o Kobylnie (wówczas Koblino) datuje się na ok. 1300 r.[8]. Kolejna wzmianka pochodzi z ok. 1500 r., kiedy to książę opolski, Jan II Dobry, nabył tę miejscowość od Pawła Kobylynskyego. W 1527 r. sprzedał ją Mikołajowi Kositskyemu i jego spadkobiercom. W 1541 r. część Kobylna otrzymał w zastaw od braci Kositskych burgrabia opolski, Plazek Prechala. W 1687 r. miejscowość należała do właściciela Dombrowki. W 1729 r. Kobylno nabył Karol Fryderyk Blacha de Lub z Tuł; poprzednim właścicielem był Adam Henryk Skronski z Budzowa. Do 1816 r. miejscowość należała do powiatu oleskiego. W 1830 r. Kobylno miało 240 mieszkańców w 31 gospodarstwach i folwarku; dodatkowo w miejscowości znajdowały się młyn wodny i bielarnia. W 1861 r. miejscowość zamieszkiwało 334 ludzi w 30 gospodarstwach i folwarku; dodatkowo w miejscowości znajdował się budynek przemysłowy. W 1890 r. Kobylno (wraz z obwodem dworskim) miało 286 mieszkańców, z czego 251 (ok. 88%) posługiwało się językiem polskim. W 1900 r. ten sam stosunek wynosił ok. 86% (327 do 282)[5]. Wedle spisu z 1910 roku w miejscowości mieszkało 171 Polaków, natomiast w dworze 149 Polaków[6]. W 1925 roku Kobylno miało 321 mieszkańców, z czego 130 (ok. 40%) zadeklarowało język polski jako ojczysty, 32 (ok. 10%) - język niemiecki a 159 (ok. 50%) - oba języki[5][9]. W 1933 r. miejscowość miała 322 mieszkańców[5]. 19 maja 1936 roku Kobylnu nadano niemiecką nazwę Lerchenfeld, a 1 kwietnia 1938 roku włączono je do miejscowości Grabie[9]. W 1946 r. miejscowość miała 301 mieszkańców, w 1960 r. - 285 mieszkańców (w tym 130, ok. 46%, to mężczyźni) w 56 gospodarstwach, a w 1965 r. - 276 mieszkańców (w tym 133, ok. 48%, to mężczyźni)[5]. W 1994 roku Kobylno zamieszkiwało 273 ludzi w 53 gospodarstwach[3].

Zabytki edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[10]:

  • kościół pw. św. Mateusza Ewangelisty, będący filią rzymskokatolickiej parafii pw. św. Bartłomieja Apostoła w Jełowej. Kościół istnieje od co najmniej 1679 r., przy czym pierwotnie była to świątynia drewniana, natomiast obecny, murowany budynek został wybudowany w 1798 r. przez hrabinę von Gaschin[4][5]. W 2002 r. kościół został wyposażony w organy Johannus - Opus 20[11].

inne obiekty:

  • cmentarz, zlokalizowany jest obok kościoła.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55196
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 493 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b c Informator Gmina Łubniany - Dożynki '94.
  4. a b c d Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stobrawski Zielony Szlak - Łubniany (stan na 2010-12-30)
  5. a b c d e f Powiat opolski - szkice monograficzne (praca zbiorowa pod redakcją naukową Józefa Madeja); Instytut Śląski w Opolu, Opole 1969.
  6. a b Leksykon Polactwa w Niemczech; PWN, 1973.
  7. Plan rozwoju miejscowości Jełowa na lata 2005-2013
  8. Historia. Urząd Gminy Łubniany, 4 czerwca 2012. [dostęp 2018-12-15].
  9. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln (stan na 2010-12-29). [dostęp 2016-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-15)].
  10. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 94. [dostęp 2013-01-03].
  11. Nasza Wspólnota - Gazetka parafii św. Bartłomieja w Jełowej (stan na 2010-12-30). [dostęp 2010-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-03)].