Kolinda Grabar-Kitarović

chorwacka polityk i dyplomata, prezydent Chorwacji

Kolinda Grabar-Kitarović (ur. 29 kwietnia 1968 w Rijece) – chorwacka polityk i dyplomatka. Minister ds. europejskich (2003–2005) oraz minister spraw zagranicznych (2005–2008), w latach 2015–2020 prezydent Chorwacji.

Kolinda Grabar-Kitarović
Ilustracja
Kolinda Grabar-Kitarović (2015)
Data i miejsce urodzenia

29 kwietnia 1968
Rijeka

Prezydent Chorwacji
Okres

od 18 lutego 2015
do 18 lutego 2020

Małżonek

Jakov Kitarović

Poprzednik

Ivo Josipović

Następca

Zoran Milanović

Minister spraw zagranicznych Chorwacji
Okres

od 17 lutego 2005
do 12 stycznia 2008

Przynależność polityczna

HDZ

Poprzednik

Miomir Žužul

Następca

Gordan Jandroković

podpis
Odznaczenia
Order Orła Białego
Prezydent Polski Andrzej Duda i Kolinda Grabar-Kitarović (2017)

Życiorys edytuj

Przez część swojego dzieciństwa mieszkała i zdobywała wykształcenie w Stanach Zjednoczonych. Ukończyła tam Los Alamos High School w Nowym Meksyku, po czym rozpoczęła studia na Uniwersytecie w Zagrzebiu, które ukończyła w 1992. Kontynuowała swoją edukację, uzyskała magisterium w zakresie stosunków międzynarodowych i rozpoczęła studia doktoranckie.

Pracę zawodową podjęła w administracji państwowej. W 1992 została doradcą departamentu współpracy międzynarodowej przy chorwackim ministerstwie nauki i technologii. W 1993 została przeniesiona do ministerstwa spraw zagranicznych, pozostając na stanowisku doradcy. W 1995 mianowano ją na dyrektora departamentu ds. Ameryki Północnej, funkcję tę pełniła do 1997. Rozpoczęła wówczas pracę w ambasadzie Chorwacji w Kanadzie na stanowisku radcy dyplomatycznego, a od 1998 na stanowisku ministra-radcy. Powróciła do Chorwacji w 2000.

W 2001 została doradcą ministerialnym w resorcie spraw zagranicznych, którym pozostawała do 2003. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku uzyskała mandat poselski do Zgromadzenia Chorwackiego z siódmego okręgu wyborczego, kandydując z ramienia Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej.

Weszła następnie w skład rządu, na czele którego stanął Ivo Sanader. 23 grudnia 2003 objęła urząd ministra ds. integracji europejskiej[1]. Do jej zadań należało rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych Chorwacji z Unią Europejską w 2004. 17 lutego 2005 przeszła na urząd ministra spraw zagranicznych, zastępując Miomira Žužula[1]. Nadal zajmowała się również koordynowaniem negocjacji z UE. Po kolejnych wyborach parlamentarnych na stanowisku ministerialnym zastąpił ją Gordan Jandroković.

W latach 2008–2011 była ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym Chorwacji w Stanach Zjednoczonych. W 2011 została jednym z asystentów (zastępców) sekretarza generalnego NATO jako pierwsza kobieta na tym stanowisku[2].

W 2014 Kolinda Grabar-Kitarović została nominowana na kandydatkę w wyborach prezydenckich. Rekomendowała ją Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, a poparło ją również sześć innych ugrupowań centroprawicy, m.in. Chorwacka Partia Prawa dr. Ante Starčevicia, Chorwacka Partia Chłopska i Chorwacka Partia Socjalliberalna. W pierwszej turze z 28 grudnia 2014 otrzymała 37,2% głosów. Przeszła do drugiej tury, w której jej konkurentem został ubiegający się o reelekcję Ivo Josipović, zwycięzca pierwszej tury z wynikiem 38,5%[3]. W głosowaniu z 11 stycznia 2015 kandydatka centroprawicy pokonała dotychczasowego prezydenta, otrzymując około 50,7% głosów[4].

Urząd prezydenta Chorwacji objęła 18 lutego 2015. Uroczyste zaprzysiężenie odbyło się kilka dni wcześniej na placu Świętego Marka w Zagrzebiu w obecności członków Sądu Konstytucyjnego[5].

W 2019 ubiegała się o reelekcję w kolejnych wyborach prezydenckich. W pierwszej turze głosowania, która odbyła się 22 grudnia 2019, zajęła 2. miejsce z wynikiem 26,7% głosów. Przeszła do drugiej tury z reprezentującym SDP byłym premierem Zoranem Milanoviciem, którego poparło 29,6% głosujących[6][7]. W drugiej turze wyborów, która miała miejsce 5 stycznia 2020, przegrała ze swoim konkurentem, zdobywając 47,3% głosów[8]. Zakończyła urzędowanie 18 lutego 2020.

Odznaczenia edytuj

Życie prywatne edytuj

Kolinda Grabar-Kitarović jest mężatką, ma dwoje dzieci. Deklaruje znajomość języków angielskiego, hiszpańskiego oraz portugalskiego. Ponadto biernie zna niemiecki, włoski i francuski[12].

Przypisy edytuj

  1. a b Sazivi Vlada. vlada.gov.hr. [dostęp 2018-03-05]. (chorw.).
  2. Chorwatka pierwszą kobietą wśród elit NATO. balkany.vdl.pl, 30 marca 2011. [dostęp 2013-12-27].
  3. Potpuni rezultate izbora za predsjednika Republike Hrvatske 28. prosinca 2014.. izbori.hr. [dostęp 2015-01-12]. (chorw.).
  4. Kolinda Grabar-Kitarović prva hrvatska predsjednica!. vecernji.hr, 12 stycznia 2015. [dostęp 2018-03-08]. (chorw.).
  5. Kolinda Grabar-Kitarović prisegnula za predsjednicu RH. hrt.hr, 16 lutego 2015. [dostęp 2015-02-19]. (chorw.).
  6. Chorwacja. Urzędująca prezydentka Kolinda Grabar-Kitarović przegrywa w pierwszej turze. gazeta.pl, 22 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-23].
  7. Nije obrađeno samo jedno biračko mjesto: Milanoviću 29,55%, Grabar-Kitarović 26,65%. vecernji.hr, 23 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-23]. (chorw.).
  8. Croatia Presidential Election: Milanović Defeats Incumbent Grabar-Kitarović. total-croatia-news.com, 5 stycznia 2020. [dostęp 2024-02-13]. (ang.).
  9. M.P. z 2022 r. poz. 794
  10. Prezydent Duda odznaczył Orderem Orła Białego Kolindę Grabar–Kitarović. Uroczystość odbyła się Domu Trójmorza w Davos. wpolityce.pl, 24 maja 2022. [dostęp 2022-05-24].
  11. Prezydent odznaczył Orderem Orła Białego byłą prezydent Chorwacji Kolindę Grabar-Kitarović. dzieje.pl, 24 maja 2022. [dostęp 2022-05-24].
  12. Tko je nova hrvatska predsjednica? Pročitajte biografiju Kolinde Grabar Kitarović!. dnevno.hr, 12 stycznia 2015. [dostęp 2015-02-28]. (chorw.).

Bibliografia edytuj