Maja Plisiecka

rosyjska tancerka baletowa, choreograf (1925-2015)

Maja Michajłowna Plisiecka, ros. Майя Михайловна Плисецкая (ur. 20 listopada 1925 w Moskwie, zm. 2 maja 2015 w Monachium[1]) – rosyjska tancerka i choreografka, jedna z najwybitniejszych osobowości baletu XX wieku, Bohater Pracy Socjalistycznej (1985).

Maja Plisiecka
Майя Михайловна Плисецкая
Ilustracja
Maja Plisiecka
Data i miejsce urodzenia

20 listopada 1925
Moskwa

Data i miejsce śmierci

2 maja 2015
Monachium

Narodowość

żydowska

Dziedzina sztuki

taniec, choreografia

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej Ludowy Artysta ZSRR Ludowy Artysta RFSRR Zasłużony Artysta RFSRR Nagroda Leninowska
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy Order Lenina Order Lenina Order Lenina Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Komandorski Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa

Życiorys

edytuj
 
Maja Plisiecka w 2011 r.

Pochodziła z rodziny litewskich Żydów. Jej matka Rachel Messerer (1902−1993) była aktorką kina niemego i siostrą Asafa Messerera, znanego baletmistrza i pedagoga. Ojcem Plisieckiej był sowiecki dyplomata Michaił Plisiecki (1899–1938).

W latach 1932–1943 uczyła się w moskiewskiej Szkole Baletowej. W 1938 jej ojciec został aresztowany i rozstrzelany, jej matka przebywała w obozie AŁŻIR. Od 1943 tańczyła w Teatrze Bolszoj w Moskwie, gdzie w 1945 została baleriną, a w 1962 primabaleriną. Od 1959 brała udział w licznych światowych tournées z Teatrem Bolszoj. Występowała także gościnnie m.in. z zespołami Paris Opera Ballet, Ballet National de Marseilles i Ballet du XXe siècle. Stworzyła wielkie kreacje w repertuarze klasycznym oraz w baletach rosyjskich, m.in. w Romeo i Julii Siergieja Prokofjewa, Fontannie Bakczyseraju Borisa Asafjewa i Spartakusie Arama Chaczaturiana.

W 1972 zadebiutowała jako choreografka. Od 1983 do 1984 była dyrektorem baletu Opery Rzymskiej, a w latach 1987–1990 dyrektorem artystycznym Ballet del Teatro Lírico Nacional de Madrid. Pracowała równocześnie jako reżyserka i choreografka. W 1995 wydała autobiografię Ja, Maja Plisiecka. Jej mężem był rosyjski kompozytor Rodion Szczedrin (ur. 1932).

19 listopada 2008 z rąk ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrała Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[2].

Posiadała obywatelstwo hiszpańskie i litewskie. Zmarła 2 maja 2015 w Niemczech[1].

Filmografia

edytuj

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Bartosz Węglarczyk: Zmarła Maja Plisiecka. Rzeczpospolita, 2 maja 2015. [dostęp 2015-05-02].
  2. Złote Glorie Artis dla Mai Plisieckiej oraz Rodiona Szczedrina. mkidn.gov.pl, 22 listopada 2008.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj