Mongolostegus – rodzaj wymarłych ptasiomiednicznych dinozaurów z rodziny stegozaurów, żyjących we wczesnej kredzie (późny apt - wczesny alb) na terenie Mongolii. Skamieliny jedynego dotąd opisanego gatunku – Mongolostegus expectabilis odkryto w formacji Dzunbain[1]. Przed oficjalnym opisaniem jako osobny rodzaj znany był pod nomen nudum Wuerhosaurus mongoliensis[2]. Obok stegozaura[3], yanbeilong[4], a także nieopisanego jeszcze rodzaju, również odkrytego w formacji Dzunbain, Mongolostegus jest jednym z najmłodszych stegozaurów znalezionych na tym obszarze[1].

Mongolostegus
Mongolostegus
Tumanova, Alifanov, 2018
Okres istnienia: kreda wczesna,
121–100 mln lat temu
121/100
121/100
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Podrząd

tyreofory

Infrarząd

stegozaury

Rodzina

stegozaury

Rodzaj

Mongolostegus

Gatunek
  • M. expectabilis

Odkrycie i nazwa

edytuj

Na holotypowy okaz Mongolostegus, o oznaczeniu PIN 3779-15, składają się: tylne kręgi grzbietowe, przednie kręgi ogonowe oraz fragmenty obręczy miednicznej[1].

Pierwsze wzmianki o Mongolostegus, jeszcze jako bliżej nieokreślonym stegozaurze, miały miejsce w 2005 r. oraz w 2012r.[5][6]. W 2014 r. Roman Ulansky nieformalnie określił Mongolostegus jako Wuerhosaurus mongolensis[2]. W 2016 r. Peter Galton i Kenneth Carpenter w swojej pracy podważyli nazwy kilkunastu stegozaurów, w tym W. mongolensis oraz Alcovasaurus, które nie spełniały formalnych warunków ICZN[7]. Oficjalnie nazwany i uznany za osobny rodzaj stegozaura Mongolostegus expectabilis został w 2018 r. przez Tatianę Tumanovą i Vladimira Alifanova[1].

Nazwę rodzajową Mongolostegus tłumaczyć można jako ,,Mongolski dach", co odnosi się do kraju, w którym znaleziono skamieliny tego stegozaura. Nazwa gatunkowa excpectabilis (długo wyczekiwany), odnosi się okresu występowania, tego późnego stegozaura[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e T.A. Tumanova, V.R. Alifanov, First Record of Stegosaur (Ornithischia, Dinosauria) from the Aptian–Albian of Mongolia, „Paleontological Journal”, 52 (14), ResearchGate, 2019, s. 1771-1779, DOI10.1134/S0031030118140186 [dostęp 2024-06-01].
  2. a b R.E. Ulansky, Evolution of the stegosaurs (Dinosauria; Ornithischia), „Dinologia”, 2014 [dostęp 2024-06-01].
  3. N. Li i inni, The first stegosaurian dinosaur from Gansu Province, China, „Cretaceous Research”, 158, 2024, DOI10.1016/j.cretres.2024.105852, ISSN 0195-6671.
  4. L. Jia i inni, A new stegosaur from the late Early Cretaceous of Zuoyun, Shanxi Province, China, „Historical Biology”, 2024, s. 1–10, DOI10.1080/08912963.2024.2308214, ISSN 0891-2963 [dostęp 2024-06-02].
  5. B.P. Alifanov, T.A. Tumanova, C.M. Kurzanov, First discovery of a stegosaur in Mongolia, „Priroda”, 12, s. 61-63.
  6. E.N. Kurochkin, A.V. Lopatin (red.), Fossil Vertebrates of Russia and Adjacent Countries. Reference book for paleontologists biologists and geologists. Fossil Reptiles and Birds. Part 2, 2012.
  7. P.M. Galton, K.M. Carpenter, The plated dinosaur Stegosaurus longispinus Gilmore, 1914 (Dinosauria: Ornithischia; Upper Jurassic, western USA), type species of Alcovasaurus n. gen, „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen”, 279 (2), 2016, s. 185-208, DOI10.1127/njgpa/2016/0551 [dostęp 2024-06-02].