Laureaci Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii

lista noblistów ekonomicznych

Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych jest przyznawana przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk. Są to nagrody ufundowane przez Bank Szwedzki, czyli nie pochodzą z funduszy, z których pochodzą Nagrody Nobla.

Lista laureatów edytuj

Do 2023 roku przyznano 55 nagród, którymi wyróżniono 93 laureatów[1]. Najwięcej laureatów (14) pochodziło z Uniwersytetu Chicagowskiego[2]. Do 2007 r. najwięcej nagród (8) przyznano w dziedzinie makroekonomii[3].

Rok Wyróżniony Dziedzina Osiągnięcia
1969   Ragnar Frisch Ekonometria za rozwój i zastosowanie modeli dynamicznych do analizy procesów ekonomicznych[4]
  Jan Tinbergen
1970   Paul Samuelson Teoria równowagi ogólnej i teoria równowag cząstkowych za pracę naukową, poprzez którą rozwinął statyczną i dynamiczną teorię ekonomii i aktywnie przyczynił się do podniesienia poziomu analizy w naukach ekonomicznych[5]
1971   Simon Kuznets Wzrost gospodarczy i historia gospodarcza za opartą na badaniach empirycznych interpretację wzrostu gospodarczego, która dała nowe i pogłębiła istniejące zrozumienie ekonomiczne struktur społecznych i procesów rozwoju[6]
1972   John Hicks Teoria równowagi ogólnej za pionierski wkład w ekonomiczną teorię równowagi ogólnej oraz ekonomii dobrobytu[7]
  Kenneth Arrow
1973   Wassily Leontief Analiza nakładów i wyników za rozwój metody nakładów i wyników i jej zastosowanie do ważnych problemów ekonomicznych[8]
1974   Gunnar Myrdal Makroekonomia i ekonomia instytucjonalna za pionierską pracę w dziedzinie teorii pieniądza i wahań gospodarczych oraz za pogłębioną analizę współzależności zjawisk ekonomicznych, społecznych i instytucjonalnych[9]
  Friedrich Hayek
1975   Leonid Kantorowicz Teoria optymalnej alokacji zasobów za wkład w teorię optymalnej alokacji zasobów[10]
  Tjalling Koopmans
1976   Milton Friedman Makroekonomia za osiągnięcia w dziedzinie analizy konsumpcji, historii i teorii monetarnej oraz za przedstawienie złożoności polityki stabilizacyjnej[11]
1977   Bertil Ohlin Międzynarodowe stosunki gospodarcze za przełomowy wkład w teorię handlu międzynarodowego i międzynarodowych przepływów kapitałowych[12]
  James Meade
1978   Herbert Simon Badania operacyjne (zarządzanie) za pionierskie badania procesów podejmowania decyzji wewnątrz organizacji gospodarczych[13]
1979   Theodore Schultz Ekonomia rozwoju za pionierski wkład w badania rozwoju gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem problemów krajów rozwijających się[14]
  Arthur Lewis
1980   Lawrence Klein Makroekonometria za stworzenie modeli ekonometrycznych i ich zastosowanie do analizy wahań ekonomicznych i polityki ekonomicznej[15]
1981   James Tobin Makroekonomia za analizę rynków finansowych i ich związków z decyzjami o wydatkach, zatrudnieniem, produkcją i cenami[16]
1982 George Stigler Organizacja przemysłu za nowatorskie badania nad strukturami przemysłu, funkcjonowaniem rynków oraz przyczynami i skutkami regulacji publicznej[17]
1983   Gérard Debreu Teoria równowagi ogólnej za wdrożenie do teorii ekonomii nowych metod analitycznych oraz za nowe ścisłe sformułowanie teorii równowagi ogólnej[18]
1984 Richard Stone Pomiar produktu narodowego za zasadniczy wkład w rozwój systemów rachunku narodowego, a tym samym ogromne usprawnienie podstaw empirycznej analizy ekonomicznej[19]
1985   Franco Modigliani Makroekonomia za pionierskie analizy oszczędzania i rynków finansowych[20]
1986   James M. Buchanan Jr. Finanse publiczne za rozwój kontraktowych i konstytucyjnych podstaw teorii podejmowania decyzji ekonomicznych i politycznych[21]
1987   Robert M. Solow Teoria wzrostu gospodarczego za wkład w teorię wzrostu gospodarczego[22]
1988   Maurice Allais Teoria równowagi ogólnej i teoria równowag cząstkowych za pionierski wkład w teorię rynków i efektywnego wykorzystywania zasobów[23]
1989   Trygve Haavelmo Ekonometria za wyjaśnienie podstaw ekonometrii w oparciu o rachunek prawdopodobieństwa i analizę równoczesnych struktur ekonomicznych[24]
1990 Harry Markowitz Ekonomia finansowa za pionierskie prace w teorii ekonomii finansowej[25]
Merton Miller
  William Sharpe
1991   Ronald Coase Teoria instytucji za odkrycie i wyjaśnienie wpływu kosztów transakcyjnych i praw własności na strukturę instytucjonalną i funkcjonowanie gospodarki[26]
1992   Gary Becker Mikroekonomia i socjologia ekonomiczna za rozszerzenie zakresu analizy mikroekonomicznej na szeroki zakres ludzkich zachowań i interakcji, włączając zachowania pozarynkowe[27]
1993   Robert Fogel Historia gospodarcza za wkład w odnowę historii gospodarczej poprzez zastosowanie teorii ekonomii i metod ilościowych do objaśnienia zmian gospodarczych i instytucjonalnych[28]
  Douglass North
1994   Reinhard Selten Teoria gier za pionierską analizę równowagi w teorii gier niekooperacyjnych[29]
  John Forbes Nash
John Harsanyi
1995   Robert Lucas Jr. Makroekonomia za rozwój i zastosowanie hipotezy racjonalnych oczekiwań, a tym samym przekształcenie analizy makroekonomicznej i głębsze zrozumienie polityki gospodarczej[30]
1996   James Mirrlees Ekonomia informacji za fundamentalny wkład w ekonomiczną teorię bodźców w warunkach asymetrii informacji[31]
William Vickrey
1997   Robert Merton Ekonomia finansowa za nowatorską metodę wyznaczania wartości instrumentów pochodnych[32]
  Myron Scholes
1998   Amartya Sen Ekonomia dobrobytu za wkład w ekonomię dobrobytu[33]
1999   Robert Mundell Makroekonomia międzynarodowa za analizę polityki pieniężnej i fiskalnej w warunkach różnych reżimów kursów wymiany oraz analizę optymalnych obszarów walutowych[34]
2000   James Heckman Ekonometria za rozwój teorii i metod analizowania prób selektywnych[35]
  Daniel McFadden za rozwój teorii i metod analizowania wyborów dyskretnych[35]
2001   George A. Akerlof Ekonomia informacji za analizę rynków z asymetrią informacji[36]
  Michael Spence
  Joseph E. Stiglitz
2002   Daniel Kahneman Psychologia ekonomiczna i ekonomia eksperymentalna za zintegrowanie wniosków z badań psychologicznych do nauk ekonomicznych, szczególnie dotyczących ludzkich osądów i podejmowania decyzji w warunkach niepewności[37]
  Vernon Smith za ustanowienie eksperymentów laboratoryjnych narzędziem empirycznej analizy ekonomicznej, szczególnie do badania alternatywnych mechanizmów rynkowych[37]
2003   Robert Engle Ekonometria za metody analizy ekonomicznych szeregów czasowych ze zmienną w czasie wariancją (model ARCH)[38]
  Clive Granger za metody analizy ekonomicznych szeregów czasowych ze wspólnymi trendami (kointegrację)[38]
2004   Finn E. Kydland Makroekonomia za wkład w makroekonomię dynamiczną: spójność polityki gospodarczej w czasie oraz przyczyny leżące u podstaw cykli koniunkturalnych[39]
  Edward C. Prescott
2005   Robert J. Aumann Teoria gier za poszerzenie naszego rozumienia konfliktu i kooperacji poprzez analizę z użyciem teorii gier[40]
  Thomas C. Schelling
2006   Edmund S. Phelps Makroekonomia za analizę zależności międzyokresowych w polityce makroekonomicznej[41]
2007   Leonid Hurwicz Mikroekonomia za położenie podwalin pod teorię mechanism design[42]
  Eric S. Maskin
  Roger B. Myerson
2008   Paul Krugman Ekonomia międzynarodowa za analizę wzorców handlu i lokalizacji działalności gospodarczej[43]
2009   Elinor Ostrom Zarządzanie za analizę ekonomicznych aspektów zarządzania[44]
  Oliver E. Williamson
2010   Peter Diamond Mikroekonomia za analizę rynków z frykcjami poszukiwań[45]
  Dale Mortensen
  Christopher Pissarides
2011   Thomas Sargent Makroekonomia za empiryczne badania nad przyczynami i skutkami w makroekonomii[46]
  Christopher Sims
2012   Alvin E. Roth Teoria gier za teorię stabilnych alokacji i wykorzystanie projektowania rynku[47]
  Lloyd Shapley
2013   Robert J. Shiller Ekonomia finansowa za empiryczne badania cen aktywów[48]
  Eugene Fama
  Lars Peter Hansen
2014   Jean Tirole Organizacja przemysłu i mikroekonomia za analizę siły rynkowej i regulacji[49]
2015   Angus Deaton mikroekonomia za analizę konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu[50]
2016   Oliver Hart Teoria ekonomii, teoria kontraktu za ich wkład w teorię kontraktów[51]
  Bengt Holmström
2017   Richard Thaler finanse behawioralne za wkład w ekonomię behawioralną[52]
2018   William Nordhaus makroekonomia za włączenie zmian klimatu do długookresowych analiz makro-ekonomicznych[53]
  Paul Romer za włączenie innowacji technologicznych do długookresowych analiz makro-ekonomicznych[53]
2019   Abhijit Banerjee walka z ubóstwem za ich eksperymentalne podejście do łagodzenia światowego ubóstwa[54]
  Esther Duflo
  Michael Kremer
2020   Paul Milgrom aukcje za ulepszenie teorii aukcji i wynalezienie nowych formatów aukcji[55]
Robert B. Wilson
2021   David Card eksperyment w warunkach naturalnych za empiryczny wkład w ekonomikę pracy[56]
  Joshua Angrist za ich metodologiczny wkład w analizę związków przyczynowych[56]
  Guido Imbens
2022   Ben Bernanke bankowość za badania bankowości i kryzysów finansowych[57]
  Douglas Diamond
  Philip Dybvig
2023   Claudia Goldin za pogłębienie naszej wiedzy na temat sytuacji kobiet na rynku pracy[58]

Przypisy edytuj

  1. All prizes in economic sciences [online], NobelPrize.org [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  2. Nobel Laureates and research affiliations [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  3. Table listing the Prize in Economics Sciences 1969–2006 [online], NobelPrize.org [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  4. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1969 (ang.).
  5. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1970 (ang.).
  6. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1971 (ang.).
  7. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1972 (ang.).
  8. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1973 (ang.).
  9. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1974 (ang.).
  10. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1975 (ang.).
  11. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1976 (ang.).
  12. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1977 (ang.).
  13. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1978 (ang.).
  14. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1979 (ang.).
  15. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1980 (ang.).
  16. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1981 (ang.).
  17. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1982 (ang.).
  18. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1983 (ang.).
  19. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1984 (ang.).
  20. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1985 (ang.).
  21. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1986 (ang.).
  22. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1987 (ang.).
  23. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1988 (ang.).
  24. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1989 (ang.).
  25. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1990 (ang.).
  26. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1991 (ang.).
  27. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1992 (ang.).
  28. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1993. nobelprize.org. [dostęp 2023-10-26]. (ang.).
  29. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1994. nobelprize.org. [dostęp 2023-10-26]. (ang.).
  30. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1995 (ang.).
  31. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1996 (ang.).
  32. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1997 (ang.).
  33. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1998 (ang.).
  34. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1999 (ang.).
  35. a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2000 (ang.).
  36. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2001 (ang.).
  37. a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2002 (ang.).
  38. a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2003 (ang.).
  39. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2004 (ang.).
  40. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2005 (ang.).
  41. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2006 (ang.).
  42. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2007 (ang.).
  43. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2008 (ang.).
  44. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2009 (ang.).
  45. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2010 (ang.).
  46. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2011 (ang.).
  47. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2012 (ang.).
  48. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2013 (ang.).
  49. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2014 (ang.).
  50. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2015 (ang.).
  51. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2016 (ang.).
  52. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2017. Nobel Media AB. [dostęp 2023-10-26]. (ang.).
  53. a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2018. Nobel Media AB. [dostęp 2018-10-08]. (ang.).
  54. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2019. Nobel Media AB. [dostęp 2019-10-14]. (ang.).
  55. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2020. Nobel Media AB. [dostęp 2020-10-12]. (ang.).
  56. a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2021. Nobel Media AB. [dostęp 2021-10-11]. (ang.).
  57. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2022. Nobel Media AB. [dostęp 2022-10-10]. (ang.).
  58. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2023. Nobel Prize Outreach AB. [dostęp 2023-10-09]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj