Wikipedia

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych (łac. hyperemesis gravidarum, ang. hyperemesis gravidarum, HG) – najcięższa postać występujących w ciąży nudności i wymiotów. Lekkiego stopnia nudności nasilające się rano (łac. nausea gravidarum) są bardzo częste w ciąży i nie stanowią problemu klinicznego. Silne nudności i wymioty występują rzadko, dotyczą 0,3–2% ciężarnych. Przedłużające się niepowściągliwe wymioty rzadko wpływają na dobrostan płodu, natomiast są bardzo uciążliwe dla ciężarnych.

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych
hyperemesis gravidarum
Klasyfikacje
ICD-10

O21
Niepowściągliwe wymioty ciężarnych

Epidemiologia edytuj

Według różnych danych HG stwierdza się w 0,3–1,5 (2)% ciąży[1], częściej w ciążach wielopłodowych[2].

Etiologia edytuj

Etiologia HG jest nieznana. Proponuje się udział czynników somatycznych i psychicznych. Stwierdzono silną korelację osoczowego stężenia gonadotropiny kosmówkowej z natężeniem objawów[3]. Inne hipotezy wiązały HG z:

Nadczynność tarczycy a HG edytuj

Związek HG z nadczynnością tarczycy jest częsty. Opisano odrębną jednostkę chorobową, przejściową tyreotoksykozę ciążową w przebiegu niepowściągliwych wymiotów ciężarnych (ang. transient hyperthyroidism of hyperemesis gravidarum, THHG)[7]. Jej rozpoznanie opiera się na czterech kryteriach:

  • współwystępowaniu nadczynności tarczycy i HG
  • wykluczeniu nadczynności tarczycy przed ciążą
  • braku objawów typowych dla nadczynności tarczycy
  • braku przeciwciał przeciwtarczycowych

Objawy i przebieg edytuj

Objawy rozpoczynają się zazwyczaj między 4. a 10. tygodniem ciąży[8]. U większości ciężarnych z HG objawy same ustępują między 16. a 22. tygodniem.

Wymioty i utrata apetytu prowadzą najczęściej do utraty masy ciała, odwodnienia, zaburzeń jonowych, niedokrwistości.

Bardzo rzadkimi powikłaniami HG są:

Wpływ na płód edytuj

Wydaje się, że nawet nasilone wymioty nie wpływają negatywnie na płód. W jednym z badań ryzyko powikłań ciąży wczesnej w grupie kobiet z HG było 10 razy niższe niż w grupie kontrolnej[16]. Rzadko niewyrównane zaburzenia elektrolitowe i utrata powyżej 5% masy ciała wiążą się z większym ryzykiem poronienia, porodu przedwczesnego, utraty ciąży, nieprawidłowo niskiej masy urodzeniowej i wystąpienia wad wrodzonych u dziecka.

Rozpoznanie edytuj

Nie ma jednomyślności co do kryteriów rozpoznania HG. Zgodnie z definicją Fairweather z 1968 roku są to:

nudności i wymioty pojawiające się przed 20. tygodniem ciąży, na tyle ciężkie, że powodują konieczność hospitalizacji[17].

Niektórzy autorzy stosują kryterium utraty masy ciała powyżej 5% jako wystarczające do rozpoznania tego stanu[18]. Rozpoznanie HG jako przyczyny wymiotów wymaga wykluczenia innych możliwych przyczyn, uwzględnianych w diagnostyce różnicowej.

Diagnostyka różnicowa edytuj

Należy wziąć pod uwagę najczęstsze przyczyny wymiotów i nudności, m.in.

Z wymiotami ciężarnych często (ok. 40%) współistnieje tzw. ślinotok ciężarnych[2].

Postępowanie edytuj

Niekiedy wystarczające są zmiany w diecie, odpoczynek, leżenie w łóżku po przebudzeniu, unikanie potraw mogących prowokować nudności.

Ze wspomnianej definicji HG wynika, że każdy przypadek HG musi być hospitalizowany. Inni autorzy podają szczegółowe wskazania do hospitalizacji:

  • utrata masy ciała powyżej 5%
  • odwodnienie
  • zaburzenia elektrolitowe
  • kwasica
  • współistniejące zakażenia

W przypadku odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych konieczne jest podanie dożylne płynów. Gdy efekt leczniczy jest niezadowalający, to zaleca się farmakoterapię. W HG stosuje się liczne leki, są to m.in.

Profilaktyka edytuj

Suplementacja multiwitaminowa w okresie prekoncepcyjnym zmniejsza ryzyko wystąpienia niepowściągliwych wymiotów ciężarnych.

Medycyna alternatywna edytuj

Przegląd 26 badań kontrolowanych z randomizacją dotyczących leczenia wymiotów akupunkturą wykazał pewien korzystny efekt, ale w przypadku wymiotów i nudności występujących w ciąży wyniki nie były jednoznaczne[20].

Klasyfikacja ICD10 edytuj

kod ICD10 nazwa choroby
ICD-10: O21 Niepowściągliwe wymioty ciężarnych
ICD-10: O21.0 Łagodne niepowściągliwe wymioty ciężarnych
ICD-10: O21.1 Niepowściągliwe wymioty ciężarnych z zaburzeniami przemiany materii
ICD-10: O21.2 Późne wymioty ciężarnych
ICD-10: O21.8 Inne wymioty wikłające ciążę
ICD-10: O21.9 Wymioty ciężarnych, nieokreślone

Przypisy edytuj

  1. ↑ Goodwin TM. Hyperemesis gravidarum. „Obstetrics and gynecology clinics of North America”. 3 (35), s. 401–17, viii, wrzesień 2008. DOI: 10.1016/j.ogc.2008.04.002. PMID: 18760227. 
  2. ↑ a b Tkaczuk-Włach J, Robak-Chołubek D, Sobstyl M, Baran A, Jakiel G. Niepowściągliwe wymioty ciężarnych, „Przegląd Menopauzalny” 5, 310–315 (2007)
  3. ↑ Verberg MF, Gillott DJ, Al-Fardan N, Grudzinskas JG. Hyperemesis gravidarum, a literature review. „Human reproduction update”. 5 (11). s. 527–39. DOI: 10.1093/humupd/dmi021. PMID: 16006438. 
  4. ↑ Schiff MA, Reed SD, Daling JR. The sex ratio of pregnancies complicated by hospitalisation for hyperemesis gravidarum. „BJOG : an international journal of obstetrics and gynaecology”. 1 (111), s. 27–30, styczeń 2004. PMID: 14687048. 
  5. ↑ Leylek OA, Cetin A, Toyaksi M, Erselcan T. Hyperthyroidism in hyperemesis gravidarum. „International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics”. 1 (55), s. 33–7, październik 1996. PMID: 8910080. 
  6. ↑ Arslan EO, Cengiz L, Arslan M. Thyroid function in hyperemesis gravidarum and correlation with serum leptin levels. „International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics”. 2 (83), s. 187–8, listopad 2003. PMID: 14550594. 
  7. ↑ Lao TT, Chin RK, Cockram CS, Panesar NS. Transient hyperthyroidism in hyperemesis gravidarum.. „Journal of the Royal Society of Medicine”. 10 (79), s. 613–5, październik 1986. PMID: 3783550. 
  8. ↑ Położnictwo i ginekologia. Grzegorz H. Bręborowicz (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 99-102. 83-200-3082-X.
  9. ↑ Peeters A, Van de Wyngaert F, Van Lierde M, Sindic CJ, Laterre EC. Wernicke's encephalopathy and central pontine myelinolysis induced by hyperemesis gravidarum. „Acta neurologica Belgica”. 5 (93), s. 276–82, 1993. PMID: 8296523. 
  10. ↑ Castillo RA, Ray RA, Yaghmai F. Central pontine myelinolysis and pregnancy. „Obstetrics and gynecology”. 3 Pt 2 (73), s. 459–61, marzec 1989. PMID: 2915874. 
  11. ↑ Shah A, Mathew V, Shah P. Severe hyperemesis gravidarum leading to hepatorenal failure, a rare and challenging case. „Journal of obstetrics and gynaecology : the journal of the Institute of Obstetrics and Gynaecology”. 1 (28), s. 102–3, styczeń 2008. DOI: 10.1080/01443610701844630. PMID: 18259912. 
  12. ↑ Hill JB, Yost NP, Wendel GD. Acute renal failure in association with severe hyperemesis gravidarum. „Obstetrics and gynecology”. 5 Pt 2 (100), s. 1119–21, listopad 2002. PMID: 12423829. 
  13. ↑ Ohara N, Narita F, Kayama C, Goto Y. Wernicke's encephalopathy associated with hyperemesis gravidarum. „Hospital medicine (London, England : 1998)”. 6 (64), s. 371, czerwiec 2003. PMID: 12833835. 
  14. ↑ Kim YH, Lee SJ, Rah SH, Lee JH. Wernicke's encephalopathy in hyperemesis gravidarum. „Canadian journal of ophthalmology. Journal canadien d'ophtalmologie”. 1 (37), s. 37–8, luty 2002. PMID: 11865957. 
  15. ↑ Gárdián G, Vörös E, Járdánházy T, Ungureán A, Vécsei L. Wernicke's encephalopathy induced by hyperemesis gravidarum. „Acta neurologica Scandinavica”. 3 (99), s. 196–8, marzec 1999. PMID: 10100965. 
  16. ↑ Kirk E, Papageorghiou AT, Condous G, Bottomley C, Bourne T. Hyperemesis gravidarum: is an ultrasound scan necessary?. „Human reproduction (Oxford, England)”. 9 (21), s. 2440–2, wrzesień 2006. DOI: 10.1093/humrep/del166. PMID: 16720621. 
  17. ↑ Fairweather DV. Nausea and vomiting in pregnancy. „American journal of obstetrics and gynecology”. 1 (102), s. 135–75, wrzesień 1968. PMID: 4877794.  Cytat za Bręborowiczem
  18. ↑ Tsang IS, Katz VL, Wells SD. Maternal and fetal outcomes in hyperemesis gravidarum. „International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics”. 3 (55), s. 231–5, grudzień 1996. PMID: 9003948. 
  19. ↑ Schwarzer V, Heep A, Gembruch U, Rohde A. Treatment resistant hyperemesis gravidarum in a patient with type 1 diabetes mellitus: neonatal withdrawal symptoms after successful antiemetic therapy with mirtazapine. „Archives of gynecology and obstetrics”. 1 (277), s. 67–9, styczeń 2008. DOI: 10.1007/s00404-007-0406-5. PMID: 17628816. 
  20. ↑ Streitberger K., Ezzo J., Schneider A. Acupuncture for nausea and vomiting: an update of clinical and experimental studies.. „Autonomic neuroscience : basic & clinical”. 1-2 (129), s. 107–17, październik 2006. DOI: 10.1016/j.autneu.2006.07.015. PMID: 16950659. 

  Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Niepowściągliwe_wymioty_ciężarnych&oldid=73391002”