Ortegia hispanica

*Ortegia hispanica*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	Ortegia
Gatunek	Ortegia hispanica
	Nazwa systematyczna
	Ortegia hispanica L.; Sp. Pl.: 560 (1753)
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ortegia hispanica L. – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych reprezentujący monotypowy rodzaj Ortegia, dla którego w XIX wieku zaproponowano w języku polskim nazwę zwyczajową „dzierwota”^[4]. Gatunek występuje w zachodniej części obszaru śródziemnomorskiego – w Portugalii i Hiszpanii. Występował także we Włoszech i Algierii, ale w krajach tych uznany jest za gatunek wymarły^[3].

Nazwa naukowa rodzaju upamiętnia botanika i lekarza – Casimiro Gómeza Ortegę (1741–1818)^[5].

Morfologia edytuj

Kwiatostany

Pokrój: Niewielka roślina zielna (opisywana jako jednoroczna^[6] lub wieloletnia^[5]), osiągająca do 30 cm, rzadziej nieco więcej^[5]. Pędy prosto wzniesione, sinozielone i silnie rozgałęzione od nasady^[5].
Liście: Naprzeciwległe i wąskie (o długości do 20 mm i szerokości do 2 mm^[5]), z przylistkami drobnymi, szczecinkowatymi i odpadającymi^[6].
Kwiaty: Drobne, zebrane w luźne, szczytowe wierzchotki. Działki kielicha w liczbie 5, nierównej długości, kapturkowate, z kantem na grzbiecie, na brzegu obłonione. Płatków korony brak. Pręciki są trzy. Zalążnia z licznymi zalążkami, na szczycie z trójdzielnym znamieniem^[6].
Owoce: Torebki otwierające się trzema klapami, zawierające liczne, podługowate nasiona^[6].

Systematyka edytuj

Gatunek reprezentuje monotypowy rodzaj Ortegia Loefl. z rodziny goździkowatych Caryophyllaceae. W obrębie rodziny rodzaj sytuowany jest w plemieniu Polycarpeae^[6].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-07] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-07] (ang.).
↑ ^a ^b Ortegia hispanica L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-07].
↑ Erazm Majewski: Słownik nazwisk zoologicznych i botanicznych polskich. Warszawa: 1894, s. 546.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Ortegia. [w:] floraiberica.es [on-line]. [dostęp 2022-07-07].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e KlausK. Kubitzki KlausK., J.G.J.G. Rohwer J.G.J.G., V.V. Bittrich V.V. (red.), Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families, Berlin 1993, s. 221, ISBN 978-3-662-02899-5, OCLC 861705944 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-07] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-07] (ang.).

[powo-3] Ortegia hispanica L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-07].

[4] Erazm Majewski: Słownik nazwisk zoologicznych i botanicznych polskich. Warszawa: 1894, s. 546.

[iberica-5] Ortegia. [w:] floraiberica.es [on-line]. [dostęp 2022-07-07].

[kubitzki-6] KlausK. Kubitzki KlausK., J.G.J.G. Rohwer J.G.J.G., V.V. Bittrich V.V. (red.), Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families, Berlin 1993, s. 221, ISBN 978-3-662-02899-5, OCLC 861705944 .

[4]

[3]

[1]

[2]

[5]

[6]