Parla – miasto i gmina, położona w południowej części regionu wspólnoty autonomicznej Madryt w Hiszpanii, leży ok. 20 km od stolicy Madrytu. Wchodzi w skład strefy metropolitalnej Madrytu.

Parla
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Hiszpania

Wspólnota autonomiczna

 Madryt

Prowincja

Madryt (wspólnota autonomiczna)

Gmina

Parla

Alkad

José María Fraile (PSOE)

Powierzchnia

24,43 km²

Wysokość

648,5 m n.p.m.

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


130 577[1]
4.452,23 os./km²

Kod pocztowy

28980 – 28984

Tablice rejestracyjne

M

Położenie na mapie wspólnoty autonomicznej Madrytu
Mapa konturowa wspólnoty autonomicznej Madrytu, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Parla”
Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parla”
Ziemia40°14′N 3°46′W/40,233333 -3,766667
Strona internetowa

Historia

edytuj

Początki miasta sięgają epoki paleolitu, gdzie obecnie można znaleźć znaleziska archeologiczne oraz pozostałości krzemienne z tej epoki.

Około drugiego tysiąclecia p.n.e. rozpoczął się przyjazd różnych narodów z obszarów Morza Śródziemnego na Półwysep Iberyjski w regionie Madrytu. To sprawiło, że osiedlali się tu nowi osadnicy, których początkowym zajęciem było rolnictwo, tkactwo, chów zwierząt gospodarskich. Ci pierwsi przybysze byli założycielami osady, które zostały znalezione w mieście Parla, głównie w obszarze strumienia Humanejos.

Przez wieki V i VI p.n.e. przetoczyły się przez te tereny plemiona celtyckie przybyłe tu z Europy Środkowej.

W 711 roku rozpoczyna się okres ekspansji muzułmańskiej wzdłuż Półwyspu Iberyjskiego. W tym samym roku walczył w bitwie nad rzeką Guadalete, Don Rodrigo, którego to wojska zostały pokonane armię muzułmańsą, w tym samym czasie rozpoczął się podbój na Półwyspie Iberyjskim. Obszar, w którym jest utworzone zostało miasto Parla za muzułmańskich rządów w ramach Emiratów Kordowy, która z kolei została uwzględniona przez Umajjadzi ze stolicą w Damaszku.

Obecny obszar gminy, w średniowieczu był podzielony na dwa odrębne obszary: pierwszy z nich został w północnej części terytorium, na którym znajdowała się Parla a drugi na południu wzdłuż kanału Humanejos. Nadanie praw miejskich miało miejsce około 1255 r.

Festiwale i tradycje

edytuj

W mieście odbywają się następujące święta i tradycje:

  • Święto Matki Boskiej z Solitude (Fiesta de la Virgen de la Soledad) – organizowane w drugą niedzielę września, to najważniejsze święto w mieście
  • Święto św Antoniego (Fiesta de San Antón) – starożytny festiwal który był obchodzony w dniu 17 stycznia
  • Święto Quintos (Fiesta de los Quintos) – święto, które trwało aż do 1983 r., gdzie młodzież świętowała w listopadzie i w marcu w czasie służby wojskowej
  • Karnawał (Los Carnavales) – odbywa się w lutym każdego roku
  • Obchody wody (Fiestas del Agua) – święto począwszy od 1982 roku, odbywa się w czerwcu

Administracja

edytuj

Obecnie burmistrzem gminy jest Tomás Gomez Franco z Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej, który pełni tę funkcję od 1999 roku. Pozostałymi partiami politycznymi na poziomie lokalnym są: PSOE, PP i Zjednoczona Lewica.

Demografia

edytuj

Na początku XX wieku, miasto liczyło 1237 mieszkańców. Ludność populacji w przeciągu całego wieku aż do ok. 110 000 obecnie. Demograficzna ekspansja nastąpiła pod koniec lat sześćdziesiątych przez ruchy migracyjnych, które miały miejsce w Hiszpanii. W latach 1960 – 1970, ludności wzrosła o 470% od 1.809 do 10317 mieszkańców. Parla ma obecnie duży przyrost liczby ludności w ciągu dekady z 70-demograficznej ekspansji w kraju, gdzie ludzie z obszarów wiejskich migrowali do dużych miast w poszukiwaniu pracy i dobrobytu. Od początku lat 80. było w sumie 50 tysiące mieszkańców, 26 razy więcej niż na początku 60. Od roku 1996 tendencja ta się nie zmienia i nadal mamy dodatni przyrost naturalny związany z napływem ludności wiejskiej i imigrantów z zagranicy głównie z Maroka, Algierii, Rumunii, Polski, Afryki sub-saharyjskiej, itp...

Zmiany liczy ludności w przeciągu XX wieku:

Rok 1900 1970 1975 1981 1986 1991 1996 2001 2004 2006 2008
Liczba mieszkańców 1 237 10 317 30 723 56 318 63 963 69 907 69 163 79 213 92 175 95 087 108 768

Podział administracyjny

edytuj
 
Park pomiędzy zabudowaniami miejskimi na osiedlu La Laguna

Okręgi

edytuj

Okręgi są organami administracyjnymi decentralizacji, która promuje uczestnictwo obywateli w sprawach codziennych a także w aktywnym życiu miasta.

Parla jest podzielona na cztery okręgi, które skupiają się na funkcjonowaniu administracji poszczególnych części miasta oraz sprawami lokalnymi, organizują spotkania z obywatelami, prowadzą konsultacje społeczne dotyczące spraw danych dzielnic w mieście.

Dystrykty i dzielnice

edytuj

Dzisiejsza Parla jest podzielona na 5 dystryktów i 16 osiedli:

  • Dystrykt północny wraz z osiedlami: Casco Viejo, La Fuente, La Granja, La Laguna (Laguna Park), El Nido, Villayuventus I.
  • Dystrykt północno-wschodni wraz z osiedlami: Barrio 2001, Centro (calle Pinto y alrededores Casa Cultura), San Ramón, Villayuventus II.
  • Dystrykt południowo-zachodni wraz z osiedlami: Fuentebella, La Ermita, Leguario Norte, Leguario Sur, Parque Inlasa.
  • Dystrykt południowo-wschodni wraz z osiedlami: Las Américas, Pryconsa (Zona Reyes y barrio de la Libertad).
  • Dystrykt wschodni z osiedlem Parla Este.

Sytuacja społeczno-gospodarcza

edytuj

Niegdyś podstawowym sektorem gospodarczym było rolnictwo, lecz sytuacja wraz z czasem zmieniła się i obecnie duża część terenów rolnych została przeznaczona na zagospodarowanie, poprzez znaczą industrializację. Spośród populacji osób pracujących w sektorze wtórnym lub przemyśle stanowi ona 27,5% całkowitej ludności pracującej, skoncentrowana jest głównie w maszynach przemysłowych, żywności i innych gałęziach przemysłu wytwórczego.

Uruchomienie Parku Przemysłowego było impulsem znacznego rozwoju gospodarczego, lecz kosztem zniszczenia ważnego obszaru środowiska naturalnego, w którym skupione były liczne stawy, strumienie, gaje oliwne, różnorodne gatunki roślin, stepy zbóż itp...

W sektorze usług najbardziej rozwinięta jest branża hotelarska, restauracyjna oraz handel.

Dochód miasta per capita wynosi 11 000 €.

Ochrona zdrowia

edytuj

Miasto jest położone na obszarze 10 z Kartą Zdrowia regionu Madryt. W mieście znajduje się szpital Infanta Cristina położony w południowej części miasta, jest on zarazem placówką pełniącą funkcje centrum medycznego całej gminy. Ponadto działają tu także 4 placówki podstawowej opieki zdrowotnej: Isabel II, San Blas, Pintores, Las Américas.

Edukacja

edytuj

W mieście istnieją 22 szkółki, w tym 9 publicznych i 13 prywatnych. 20 szkół z przedszkolami, szkołami podstawowymi. Działa tu 7 instytutów szkolnictwa średniego wraz z 1 placówką prywatną szkolnictwa tego typu.

Komunikacja

edytuj
 
Mapa komunikacyjna w mieście

Przez miasto przechodzą dwie główne drogi, znajduje się tu także stacja kolejowa. Miasto leży w strefie B2 Konsorcjum Regionalnego Transportu Madryt.

  •   Autostrada A-42 (Autovía de Toledo, A-42) łącząca Madryt z Toledo.
  • Autostrada R-4
  • M-408 Droga łącząca miasta Parla i Pinto
  • M-410

Transport kolejowy

edytuj

Tramwaje

edytuj
Osobny artykuł: Tramwaje w Parli.
 
Tramwaj na linii 1 w mieście Parla

W mieście istnieje nowo wybudowana, oddana do użytku w 2007 r. okrężna linia tramwajowa.

Autobusy

edytuj
  • Linie miejskie (Líneas urbanas)
1 Circular
2 Circular
3 Avda.de America-Laguna Park
S.E. FF.CC. Parla – Parla Este
  • Linie międzymiastowe (Líneas interurbanas)
402 Madrid(Est. Sur) – T.Calzada-Toledo
418 Madrid(Est. Sur) – T.Calzada-Añover/Mora
460 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Batres
461 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla
462 Getafe-Parla
463 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Torrejon de Velasco
464 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Yunclillos
465 Parla (Ffcc) – Illescas
466 Parla – Valdemoro
469 Madrid (Plaza Elíptica)-Parla (Por Parla Este)
471 Humanes-Fuenlabrada-Parla-Pinto
N806 Madrid(Atocha)-Parla

Przypisy

edytuj
  1. Instituto Nacional de Estadística. (Spanish Statistical Institute) [online], www.ine.es [dostęp 2023-08-11].

Linki zewnętrzne

edytuj