Plocosperma buxifolia

(Przekierowano z Plocospermataceae)

Plocosperma buxifoliagatunek rośliny z monotypowego rodzaju Plocosperma Bentham (1876) i monotypowej rodziny Plocospermataceae Hutchinson z rzędu jasnotowców (Lamiales). Jest to krzew lub niewielkie drzewo występujące w Ameryce Środkowej od południowego Meksyku do Kostaryki. Nie ma istotnego znaczenia ekonomicznego[5]. Takson ten stanowi klad bazalny w obrębie rzędu jasnotowców. Roślina pod wieloma względami słabo zbadana. Jest zmienna pod względem morfologicznym[2].

Plocosperma buxifolia
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

Plocospermataceae

Rodzaj

Plocosperma

Gatunek

Plocosperma buxifolia

Nazwa systematyczna
Plocosperma buxifolia Benth.
Hooker's Icon. Pl. 12: t. 1195 1876[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Morfologia edytuj

Pokrój
Krzewy i drzewa o wysokości do 5 m, rzadko więcej[5].
Liście
Naprzeciwległe, krótkoogonkowe, z ogonkami członowanymi u nasady, pojedyncze, całobrzegie, stosunkowo niewielkie[2][5].
Kwiaty
Okazałe, promieniste, zebrane po kilka w kątach liści w wierzchotkowate kwiatostany. Korona kwiatu trąbkowata do dzwonkowatej, z 5 zaokrąglonymi łatkami, barwy fioletowej do niebieskiej. Pręcików jest 5, są osadzone na wewnętrznej stronie korony. Ponieważ kwiaty są funkcjonalnie jednopłciowe – w kwiatach żeńskich pyłek jest sterylny. Zalążnia jest jednokomorowa z czterema zalążkami, na szczycie z szyjką słupka zwieńczoną dwudzielnym znamieniem[5].
Owoce
Długie do 12 cm, równowąskie, zawierają zwykle 1, rzadko kilka (do 4) nasion. Na wierzchołku owocu znajduje się pęczek brązowych włosków o długości ok. 1,5 cm[5].

Systematyka edytuj

W przeszłości rodzaj Plocosperma włączany bywał do loganiowatych (Loganiaceae)[5] i jeszcze w systemie Takhtajana (1997) włączany bywał do goryczkowców Gentianales. W systemie Cronquista (1981) rodzaj umieszczony był w rodzinie toinowatych (Apocynaceae). Analizy molekularne wskazały jego usytuowanie w obrębie jasnotowców. Wyodrębniony został jako osobna rodzina w systemach APG[2].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

Rodzina Plocospermataceae sytuowana jest jako klad bazalny w obrębie rzędu jasnotowców (Lamiales)[2].

jasnotowce

Plocospermataceae





Carlemanniaceae



Oleaceae oliwkowate





Tetrachondraceae





Peltantheraceae




Calceolariaceae



Gesneriaceae ostrojowate






Plantaginaceae babkowate




Scrophulariaceae trędownikowate




Stilbaceae





Byblidaceae byblisowate



Linderniaceae linderniowate






Pedaliaceae połapkowate, sezamowate



Martyniaceae martyniowate



Acanthaceae akantowate





Bignoniaceae bignoniowate






Schlegeliaceae



Lentibulariaceae pływaczowate





Thomandersiaceae



Verbenaceae werbenowate






jasnotowate Lamiaceae




Mazaceae




Phrymaceae




paulowniowate Paulowniaceae



zarazowate Orobanchaceae

















Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b c d e f Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. Plocosperma buxifolium Benth.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-12-28].
  4. Plocosperma buxifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. a b c d e f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 258. ISBN 1-55407-206-9.