Goryczkowce

	Goryczkowce
	Goryczkowce
	; Goryczka wiosenna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	Euphyllophyta
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Klad	astrowe
Rząd	goryczkowce
	Nazwa systematyczna
	Gentianales Lindl.; Nix.Pl.:19 1833
	Multimedia w Wikimedia Commons

Goryczkowce (Gentianales Lindl.) – rząd roślin okrytonasiennych. Obejmuje 5 rodzin z 1118 rodzajami i ponad 19,8 tysiącami gatunków, z czego 611 rodzajów i ponad 13,1 tysięcy gatunków należy do rodziny marzanowatych Rubiaceae^[1]. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, ale najbardziej zróżnicowane są w strefie równikowej^[2].

Gentianella aspera

Dawniej rząd był określany nazwą naukową Contortae i zwyczajową – „zwitne”. Obie nazwy utworzone były w nawiązaniu do charakterystycznej cechy tej grupy – zwinięcia (skręcenia) płatków korony w pąku kwiatowym (łac. contortae – zwinięte, skręcone)^[3].

MorfologiaEdytuj

Pokrój: Rośliny zielne i drzewiaste o liściach naprzeciwległych^[2], zwykle połączonych w węźle linią okalającą łodygę^[1]. Nigdy nie pokryte włoskami gruczołowatymi^[1].
Kwiaty: Obupłciowe, 4- i 5-krotne, o koronie zrośniętej, często skręconej w pąku. Pręciki w jednym okółku. Słupek jest górny lub dolny, ale zawsze z dwóch owocolistków^[2]. Zalążki są liczne^[1].
Owoce: Torebki lub rozłupnie, rzadziej jagody, mieszki i pestkowce^[2]^[1]. Nasiona liczne^[1].

SystematykaEdytuj

Pozycja systematyczna rzędu według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)^[1]

Jeden z rzędów z grupy astrowych roślin okrytonasiennych.

←

dereniowce Cornales

wrzosowce Ericales

?

Icacinales

?

Vahliales

Metteniusales

gariowce Garryales

goryczkowce Gentianales

psiankowce Solanales

	ogórecznikowce Boraginales

	jasnotowce Lamiales

ostrokrzewowce Aquifoliales

astrowce Asterales

twardziczkowce Escalloniales

Bruniales

selerowce Apiales

	Paracryphiales

	szczeciowce Dipsacales

Podział na rodziny i relacje między nimi według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)^[1]

goryczkowce

marzanowate Rubiaceae

	Gelsemiaceae

	loganiowate Loganiaceae

	goryczkowate Gentianaceae

	toinowate Apocynaceae

Podział na rodziny według systemu Reveala (1999)

Rodzina: Gelsemiaceae
Rodzina: Loganiaceae
Rodzina: Strychnaceae
Rodzina: Gentianaceae
Rodzina: Saccifoliaceae
Rodzina: Geniostomaceae
Rodzina: Plocospermataceae

Podział na rodziny według systemu Cronquista (1981)

Rodzina: Loganiaceae
Rodzina: Retziaceae
Rodzina: Gentianaceae
Rodzina: Saccifoliaceae
Rodzina: Apocynaceae
Rodzina: Asclepiadaceae

PrzypisyEdytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-12-25] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 404-405. ISBN 978-83-01-13945-2.
↑ Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 1049. ISBN 83-214-1305-6.

[apweb-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-12-25] (ang.).

[szwey-2] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 404-405. ISBN 978-83-01-13945-2.

[slownik-3] Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 1049. ISBN 83-214-1305-6.

[1]

[2]

[3]