Połubińscy herbu własnego
Połubińscy (hist pol. Połubeńscy) herbu własnego (Połubiński) – polski ród książęcy (kniaziowski) pochodzenia wielkolitewskiego. Ród ten prawdopodobnie pochodził od Andrzeja Olgierdowicza, przodka dynastii Giedyminowiczów, poprzez ród Olgierdowiczów. Pierwszym znanym członkiem rodziny jest książę Andrzej Połubiński.
 Połubiński | |
| Państwo | |
|---|---|
| Gniazdo rodzinne | |
| Tytuły |
książęta |
| Protoplasta |
Andrzej Połubiński |
| Pierwsza wzmianka |
1482 |
| Status rodziny |
brak danych |
| Pochodzenie etniczne | |
| Ród macierzysty | |
| Gałęzie |
andrzejowska, aleksandrowska, michałowska, iwanowska, fedorowska |
Nie jest wiadome czy ród Połubińskich nadal żyje.
Etymologia nazwiska
edytujNazwisko rodu Połubińskich ma charakter odmiejscowy, a konkretniej od nazwy sioła Połubniki pod Lidą, najprawdopodobniej wcześniej zwanego Połubeńsk, albo od sioła Poliubicze (Połubica) w dawnym powiecie brzeskim, które według źródeł zostało nadane dopiero w 1503 roku księciowi Wasylowi Andrzejewiczowi Połubeńskiemu. Jednakże według opinii Józefa Wolffa, polskiego historyka, miejscowość ta mogła być w posiadaniu jego przodków jeszcze przed wspomnianym nadaniem[1].
Początkowo używali nazwiska w formie Połubeński, jednakże z biegiem czasu zostało ono przez nich spolszczone na dziś znany Połubiński[2].
Pochodzenie
edytujPołubińscy są rodem książęcym (kniaziowskim), o wielkolitewskim pochodzeniu etnicznym[1]. Ich pochodzenie ma wiele analogii z rodami Kroszyńskich i Łukomskich, a wszystkie te trzy rodziny są zupełnie nieznane ruskim księgom rodosłownym[1].
Według rodowodu książąt Połubińskich, ich protoplastą był niejaki Andrzej Wigunt Olgierdowicz, którego synem był Fedor, wnukiem również Fedor, prawnukiem Andrzej (książę na Łubnie), a praprawnukiem Wasyl Andrzejewicz Połubiński (marszałek). W rzeczywistości jednak Andrzej Wigunt Olgierdowicz, którego Połubińscy traktują jako protoplastę jest dwiema różnymi osobami – Andrzejem i Wiguntem Olgierdowiczami[1]. Wigunt zmarł bezpotomnie, a Andrzej miał synów Michała, Semena (Szymona) i Iwana. O jakimkolwiek Fedorze, który według rodowodu miał być synem protoplasty rodziny, nie ma śladu w jakichkolwiek źródłach historycznych, co oznacza, że rodowód całkowicie odbiega od rzeczywistości[1].
Wojciech Wijuk Kojałowicz wyprowadzał rodowód książąt Połubińskich od Andrzeja Olgierdowicza z dynastii Giedyminowiczów. Autorzy najnowszych publikacji w tej dziedzinie również uważają to za prawdopodobne[3], w tym dwóch cenionych badaczy, Jan Tęgowski i Józef Wolff[1][3].
Historia
edytuj.jpg)
Pierwszym znanym historycznie członkiem rodu Połubińskich jest Andrzej Połubiński, który służył królowi Kazimierzowi IV Jagiellończykowi. Pierwsze wzmianki na jego temat natomiast pochodzą z lat 1482–1488, kiedy to otrzymał od króla Kazimierza liczne nadania. Nadanie z 1482 roku dotyczyło dwudziestu kop z karczm rodziny Dereczyńskich. Nagrobek Andrzeja miał znajdować się w Ławrze Peczerskiej w Kijowie, obok nagrobku księcia Włodzimierza Olgierdowicza[2].
Ród bardzo silnie się rozrodził i podzielił na pięć gałęzi: andrzejowską, aleksandrowską, michałowską, iwanowską i fedorowską, z których iwanowska miała żyć jeszcze pod koniec XIX wieku[2]. Dalszy los rodziny nie jest znany.
Znani przedstawiciele
edytuj- ks. Aleksander Hilary Połubiński (1626–1679) – marszałek wielki litewski.
- ks. Aleksander Rajnold Połubiński (?–?) – chorąży smoleński, podsędek smoleński.
- ks. Dymitr Samuel Połubiński (?–1687) – wojewoda nowogródzki, podczaszy słonimski.
- ks. Jerzy Antoni Połubiński (1735–1801) – biskup rzymskokatolicki.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Wolff 1895 ↓, s. 368.
- ↑ a b c Wolff 1895 ↓, s. 369.
- ↑ a b Tęgowski 1999 ↓, s. 68.
Bibliografia
edytuj- Józef Wolff, Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1895, s. 698.
- Jan Tęgowski, Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Poznań-Wrocław: Wydawnictwo Historyczne, 1999, s. 319, ISBN 83-913563-1-0.