Wikipedia

Poczet królów i książąt polskich

Seria rysunków Jana Matejki

Poczet królów i książąt polskich – cykl rysunków Jana Matejki z lat 1890–1892, przedstawiający 44 królów i książąt polskich, w tym cztery księżne i królowe (Dobrawę, Ryksę, Jadwigę i Annę Jagiellonkę).

Jan Matejko – autor pocztu

HistoriaEdytuj

Osobne artykuły: Poczet królów polskich (Bacciarelli), Wizerunki królów polskich i Wizerunki książąt i królów polskich.

Poczet Matejki był kolejnym chronologicznie namalowanym pocztem królów polskich. Wcześniej dzieła o tej tematyce stworzyli także inni malarze: w latach 1768–1771 Marcello Bacciarelli, a później także Aleksander Lesser oraz Ksawery Pillati.

Artysta początkowo rozważał stworzenie ilustrowanej historii Polski, ale zdecydował się na wariant łatwiejszy, ograniczony do życiorysów królów i książąt polskich, które napisał Stanisław Smolka. Pierwsza edycja cyklu została wydana przez wiedeńskiego księgarza i drukarza M. Perlesa.

OpisEdytuj

Wizerunki Matejko wykonał czarno–białe, stosując swobodny rysunek ołówkiem i umiejętnie wykorzystując ziarnistość tworzywa (papieru). Nosił się z zamiarem wykonania wersji barwnej Pocztu, czego jednak nie zrealizował. Wersję taką stworzyli po jego śmierci jego uczniowie – Leonard Stroynowski i Zygmunt Papieski. Sylwetkom władców twórca nadał sugestywne cechy charakterologiczne stanowiące o ich rozpoznawalności dla potomnych. W wykonanych przedstawieniach dodatkowo zawarł bogatą symbolikę w sztafażu, rekwizytach, atrybutach, szczegółach ubioru i wyglądzie poszczególnych postaci, co w pełni zostało odczytane dopiero współcześnie[1].

W 1961 r. rysunki Matejki ukazały się po raz pierwszy jako album w wersji kolorowej. Pokolorował je Adam Stalony-Dobrzański przy współpracy Nikodema Pułki i Jerzego Skąpskiego.[2]

Według Marii Szypowskiej jest to najpopularniejsze dzieło Jana Matejki, reprodukowane w milionach egzemplarzy[3]. Szymon Kobyliński wyraził pogląd, że we wcześniejszym portretowaniu władców ani Bacciarellli, ani Lesser nie zapanowali tak nad wyobraźnią rodaków, jak Matejko, gdy stworzył własną – i odtąd ogólnonarodową – wizję ilustrowanego zbioru władców Polski[4].

Galeria rysunków Jana MatejkiEdytuj

Galeria obrazów Leonarda Stroynowskiego i Zygmunta PapieskiegoEdytuj

  • Mieszko I

  • Bolesław I Chrobry

  • Mieszko II Lambert

  • Kazimierz I Odnowiciel

  • Bolesław II Śmiały

  • Władysław I Herman

  • Bolesław III Krzywousty

  • Władysław II Wygnaniec

  • Bolesław IV Kędzierzawy

  • Mieszko III Stary

  • Kazimierz II Sprawiedliwy

  • Leszek I Biały

  • Władysław Laskonogi

  • Henryk I Brodaty

  • Bolesław V Wstydliwy

  • Leszek II Czarny

  • Przemysł II

  • Wacław II

  • Władysław I Łokietek

  • Kazimierz III Wielki

  • Ludwik Andegaweński

  • Jadwiga Andegaweńska

  • Władysław II Jagiełło

  • Władysław III Warneńczyk

  • Kazimierz IV Jagiellończyk

  • Jan I Olbracht

  • Aleksander Jagiellończyk

  • Zygmunt I Stary

  • Michał Korybut Wiśniowiecki

  • Stanisław II August Poniatowski

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Por. Szymon Kobyliński, dz. cyt. w bibliografii.
  2. ↑ Stanisław Grodziski, Adam Stalony-Dobrzański, Poczet królów polskich według Jana Matejki, Jan Skarbowski (red.), Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW "Prasa", 1961.
  3. ↑ Maria Szypowska: Jan Matejko wszystkim znany. Fundacja Artibus-Wurlitzer/Wyd. Domu Słowa Polskiego, s. 357–359.
  4. ↑ Sz. Kobyliński: Tajemnice „Pocztu” Matejki, wstęp.

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Poczet_królów_i_książąt_polskich&oldid=69314283”