Radkowice (powiat starachowicki)
Radkowice – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Pawłów[5][4].
| wieś | |
 Kościół pw. MB Częstochowskiej w Radkowicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
607[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
27-225[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TST |
| SIMC |
0260712[4] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu starachowickiego  | |
Położenie na mapie gminy Pawłów  | |
 50°58′48″N 21°02′35″E/50,980000 21,043056[1]
| |
Do 1954 roku siedziba gminy Rzepin. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Miejscowość jest siedzibą parafii Matki Bożej Częstochowskiej. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii krakowskiej, diecezji kieleckiej, dekanatu bodzentyńskiego.
Przez wieś przechodzi 
zielony szlak turystyczny ze Starachowic do Łącznej oraz 
czerwony szlak rowerowy do Starachowic.
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0260729 | Podborze | część wsi |
| 0260735 | Podosiny | część wsi |
| 0260741 | Podświślina | część wsi |
| 0260758 | Stara Wieś | część wsi |
| 0260764 | Strona | część wsi |
Historia
edytujW XV wieku Radkowice w parafii Świętomarz, były własnością biskupów krakowskich, posiadały 7 łanów kmiecych oraz karczmę z rolą, z których płacono dziesięcinę snopową i konopną, wartości 10 grzywien (Długosz L.B. t.II, s.463).
Radkowice w wieku XIX stanowiły wieś z folwarkiem w powiecie iłżeckim, gminie Rzepin, parafii Świętomarz, odległa od Iłży 28 wiorst, wieś jest siedzibą gminny Rzepin.
W 1882 było tu 71 domów i 432 mieszkańców., 275 mórg ziemi dworskiej, 766 ziemi włościańskiej. Obszar dworski stanowił w roku 1882 majorat rządowy.
Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z 1827 roku w radkowicach było 41 domów i 238 mieszkańców[6]
- II wojna światowa
W sierpniu 1944 roku znajdowało się tu dowództwo oddziałów AL Obwodu Kieleckiego[7]. 6 X 1944 roku oddziały Armii Ludowej, przybyłe do Lasów Siekierzyńskich po bitwie pod Gruszką, stoczyły tu zwycięskie starcie z wojskami niemieckimi - ostatnią z dużych bitew AL na Kielecczyźnie[8].
Związani z Radkowicami
edytujWanda Pomianowska (1919-2003), filolog, badaczka literatury ludowej i folkloru, do 1981 r. docent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach, działaczka samorządowa. Jej ojciec, Gustaw Pomianowski, pochodził z zubożałej rodziny ziemiańskiej, przed wojną pracował jako wizytator szkół rolniczych województwa kieleckiego. Z jego inicjatywy powstał obecny budynek szkolny w Radkowicach, była to pierwsza szkoła województwa kieleckiego wybudowana w czynie społecznym.
Zabytki
edytuj- Drewniany kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, wzniesiony w Miedzierzy w 1621 r. z fundacji Stanisława Przerębskiego, starosty opoczyńskiego i radoszyckiego. W latach 1958–1962 kościół został rozebrany, a następnie ponownie zmontowany we wsi Radkowice. Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.813 z 25.09.1947, z 2.10.1956 i z 23.06.1967)[9].
- Chałupa nr 53 z końca XIX w. (nr rej.: 989 z 7.05.1979)[9].
- Dawny dworek i budynek gospodarczy z 2 połowy XIX w. Resztówkę podworską, pozostałą po parcelacji majątku, nabyła w 1924 rodzina Pomianowskich.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 113864
- ↑ Wieś Radkowice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1055 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-08].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200), ze zmianami w obwieszczeniu z dnia 4 sierpnia 2015(dts) (Dz.U. z 2015 r. poz. 1636).
- ↑ Radkowice (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 383.
- ↑ Krzysztof Lesiakowski „Mieczysław Moczar“ Oficyna Wydawnicza Rytm 1998, ISBN 83-86678-83-6, str. 80
- ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” , Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 326
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 60 [dostęp 2018-02-10].