Reprezentacja Iranu w piłce nożnej mężczyzn

Reprezentacja Iranu w piłce nożnej mężczyzn (pers. ‏تیم ملی فوتبال مردان ایران‎) – męski zespół piłkarski, biorący udział w imieniu Iranu w meczach i sportowych imprezach międzynarodowych, powoływany przez selekcjonera, w którym mogą występować wyłącznie zawodnicy posiadający obywatelstwo irańskie. Reprezentacja rozgrywa swoje mecze od 1941 roku. Największe sukcesy odniosła w latach 70. XX wieku. Od 1968 do 1976 roku trzy razy z rzędu triumfowała w Pucharze Azji, a dwa lata po ostatnim zwycięstwie pierwszy raz w historii udało jej się dostać do finałów mistrzostw świata. Na boiskach Argentyny podopieczni znanego irańskiego szkoleniowca Heshmata Mohajeraniego po dwóch porażkach (z Holandią 0:3 i Peru 1:4) oraz remisie ze Szkocją 1:1 zajęli ostatecznie ostatnie miejsce w grupie.

Islamska Republika Iranu
جمهوری اسلامی ايران
Przydomek

تیم ملی (Drużyna Narodowa)

Związek

Fedrāsion-e Futbāll-e Irān (فدراسیون فوتبال ایران)

Sponsor techniczny

Majid

Trener

Amir Ghalenoei

Asystent trenera

Wahid Haszemian
Karim Bageri
Marijo Tot

Skrót FIFA

IRN

Ranking FIFA

20. (1613.96 pkt.)[a]

Miejsce w rankingu Elo

27. (1801 pkt.) (18 lipca 2023)

Zawodnicy
Kapitan

Ehsan Hadżsafi

Najwięcej występów

Dżawad Nekunam (151)

Najwięcej bramek

Ali Daei (109)

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz
 Królestwo Afganistanu 0:0 Iran 
(Kabul, Afganistan; 1 stycznia 1941)
Najwyższe zwycięstwo
 Iran 19:0 Guam 
(Tabriz, Iran; 24 listopada 2000)
Najwyższa porażka
 Turcja 6:1 Iran 
(Stambuł, Turcja; 28 maja 1950)

Korea Południowa Korea Płd. 5:0 Iran 
(Tokio, Japonia; 28 maja 1958)

Medale
Mistrzostwa Azji
złoto 1968, 1972, 1976
brąz 1980, 1988, 1996, 2004, 2019
Strona internetowa
  1. Stan aktualny na 4 kwietnia 2024.
Reprezentacja Iranu przed meczem z Angolą w 2014 roku.

Na kolejny awans do Mundialu Irańczycy musieli czekać dwadzieścia lat. W 1998 roku odnieśli także swoje pierwsze zwycięstwo na światowym czempionacie, w prestiżowym spotkaniu ze Stanami Zjednoczonymi. Wygrali wówczas 2:1, a strzelcami goli byli Hamid Reza Estili i Mehdi Mahdawikia. W pozostałych meczach ulegli jednak Niemcom 0:2 i Jugosłowianom 0:1 i po raz drugi żegnali się z turniejem już po fazie grupowej.

W Iranie piłka nożna cieszy się ogromną popularnością. Na mecze pierwszej i drugiej ligi przychodzi nawet 80 tysięcy kibiców. Futbolowa infrastruktura jest jedną z najlepszych na świecie, a pierwsze selekcje odbywają się już na początku nauki w szkołach podstawowych.

Reprezentanci kraju grają w większości w rodzimych klubach. Jedynie kilka największych gwiazd występowało na co dzień w Bundeslidze, ale większość z nich zakończyła reprezentacyjne kariery po Mundialu 2006. Właśnie z Niemiec przyjeżdżali na zgrupowania kadry – pomocnicy Ali Karimi (Bayern Monachium), Mehdi Mahdawikia (Hamburger SV) i Ferydoon Zandi z 1. FC Kaiserslautern oraz napastnik Vahid Hashemian, gracz Hannoveru. Zupełnie osobną postacią w historii irańskiego futbolu jest niedawny kapitan i lider drużyny Ali Daei, z Bayernem finalista Pucharu Mistrzów 1999, rekordzista pod względem liczby meczów i strzelonych goli w reprezentacji.

Od października 2003 do czerwca 2006 roku po raz drugi (wcześniej w 2002 roku) selekcjonerem drużyny narodowej był 52-letni Chorwat Branko Ivanković, uczeń słynnego Miroslava Blaževicia. Ivanković awansował z nią do Mundialu 2006. W Niemczech Irańczycy zdobyli tylko jeden punkt (po remisie 1:1 z reprezentacją Angoli przegrali dwa pozostałe mecze z Meksykiem 1:3 oraz Portugalią 0:2), i po turnieju zdymisjonowany został nie tylko selekcjoner, ale i prezes Irańskiego Związku Piłki Nożnej. Później irańską kadrę prowadzili kolejno Amir Ghalenoei, Parviz Mazloomi, Mansour Ebrahimzadeh, Ali Daei, Erich Rutemöller, Afszin Ghotbi, i Ali Reza Mansourian. Od 2011 roku selekcjonerem reprezentacji był Portugalczyk Carlos Queiroz. Odszedł w 2019 roku po Pucharze Azji 2019 w którym Iran odpadł w półfinale. Ponad 7-letnia praca Queiroza to rekord w historii irańskiej reprezentacji[1].

Historia

edytuj

Reprezentacja Iranu zakończyła swój udział na Mistrzostwach Świata w Brazylii, zajmując ostatnie miejsce w grupie po bezbramkowym remisie z Nigerią oraz dwóch porażkach z Argentyną 0:1 i Bośnią 1:3. Nie uzyskała tym samym awansu do 1/8 finału.

Iran na mundialu w Rosji grał w grupie B razem z Portugalią, Hiszpanią oraz Marokiem. Po zwycięstwie 1:0 nad Marokańczykami Irańczycy doznali minimalnej porażki 0:1 z Hiszpanami i zremisowali 1:1 z Portugalczykami. Okazało się to jednak za mało by awansować i podopieczni Carlosa Queiroza zakończyli zmagania w turnieju na fazie grupowej.

  • 19301970Nie brał udziału
  • 1974Nie zakwalifikował się
  • 1978 – Faza grupowa
  • 1982Wycofał się z kwalifikacji
  • 1986Dyskwalifikacja
  • 19901994Nie zakwalifikował się
  • 1998 – Faza grupowa
  • 2002Nie zakwalifikował się
  • 2006 – Faza grupowa
  • 2010Nie zakwalifikował się
  • 2014 – Faza grupowa
  • 2018 – Faza grupowa
  • 2022 – Faza grupowa
 
Reprezentacja Iranu, 2009
  • 1956Nie brał udziału
  • 1960Nie zakwalifikował się
  • 1964Nie brał udziału
  • 1968Mistrzostwo
  • 1972Mistrzostwo
  • 1976Mistrzostwo
  • 1980 – III miejsce
  • 1984 – IV miejsce
  • 1988 – III miejsce
  • 1992 – Faza grupowa
  • 1996 – III miejsce
  • 2000 – Ćwierćfinał
  • 2004 – III miejsce
  • 2007 – Ćwierćfinał
  • 2011 – Ćwierćfinał
  • 2015 – Ćwierćfinał
  • 2019 – Półfinał (3. miejsce)
  • 2023 – Półfinał (3. miejsce)

Udział w Igrzyskach Olimpijskich

edytuj
  • 19001960Nie brała udziału
  • 1964 – I runda
  • 1968Nie brała udziału
  • 1972 – I runda
  • 1976 – Ćwierćfinał
  • 1980Zakwalifikowała się, ale nie wzięła udziału z powodu bojkotu
  • 1984Nie brała udziału, z powodu bojkotu.
  • 19882012 - Nie zakwalifikowała się

Rekordziści

edytuj

Stan na 21 listopada 2022

Najwięcej występów w reprezentacji.

edytuj
 
Ali Daei - rekordzista pod względem liczby bramek w reprezentacji Iranu.
Mj Zawodnik Lata gry Występy Bramki
1 Dżawad Nekunam 2000–2015 151 39
2 Ali Daei 1993–2006 149 109
3 Ehsan Hadżsafi od 2008 129 7
4 Ali Karimi 1998–2013 127 38
5 Dżalal Hosejni 2007–2018 115 8
6 Mehdi Mahdawikia 1996–2009 110 13
7 Andranik Tejmurijan 2005-2016 101 9
8 Karim Ansarifard od 2009 96 29
9 Karim Bageri 1993–2010 87 50
10 Masud Szodża’i 2004-2019 87 8

Najwięcej bramek w reprezentacji.

edytuj
 
Karim Bagheri – strzelec 50 bramek dla reprezentacji Iranu.
Mj. Zawodnik Lata gry Bramki Występy
1 Ali Daei 1993–2006 109 149
2 Karim Bageri 1993–2010 50 87
3 Sardar Azmun 2014– 45 71
4 Dżawad Nekunam 2000–2015 39 151
5 Ali Karimi 1998–2013 38 127
6 Mehdi Taremi 2015– 36 68
7 Karim Ansarifard 2009– 29 96
8 Golam Hosejn Mazlumi 1969–1977 19 48
9 Farszad Pius 1984–1994 18 34
10 Reza Ghuczanneżad 2012–2018 17 44
  • Pogrubioną czcionką oznaczono piłkarzy, którzy nadal występują w kadrze.

Kapitanowie reprezentacji

edytuj
 
Javad Nekounam - Kapitan reprezentacji w latach 2009-2015.
Mj Lata bycia kapitanem Zawodnik Występy (gole)

w reprezentacji

1 1984–1987, 1989–1991 Mohammad Pandżali 45 (0)
2 1987–1989, 1991–1993 Sirous Ghayeghran 40 (6)
3 1993 Hamid Derachszan 41 (9)
4 1993–1994 Farszad Pius 35 (19)
5 1996–1998 Ahmad Reza Abedzadeh 79 (0)
6 1998–1999 Nader Mohammadchani 64 (4)
7 1999–2000 Hamid Estili 82 (12)
8 2000–2006 Ali Daei 149 (109)
9 2006–2009 Mehdi Mahdawikia 111 (13)
10 2009–2015 Dżawad Nekunam 151 (39)
11 2015–2016 Andranik Tejmurijan 101 (9)
12 2016– Aszkan Deżagah 59 (11)
13 2016– Masud Szodża’i 87 (8)
14 2016– Ehsan Hadżsafi 129 (7)

Trenerzy

edytuj
 
Carlos Queiroz – trener reprezentacji w latach 2011-2019 i 2022-2023.
Imię i nazwisko Państwo Od Do
Hossein Sadaghiani   Iran 15 stycznia 1941 5 marca 1951
Mostafa Salimi   Iran 5 marca 1951 2 kwietnia 1952
József Mészáros   Węgry 5 grudnia 1957 18 grudnia 1959
Hossein Fekri   Iran 1 czerwca 1961 16 marca 1966
György Szűcs   Węgry 10 września 1966 24 listopada 1967
Hossein Fekri   Iran 24 listopada 1967 26 listopada 1967
Mahmoud Bayati   Iran 26 listopada 1967 7 marca 1969
Zdravko Rajkov   Jugosławia 7 marca 1969 17 września 1970
Igor Netto   ZSRR 4 listopada 1970 10 września 1971
Parviz Dehdari   Iran 10 września 1971 7 maja 1972
Mohammad Ranjbar   Iran 7 maja 1972 25 czerwca 1972
Mahmoud Bayati   Iran 26 czerwca 1972 17 stycznia 1974
Danny McLennan   Szkocja 17 stycznia 1974 3 września 1974
Frank O’Farrell   Irlandia 3 września 1974 10 sierpnia 1975
Heshmat Mohajerani   Iran 10 sierpnia 1975 6 września 1978
Hassan Habibi   Iran 12 marca 1979 25 lutego 1982
Jalal Cheraghpour   Iran 1 marca 1982 25 listopada 1982
Mahmoud Yavari   Iran 7 sierpnia 1984 1 grudnia 1984
Nasser Ebrahimi   Iran 1 grudnia 1984 16 lutego 1985
Fereydoun Asgarzadeh   Iran 11 lutego 1986 21 lutego 1986
Parviz Dehdari   Iran marzec 1986 22 stycznia 1989
Reza Vatankhah   Iran 22 stycznia 1989 17 marca 1989
Mehdi Monajati   Iran 30 maja 1989 22 lipca 1989
Ali Parvin   Iran 1 listopada 1989 28 października 1993
Stanko Poklepović   Chorwacja 3 października 1994 26 kwietnia 1996
Mohammad Majaeli Kohan   Iran 26 kwietnia 1996 7 listopada 1997
Valdeir Vieira   Brazylia 16 listopada 1997 28 listopada 1997
Tomislav Ivić   Chorwacja 28 listopada 1997 22 kwietnia 1998
Dżalal Talebi   Iran 3 czerwca 1998 13 października 1998
Mansour Pourheidari   Iran 3 czerwca 1998 13 października 1998
Dżalal Talebi   Iran 22 marca 2000 1 stycznia 2001
Ademar Braga   Brazylia 1 stycznia 2001 19 stycznia 2001
Miroslav Blažević   Chorwacja 24 kwietnia 2001 6 lutego 2002
Branko Ivanković   Chorwacja 6 lutego 2002 4 lutego 2003
Homajaoun Shahrokhi   Iran 4 lutego 2003 26 września 2003
Branko Ivanković   Chorwacja 26 września 2003 21 czerwca 2006
Amir Ghalenoei   Iran 8 sierpnia 2006 22 grudnia 2007
Parviz Mazloomi   Iran 16 czerwca 2007 24 czerwca 2007
Mansour Ebrahimzadeh   Iran 10 stycznia 2008 20 marca 2008
Ali Daei   Iran 20 marca 2008 28 marca 2009
Erich Rutemöller   Niemcy 28 marca 2009 22 kwietnia 2009
Afszin Ghotbi   Iran 22 kwietnia 2009 22 stycznia 2011
Ali Reza Mansourian   Iran 22 stycznia 2011 4 kwietnia 2011
Carlos Queiroz   Portugalia 4 kwietnia 2011 28 stycznia 2019
Marc Wilmots   Belgia 20 maja 2019 4 grudnia 2019
Dragan Skočić   Chorwacja 6 lutego 2020 7 września 2022
Carlos Queiroz   Portugalia 7 września 2022 31 stycznia 2023

Sponsorzy techniczni

edytuj
Lata Sponsor
1977–1978   Adidas
1993–1998   Shekari
1998–2000   Puma
2000–2004   Shekari
2004–2006   Daei Sport
2006–2007   Puma
2007–2008   Merooj
2008–2009   Daei Sport
2009–2011   Legea
2011–2012   Puma
2012–2016   Uhlsport
2016   Givova
2016–2019   Adidas
od 2019   Uhlsport
 
Stadion Azadi

Stadion

edytuj

Reprezentacja Iranu większość swoich meczów gra na stadionie Azadi, który obecnie może pomieścić 95225 widzów. Rekord frekwencji padł podczas meczu kwalifikacyjnego do Mistrzostw Świata 1998 z Australią - 128 tysięcy widzów[2]. Stadion ten jest czwartym największym na świecie, drugim w Azji i pierwszym na Bliskim Wschodzie. Inne stadiony na których reprezentacja Iranu rozgrywała swoje mecze to: Stadion Sahand, Stadion Takhti i Stadion Enghelab.

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. FORMER WORLD CUP FINALIST COACH TO REPLACE CARLOS QUEIROZ AS IR IRAN MANAGER.
  2. FIFA World Cup™ Archive - FIFA.com [online], www.fifa.com [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-19] (ang.).