Reprezentacja Holandii w piłce nożnej mężczyzn

Reprezentacja Holandii w piłce nożnej (niderl. Nederlands voetbalelftal mannen) – zespół piłkarski reprezentujący Holandię w zawodach międzynarodowych. Za jego funkcjonowanie odpowiedzialny jest Królewski Holenderski Związek Piłki Nożnej (KNVB). Drużyna od koloru strojów nazywana jest Pomarańczowymi (Oranje).

Holandia
Nederland
Przydomek

Oranje (Pomarańczowi)

Związek

Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond

Sponsor techniczny

Nike

Trener

Ronald Koeman (od 2023)

Asystent trenera

Erwin Koeman
Sipke Hulshoff

Skrót FIFA

NED

Ranking FIFA

6. (1745.48 pkt.)[a]

Miejsce w rankingu Elo

10. (1955 pkt.)
(18 lipca 2023)

Zawodnicy
Kapitan

Virgil van Dijk

Najwięcej występów

Wesley Sneijder (134)

Najwięcej bramek

Robin van Persie (50)

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz
 Belgia 1:4 Holandia 
(Antwerpia, Belgia; 30.04.1905)
Najwyższe zwycięstwo
 Holandia 11:0 San Marino 
(Eindhoven, Holandia; 2.09.2011)
Najwyższa porażka
 Holandia 2:12 Anglia (amatorzy) Anglia
(Haga, Holandia; 1.04.1907)
Medale
Igrzyska olimpijskie
brąz 1908, 1912, 1920
Mistrzostwa świata
srebro 1974, 1978, 2010
brąz 2014
Mistrzostwa Europy
złoto 1988
brąz 1976, 1992, 2000, 2004
Strona internetowa
  1. Stan aktualny na 15 lutego 2024.

Pierwszy oficjalny mecz piłkarski rozegrała w 1905 roku, z Belgią w Antwerpii. Do europejskiej czołówki awansowała dopiero w latach 70.; wówczas także rozpowszechniła system gry zwany futbolem totalnym. Holendrzy są jedyną drużyną w historii, która trzykrotnie wystąpiła w finale mistrzostw świata i ani razu nie wygrała; w najważniejszym meczu przegrywali z RFN (1974), Argentyną (1978) oraz Hiszpanią (2010)[1].

Ich jedynym zwycięskim finałem jest ostatnie spotkanie Euro 1988, w którym pokonali Związek Radziecki. Zwycięstwo w mistrzostwach Europy oraz trzykrotne wicemistrzostwo świata to najważniejsze osiągnięcia w historii holenderskiej piłki reprezentacyjnej.

Historia edytuj

Początki edytuj

 
Reprezentacja Holandii w roku 1905

Piłka nożna w Holandii pojawiła się w drugiej połowie XIX wieku wraz z angielskimi robotnikami. Przez wiele kolejnych lat to właśnie piłkarze i trenerzy z Wysp Brytyjskich pozostawali wzorami dla Holendrów. Próbą przeszczepienia angielskiej myśli szkoleniowej do Kraju Tulipanów było zatrudnianie szkoleniowców znad Tamizy, zarówno w klubach, jak i reprezentacji. Od 1908 do 1940 roku selekcjonerami drużyny narodowej byli wyłącznie Anglicy. Pierwszym Holendrem, który otrzymał nominację na trenera kadry, był Otto Bonsema, pracujący w latach 1946–1947.

Reprezentacja Holandii pierwszy oficjalny mecz międzypaństwowy rozegrała 30 kwietnia 1905 roku z Belgią w Antwerpii. Mimo sukcesów na trzech kolejnych igrzyskach olimpijskich (brązowe medale w 1908, 1912 i 1920 roku), holenderscy zawodnicy nie cieszyli się uznaniem, nie pomagał im w tym utrzymujący się aż do połowy lat 50. brak zawodowstwa; piłkarze łączyli grę w futbol z pracą w kopalniach, urzędach i portach[2]. Dopiero w 1956 roku wracający z Hiszpanii napastnik Faas Wilkes podpisał pierwszy zawodowy kontrakt z klubem holenderskim.

 
Abe Lenstra, reprezentant Holandii w latach 1940–1959

Holendrzy nie wzięli udziału w pierwszych mistrzostwach świata w 1930 roku. Z dwu kolejnych – w 1934 i 1938 roku – odpadali już po jednym meczu. Najpierw ulegli 2:3 Szwajcarii, a cztery lata później 0:3 Czechosłowacji. Strzelcami goli w pierwszym spotkaniu byli Kick Smit i Leen Vente, a trenerem na obu turniejach – Anglik Bob Glendenning.

Po wojnie aż do 1974 roku nie zagrali w żadnym z pięciu mundiali. Sytuacja polityczna i społeczna (głównie zniszczenia wojenne) zmusiła ich do wycofania się z eliminacji do mistrzostw świata w 1950 i 1954. Między 1949 a 1955 rokiem Pomarańczowi nie wygrali ani jednego meczu. W grupie kwalifikacyjnej do kolejnych turniejów wyprzedzali ich Austriacy (1958), Węgrzy (1962), Szwajcarzy i Irlandczycy z Północy (1966) oraz Bułgarzy i Polacy (1970).

W Kraju Tulipanów nie brakowało w tym czasie talentów piłkarskich. Najbardziej znanymi graczami holenderskimi byli członkowie tzw. „złotej trójcy”: Faas Wilkes, Abe Lenstra i Kees Rijvers[3]. Wilkes z czasem przeniósł się do Interu Mediolan, Lenstra był gwiazdą SC Heerenveen, a przyszły selekcjoner (to u niego debiutowali Frank Rijkaard, Marco van Basten i Ruud Gullit[3]) Rijvers zarabiał w AS Saint-Étienne. Brakowało natomiast holenderskich szkoleniowców, którzy, tak w drużynach klubowych, jak i reprezentacji, musieli pogodzić się z prymatem trenerów z Anglii i Austrii.

W 1965 roku z pracy w Ajaksie Amsterdam zrezygnował Vic Buckingham. Jego następcą został jego asystent, były piłkarz i nauczyciel gimnastyki, Holender Rinus Michels. Był to początek zmian w klubowej piłce holenderskiej, które z czasem objęły również drużynę narodową.

Lata 1974–1978. Rozkwit futbolu totalnego edytuj

Lata 1988–1992. Powroty Rinusa Michelsa edytuj

 
Holendrzy po raz pierwszy i – jak na razie – ostatni zdobyli mistrzostwo Europy w 1988

Po porażkach do trzech turniejów rangi mistrzowskiej w marcu 1986 roku do pracy z kadrą powrócił Rinus Michels. Opiekun wicemistrzów świata z 1974 roku poprowadził Holendrów do zwycięstwa w grupie eliminacyjnej do Euro 1988, dzięki czemu Pomarańczowi po ośmioletniej przerwie wrócili do rywalizacji o najważniejsze europejskie trofeum. Mimo iż przed turniejem nie wymieniano ich w gronie głównych faworytów[4], to nazwisko uznanego i utytułowanego szkoleniowca oraz forma piłkarzy, już wówczas należących do europejskiej czołówki[5], sprawiły, że wielu komentatorów widziało w Pomarańczowych „czarnego konia” mistrzostw[6]. Nie pomylili się: mimo porażki w pierwszym meczu ze Związkiem Radzieckim, podopieczni Michelsa w kolejnych spotkaniach ograli Anglię (3:1), Irlandię (1:0), RFN (2:1), a w spotkaniu finałowym zrewanżowali się ZSRR (2:0), i po raz pierwszy w historii wygrali mistrzostwa Europy. W prasowych komentarzach podkreślano, że Holandia grała nie tylko skutecznie, ale także szybko i ofensywnie[7][8]. Wśród zawodników, którzy zebrali najwyższe noty, znaleźli się kapitan i najbardziej wszechstronny piłkarz w ekipie Pomarańczowych Ruud Gullit (26 lat, A.C. Milan)[9][10] oraz napastnik Marco van Basten (24, AC Milan), któremu przypadła korona króla strzelców (pięć goli) oraz nagroda dla najlepszego gracza turnieju[11].

Dwa lata później ta sama drużyna startowała w mundialu w 1990. Jednak w przeciwieństwie do poprzedniego turnieju na mistrzostwach świata zespół był skonfliktowany i podzielony: kilka tygodni wcześniej piłkarze wymusili zmianę selekcjonera[12], ponadto zarzucano im arogancję i pychę, brak zaangażowania w grę oraz błędy w przygotowaniu do mundialu[13][14][15]. W efekcie mistrzowie Europy odpadli już w 1/8 finału, a bilans ich gier zamknął się na trzech remisach (m.in. z Egiptem) i jednej porażce. Z czterech spotkań Holendrzy nie wygrali ani jednego, strzelili tylko trzy bramki.

Po tym niepowodzeniu do pracy w kadrą po raz kolejny powrócił Rinus Michels. Ponownie zaufał zawodnikom, z którymi w 1988 roku zdobył mistrzostwo Europy. Jednak inaczej niż na turnieju cztery lata wcześniej Holendrzy odpadli w fazie półfinałowej: po wygraniu grupy (m.in. ze Szkocją i Niemcami) w meczu decydującym o grze w finale spotkali się z Duńczykami, z którymi przegrali dopiero po serii rzutów karnych (4:5). Wśród komentatorów nie było zgodności, co do przyczyn porażki Holendrów. Niektórzy podkreślali brak szczęścia w konkursie jedenastek[16][17], inni zaś wskazywali słabszą formę w ostatnim meczu liderów, Ruuda Gullita i przede wszystkim Marca van Bastena, który nie wykorzystał rzutu karnego[18][19]. Euro 1992 było jednym z ostatnich turniejów, na którym o obliczu Pomarańczowych decydowało pokolenie triumfatorów Euro 1988. I ostatnim, na którym wspólnie wystąpiło trio van BastenGullitRijkaard.

Lata 1994–2004. Złote czy stracone pokolenie? edytuj

 
Bramkarz Edwin van der Sar był jedynym zawodnikiem z pokolenia triumfatorów LM 1995, który nie został odsunięty od kadry w 2004

24 maja 1995 roku AFC Ajax pokonał 1:0 A.C. Milan w finale Ligi Mistrzów. Ośmiu piłkarzy, którzy wówczas wybiegli na boisko w barwach Ajaksu (plus Winston Bogarde, który w meczu finałowym siedział na ławce rezerwowych, ale wcześniej grał w czterech spotkaniach), przez kolejną dekadę występowało w pierwszej jedenastce drużyny narodowej na mistrzostwach świata i Europy. Najstarsi z nich – Edwin van der Sar, Bogarde i bracia Frank i Ronald de Boerowie – urodzili się w 1970 roku i w dniu wiedeńskiego zwycięstwa liczyli dwadzieścia pięć lat, najmłodsi – Clarence Seedorf i Patrick Kluivert to rocznik 1976; Puchar Mistrzów zdobyli nie mając nawet dwudziestu lat.

Na rok przed zwycięstwem Ajaksu w Lidze Mistrzów Pomarańczowi dotarli do ćwierćfinału mistrzostw świata. Ostatni raz zagrało w holenderskiej kadrze czterech mistrzów Europy z 1988 roku, a czterech przyszłych triumfatorów Pucharu Mistrzów (bracia de Boer i Overmars oraz van der Sar jako rezerwowy) na amerykańskich boiskach zaczynało reprezentacyjne przygody.

Na Euro 1996 spośród tej dziewiątki Guus Hiddink powołał siedmiu, ale dwaj nieobecni – Frank de Boer i Marc Overmars – nie znaleźli się w kadrze tylko z powodu urazów. Dwa lata później na mundialu wystąpili już wszyscy, jednego – kontuzjowanego Bogarde’a – zabrakło na Euro 2000. Ostatnim turniejem, na którym o obliczu Pomarańczowych decydowała tamta generacja piłkarzy, było Euro 2004 (powołanie otrzymało siedmiu z nich). Po tych mistrzostwach nowy selekcjoner Marco van Basten postanowił radykalnie odmłodzić kadrę, co oznaczało pożegnanie z drużyną narodową dla wszystkich, oprócz bramkarza van der Sara.

W czasie tej dekady Holendrzy zdobyli dwukrotnie brązowy medal mistrzostw Europy i raz zajęli czwarte miejsce na mundialu, chociaż zawsze startowali z pozycji faworytów do zdobycia głównego trofeum. Zawodnicy z czasem przeszli z Ajaksu do najlepszych klubów Europy, wygrywali rankingi na najlepszych na Starym Kontynencie, ale grając w reprezentacji zazwyczaj zawodzili. Dlatego też wśród komentatorów obserwujących na przełomie wieków drużynę Holandii czasem pojawia się określenie „stracone pokolenie”[20].

Lata 2006–2012. „Pomarańczowa rewolucja” edytuj

 
Arjen Robben, lider reprezentacji M. van Bastena i B. van Marwijka

Nowy selekcjoner Marco van Basten, były napastnik Ajaksu i Milanu, zdecydowanie odmłodził drużynę narodową. Zbudował reprezentację wokół grających na co dzień w rodzimych klubach młodych i niedoświadczonych piłkarzy lub starszych, ale dotychczas pomijanych przez kolejnych selekcjonerów. Zmiany kadrowe poczynione przez van Bastena były tak głębokie, że dziennikarze zaczęli pisać o „pomarańczowej rewolucji” w kadrze[21]. To za jego kadencji miejsce w reprezentacji wywalczyli m.in. Khalid Boulahrouz, Joris Mathijsen, a także Wesley Sneijder, Robin van Persie i Dirk Kuyt, a na jej lidera wyrósł Arjen Robben. Jednak w podsumowaniach czteroletniej kadencji van Bastena przeważał niedosyt; podkreślano, że najpierw odsunął starsze pokolenie piłkarzy i zdecydowanie oparł kadrę na młodych graczach, konsekwentnie ignorował słowa krytyki zarówno działaczy, jak i kibiców oraz autorytetów sportowych (jak Johan Cruyff), jednak – wyniki na turniejach nie były satysfakcjonujące: Holendrzy odpadli już w drugiej rundzie zarówno mundialu w 2006, jak i Euro 2008, gdzie wcześniej w rozgrywkach grupowych wysoko pokonali aktualnych mistrzów (Włochy) i wicemistrzów świata (Francja).

Następcą van Bastena został Bert van Marwijk, który z piłkarzami wprowadzonymi przez niego do reprezentacji (plus Mark van Bommel i Gregory van der Wiel) zdobył srebrny medal na mundialu w 2010. W prasowych komentarzach zwracano uwagę na to, że chociaż van Marwijk był kontynuatorem koncepcji gry stworzonej przez van Bastena, to – inaczej niż jego poprzednik – rozsądniej wykorzystywał potencjał ofensywny zawodników, i przez to na mundialu Holendrzy nie zagrali ani jednego tak efektownego meczu, jak z Włochami czy Francją na mistrzostwach Europy. Selekcjoner wolał oszczędzać siły na decydujące spotkania nawet kosztem widowiskowego stylu gry[22] oraz – jak sam podkreślał – położyć większy nacisk na grę w obronie[23][24]. Taktyka van Marwijka odniosła sukces – Holendrzy po raz pierwszy od 1978 roku zagrali w finale mistrzostw świata, jednak – podobnie jak wtedy – zakończyli turniej na drugim miejscu; tym razem ulegli 0:1 Hiszpanii. W drodze do finału pokonali m.in. Danię, Brazylię i Urugwaj. Jednak kolejny wielki turniej okazał się dla Holendrów porażką.

Na Euro 2012, gdzie Holendrzy byli jednymi z faworytów do wygrania całego turnieju nie zdołali wyjść z „grupy śmierci” przegrywając wszystkie trzy mecze z Danią, Niemcami i Portugalią. Po bardzo nieudanym turnieju van Marwijk podał się do dymisji. Jego następcą został Louis van Gaal, który już po raz drugi został selekcjonerem kadry. 28 marca 2014 roku KNVB zdecydował, iż po zakończeniu mistrzostw świata w Brazylii funkcję selekcjonera obejmie po raz kolejny Guus Hiddink[25][26].

Od 2014. Czas rzemieślników edytuj

Pod wodzą Louisa van Gaala Holandia na Mistrzostwach w Brazylii bezproblemowo wyszła najpierw z grupy, zaczynając od spektakularnego zwycięstwa 5:1 z Hiszpanią, a później pokonując Australię oraz Chile. W 1/8 finału Holendrzy trafili na Meksyk, w którym pomarańczowi przegrywali 1:0, ale ostatecznie udało im się wygrać 2:1, lecz drugi gol dla Holandii padł po kontrowersyjnym rzucie karnym po faulu na Arjenie Robben. W ćwierćfinale Holandia trafiła na rewelację turnieju Kostarykę. Nie potrafili oni sforsować jednak bramki Keylora Navasa ani w regulaminowym czasie, ani w dogrywce. Ostatecznie wygrali jednak po rzutach karnych 4:3. W półfinale Oranje trafili na Argentynę. Mecz ten miał podobny scenariusz i po 120 minutach gry było 0:0. O tym kto awansuje do finału zadecydowały zatem karne, w których Holendrzy przegrali 2:4. Holandia zakończyła jednak swój udział w turnieju zwycięstwem z gospodarzami z Brazylii zwyciężając pewnie 0:3, a więc tak jak 4 lata wcześniej znów stanęli na podium mundialu.

Po mistrzostwach Holendrzy przygotowywali się do eliminacji mistrzostw Europy, ale pod wodzą innego już trenera, Guusa Hidinka. Holendrzy jednak od początku eliminacji nie zachwycała. Zaczęli od porażki z Czechami, a w październiku przegrali z Islandią. W marcu 2015 roku tylko zremisowali z Turcją. Latem Guus Hiddink zrezygnował z posady, a funkcję selekcjonera objął jego asystent, Danny Blind. Zmiana trenera nie pomogła jednak i we wrześniu 2015 Holendrzy przegrali kolejny raz z Islandią i Turcją, a na koniec eliminacji przegrali po raz drugi z Czechami. Holandia wygrała w eliminacjach tylko 4 mecze z najsłabszą Łotwą oraz z Kazachstanem. W meczach z trzema najlepszymi drużynami Holandia zdobyła zaledwie 1 punkt (na 18 możliwych) i Oranje z 13 punktami zajęli dopiero 4. miejsce w grupie i sensacyjnie nie awansowali do Mistrzostw Europy we Francji. Zabrakło ich więc na mistrzostwach po raz pierwszy od Euro 1984.

Po tych nieudanych dla Holendrów eliminacjach, przyszedł czas na kolejne eliminacje tym razem do rosyjskiego mundialu. Oranje znaleźli się w grupie A razem z Bułgarią, Szwecją, Białorusią, Francją i Luksemburgiem. Słaba gra „Pomarańczowych” w pierwszych pięciu spotkaniach eliminacyjnych (siedem punktów na piętnaście możliwych po dwóch zwycięstwach, remisie i dwóch porażkach), oraz wyjazdowa przegrana z Bułgarią w Sofii 0:2 sprawiły, że z posadą selekcjonera pożegnał się Danny Blind[27]. Do maja 2017 roku kadrę tymczasowo prowadził jego asystent Fred Grim, natomiast od czerwca do listopada 2017 selekcjonerem ekipy „Oranje” był Dick Advocaat (który prowadził już kadrę narodową w latach 1992–1994, oraz 2002–2004). Pod jego wodzą Holendrzy dokończyli eliminacje do MŚ 2018, zajmując ostatecznie trzecie miejsce w grupie A, które nie dało im kwalifikacji do turnieju głównego (po raz pierwszy od mundialu 2002 w Korei i Japonii). Holandii zabrakło więc na drugiej wielkiej imprezie rangi mistrzowskiej z rzędu (dwa lata wcześniej nie zakwalifikowała się do Euro 2016). W następstwie tego wydarzenia Arjen Robben zakończył karierę reprezentacyjną[28]. Po meczu towarzyskim z Rumunią Dick Advocaat zrezygnował z prowadzenia kadry narodowej[29]. Jego asystentem był Ruud Gullit[30].

6 lutego 2018 roku nowym selekcjonerem Holendrów został Ronald Koeman[31].

Holenderskie finały edytuj

Mistrzostwa świata 1974 edytuj

7 lipca 1974
Holandia  
1-2
1-2
  RFN
Paul Breitner   25k.'
Gerd Müller   43'
Stadion Olimpijski, Monachium
Widzów: 75 200
Sędzia:   Jack Taylor
 
HOLANDIA:
GK 8 Jan Jongbloed
DF 12 Ruud Krol
DF 17 Wim Rijsbergen   69'
DF 20 Wim Suurbier
MF 2 Arie Haan
MF 3 Willem van Hanegem  
MF 6 Wim Jansen
MF 13 Johan Neeskens  
FW 14 Johan Cruijff    
FW 15 Rob Rensenbrink   46'
FW 16 Johnny Rep
Zmiany:
MF 7 Theo de Jong   69'
MF 10 René van de Kerkhof   46'
Selekcjoner:
  Rinus Michels
 
 
RFN:
GK 1 Sepp Maier
DF 2 Berti Vogts  
DF 3 Paul Breitner
DF 4 Hans-Georg Schwarzenbeck
DF 5 Franz Beckenbauer  
MF 12 Wolfgang Overath
MF 16 Rainer Bonhof
FW 9 Jürgen Grabowski
FW 13 Gerd Müller
FW 14 Uli Hoeneß
FW 17 Bernd Hölzenbein
Selekcjoner:
  Helmut Schön

Mistrzostwa świata 1978 edytuj

25 czerwca 1978
Holandia  
1-3
(po dogr.)
0-1
  Argentyna
Mario Kempes   38'   105'
Daniel Bertoni   116'
Estadio Monumental, Buenos Aires
Widzów: 71 483
Sędzia:   Sergio Gonella
 
HOLANDIA:
GK 8 Jan Jongbloed
SW 5 Ruud Krol  
RB 6 Wim Jansen   75'
CB 22 Ernie Brandts
LB 2 Jan Poortvliet  
RM 13 Johan Neeskens
CM 9 Arie Haan
LM 11 Willy van de Kerkhof
RF 10 René van de Kerkhof
CF 16 Johnny Rep   58'
LF 12 Rob Rensenbrink
Zmiany:
FW 18 Dick Nanninga   58'
DF 20 Wim Suurbier     75'
Selekcjoner:
  Ernst Happel
 
 
ARGENTYNA:
GK 5 Ubaldo Fillol
RB 15 Jorge Olguín
CB 7 Luis Galván
CB 19 Daniel Passarella  
LB 20 Alberto Tarantini
DM 6 Américo Gallego
RM 2 Osvaldo Ardiles     66'
LM 10 Mario Kempes
RF 4 Daniel Bertoni
CF 14 Leopoldo Luque
LF 16 Oscar Alberto Ortiz   75'
Zmiany:
MF 12 Omar Larrosa   66'
MF 9 René Houseman   75'
Selekcjoner:
  César Luis Menotti

Mistrzostwa Europy 1988 edytuj

25 czerwca 1988
finał Euro 1988
ZSRR   0-2
0-1
  Holandia
Stadion Olimpijski, Monachium
Widzów: 72 308
Sędzia:   Michel Vautrot
 
ZWIĄZEK RADZIECKI:
GK 1 Rinat Dasajew
RB 5 Anatolij Demjanenko  
CB 3 Wagiz Chidijatullin  
CB 7 Siarhiej Alejnikau
LB 6 Wasyl Rac
RM 8 Hennadij Łytowczenko  
CM 9 Ołeksandr Zawarow
CM 15 Ołeksij Mychajłyczenko
LM 18 Siarhiej Hocmanau   68'
CF 10 Ołeh Protasow   71'
CF 11 Ihor Biełanow
Rezerwowi:
GK 16 Wiktor Czanow
DF 14 Viačeslavas Sukristovas
DF 13 Tengiz Sulakwelidze
MF 19 Serhij Bałtacza   68'
MF 20 Wiktor Pasulko   71'
Selekcjoner:
  Walery Łobanowski
 
 
HOLANDIA:
GK 1 Hans van Breukelen
RB 6 Berry van Aerle  
CB 4 Ronald Koeman
CB 17 Frank Rijkaard
LB 2 Adri van Tiggelen
RM 7 Gerald Vanenburg
CM 8 Arnold Mühren
CM 20 Jan Wouters  
LM 13 Erwin Koeman
CF 10 Ruud Gullit
CF 12 Marco van Basten
Rezerwowi:
GK 16 Joop Hiele
DF 18 Wilbert Suvrijn
MF 11 John van 't Schip
FW 9 John Bosman
FW 14 Wim Kieft
Selekcjoner:
  Rinus Michels

Mistrzostwa świata 2010 edytuj

11 lipca 2010
Holandia   0-1
(po dogr.)
0-0
  Hiszpania
Soccer City Stadium, Johannesburg
Widzów: 84 490
Sędzia:   Howard Webb
 
HOLANDIA:
GK 1 Maarten Stekelenburg
RB 2 Gregory van der Wiel  
CB 3 John Heitinga  
CB 4 Joris Mathijsen  
LB 5 Giovanni van Bronckhorst       105'
CM 6 Mark van Bommel  
CM 8 Nigel de Jong     99'
RW 11 Arjen Robben  
AM 10 Wesley Sneijder
LW 7 Dirk Kuyt   71'
CF 9 Robin van Persie  
Zmiany:
MF 17 Eljero Elia   71'
MF 23 Rafael van der Vaart   99'
DF 15 Edson Braafheid   105'
Selekcjoner:
  Bert van Marwijk
 
 
Hiszpania:
GK 1 Iker Casillas  
RB 15 Sergio Ramos  
CB 3 Gerard Piqué
CB 5 Carles Puyol  
LB 11 Joan Capdevila  
DM 16 Sergio Busquets
DM 14 Xabi Alonso   87'
CM 8 Xavi  
RW 6 Andrés Iniesta  
LW 18 Pedro   60'
CF 7 David Villa   106'
Zmiany:
MF 22 Jesús Navas   60'
MF 10 Cesc Fàbregas   87'
FW 9 Fernando Torres   106'
Selekcjoner:
  Vicente del Bosque

Sztab szkoleniowy edytuj

 
Reprezentacja Holandii w 2011

Aktualny skład edytuj

26 osobowa kadra na Mistrzostwa Europy 2020, które odbywają się w dniach 11 czerwca 2021 – 11 lipca 2021. Występy i gole aktualne na 20 czerwca 2021.

Nr Imię i
nazwisko
Data urodzenia
(wiek)
Występy Gole Klub
Bramkarze
1 Remko Pasveer 8 listopada 1983 2 0   AFC Ajax
13 Justin Bijlow 22 stycznia 1998 6 0   Feyenoord
23 Andries Noppert 7 kwietnia 1994 3 0   Sc Heerenveen
Obrońcy
2 Jurriën Timber 17 czerwca 2001 12 0   AFC Ajax
3 Matthijs de Ligt 12 sierpnia 1999 39 2   Bayern Monachium
4 Virgil van Dijk 8 lipca 1991 52 6   Liverpool
5 Nathan Aké 18 lutego 1995 32 3   Manchester City
6 Stefan de Vrij 5 lutego 1992 59 3   Inter Mediolan
16 Tyrell Malacia 17 sierpnia 1999 6 0   Manchester United
17 Daley Blind 9 marca 1990 97 2   AFC Ajax
22 Denzel Dumfries 18 kwietnia 1996 40 5   Inter Mediolan
25 Jeremie Frimpong 10 grudnia 2000 0 0   Bayer 04 Leverkusen
Pomocnicy
14 Davy Klaassen 21 lutego 1993 38 10   AFC Ajax
15 Marten de Roon 29 marca 1991 33 0   Atalanta BC
20 Teun Koopmeiners 28 lutego 1998 13 1   Atalanta BC
21 Frenkie de Jong 12 maja 1997 48 2   FC Barcelona
24 Kenneth Taylor 16 maja 2002 3 0   AFC Ajax
26 Xavi Simons 21 kwietnia 2003 0 0   PSV Eindhoven
Napastnicy
7 Steven Bergwijn 8 października 1997 26 7   AFC Ajax
8 Cody Gakpo 7 maja 1999 12 6   PSV Eindhoven
9 Luuk de Jong 27 sierpnia 1990 38 8   PSV Eindhoven
10 Memphis Depay 13 marca 1994 84 42   FC Barcelona
11 Steven Berghuis 19 grudnia 1991 42 2   AFC Ajax
12 Noa Lang 17 czerwca 1999 5 1   Club Brugge
18 Vincent Janssen 15 czerwca 1994 22 7   Royal Antwerp
19 Wout Weghorst 7 sierpnia 1992 17 3   Beşiktaş JK

Udział w mistrzostwach świata edytuj

 
Kibice reprezentacji Holandii
Udział w mistrzostwach świata
Rok Kwalifikacje Wynik
  1930 Nie brała udziału
  1934 Awans 1/8 finału
  1938 Awans 1/8 finału
  1950 Nie brała udziału
  1954
  1958 Nie zakwalifikowała się
  1962
  1966
  1970
  1974 Awans II miejsce
  1978 Awans II miejsce
  1982 Nie zakwalifikowała się
  1986
  1990 Awans 1/8 finału
  1994 Awans Ćwierćfinał
  1998 Awans IV miejsce
    2002 Nie zakwalifikowała się
  2006 Awans 1/8 finału
  2010 Awans II miejsce
  2014 Awans III miejsce
  2018 Nie zakwalifikowała się
  2022 Awans Ćwierćfinał

Udział w mistrzostwach Europy edytuj

 
Marco van Basten, król strzelców Euro 1988
Udział w mistrzostwach Europy
Rok Kwalifikacje Wynik
  1960 Nie brała udziału
  1964 Nie zakwalifikowała się
  1968
  1972
  1976 Awans III miejsce
  1980 Awans Faza grupowa
  1984 Nie zakwalifikowała się
  1988 Awans Mistrzostwo
  1992 Awans III/IV miejsce
  1996 Awans Ćwierćfinał
    2000 Gospodarz III/IV miejsce
  2004 Awans III/IV miejsce
    2008 Awans Ćwierćfinał
    2012 Awans Faza grupowa
  2016 Nie zakwalifikowała się
  2020 Awans 1/8 finału
  2024 Awans

Kwalifikacje do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2016 edytuj

Kwalifikacje do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2018 edytuj

Grupa A edytuj

Lp. Drużyna M Mecze Bramki Pkt
W R P + +/−
1.   Francja 10 7 2 1 18 6 +12 23
2.   Szwecja 10 6 1 3 26 9 +17 19
3.   Holandia 10 6 1 3 21 12 +9 19
4.   Bułgaria 10 4 1 5 14 19 −5 13
5.   Luksemburg 10 1 3 6 8 26 −18 6
6.   Białoruś 10 1 2 7 6 21 −15 5

Rekordziści edytuj

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Najwięcej występów w kadrze edytuj

 
Wesley Sneijder – rekordzista pod względem liczby występów w historii reprezentacji Holandii

Stan na 9 grudnia 2022

Lp. Zawodnik Lata gry Mecze
1. Wesley Sneijder 2003–2018 134
2. Edwin van der Sar 1995–2008 130
3. Frank de Boer 1990–2004 112
4. Rafael van der Vaart 2001–2013 109
5. Giovanni van Bronckhorst 1996–2010 106
6. Dirk Kuijt 2004–2014 104
7. Robin van Persie 2005–2017 102
8. Phillip Cocu 1996–2006 101
9. Daley Blind 2013– 99
10. Arjen Robben 2003–2017 96

Najwięcej goli w kadrze edytuj

 
Robin van Persie – najlepszy strzelec

Stan na 9 grudnia 2022

Lp. Zawodnik Lata gry Gole Mecze
1. Robin van Persie 2005–2017 50 102
2. Memphis Depay 2013– 43 85
3. Klaas-Jan Huntelaar 2006–2015 42 76
4. Patrick Kluivert 1994–2004 40 79
5. Dennis Bergkamp 1990–2000 37 79
Arjen Robben 2003–2017 37 96
7. Faas Wilkes 1946–1961 35 38
Ruud van Nistelrooy 1998–2011 35 70
9. Abe Lenstra 1940–1959 33 47
Johan Cruijff 1966–1977 33 48
11. Wesley Sneijder 2003–2018 31 134
  • Pogrubioną czcionką oznaczono piłkarzy branych pod uwagę przy ustalaniu obecnej kadry.

Trenerzy reprezentacji Holandii od lat 90. edytuj

Pełna lista selekcjonerów kadry znajduje się tutaj.

Zdjęcie Trener Wiek1 Data zatrudnienia Data rezygnacji M Z R P %Z Okoliczności rezygnacji
    Thijs Libregts 47 14 września
1988
28 marca
1990
13 6 4 3 46,1% Na trzy miesiące przed Mundialem 1990 został zwolniony – mimo awansu do tego turnieju – na wniosek większości piłkarzy, niezawodolonych z jego metod szkoleniowych.
    Nol de Ruiter 50 20 lutego
1990
28 marca
1990
2 1 1 0 50,0% Tymczasowo prowadził kadrę za chorego Libregtsa. W dwu meczach towarzyskich zanotował zwycięstwo (2:1 ze ZSRR) i remis (0:0 z Włochami).
    Leo Beenhakker 48 30 maja
1990
24 czerwca
1990
6 1 3 2 16,7% Po nieudanym Mundialu 1990 – zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami – ustąpił miejsca wracającemu do pracy z reprezentacją Michelsowi.
    Rinus Michels 62 26 września
1990
22 czerwca
1992
19 11 4 4 57,9% Po zdobyciu brązowego medalu na Euro 1992 nie tylko zrezygnował z prowadzenia kadry, ale i w ogóle zakończył karierę szkoleniową.
    Dick Advocaat 45 9 września
1992
14 grudnia
1994
26 15 5 6 57,7% W grudniu 1994 roku, na początku eliminacji do Euro 1996, złożył dymisję, bo otrzymał korzystniejszą finansowo ofertę z PSV Eindhoven.
    Guus Hiddink 48 20 grudnia
1994
11 lipca
1998
37 22 7 8 59,4% Po wywalczeniu czwartego miejsca na mundialu 1998 otrzymał propozycję pracy w Realu Madryt.
    Frank Rijkaard 36 10 października
1998
30 czerwca
2000
22 8 11 3 36,4% Zrezygnował pod wpływem krytyki mediów po niesatysfakcjonującym występie drużyny na Euro 2000.
    Louis van Gaal 49 7 lipca
2000
5 grudnia
2001
14 8 4 2 57,1% Podał się do dymisji po porażce w eliminacjach do mundialu 2002.
    Dick Advocaat 55 1 lutego
2002
1 lipca
2004
29 17 6 6 58,6% Drugą przygodę na stanowisku selekcjonera zakończył po Euro 2004, po którym jego ustąpienia zażądały media.
    Marco van Basten 40 1 sierpnia
2004
1 lipca
2008
52 35 11 6 67,3% Decyzję o odejściu z reprezentacji ogłosił już cztery miesiące przed Euro 2008. Po tym turnieju został szkoleniowcem Ajaksu Amsterdam.
    Bert van Marwijk 56 1 lipca
2008
27 czerwca
2012
52 34 10 8 65,4% Mimo obowiązującego do 2016 kontraktu, podał się do dymisji po Euro 2012, gdzie Holendrzy przegrali wszystkie trzy mecze i odpadli już po rundzie grupowej.
    Louis van Gaal 60 1 sierpnia
2012
12 lipca
2014
28 17 9 2 60,7% Przed rozpoczęciem mundialu 2014, gdzie zajął 3. miejsce, otrzymał propozycję pracy w Manchesterze United.
    Guus Hiddink 67 14 lipca
2014
30 czerwca
2015
10 4 1 5 40,0% Decyzję o odejściu podjął z powodu fatalnej gry i wyników podczas eliminacji Euro 2016. Gdy opuszczał reprezentację, ta zajmowała 3 miejsce w swojej grupie eliminacyjnej.
    Danny Blind 54 1 lipca
2015
26 marca
2017
17 7 3 7 41,1% Odszedł z powodu słabych wyników reprezentacji w eliminacjach do MŚ 2018, przez co awans na mundial dla Holandii bardzo się skomplikował.
    Dick Advocaat 69 1 czerwca
2017
14 listopada
2017
7 6 0 1 85,7% Po tym jak reprezentacja nie zdołała zakwalifikować się na MŚ 2018, zrezygnował ze stanowiska.
    Ronald Koeman 54 6 lutego
2018
19 sierpnia
2020
20 11 5 4 55,0% W sierpniu 2020 roku otrzymał ofertę od FC Barcelona, którą zdecydował się przyjąć, rezygnując tym samym z prowadzenia reprezentacji.
  Dwight Lodeweges 62 19 sierpnia
2020
23 września
2020
2 1 0 1 50,0% Tymczasowo prowadził kadrę po nagłym odejściu Koemana.

 

  Frank de Boer 50 23 września
2020
29 czerwca
2021
15 8 4 3 53,3% Po braku awansu do ćwierćfinału Euro 2020 postanowił podać się do dymisji.
    Louis van Gaal 69 4 sierpnia
2021
31 grudnia
2022
0 0 0 0 0%

W rankingu FIFA edytuj

Rok I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
1993 16. 13. 6. 2. 7.
1994 7. 3. 9. 8. 11. 2. 5. 5. 5. 5. 6. 6.
1995 6. 8. 8. 7. 7. 9. 17. 17. 5. 14. 10. 6.
1996 6. 6. 6. 11. 13. 13. 6. 6. 7. 9. 10. 9.
1997 9. 9. 9. 10. 7. 10. 6. 6. 4. 8. 12. 22.
1998 22. 25. 6. 14. 25. 25. 8. 9. 9. 9. 9. 11.
1999 8. 8. 8. 9. 9. 10. 13. 13. 14. 16. 17. 19.
2000 19. 19. 19. 20. 21. 21. 8. 8. 10. 9. 10. 8.
2001 8. 8. 9. 10. 8. 9. 10. 10. 8. 7. 8. 8.
2002 8. 8. 9. 9. 9. 9. 15. 14. 12. 9. 10. 6.
2003 6. 6. 6. 5. 6. 5. 4. 4. 7. 5. 6. 4.
2004 4. 4. 4. 5. 4. 5. 5. 6. 6. 5. 6. 6.
2005 6. 6. 7. 5. 5. 4. 3. 3. 2. 2. 3. 3.
2006 3. 3. 3. 3. 3. 3. 6. 6. 6. 7. 7. 7.
2007 7. 7. 7. 6. 6. 9. 6. 7. 5. 7. 9. 9.
2008 9. 9. 9. 10. 10. 10. 5. 4. 4. 5. 4. 3.
2009 3. 3. 3. 3. 3. 2. 3. 3. 3. 3. 3. 3.
2010 3. 3. 3. 4. 4. 4. 2. 2. 2. 2. 2. 2.
2011 2. 2. 2. 2. 2. 2. 2. 1. 2. 2. 2. 2.
2012 2. 3. 2. 4. 4. 4. 8. 8. 8. 6. 7. 8.
2013 8. 8. 8. 9. 9. 5. 5. 5. 9. 8. 9. 9.
2014 9. 10. 11. 15. 15. 3. 3. 4. 5. 5. 5. 5.
2015 5. 5. 5. 6. 6. 6. 5. 12. 12. 14. 16. 14.
2016 14. 14. 15. 17. 17. 14. 26. 26. 24. 20. 22. 22.
2017 22. 21. 21. 32. 32. 31. 32. 36. 29. 20. 20. 20.
2018 21. 21. 21. 19. 19. 17. 20. 17. 17. 15. 14. 14.
2019 14. 14. 14. 16. 16. 14. 16. 16. 13. 12. 14. 14.
2020 14. 14. 14. 14. 13. 15. 14. 14.
2021 14. 16. 12. 11. 10. 10.
2022 10. 10. 8. 8. 8.
  • najlepsze miejsce: 1. (sierpień 2011)
  • najgorsze miejsce: 36. (lipiec 2017)
  • najwyższy awans: +19 (marzec 1998)
  • największy spadek: -11 (maj 1998, kwiecień 2017)
  • źródła:[32][33].

Uwagi edytuj

Przypisy edytuj

  1. Holenderski „De Telegraaf” po przegranym finale mundialu w 2010 następująco podsumował porażki Holendrów w najważniejszych meczach MŚ: „W 1974 roku przegraliśmy finał z Niemcami, choć mieliśmy najlepszą drużynę na turnieju. W 1978 roku polegliśmy z Argentyną, choć graliśmy lepiej. W 2010 roku po prostu nie byliśmy wystarczająco dobrzy”. Cyt. za: M. Szadkowski. Hiszpańska feta, pomarańczowa złość. „Gazeta Wyborcza”, 13 lipca 2010, s. 24.
  2. Zdaniem Stefana Szczepłka „archaiczne przepisy o amatorstwie” były jedną z głównych przyczyn słabości holenderskiej ligi i reprezentacji. Zob. S. Szczepłek. Absolutyzm oświecony. W: „Piłka w grze”, dodatek do „Rzeczpospolitej” przed MŚ 2006, część 11, 16 stycznia 2006, s. 5.
  3. a b Zob. S. Szczepłek. Absolutyzm oświecony. W: „Piłka w grze”, dodatek do „Rzeczpospolitej” przed MŚ 2006, część 11, 16 stycznia 2006, s. 5.
  4. Na kilka dni przed rozpoczęciem turnieju według „Piłki Nożnej” faworytami do mistrzostwa były reprezentacje RFN, Włoch, ZSRR i Hiszpanii. (g). Euro '88. Kto będzie mistrzem?. „Piłka Nożna”, 7 czerwca 1988, nr 23, s. 1. Zaś zdaniem Rudiego Voellera, napastnika drużyny RFN, najwięcej szans na zwycięstwo ma Anglia. Anglia moim faworytem. Z Rudim Voellerem rozmawia Jacek Barański, „Piłka Nożna”, 5 kwietnia 1988, nr 14, s. 6.
  5. Świadczą o tym co najmniej trzy fakty: po pierwsze dziesięciu piłkarzy z kadry wystąpiło w dwu finałach europejskich pucharów; po drugie w klasyfikacji „France Football” na najlepszego piłkarza Europy w 1987 roku Złotą Piłkę zdobył kapitan reprezentacji Holandii Ruud Gullit; po trzecie zaś w tym samym rankingu znalazło się nazwisko jeszcze jednego Holendra – Marco van Bastena. Zob. R. Hurkowski, Śpiewający Gullit, tańczący Futre, „Piłka Nożna”, 12 stycznia 1988, nr 2, s. 9.
  6. Mirosław Skórzewski z „Przeglądu Sportowego” pisał: „Holandia mocno pragnie sobie powetować niepowodzenia z ostatnich latach. Jeśli nie teraz, to kiedy?”. Bez faworyta. „Przegląd Sportowy”, 9 czerwca 1988, nr 112, s. 4.
  7. Zob. np. relacja meczu z RFN, gdzie autor przeciwstawił sobie „radosny i ofensywny futbol” Holendrów taktyce obronnej ich rywali. Sposób Michelsa, „Piłka Nożna”, 28 czerwca 1988, nr 26, s. 8.
  8. Dwa lata później, w roku 1990, Janusz Basałaj wspominał: „Postawa ekipy Rinusa Michelsa wzbudziła wówczas [na Euro 1988] powszechny zachwyt. Pomarańczowi byli skuteczni, grali bardzo efektownie, a Gullit – van Basten – duet, jakiego piłkarska Europa dawno nie widziała, czynił na niemieckich boiskach cuda”. Bez Ruuda, z Johannem?. „Przegląd Sportowy”, 6 kwietnia 1990, nr 61, s. 4.
  9. „Piłka Nożna” komplementowała Gullita w meczu finałowym: „Najlepszy piłkarz Holandii i Europy. Finałowy mecz był potwierdzeniem jego wielkiej klasy. Grał wszędzie. Doskonale radził sobie pod obiema bramkami”. „Piłka Nożna”, 28 czerwca 1988, nr 26, s. 11.
  10. W analizie Jerzego Lechowskiego Gullitowi poświęcone zostało osobne miejsce: „Był na tych mistrzostwach również taki piłkarz, którego piłkarska osobowość nie mieści się w żadnym z przedstawionych schematów. To Ruud Gullit. Indywidualność niemalże renesansowa. Był na boisku wszystkim: napastnikiem, pomocnikiem o różnych wcieleniach oraz w sytuacjach krytycznych obrońcą”. J. Lechowski. Aneks do raportu. „Piłka Nożna”, 5 lipca 1988, nr 27, s. 4.
  11. Zdaniem Romana Hurkowskiego van Basten stał się „nowym królem piłkarskiej Europy”. R. Hurkowski. Chłopcy Rinusa Michelsa. „Piłka Nożna”, 19 lipca 1988, nr 29, s. 8.
  12. Szerzej: K. Oleszek. Los trenera. „Piłka Nożna”, 18 kwietnia 1990, nr 16, s. 12.
  13. Zob. np. wypowiedź Berta van Lingena, selekcjonera reprezentacji juniorskiej: Sukces czy porażka? Europejska sąda PN. „Piłka Nożna”, 10 lipca 1990, nr 28, s. 18.
  14. Po meczu z RFN holenderski „De Volksrant” napisał: „Pycha i arogancja zostały ukarane. Beenhakker i jego przemęczeni piłkarze od początku przeceniali swe siły”. Cyt za: „Przegląd Sportowy”, 27 czerwca 1990, nr 109, s. 4.
  15. Podobnie: K. Oleszek. Cruyff zerka na reprezentację. „Piłka Nożna”, 28 sierpnia 1990, nr 35, s. 8.
  16. Według Rafała Nahornego: „Holendrzy podczas całego turnieju prezentowali najrówniejszą formę i o ich wyeliminowaniu przesądziła dopiero seria rzutów karnych”. Holandia: za mało ognia. „Przegląd Sportowy” nr 122, 24 czerwca 1992, s. 7.
  17. Podobnie pisał Roman Hurkowski: „Bezlitośnie krytkowanych po półfinale Holendrów uważam za co najmniej drugą drużynę Euro 1992. Bo srebrny medal Niemcy zdobyli już naprawdę szczęśliwie, niejako sposobem”. Dania, czyli radość futbolu!. „Piłka Nożna” nr 26, 30 czerwca 1992, s. 15.
  18. W relacji z meczu Holandia-Dania czytamy: „U mistrzów Europy 1988 bodaj najsłabszy mecz turnieju rozegrali Gullit i van Basten, na dodatek brzydko faulowali”. „Piłka Nożna” nr 25, 23 czerwca 1992, s. 15.
  19. Także Michel Hidalgo nie miał wątpliwości: „Wśród Holendrów zawiniły jednak wielkie gwiazdy: Gullit i niestety van Basten – zwłaszcza w półfinale z Danią”. Podobało mi się!. Z Michelem Hidalgo rozmawia Janusz Basałaj. „Przegląd Sportowy” nr 126, 30 czerwca 1992, s. 4.
  20. .Tak np. ZM. Zwiędłe tulipany. „Piłka Nożna Plus” nr 10, październik 2001, s. 39.
  21. .P. Wilkowicz. Człowiek z misją, „Piłka w grze”, dodatek „Rzeczpospolitej” przed Mundialem 2006, część 22, 3 kwietnia 2006, s. 4.
  22. Leszek Orłowski w swoim podsumowaniu mundialu napisał: „Po bardzo dobrym meczu z Danią, w którym pomarańczowi okiełznali szalejących Skandynawów, przyszły dwa spotkania wyjątkowo bezbarwne, ale zwycięskie. To chyba był zaplanowany relaks przed bojami pucharowymi, gdzie drużyna prezentowała się już wyśmienicie”. Średnia bardzo średnia. „Piłka Nożna” nr 28, 13 lipca 2010, s. 18.
  23. Jak pisał Michał Szadkowski w analizie przed meczem Holandia-Urugwaj: „[Van Marwijk] zaczął od deklaracji, że chce nauczyć zespół bronić. Zadanie czekało go niełatwe, bo trafił na pokolenie piłkarzy o mniejszych talentach defensywnych niż poprzednie. [...] Selekcjoner znalazł sposób, w przeszkadzanie rywalom zaangażował aż siedmiu piłkarzy, odbierając im zadania ofensywne.” M. Szadkowski. Wygrać nie po holendersku. „Gazeta Wyborcza” 6 lipca 2010, s. 36.
  24. Skuteczność w grze i „styl czasami przesadnie defensywny” podkreślał również Zbigniew Mroziński w swojej analizie gry Holandii w czasie Mundialu 2010. Zob. Pomarańczowa defensywa. „Piłka Nożna Plus” nr 8/2010, s. 40–41.
  25. Guus Hiddink will replace Louis van Gaal as manager of the Netherlands after World Cup 2014 – but he’ll only stay until 2016. [dostęp 2014-07-22]. (ang.).
  26. Guus Hiddink to replace Louis van Gaal as Netherlands coach. [dostęp 2014-07-22]. (ang.).
  27. UEFA.com: Danny Blind dismissed as Netherlands coach – European Qualifiers – News – UEFA.com. UEFA.com. [dostęp 2017-04-01]. (ang.).
  28. Arjen Robben kończy karierę w reprezentacji Holandii – Newsy Meczyki.pl, www.meczyki.pl [dostęp 2018-01-08] (pol.).
  29. Dick Advocaat nie chce już trenować Holandii [dostęp 2018-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-08] (pol.).
  30. Advocaat en Gullit leiden Oranje in WK-kwalificatie | knvb, www.knvb.nl [dostęp 2017-05-09].
  31. Oficjalnie: Ronald Koeman selekcjonerem reprezentacji Holandii – WP SportoweFakty, sportowefakty.wp.pl [dostęp 2018-02-07] (pol.).
  32. FIFA/Coca-Cola World Ranking. fifa.com. [dostęp 2016-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-25)]. (ang.).
  33. Światowy ranking FIFA, www.transfermarkt.pl [dostęp 2022-12-10] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Piłka Nożna, pojedyncze numery z lat 1987–2010 (szczegóły w przypisach).
  • Przegląd Sportowy, pojedyncze numery z lat 1987–2010 (szczegóły w przypisach).
  • Marek Ołdakowski, Droga do Euro 2000. Historia mistrzostw Europy, TELBIT, Warszawa 2000.
  • Andrzej Gowarzewski, Encyklopedia piłkarska Fuji. Mistrzostwa świata, GiA, Katowice 1994.
  • Andrzej Gowarzewski, Encyklopedia piłkarska Fuji. Mistrzostwa Europy, GiA, Katowice 1992.
  • Andrzej Gowarzewski, Encyklopedia piłkarska Fuji. Europejskie finały od A do Z, GiA, Katowice 1999.
  • David Winner, Brilliant Orange, Orion House, Amsterdam 2003.
  • Simon Kuper, Ajax, The Dutch, The War, Londyn 2000.

Linki zewnętrzne edytuj