Real Madryt

hiszpański klub piłki nożnej

Real Madryt (hiszp. Real Madrid, Real Madrid Club de Fútbol, wym. [reˈal maˈðɾið ˈkluβ ðe ˈfuðβol]) – hiszpański klub sportowy powstały w 1902[7]. Słynie głównie z sukcesów istniejącej od chwili założenia drużyny piłki nożnej, która 36 razy zdobyła mistrzostwo Hiszpanii, 15 razy Puchar Europy/Ligę Mistrzów, a także wiele innych trofeów, w tym przyznany w 2000 przez FIFA tytuł najlepszego klubu w XX wieku[8].

Real Madryt
Real Madrid
ilustracja
Pełna nazwa

Real Madrid Club de Fútbol[1]

Przydomek

Los Blancos (Biali)
Los Galacticos (Galaktyczni)
Los Merengues (Bezy)
Los Vikingos (Wikingowie)[2];
w Polsce także Królewscy[3]

Barwy

   
białe

Data założenia

6 marca 1902
jako Madrid Foot-ball Club[4]

Debiut w najwyższej lidze

10 lutego 1929
Real Madryt 5:0 CE Europa[5]

Liga

Primera División

Państwo

 Hiszpania

Siedziba

Madryt

Adres

Concha Espina 1, 28036 Madryt

Stadion

Estadio Santiago Bernabéu
(pojemność: 81 044)

Sponsor techniczny

Adidas

Prezes

Florentino Pérez[6]

Trener

Carlo Ancelotti

Asystent trenera

Davide Ancelotti

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Trzeci
strój
Strona internetowa

Od 1947 drużyna rozgrywa domowe spotkania na stadionie Santiago Bernabéu[9], nazwanym na cześć byłego prezesa[10], za którego czasów klub zdobył najwięcej trofeów[10].

Klub odegrał ważną rolę w historii hiszpańskiej i światowej piłki nożnej – to z inicjatywy jego działaczy powstał Puchar Króla[11]. Klub reprezentował również Hiszpański Związek Piłki Nożnej, stając się jednym ze współzałożycieli FIFA w 1904[12]. W 1928 znalazł się w pierwszym zestawie drużyn tworzących Primera División, zaś w 1955 stał się jedną z drużyn biorących udział w pierwszej edycji Pucharu Europy, którą następnie wygrał, broniąc to trofeum cztery razy z rzędu. Jest również jedynym klubem w historii, który po zmianie nazwy tych rozgrywek na Liga Mistrzów UEFA w 1992 zdobył to trofeum trzy razy z rzędu (2016, 2017, 2018).

Klub zajmuje pierwsze miejsce w tabeli wszech czasów ligi hiszpańskiej[13]. Na świecie powszechnie znana jest też jego rywalizacja z FC Barcelona, zwana El Clásico[14].

Od 1931 Real Madryt posiada też utytułowaną drużynę koszykarską[15], która zdobyła 36 tytułów mistrza kraju i odniosła jedenaście triumfów w Eurolidze. W przeszłości istniały także inne sekcje, m.in. siatkówki, tenisa i piłki ręcznej[16].

Historia

edytuj

Początki Realu Madryt sięgają końca XIX wieku, kiedy to około 1896 grupa absolwentów Oxbridge założyła drużynę Foot Ball Sky, rozgrywającą mecze w każdy niedzielny poranek[17]. W 1900 klub rozdzielił się na dwie drużyny – New Foot-Ball de Madrid i Español de Madrid, w którym funkcję prezesa pełnił Julián Palacios[18]. To właśnie ta drużyna została dwa lata później, 6 marca 1902, oficjalnie zarejestrowana przez Juana Padrósa Rubió jako Madrid Foot Ball Club[17][18] (niektóre źródła podają datę 18 marca 1902[19]).

Członkami pierwszego zarządu drużyny byli oprócz Rubio też: Enrique Varela (wiceprezes), Manuel Mendía (sekretarz), José de Gorostizaga (skarbnik) oraz Antonio Neyra, Mario Giralt, Carlos Mertens, Álvaro Spottorno i Arturo Meléndez (członkowie zarządu)[20].

Przed powstaniem ligi

edytuj

Pierwszy mecz Madrid FC rozegrał trzy dni później, 9 marca 1902 na boisku przy ulicy noszącej obecnie imię Filipa II. Drużyna nie grała jednak wówczas z zewnętrznym przeciwnikiem – był to tylko wewnętrzny mecz mający pomóc w wyłonieniu podstawowej jedenastki oraz rozreklamowaniu nowo powstałej ekipy. Zmierzyły się w nim składy „czerwony” (J. Giralt, Meléndez, Molera, Salvador, Valcárcel, Spottorno, Stampher, J. Palacios, Varela, Celada, Bueno) i „niebieski” (Meléndez, J. Padrós, Spottorno, Gorostizaga, Mendía, Páramo, Neyra, A. Giralt, F. Palacios, Martens, Rodero), a zakończyło się wynikiem 1:0 dla „niebieskich”. Kilkanaście dni później Madrid FC zyskał pierwszego trenera – został nim Irlandczyk Arthur Johnson, autor instrukcji, jak grać w piłkę, opublikowanej w Heraldo del Sport. Oficjalnymi siedzibami klubu stały się zaś zaplecze sklepu Al Capricho należącego do braci Padrós oraz tawerna La Taurina, z której zawsze wyruszali na mecze.

Już w kwietniu klub przedstawił burmistrzowi Madrytu propozycję zorganizowania turnieju piłkarskiego dla uczczenia koronacji króla Alfonsa XIII – to właśnie z tego turnieju później wyewoluował Copa del Rey, czyli Puchar Króla. W jego pierwszej edycji, rozegranej w dniach 13–15 maja, wzięło udział pięć drużyn. I już pierwszego dnia turnieju odbył się mecz o prawo gry w finale między późniejszym Realem Madryt a przybyłym ze stolicy Katalonii FC Barcelona, który w następnych latach stał się największym rywalem Los Blancos. Spotkanie ze starszym o trzy lata i mającym już wówczas w składzie wielu obcokrajowców klubem z Barcelony zakończyło się przegraną gospodarzy 1:3[21]. Barcelona w finale przegrała z Vizcayą[21], zaś Madrid FC w meczu z przegranym drugiego półfinału, którym był Club Español Foot Ball, zwyciężył 3:2, wygrywając tym samym Copa de la Gran Peña[21], pierwsze trofeum w swojej historii. W następnej edycji udało się mu już dojść do finału tych rozgrywek, ale tam uległ Athleticowi Bilbao 2:3[22].

W styczniu 1904 Carlos Padrós zrezygnował ze stanowiska prezesa Madryckiej Federacji Klubów Futbolowych (Federación Madrileña de Clubes de Foot-Ball) i zajął miejsce brata, Juana, na stanowisku prezesa Madrid FC. Jeszcze w tym samym miesiącu Madrid dzięki fuzji z drużynami Moderno i Amicale zyskał do składu francuskich zawodników tego drugiego.

 
Madrid FC między 1905 a 1906: Berraondo, Alcalde, Joaquín Yarza, Paragés, Prast, Alonso, Revuelto, Armando Giralt, Manolo Yarza, Normand i „Patache” Giralt

Pierwszy Puchar Hiszpanii (będący wówczas także mistrzostwem Hiszpanii) Madrid zdobył 18 kwietnia 1905, pokonując w finale Atheltic 1:0 po golu Prasta[23]. Kilka miesięcy później, 23 października, odbył się pierwszy mecz międzynarodowy Madridu – dla uczczenia wizyty Émile’a Loubeta w Hiszpanii Carlos Padrós zorganizował mecz z paryskim Galia Sport, który zakończył się remisem 1:1[24].

W latach 1906–1908 Madrid FC również triumfował w Pucharze Hiszpanii[25][26][27], co dało mu łącznie cztery zwycięstwa z rzędu, tracąc trofeum dopiero w 1909 na rzecz Club Ciclista San Sebastián[28]. Również w 1908 zmienił się prezes klubu – stanowisko to zajął Adolfo Meléndez, a jego poprzednik, Carlos Padrós, został mianowany honorowym prezesem na zawsze.

Następny ważny dzień w historii klubu nastąpił 31 października 1912, kiedy to na ziemi dzierżawionej klubowi przez Laureano Garcíę Comiso za 1000 peset miesięcznie otwarto nowy stadion – O’Donnell. W tym samym sezonie występować w białych barwach zaczął młody napastnik, Santiago Bernabéu, choć akurat wtedy rozpoczynał się słabszy okres dla klubu z Madrytu, który trwać miał do drugiej połowy dekady, kiedy to 15 maja 1917 odzyskał prymat na krajowej arenie, pokonując w finale Arenas Club de Getxo 2:1[29].

29 czerwca 1920 król Alfons XIII nadał klubowi tytuł Królewski (hiszp. Real) – Madrid Foot Ball Club zmienił się w ten sposób w Real Madrid Club de Fútbol, zmieniono bowiem także drugi człon dotychczasowej nazwy na hiszpański. Niespełna pół roku później Real Madryt rozpoczął swoje pierwsze zagraniczne tournée, w ramach którego rozegrał mecze w Lizbonie, Porto, Turynie, Livorno, Bolonii i Genui[30].

W następnych latach Real Madryt dwukrotnie zmieniał stadion – najpierw 29 kwietnia 1923 otwarto Ciudad Lineal (w meczu otwarcia gospodarze pokonali Real Unión 2:0 po golach José Maríi Ubedy)[31], a następnie, 17 maja 1924, Estadio Chamartín. Inaugurację tego spotkania uświetnił mecz z Newcastle United[32], a honorowego pierwszego kopnięcia piłki dokonał syn królewski, Gonzalo.

Od założenia ligi do zakończenia wojny domowej

edytuj

Rozgrywki ligowe w Hiszpanii zainaugurowano 10 lutego 1929 meczem Realu Madryt przeciwko CE Europa z Barcelony. Zakończyło się ono zwycięstwem Los Blancos 5:0 (cztery gole Lazcano, jeden gol Morery)[33], dzięki czemu klub z Madrytu stał się pierwszym w historii liderem Primera División. Sezon zakończył jednak na drugim miejscu, z dwoma punktami straty do FC Barcelona[33]. Najlepszymi strzelcami drużyny zostali Jaime Lazcano (ściągnięty na mocy samodzielnej decyzji ówczesnego sekretarza klubu, Santiago Bernabéu, za 6000 peset wbrew zaleceniom zarządu) i Gaspar Rubio – po jedenaście trafień w siedemnastu meczach.

Pierwszy tytuł mistrza Hiszpanii zdobyty w lidze przyszedł dopiero w sezonie 1931/1932[34] – mając w składzie takich graczy jak Jacinto Quincoces, Manuel Olivares Lapeña czy Ricardo Zamora, którego we wrześniu 1930 ściągnięto z Espanyolu za 150 tysięcy peset, Real Madryt zdobył w osiemnastu meczach 28 punktów, nie ponosząc przy tym ani jednej porażki[34]. Dwa lata później Los Blancos odzyskali krajowy puchar, pokonując w finale Valencię 2:1[35].

21 czerwca 1936 miało miejsce wydarzenie z pozoru mało znaczące, które jednak z czasem urosło do miana legendy – Ricardo Zamora w swoim ostatnim oficjalnym meczu w barwach Realu Madryt obronił bardzo silny strzał José Escoli w końcówce finałowego meczu Pucharu Hiszpanii z FC Barcelona, kiedy to Los Blancos, grając w dziesięciu, bronili prowadzenia 2:1[36].

W wojnie domowej klub poniósł ciężkie straty – zginęło lub musiało opuścić Madryt wielu członków klubu, w tym ówczesny prezes, Rafael Sánchez Guerra, a stadion, zamieniony na tymczasowe więzienie, uległ zniszczeniu. Na szczęście dla Realu Madryt, zarząd pod kierunkiem Pedro Paragesa i Adolfo Meléndeza był w stanie rozpocząć długotrwały proces odbudowy potęgi klubu. Długo nie był jednak w stanie wygrać ligi, a za czasów następcy Meléndeza, Antonio Santosa Peralby, zajął w sezonie 1942/1943 10. miejsce – wówczas najsłabsze w historii Los Blancos[37].

W ostatnich tygodniach pełnienia funkcji przez Santosa Peralbę Real Madryt rozegrał kolejny mecz, który przeszedł do legendy. W półfinale krajowego pucharu Los Blancos mierzyli się z Barceloną i w pierwszym meczu na Camp de Les Corts przegrali 0:3[38], ale rewanżu, 13 czerwca 1943, odnieśli najwyższe zwycięstwo w swojej historii, pokonując Blaugranę aż 11:1[38]. Mecz ten budzi kontrowersje, z powodu rzekomego szantażu jakiego miałyby dokonanać frankistowskie służby policyjne: przed rozpoczęciem gry dyrektor służb specjalnych wszedł do szatni Barçy – [...] – przypomniał zawodnikom, że wielu z nich dopiero co wróciło do Hiszpanii z wychodźstwa wojennego dzięki amnestii, która wybaczała ucieczkę[39]. W finale Real Madryt przegrał jednak z Athletikiem Bilbao 0:1[38].

Prezesura Santiago Bernabéu

edytuj

Trzy miesiące później, 15 września 1943, klub zyskał nowego prezesa – na stanowisko jednogłośnie wybrano Santiaga Bernabéu, człowieka mającego już za sobą pracę w klubie jako piłkarz, menadżer i dyrektor, który w ciągu trzydziestu pięciu lat prezesury stał się najlepszym i odnoszącym największe sukcesy prezesem w historii Realu Madryt, początkowo sam, a następnie wspólnie z Raimundem Saportą budując potęgę klubu. W ciągu kilku miesięcy rozpoczął realizację planów budowy nowego stadionu – grunty na ten cel zakupiono w czerwcu następnego roku, a już 27 października 1944 rozpoczęły się prace. Trwały do grudnia 1947, a pierwszym przeciwnikiem Realu Madryt na nowym stadionie był portugalski klub Os Belenenses; mecz zakończył się zwycięstwem gospodarzy 3:1[40].

1 września 1950 ukazał się pierwszy numer „Biuletynu informacyjnego Realu Madryt” (hiszp. Boletín Informativo), który na najbliższe 40 lat stał się organem prasowym klubu i kibiców Realu Madryt. Na okładce pierwszego numeru pojawił się krótki list od prezesa Bernabéu:

Życzę wielu sukcesów redakcji Biuletynu madridistów. Rada od starego człowieka: traktujcie dobrze przyjaciół, ale dużo lepiej wrogów. Uściski dla wszystkich madridistas[41].

Obecnie oficjalnym wydawnictwem prasowym klubu jest „Magazyn Realu Madryt” (hiszp. Revista Real Madrid).

W sezonie 1951/1952, w trakcie którego klub świętował 50. rocznicę istnienia (w ramach obchodów rozegrano mecz z Club Deportivo Los Millonarios z Alfredo Di Stéfano w składzie), Real Madryt ukończył ligę na trzecim miejscu[42], 2 punkty za Athletikiem i 5 za Barceloną. Jedynym sukcesem Los Blancos okazał się tytuł króla strzelców dla Pahiño, który w 27 meczach zdobył 28 goli, jednego więcej niż Ladislao Kubala[42].

W 1953 zawodnikiem Realu Madryt został Argentyńczyk Alfredo Di Stéfano. Stało się to po długim sporze z FC Barcelona, do którego zawodnik ten trafił najpierw. Oba kluby zapłaciły poprzedniej drużynie Di Stéfano kwotę odstępnego, wobec czego ostatecznie Królewska Hiszpańska Federacja Piłkarska poprosiła FIFA o rozsądzenie kwestii, którego klubu zawodnikiem jest Argentyńczyk. Ta najpierw oznajmiła, iż „Di Stéfano nie może zagrać w żadnym klubie hiszpańskim do chwili, gdy jego sytuacja [...] nie zostanie całkowicie wyjaśniona”[43], a następnie poprosiła o arbitraż byłego prezesa RFEF, Armado Muñoza Calero, który zaproponował, aby Di Stéfano rozegrał sezony 1953/1954 i 1955/1956 w barwach Realu Madryt, a 1954/1955 i 1956/1957 w barwach Barcelony. Oba kluby oprotestowały takie rozwiązanie i odwołały się do Narodowej Delegacji Sportów, która zadecydowała o zakazie dalszego transferowania do hiszpańskich klubów piłkarzy z zagranicy. Di Stéfano zaś, po rezygnacji Barcelony i za zgodą krajowej Federacji, ostatecznie trafił do Madrytu, gdzie zadebiutował 22 września 1953 (dzień po oficjalnym potwierdzeniu transferu) w towarzyskim meczu z nieistniejącym już FC Nancy.

Pierwszy sezon z Di Stéfano w składzie zakończył się tytułem mistrzowskim dla Los Blancos[44], a sam Don Alfredo zdobył trzy gole w meczu z Valencią, który ostatecznie zapewnił klubowi pierwsze miejsce w lidze. Sam Di Stéfano został królem strzelców z 27 bramkami na koncie. W następnej edycji rozgrywek ligowych Real Madryt obronił mistrzostwo[45], a Di Stéfano zdobył 25 goli z łącznie 80 strzelonych przez klub[45].

Triumfy w Pucharze Mistrzów

edytuj

We wrześniu 1955 rozpoczęła się pierwsza edycja Pucharu Mistrzów – w pierwszym meczu w historii rozgrywek Sporting CP i FK Partizan zremisowały 3:3[46], a pierwszy mecz Realu Madryt, rozegrany 8 września, zakończył się zwycięstwem 2:0 nad Servette FC w Genewie; bramki strzelali Miguel Muñoz w 74. minucie i Héctor Rial w 89[46]. W rewanżu Los Blancos wygrali 5:0 po golach Di Stéfana (dwa), Joseíta, Riala i Molownego[46]. Następnie klub eliminował kolejno[47]: Partizan w 1/4 finału (4:0 i 0:3) oraz A.C. Milan (4:2 i 1:2). W finale rozegranym 13 czerwca 1956 Real Madryt zmierzył się ze Stade de Reims z Raymondem Kopą w składzie. Mecz zakończył się zwycięstwem drużyny hiszpańskiej 4:3 po golach Di Stéfana (14'), Riala (30', 79') i Marquitosa (67') dla Realu Madryt oraz Leblonda (6'), Templina (10') i Hidalga (62') dla Reims[46].

W następnym sezonie Real Madryt, już z Kopą we własnej drużynie, nie tylko odzyskał mistrzostwo Hiszpanii, kończąc sezon z pięcioma punktami przewagi nad Sevillą[48], ale też drugi raz z rzędu zagrał w finale Pucharu Mistrzów. Wyeliminowawszy w półfinale Manchester United (3:1 i 2:2)[49], w finale rozegranym 30 maja 1957 na Estadio Santiago Bernabéu przy obecności 124 tysięcy widzów na trybunach Los Blancos pokonali Fiorentinę 2:0 po golach Di Stéfana w 70 i Francisca Gento w 76 minucie[50].

Kolejny rok przyniósł obronę obu trofeów – w lidze klub o trzy punkty wyprzedził Atlético Madryt[51] (Di Stéfano, Rial i Marsal strzelili razem 48 goli), zaś w finale Pucharu Mistrzów zmierzył się z Milanem na stadionie Heysel. Wszystkie gole zdobyte w regulaminowym czasie gry padły w ciągu dziesięciu minut; strzelali je kolejno: 0:1 Juan Schiaffino (69'), 1:1 Di Stéfano (74'), 1:2 Grillo (78'), 2:2 Rial (79'). Mecz został rozstrzygnięty w dogrywce dzięki bramce Francisca Gento w 107. minucie[52].

Sezon 1957/1958 był ostatnim w piłkarskiej karierze Miguela Muñoza (rozegrał w jego trakcie tylko cztery mecze ligowe, ostatni w marcu przeciwko Sportingowi Gijón). W jego miejsce po długich i trudnych negocjacjach sprawdzono Węgra Ferenca Puskása. Ten w pierwszym roku gry w Madrycie strzelił 21 goli w 24 meczach ligowych[53], ale Real Madryt zajął w końcowej klasyfikacji drugie miejsce[53], 4 punkty za FC Barcelona. Zdobył za to już czwarty z rzędu Puchar Mistrzów – finałowym przeciwnikiem znów był Stade de Reims, ale tym razem Los Blancos nie pozwolili Francuzom strzelić ani jednego gola, sami zaś zdobyli dwa[54]. Dzięki trafieniom Mateosa i Di Stéfana (król strzelców ligi hiszpańskiej z 23 bramkami) mecz w Stuttgarcie zakończył się zwycięstwem Realu Madryt.

W sezonie ligowym 1959/1960 sytuacja się powtórzyła – Real Madryt znów zajął drugie miejsce, wyprzedzony przez FC Barcelona[55], choć tym razem oba klub zdobyły po tyle samo punktów (46), ale ekipa z Katalonii wygrała rywalizację dzięki lepszemu bilansowi bramek. Los Merengues okazali się za to lepsi w Pucharze Mistrzów, pokonując Barcelonę w półfinale (3:1 u siebie po dwóch golach Di Stéfana i jednym Puskása oraz również 3:1 na wyjeździe po dwóch trafieniach Puskása i jednym Genta)[56]. W meczu finałowym (18 maja 1960 na Hampden Park) rywalem Madrytu był Eintracht Frankfurt. Choć pierwszą bramkę strzelili Niemcy (Richard Kress w 18. minucie), do przerwy wynik brzmiał 3:1 dla Realu Madryt (dwa razy Di Stéfano, raz Puskás). W 26 minut drugiej połowy Real Madryt strzelił kolejne trzy bramki, a zdobywcą wszystkich był Puskás. Minutę po trafieniu na 6:1 gola zdobył Erwin Stein, następnie na 7:2 podwyższył Di Stéfano, a wynik trafieniem na 7:3 ustalił Stein w 76. minucie[57]. Dla trenowanego już wówczas przez swojego byłego piłkarza, Miguela Muñoza, Realu Madryt był to piąty z rzędu triumf w europejskich rozgrywkach.

18 maja 1960
Real Madryt 7:3 Eintracht Frankfurt Hampden Park, Glasgow
Alfredo Di Stéfano   27',   30',   75'
Ferenc Puskás   45+1',   56' (k.),   60',   71'
(3:1) Richard Kress   18'
Erwin Stein   72',   74'
Widzów: 127 621
Sędzia: John „Jack” Alexander Mowatt (Szkocja)
Rogelio DomínguezMarquitos, José Santamaría, Pachín, José María Vidal, José María Zárraga (kapitan), Canário, Luis del Sol, Alfredo Di Stéfano, Ferenc Puskás, Francisco Gento; Trener: Miguel Muñoz Egon Loy – Friedel Lutz, Hans-Walter Eigenbrodt, Hermann Höfer, Hans Weilbächer, Dieter Stinka, Richard Kress, Dieter Lindner, Erwin Stein, Alfred Pfaff (kapitan), Erich Meier: Trener: Paul Oßwald

We wrześniu tego samego roku Real Madryt pokonał w dwumeczu urugwajski Club Atlético Peñarol[58], zdobywając pierwszy w historii Puchar Interkontynentalny.

Lata 60 XX w.

edytuj
 
Skład Realu z 1966 roku

Świetna passa Realu Madryt w Pucharze Klubowych Mistrzów Europy dobiegła końca w następnym sezonie – już w drugiej rundzie (czyli 1/8 finału) klub został wyeliminowany przez FC Barcelona (2:2 w Madrycie, 2:1 dla gospodarzy w Barcelonie)[59]. Barcelona ostatecznie doszła do finału, gdzie stosunkiem 3:2 pokonała ją SL Benfica[59]. W lidze hiszpańskiej Madryt zajął za to pierwsze miejsce z aż dwunastoma punktami przewagi nad Atlético[60], zaś Ferenc Puskás z 28 golami w 28 meczach został królem strzelców[60]. Był to pierwszy z serii pięciu tytułów mistrza Hiszpanii dla Los Blancos.

W tym samym roku, dokładnie 8 lutego 1961, Real Madryt po raz pierwszy zagrał na słynnym stadionie Maracanã – przeciwnikiem Los Blancos był Club de Regatas Vasco da Gama. Do przerwy goście prowadzili 2:0 po golach Luisa del Sola i Canário, ale w drugiej połowie Vasco da Gama wyrównał do 2:2 i takim wynikiem zakończyło się spotkanie[61].

2 maja 1962 Real Madryt znów zagrał w finale najbardziej prestiżowych europejskich rozgrywek piłkarskich, ale tym razem nie sprostał lizbońskiej Benfice – mimo że dwa pierwsze gole były golami dla Los Blancos (zdobywcą obu był Puskás, który przed przerwą zdobył jeszcze jednego gola), spotkanie ostatecznie zakończyło się rezultatem 5:3 dla Benfiki[62]. Klub ostatecznie zdobył jednak podwójną koronę, dodając do mistrzostwa kraju[63] Puchar Hiszpanii wywalczony w lipcu (po raz pierwszy od 15 lat) w meczu z Sevillą[64].

18 maja 1963 klub otwiera nowy kompleks sportowy – Ciudad Deportiva (hiszp. „Miasto Sportowe”), w którym odtąd trenować będą także piłkarze młodzieżowi. 20 sierpnia tego samego roku wenezuelskie komando antyrządowe Fuerzas Armadas de Liberación Nacional postanowiła porwać Alfredo Di Stéfano. Udało im się uzyskać pożądany rozgłos, a sam piłkarz został po pewnym czasie uwolniony. Niedługo potem Real Madryt znów grał w finale Pucharu Mistrzów, ale tam uległ włoskiemu Internazionale. Końcowy wynik: 3:1 dla drużyny Helenio Herrery[65]. Był to ostatni mecz Alfredo Di Stéfano w barwach Realu Madryt. Zawodnik znany jako Blond Strzała odszedł do Espanyolu wskutek sporu z trenerem Miguelem Muñozem popieranym przez prezesa Bernabéu, mimo że ten drugi oferował Di Stéfano pozostanie w klubie na stanowisku pozaboiskowym[66].

W kwietniu 1965 Real Madryt zapewnił sobie wywalczenie wspomnianego piątego tytułu mistrza kraju z rzędu[67]. Był to zarazem debiutancki sezon w klubie dla pierwszych z grupy piłkarzy zwanych generacją yé-yé lub hippisami – pierwszymi jej przedstawicielami w Madrycie byli Grosso, Pirri, Sanchís, De Felipe, Morollón.

Rok później Królewscy musieli co prawda uznać wyższość lokalnego rywala, Atlético, w lidze (jeden punkt straty; najlepszy strzelec zespołu, Grosso, uzyskał tylko 11 goli)[68], ale za to odzyskali najcenniejsze europejskie trofeum – Puchar Mistrzów. Finał, rozegrany znów na Heysel, zakończył się zwycięstwem 2:1 nad belgradzkim Partizanem[69].

Odzyskawszy Puchar Europy, Real Madryt mógł znów skoncentrować się na walce o ligę hiszpańską. Na arenie międzynarodowej odpadł już w ćwierćfinałowym dwumeczu z Interem[70], ale w Primera División zajął pierwsze miejsce[71], które następnie obronił dwa razy z rzędu[72][73].

Lata 70 XX w.

edytuj

Walka o przedłużenie serii tytułów mistrzowskich do czterech nie powiodła się – Los Blancos zajęli zaledwie piąte miejsce (ekipy z miejsc 3. – 6. miały po tyle samo punktów, trzydzieści pięć)[74]. Udało się za to pokonać Valencię w finale Copa del Generalísimo[75], dzięki czemu klub mógł wystąpić w Pucharze Zdobywców Pucharów. W maju roku następnego prowadzony wciąż przez Miguela Muñoza Real Madryt doszedł do finału tych rozgrywek – pierwszy i przedostatni raz w historii – gdzie nie sprostał Chelsea F.C. W pierwszym meczu w Pireusie padł remis 1:1, w powtórzonym finale londyńczycy wygrali 2:1 po golach Dempseya i Osgooda. Jedyny gol dla Realu Madryt padł po strzale Fleitasa[76]. Był to zarazem ostatni mecz w karierze Francisco Gento.

W 1972 Real Madryt zdobył kolejne, piętnaste już mistrzostwo Hiszpanii[77], ale w następnym ukończył rozgrywki na zaledwie czwartym miejscu[78]. Kiedy po 18. kolejce sezonu 1973/1974, w której przegrał z broniącym się przed spadkiem Club Deportivo Castellón, klub znalazł się na siódmej pozycji w tabeli, Santiago Bernabéu rozwiązał umowę z Muñozem. Na jego miejsce zatrudniony został Luis Molowny, również od lat związany z klubem, ale nie pomógł wiele. Real Madryt zakończył sezon na ósmym miejscu[79], ponosząc jeszcze – już pod batutą Molownego – pamiętną porażkę 0:5 na własnym stadionie z FC Barcelona Rinusa Michelsa. Luis Molowny musiał pożegnać się ze stanowiskiem. 5 lipca 1974 jego następcą został Miljan Miljanić, któremu w trzy sezony udało się zdobyć dwa mistrzostwa Hiszpanii[80][81] i jeden Puchar Hiszpanii (dublet w 1975)[82].

Miljanić odszedł we wrześniu 1977, po sezonie, w którym Real Madryt zajął dziewiąte miejsce w lidze (najniższe od 1948)[83], a na stanowisko powrócił Luis Molowny. Tym razem pozostał w klubie dłużej, do czerwca 1979, i z lepszym skutkiem – dwukrotnie wygrał ligę[84][85].

W międzyczasie miały miejsce dwa ważne wydarzenia pozasportowe. Najpierw w 1977 klub obchodził 75 rocznicę istnienia, która jednak nie była obchodzona zbyt radośnie ze względu na fatalne wyniki sportowe (dokładnie w „urodziny” Real Madryt zremisował 1:1 z Valencią[86] i zajmował 7. miejsce w tabeli, zaś z Pucharem Mistrzów pożegnał się już w drugiej rundzie, po dwumeczu Club Brugge[87]. Niemniej jednak zorganizowano miniturniej z udziałem reprezentacji Argentyny, reprezentacji Iranu oraz marokańskiego klubu Mouloudia. W finale Los Merengues pokonali Argentynę 1:0 po golu Vicente del Bosque[86]. Prezes Santiago Bernabéu był już wówczas bardzo słabego zdrowia i zmarł rok i trzy miesiące później, po trzydziestu pięciu latach rządów w klubie. Jego tymczasowym następcą został wiceprezes Raimundo Saporta, a oficjalnym nowym prezesem został przez aklamację wybrany Luis de Carlos, były skarbnik klubu. Pozostał na stanowisku do 1985, kiedy to zastąpił go Ramón Mendoza.

Prezesi Luis de Carlos i Ramón Mendoza

edytuj

31 sierpnia 1979 został rozegrany pierwszy turniej o Trofeo Santiago Bernabéu, turniej ku pamięci wielkiego prezesa. Udział wzięły, poza Realem Madryt prowadzonym już przez Vujadina Boškova, trzy kluby: AFC Ajax, Bayern Monachium i A.C. Milan. Puchar trafił w ręce Bayernu Monachium[88].

4 czerwca 1980 rozegrany został biały finał Pucharu Hiszpanii (znanego już jako Copa del Rey, a nie Copa del Generalísimo) – Real Madryt zmierzył się w nim ze swoją filialną drużyną, Castillą. Real Madryt wygrał to spotkanie 6:1[89][90]. Sezon 1979/1980 był więc bardzo udany dla Los Blancos, gdyż oprócz krajowego pucharu zdobyli też mistrzostwo Hiszpanii (znów trzecie z rzędu)[91], a w Pucharze Mistrzów doszli do półfinałów, gdzie jednak lepszym okazał się Hamburger SV (wygrana 2:0 w Madrycie, ale przegrana aż 1:5 na wyjeździe)[92]. W uznaniu tych sukcesów magazyn „France Football” uznał Real Madryt najlepszym klubem Europy 1980.

27 maja 1981 Królewscy stanęli przed szansą zdobycia siódmego Pucharu Mistrzów – eliminując kolejno: Limerick United, Budapest Honvéd Futball Club, Spartak Moskwa i Inter Mediolan, doszli do finału na paryskim Parc des Princes, gdzie ich rywalem był Liverpool FC Boba Paisleya. Długo utrzymywał się wynik bezbramkowy i dopiero w 82. minucie gola zdobył Alan Kennedy. Real Madryt nie zdążył już wyrównać i puchar trafił do Liverpoolu[93].

Rok później Real Madryt, który tym razem zajął trzecie miejsce w lidze[94], a w Pucharze UEFA odpadł w 1/4 finału[95], stał się gospodarzem finałowego meczu Mistrzostw Świata 1982 – 11 lipca 1982 na Estadio Santiago Bernabéu Włosi pokonali Niemców 3:1[96].

Minęło osiem dni od tego meczu do chwili, w której Luis De Carlos zaprezentował nowych trenerów pierwszej i drugiej drużyny. Zostali nimi byli wielcy piłkarze Realu Madryt, odpowiednio Alfredo Di Stéfano i Amancio Amaro. Blond strzała dwa razy z rzędu zakończył ligę na drugim miejscu za Athletikiem Bilbao[97][98] i znów musiał pożegnać się z klubem, a na sezon 1984/1985 na stanowisko trenera powołano Amaro. W pierwszej drużynie grał już wówczas wychowanek Castilli, Emilio Butragueño, który w debiucie w barwach Los Blancos 5 lutego 1984 – w wyjazdowym meczu z Cádiz CF – strzelił dwa gole[99]. Rozgrywki ligowe sezonu 1984/1985 nie były udane dla Królewskich – zajęli piąte miejsce[100], a Amancio Amaro jeszcze przed ostatnią kolejką stracił pracę na rzecz Luisa Molownego, ale za to w Pucharze UEFA udało się dojść do finału, eliminując po drodze RSC Anderlecht, który co prawda w pierwszym meczu wygrał 3:0, to w rewanżu w Madrycie Los Blancos wygrali aż 6:1[101]. W ostatnim dwumeczu Real Madryt zmierzył się z węgierskim Videotonem – w pierwszym meczu, rozegranym w Székesfehérvárze, Los Blancos wygrali 3:0 po golach Míchela, Santillany i Jorge Valdano, zaś w rewanżu w Madrycie przegrali 0:1 (bramkę strzelił Lajos Májer)[102].

Były to już czasy formacji znanej jako Quinta del Buitre – Piątka Sępa, nazywanej tak od noszącego przezwisko „Sęp” Emilia Butragueño (pozostałymi członkami tej grupy byli Manolo Sanchís, jedyny w tej grupie obrońca, Martín Vázquez, Míchel i Miguel Pardeza). Rok później Real Madryt stał się pierwszą w historii drużyną, która obroniła Puchar UEFA. W pierwszej odsłonie finałowego dwumeczu (30 kwietnia 1986) Los Blancos pokonali 1. FC Köln 5:1, a w rewanżu przegrali 0:2[103]. Było to jedno z dwóch w tym sezonie trofeów Realu Madryt – drugim stało się mistrzostwo Hiszpanii zdobyte z 11 punktami przewagi nad FC Barcelona[104]. Hugo Sánchez, Meksykanin, dla którego był to pierwszy sezon w Realu Madryt, obronił koronę króla strzelców zdobytą rok wcześniej w barwach Atlético Madryt[100]. Zdobył ją później jeszcze cztery razy (kolejno: 22, 34 (co dało mu Złotego Buta), 29 i 38 goli), zaś Los Blancos kończyli na pierwszym miejscu w tabeli ligowej kolejne cztery sezony[105][106][107][108]. Drugą w historii serię pięciu tytułów z rzędu Real Madryt zakończył, zdobywając w sezonie 1989/1990 aż 107 goli w 38 meczach[108] (aż dwanaście razy strzelał cztery lub więcej goli w meczu).

17 listopada 1990 pracę w Madrycie stracił John Toshack. Prezes Mendoza tymczasowo zatrudnił trenerski duet Alfredo Di Stéfano-José Antonio Camacho i zaczął starania, aby posadę szkoleniowca objął Luis Aragonés pracujący wówczas w Espanyolu. Negocjacje zakończyły się fiaskiem i ostatecznie trenerem Realu Madryt został Radomir Antić.

14 kwietnia 1991 Ramón Mendoza po raz drugi wygrał wybory na stanowisko prezesa klubu. W trakcie sezonu 1991/1992 zwolnił Anticia i zastąpił go Holendrem Leo Beenhakkerem. W tamtym momencie Real Madryt miał jeszcze cztery punkty przewagi nad drugą w tabeli Barceloną, ale w ciągu osiemnastu kolejek roztrwonił ją, ostatecznie przegrywając mistrzostwo w ostatnim meczu ligowym – po 37. rundzie spotkań przewaga Los Blancos nad Azulgraną wynosiła jeden punkt, Barcelona wygrała mecz z Athletikiem Bilbao u siebie 2:0, ale Real Madryt przegrał na wyjeździe z CD Tenerife prowadzonym przez Jorge Valdano 2:3, mimo że prowadził już 2:0[109]. Tytuł mistrzowski trafił do Barcelony[110].

Smutny dla Realu Madryt scenariusz powtórzył się w identyczny sposób sezon później: po 37. kolejce Los Blancos, już z Benitem Floro na ławce trenerskiej, mieli jeden punkt przewagi nad Barceloną Johana Cruijffa i znów czekał ich mecz na Teneryfie. Przegrali 0:2 po golach Oscara Dertycii i Chano[111], co wobec wygranej FC Barcelona z Realem Sociedad oznaczało, że tytuł mistrzowski trafił do Katalonii[112]. Sama Teneryfa zyskała wówczas wśród kibiców Realu Madryt miano „wyspy przeklętej”[113].

7 maja 1994 zakończyły się prace przy przebudowie stadionu Santiago Bernabéu – jeszcze tego samego dnia rozegrano nań ligowy mecz z FC Barcelona w ramach 37. kolejki Primera División. Goście wygrali spotkanie 1:0 po golu Guillermo Amora[114]. Niedługo potem tymczasowy trener Vicente del Bosque pożegnał się z posadą, a na jego miejsce przyszedł Argentyńczyk Jorge Valdano, ten sam, który jako trener Tenerife dwukrotnie pozbawił Los Blancos mistrzostwa. W tym samym okresie piłkarzami Realu Madryt zostali między innymi Fernando Redondo, Michael Laudrup (sprowadzony z FC Barcelona) i Santiago Cañizares. Z Valdanem na ławce klub z Estadio Bernabéu odzyskał tytuł mistrzowski[115], pokonując po drodze broniącą tytułu Barçę 5:0 (klasyczny hat trick Ivána Zamorano, po jednym Luisa Enrique i Joségo Emilia Amaviski)[116].

W międzyczasie, 19 lutego 1995, Ramón Mendoza został ponownie wybrany na stanowisko prezesa. Miesiąc później, 28 marca, w Madrycie doszło do spotkania prezesów Realu Madryt (Ramón Mendoza), Benfiki (Manuel Dalmaciu) oraz przedstawicieli Juventusu (Roberto Bettega) i Milanu (Adriano Galliani), na którym zadecydowano o powołaniu do życia Związku Europejskich Klubów Mistrzowskich, zalążka późniejszej G-14.

Kiedy na jaw wyszły wielkie długi Realu Madryt, Ramón Mendoza podał się do dymisji. 20 listopada 1995 przestał pełnić funkcję prezesa, a jego miejsce na mocy artykułu 49. ówczesnego statutu klubu zajął członek zarządu, Lorenzo Sanz. 52-letni wówczas nowy włodarz Los Blancos w styczniu następnego roku rozwiązał umowę z Valdano, a po zakończeniu sezonu zatrudnił na stanowisku pierwszego trenera Włocha Fabia Capella, sprowadzając też nowych piłkarzy: Clarence’a Seedorfa, Davora Šukera, Predraga Mijatovicia i Roberto Carlosa.

Prezesura Lorenzo Sanza

edytuj
 
Skład Realu Madryt na mecz finałowy Ligi Mistrzów 1998

W sezonie 1996/1997 Real Madryt prowadzony przez Capella zdobył w 42 meczach 92 punkty i o dwa punkty wyprzedził Barcelonę[117], która jednak strzeliła 17 goli więcej (aż 102 wobec 85 ekipy z Madrytu)[117]. W trakcie tego sezonu Real Madryt rozegrał swój dwutysięczny mecz ligowy, zarazem tysięczny w roli gospodarza, w którym pokonał CF Extremadura 5:0[118]. Mimo sukcesu Capello stracił pracę i już z Juppem Heynckesem na ławce w meczu o Superpuchar Hiszpanii Los Blancos pokonali Blaugranę (porażka 1:2 na Camp Nou, wygrana 4:1 u siebie)[119].

12 stycznia 1998 Real Madrid Club de Fútbol, sześciokrotny triumfator Pucharu Mistrzów, uznany został przez FIFA za najlepszy klub piłki nożnej XX wieku. Dwa miesiące później w ćwierćfinale edycji 1997/1998 tych rozgrywek Los Blancos pokonali Bayer 04 Leverkusen (1:1 i 3:0)[120], następnie Borussię Dortmund[120], a wreszcie 20 maja w rozgrywanym na Amsterdam ArenA meczu finałowym pokonał Juventus F.C. Marcella Lippiego 1:0 po golu Mijatovicia w 67. minucie[120]. Real Madryt odzyskał najcenniejsze europejskie trofeum klubowej piłki nożnej po dokładnie 32 latach i 9 dniach[121].

Podobnie jak Capello, również Heynckes stracił pracę mimo wzbogacenia klubowej galerii trofeów. Przyczyną zwolnienia niemieckiego szkoleniowca była bardzo słaba postawa w lidze: zaledwie 4. miejsce[122], jedenaście punktów za Barceloną. Nadszedł czas Guusa Hiddinka, który dopiero co zajął również 4. miejsce – z reprezentacją Holandii na Mundialu 1998[123]. Holender co prawda zdobył ze swoim nowym klubem Puchar Interkontynentalny, pokonując w Tokio 2:1 Club de Regatas Vasco da Gama[124], ale wytrwał na stanowisku tylko do lutego 1999, kiedy po dwóch z rzędu porażkach (0:3 z FC Barcelona, 0:1 z Athletikiem[125]) został zastąpiony przez Johna Toshacka. Walijczyk pomógł Realowi Madryt wspiąć się z szóstego na drugie miejsce w tabeli, ale nie dał rady wywalczyć tytułu mistrzowskiego (między 23. a 38., ostatnią, kolejką strata Los Blancos do Azulgrany powiększyła się z siedmiu do jedenastu punktów)[126], zaś w 1/4 finału Ligi Mistrzów przegrał z Dynamem Kijów[127].

Następny sezon podopieczni Toshacka zaczęli źle i po jedenastu kolejkach Toshack musiał odejść z klubu. Na tymczasowego następcę powołany został Vicente del Bosque. Prowadzona przezeń drużyna początkowo grała jeszcze gorzej niż w czasach Toshacka, spadając po 14. kolejce i porażce 1:5 u siebie z Realem Saragossa[128] na 17. miejsce, ale potem zaczęła się wspinać w tabeli i po 22. kolejce była już na 5. miejscu. Trener zwany „Sfinksem” ostatecznie nie zdołał wprowadzić Realu Madryt do pierwszej czwórki drużyn mających prawo gry w Lidze Mistrzów[129], ale za to udało mu się osiągnąć zwycięstwo w samej Champions League – pod jego kierunkiem Los Blancos wyeliminowali Manchester United[130] i Bayern Monachium[130], by w finale na Stade de France zmierzyć się z Valencią; był to pierwszy w historii finał tych rozrywek, w którym zagrały dwa kluby z jednego kraju. Real Madryt wygrał mecz 3:0 po golach Fernanda Morientesa, Steve’a McManamana i Raúla, najlepszego strzelca tej edycji Ligi Mistrzów[130]. Wygrana na Stade de France pozwoliła Realowi Madryt zagrać w Lidze Mistrzów 2000/2001, gdyż zaledwie piąta pozycja w lidze hiszpańskiej kwalifikowałaby go tylko do Pucharu UEFA; w tej sytuacji Los Blancos trafili do Champions League, a do Pucharu UEFA przesunięto czwarty w tabeli Real Saragossa.

Florentino Pérez i „Galaktyczni”

edytuj
 
Luís Figo – pierwszy „Galaktyczny”
 
Zinédine Zidane
 
David Beckham
 
Jedna z gwiazd w tamtym czasie – Guti

Krótko po finale Ligi Mistrzów odbyły się kolejne wybory na stanowisko prezesa. Ubiegający się o reelekcję Lorenzo Sanz obiecał socios, iż w razie zwycięstwa sprowadzi do klubu napastnika Diega Tristána, ale jego główny rywal, Florentino Pérez, który już raz przegrał wybory z Ramónem Mendozą, przebił tę ofertę, deklarując, że jeśli to jego kibice powołają do roli prezesa, na Estadio Santiago Bernabéu zagra gwiazdor FC Barcelona, Luís Figo. Ta obietnica pozwoliła mu w wyborach 16 czerwca pokonać Sanza. Pérez szybko zapłacił Barcelonie kwotę 56 milionów dolarów[131] odstępnego, którą Portugalczyk miał zapisaną w kontrakcie z katalońskim klubem i ściągnął Figo do Madrytu, ustalając tym samym nowy rekord świata w dziedzinie sumy transferu.

5 listopada 2000 Alfredo Di Stéfano został mianowany dożywotnim honorowym prezesem klubu, a 11 grudnia podczas odbywającej się w Rzymie gali FIFA Real Madryt otrzymuje oficjalny tytuł Najlepszego Klubu XX wieku. Przełom lat 2000/2001 był zresztą bardzo przyjemny dla kibiców Los Merengues, gdyż 14 stycznia Figo otrzymał przyznawaną przez France Football Złotą Piłkę, natomiast 5 lutego zarząd klubu, rozpoczynając obchody jego setnych urodzin, podjął decyzję o zaproponowaniu królowi Janowi Karolowi I tytułu drugiego honorowego prezesa Realu Madryt; monarcha ofertę przyjął.

Przy dużym wkładzie najdroższego piłkarza świata (34 mecze, 2955 minut na boisku i 9 goli) Real Madryt zdobywa mistrzostwo Hiszpanii za sezon 2000/2001[132], ostatecznie zapewniając sobie końcowy triumf 26 maja, zwycięstwem 5:0 nad Deportivo Alavés[133]. Nie udało się jednak obronić pucharu Ligi Mistrzów – w fazach grupowych edycji 2000/2001 Los Blancos dwukrotnie zajęli pierwsze miejsce, następnie w ćwierćfinale bez większych problemów wyeliminowali Galatasaray SK, ale już w półfinale nie sprostali Bayernowi, z którym przegrali 0:1 u siebie i 1:2 na wyjeździe[134].

9 lipca 2001 Florentino Pérez zaprezentował nowy nabytek z Juventusu, rozgrywającego reprezentacji Francji, Zinédine’a Zidane’a, który stał się zarazem nowym najdroższym piłkarzem świata – Real Madryt zapłacił zań Juventusowi 64,5 miliona dolarów[135]. Od nazwiska tego piłkarza oraz wychowanka Madrytu, Francisco Pavóna, wzięła nieformalną nazwę strategia transferowa Péreza, Zidanes y Pavones (hiszp. „Zidane’owie i Pavónowie”) polegająca na sprowadzaniu tylko graczy słynnych i prezentujących wielkie umiejętności (właśnie „Galaktycznych”) i uzupełnianiu składu zdolnymi wychowankami, takimi jak Pavón. Początkowo taktyka ta przynosiła rezultaty – już z Francuzem w składzie drużyna Vicente del Bosque zdobyła Superpuchar Hiszpanii[136]. Ostatecznie w sezonie 2001/2002 drużyna zajęła co prawda dopiero trzecie miejsce w lidze[137], ale doszła zarówno do finału Copa del Rey, jak i Ligi Mistrzów.

Finał Pucharu Hiszpanii rozegrano w Madrycie 6 marca 2002 – dokładnie w setne urodziny Los Merengues. Triumf w tym meczu miał być uświetnieniem obchodów rocznicowych, ale Real Madryt przegrał z Deportivo La Coruña 1:2[138]. Pozostała więc walka o Ligę Mistrzów – w finale tych rozgrywek przeciwnikiem był Bayer 04 Leverkusen. Na Hampden Park w Glasgow, dokładnie tam, gdzie Real Madryt czterdzieści lat wcześniej wygrał Puchar Mistrzów w meczu z Eintrachtem, Los Blancos w 8. minucie dzięki bramce Raúla objęli prowadzenie, które stracili sześć minut później po strzale Lúcio. Pod koniec pierwszej połowy strzał z woleja Zinédine’a Zidane’a znów przechylił szalę zwycięstwa na rzecz Madrytu. Mimo trwającego pod koniec meczu oblężenia bramki Ikera Casillasa (który w 68. minucie zmienił kontuzjowanego Césara) Niemcy nie zdołali już wyrównać i dziewiąty Puchar Mistrzów trafił do Madrytu[139]. W sierpniu tego samego roku Real Madryt zdobył pierwszy Superpuchar Europy, pokonując Feyenoord 3:1[140].

Następnego dnia kontrakt z Realem Madryt podpisał król strzelców Mundialu 2002, dotychczas zawodnik Interu Mediolan, Brazylijczyk Ronaldo Luís Nazário de Lima – sumę odstępnego oceniono na 44,5 miliona dolarów[141]. 3 grudnia 2002, z trójką Los Galácticos w składzie, Real Madryt wygrał ostatnie trofeum, jakie było do wygrania w tym roku – Puchar Kontynentalny, który zdobyli, pokonując w Jokohamie paragwajski Club Club Olimpia po golach Ronaldo i Gutiego[142]. A 18 grudnia, na oficjalne zakończenie obchodów stulecia, klub rozegrał mecz z drużyną Reszty Świata; rozegrane w ulewnym deszczu spotkanie zakończyło się remisem 3:3[143].

Wyjściowe ustawienie w meczu ostatniej kolejki sezonu 2002/2003

22 czerwca 2003, pokonując w ostatniej kolejce Athletic Bilbao 3:1 po dwóch golach Ronaldo i jednym Roberto Carlosa[144], zdobył 29. tytuł mistrza Hiszpanii, wyprzedzając o dwa punkty Real Sociedad[145]. Dla Athleticu zaś porażka oznaczała utratę prawa startu w Pucharze UEFA na rzecz FC Barcelona. Ronaldo zdobył 23 gole w 32 meczach, zdobywając tym samym tytuł króla strzelców La Liga[146].

Mimo sukcesu ligowego Vicente del Bosque, podobnie jak kilka lat wcześniej Fabio Capello, stracił pracę[147], a wraz z nim kapitan drużyny, Fernando Hierro[148]. Nowym szkoleniowcem Realu Madryt został Portugalczyk Carlos Queiroz, dotychczasowy asystent Aleksa Fergusona w Manchesterze United[149]. Wkrótce, 2 lipca, z tego samego klubu przybywa do Madrytu angielski prawy pomocnik David Beckham, za którego Florentino Pérez zapłacił Czerwonym Diabłom 41 milionów dolarów[150]. Łącznie na „Galaktycznych” Real Madryt wydał więc równowartość 205,5 miliona dolarów.

27 sierpnia 2003 Real Madryt zdobył ostatnie trofeum przed blisko czteroletnią przerwą – Superpuchar Hiszpanii. Po przegranej 1:2 w wyjazdowym meczu z RCD Mallorca, w rewanżu Los Blancos wygrali 3:0 dzięki golom Raúla, Ronaldo i debiutującego przed własną publicznością Beckhama[151]. Był to obiecujący początek sezonu, a dalszy jego przebieg potwierdzał optymistyczne prognozy: po 19. kolejce ligowej Real Madryt zajmował drugie miejsce w tabeli, tracąc tylko punkt do Valencii, zaś w grupie F pierwszej rundy Ligi Mistrzów zajął bez problemu pierwsze miejsce, nie przegrywając żadnego z sześciu meczów[152]. Jeszcze w 1/8 finału (28 lutego i 9 marca) Los Blancos poradzili sobie z Bayernem[153], ale już w ćwierćfinałowym dwumeczu, po porażce w finale Copa del Rey z Saragossą[154], nie sprostali późniejszemu finaliście, AS Monaco – mimo że w pierwszym meczu wygrali 4:2 (jeden gol wypożyczonego z Madrytu do Monaco Morientesa)[155], porażka 1:3 w rewanżu dała awans Monaco na mocy reguły bramki wyjazdowej[156]. W tamtym momencie Real Madryt zajmował jeszcze pierwsze miejsce w lidze (było to po 31. kolejce), ale w ostatnich siedmiu meczach zdobył tylko trzy punkty (jedno zwycięstwo przy sześciu porażkach) i spadł na czwartą lokatę w tabeli[157].

Ostatnia, 1:4 z Realem Sociedad na własnym boisku, miała miejsce 23 maja[158]. Jeszcze tego samego dnia został rozwiązany kontrakt Carlosa Queiroza[159], który niedługo potem wrócił do Manchesteru na posadę asystenta Fergusona, a nowym szkoleniowcem został kolejny były piłkarz Los BlancosJosé Antonio Camacho. W tym samym czasie jako nowego zawodnika zaprezentowano obrońcę Waltera Samuela, pierwszego gracza defensywnego sprowadzonego za kadencji Florentino Péreza, który 11 lipca 2004, zdobywając 94,25% oddanych głosów, uzyskał reelekcję na stanowisko prezesa Realu Madryt, a niedługo później ściągnął do Madrytu ostatniego zawodnika mogącego uchodzić za „Galaktycznego” – zdobywcę Złotej Piłki, Michaela Owena. Po tygodniu do Los Blancos trafił jeszcze jeden Anglik, Jonathan Woodgate, który jednak więcej czasu spędzonego jako piłkarz Realu Madryt poświęcił na leczenie kontuzji niż granie.

Camacho przepracował w Madrycie tylko kilka miesięcy, w czasie których między innymi wyeliminował Wisłę Kraków w III rundzie eliminacyjnej Ligi Mistrzów (2:0 i 3:1)[160], i już jesienią odszedł, ustępując miejsca asystentowi, również niegdyś zawodnikowi Realu Madryt, Mariano Garcíi Remónowi. Także ten były bramkarz nie zagrzał długo miejsca na ławce Los Merengues, gdyż już w grudniu Pérez zatrudnił Brazylijczyka Vanderleia Luxemburgo, czwartego szkoleniowca na przestrzeni półtora roku. Luxemburgo rozpoczął pracę od zwycięskiego dokończenia przerwanego wcześniej, jeszcze za kadencji Garcíi Remóna, meczu ligowego z Realem Sociedad – 12 grudnia 2004 spotkanie przerwano przy stanie 1:1 w 87. minucie z powodu fałszywego alarmu bombowego[161], a w dokończeniu, 5 stycznia 2005 gola dla Los Blancos strzelił Zidane[162].

W tamtym sezonie Luxemburgo zajął ostatecznie drugie miejsce z czterema punktami straty do Barcelony[163]. W letnim oknie transferowym drużynę znacząco wzmocniono – przybyli zawodnicy młodzi i utalentowani, jak Sergio Ramos, Robinho i Carlos Diogo, ale też mający już doświadczenie w lidze hiszpańskiej Pablo García i Júlio Baptista. Mimo takich transferów Real Madryt ponownie spisywał się poniżej oczekiwań i również Luxemburgo został zwolniony z pracy – gdy odchodził, Real Madryt zajmował 4. miejsce w lidze, tracąc sześć punktów do współliderujących Barçy i Osasuny. Następca Luxemburgo, dotychczasowy trener Realu Madryt Castilla, Juan Ramón López Caro, ostatecznie zdołał awansować na drugie miejsce w tabeli[164], ale strata do Barcelony powiększyła się do 12 punktów. W Lidze Mistrzów Real Madryt odpadł w 1/8 finału po dwumeczu z Arsenalem[165], natomiast w Copa del Rey dotarł do półfinału, gdzie w pierwszym meczu przegrał z Saragossą aż 1:6[166], ale w rewanżu wygrał 4:0, prowadząc 3:0 już po dziesięciu minutach (gole czterech Brazylijczyków: Cicinho, Robinho, Ronaldo i Roberto Carlos)[167], wobec czego do awansu zabrakło tylko jednego gola.


Zmiana na stanowisku szkoleniowca nastąpiła jeszcze w grudniu 2005, natomiast 27 lutego 2006 do dymisji po pięciu i pół roku pełnienia funkcji podał się prezes Floretnino Pérez. Początkowo jego miejsce zajął Fernando Martín Álvarez, członek zarządu (podobnie jak wcześniej Lorenzo Sanz), ale i on niedługo potem, 26 kwietnia, ustąpił, zarządzając zarazem rozpisanie oficjalnych wyborów. Tymczasowym prezesem został Luís Gómez-Montejano Arroyo. Jeszcze za jego urzędowania dokonano oficjalnej inauguracji Estadio Alfredo Di Stéfano wchodzącego w skład Ciudad Deportiva de Valdebebas. W pierwszym meczu na jego murawie Real Madryt pokonał Stade de Reims 6:1[168].

Ramón Calderón

edytuj
 
Jerzy Dudek – pierwszy Polak reprezentujący barwy Realu Madryt
 
Arjen Robben w barwach Królewskich

2 lipca 2006 socios wybrali na stanowisko prezesa Ramóna Calderóna, ubiegającego się o głosy wraz z Predragiem Mijatoviciem, mającym zająć stanowisko dyrektora sportowego. Trzy dni po uzyskaniu nominacji Calderón zatrudnił na stanowisku trenera Włocha Fabia Capella oraz rozpoczął gruntowną przebudowę składu, sprowadzając kapitana drużyny Mistrzów Świata 2006 Fabia Cannavara i defensywnego pomocnika reprezentacji Brazylii Emersona ze zdegradowanego do Serie B Juventusu, Ruuda van Nistelrooya z Manchesteru United i Mahamadou Diarrę z Olympique’u Lyon. Następnymi zakupami nowego prezesa stali się: José Antonio Reyes (Arsenal FC), Gonzalo Higuaín (CA River Plate)), Marcelo (Fluminense FC) i Fernando Gago (CA Boca Juniors).

Drużyna Capello długo nie mogła się przebić powyżej trzeciego miejsca w tabeli, a w Champions League ponownie odpadła, tym razem po dwumeczu z Bayernem Monachium, w 1/8 finału[169]. Ostatecznie dopiero po 34. kolejce, w której Real Madryt pokonał RCD Espanyol 4:3 (gol Higuaína w 88. minucie)[170], a Barcelona zremisowała u siebie z Realem Betis[171], Los Blancos zostali liderem Primera División[172]. Madryt utrzymał pozycję do końca mimo remisu z Saragossą w przedostatnim meczu[173] i zwycięstwem nad Mallorcą[174] zapewnił sobie zdobycie 30. tytułu piłkarskiego mistrza kraju[175].

Mimo tego sukcesu Capello, podobnie jak 10 lat wcześniej i jak Vicente del Bosque przed czterema laty, musiał opuścić klub; jego następcą został szkoleniowiec Getafe CFNiemiec Bernd Schuster, były zawodnik Los Blancos. Rozpoczęto też wzmacnianie składu – z wypożyczenia powrócił Roberto Soldado, a oprócz zakontraktowanego wcześniej Christopha Metzeldera do klubu trafili Pepe, Javier Saviola, Jerzy Dudek, Royston Drenthe, Wesley Sneijder, Arjen Robben i Gabriel Heinze. Do pierwszego składu przesunięto także kilku zawodników Castilli.

Sezon 2007/2008 Los Blancos rozpoczęli od dwumeczu z Sevillą o Superpuchar Hiszpanii. W pierwszym spotkaniu, na Estadio Ramón Sánchez Pizjuán, gospodarze wygrali 1:0, a w rewanżu w Madrycie 5:3 (bramki dla Madrytu: Drenthe, Cannavaro, Sergio Ramos)[176]. Bez sukcesów zakończyła się także ich walka o Ligę Mistrzów i Puchar Króla, za to 4 maja 2008 pokonali na wyjeździe Osasunę Pampeluna 2:1[177] i na trzy kolejki przed końcem sezonu ligowego zapewnili sobie zdobycie 31. tytuł mistrza Hiszpanii[178].

Tuż po zakończeniu sezonu Real Madryt zapewnił sobie zakup argentyńskiego stopera Ezequiela Garaya za ok. 10 mln euro; na mocy umowy z Racingiem piłkarz pozostał w dotychczasowym klubie jeszcze przez następny rok na zasadzie wypożyczenia[179]. Później dokupiono dwóch wychowanków Castilli: Rubéna de la Reda z Getafe CF i Javiego Garcíę z Osasuny Pampeluna oraz holenderskiego pomocnika Rafaela van der Vaarta z Hamburgera SV za łączną kwotę 23,7 mln euro[180]. Ze składu ubyli: Júlio Baptista, Javier Balboa, Roberto Soldado oraz Robinho.

Sezon 2008/2009 Królewscy zaczęli od zdobycia Superpucharu Hiszpanii. W pierwszym meczu konfrontacji z Valencią na Estadio Mestalla ekipa Los Ches wygrała 3:2. W rewanżu na Estadio Santiago Bernabéu Real w dramatycznych okolicznościach (czerwone kartki dla Rafaela van der Vaarta i Ruuda van Nistelrooya) wygrał 4:2 i zdobył jedyne trofeum w tamtym sezonie[181]. Duża liczba kontuzji[182], piąte miejsce w tabeli ligowej[183], oraz wypowiedź Schustera po porażce z Sevillą 3:4[184] sprawiły, iż 9 grudnia niemiecki trener został zwolniony. Tego samego dnia nowym szkoleniowcem zespołu został ogłoszony Juande Ramos[185]. Podpisał półroczny kontrakt z możliwością przedłużenia. W zimowym oknie transferowym zakupieni zostali Klaas-Jan Huntelaar z Ajaxu Amsterdam za 27 mln euro oraz Lassana Diarra z Portsmouth F.C. za 20 mln euro.

Na początku 2009 hiszpańska prasa odkryła, iż Ramón Calderón poprzez podstawionych delegatów zmanipulował wynikami Walnego Zgromadzenia socios, które odbyło się w grudniu 2008[186][187]. 16 stycznia 2009 złożył dymisję. Jego następcą został Vicente Boluda, dotychczasowy wiceprezes. Równocześnie ogłoszono, iż nowe wybory odbędą po zakończeniu sezonu 2008/2009[188]. Później termin ten ustalono na 14 czerwca 2009[189]. Po objęciu stanowiska przez Ramosa Real Madryt był niepokonany w lidze przez 18 meczów z rzędu[190]. Passa ta została przerwana porażką 2:6 z FC Barceloną na Santiago Bernabéu[191]. Drużyna przegrała pozostałe mecze sezonu[192] i ostatecznie zakończyła rozgrywki ligowe na drugim miejscu, ze stratą dziewięciu punktów do zwycięskiej Barcelony[193]. W rozgrywkach Ligi Mistrzów Real Madryt po raz piąty z rzędu odpadł w 1/8 finału[194]. Tym razem lepszy był Liverpool FC[195]

Powrót Florentino Péreza

edytuj
 
Kaká – Pierwszy zawodnik sprowadzony po powrocie Florentino Péreza

Po odejściu Ramóna Calderóna, w wyborach na prezesa klubu jedynym kandydatem był Florentino Pérez, który po 3,5-letniej przerwie ponownie objął to stanowisko. Tego samego dnia – 1 czerwca 2009 – podjął on pierwszą decyzję, zatrudniając na stanowisku głównego trenera Chilijczyka Manuela Pellegriniego[196]. 8 czerwca do drużyny – za kwotę ok. 65 mln euro – dołączył brazylijski pomocnik Kaká, stając się drugim po Zinedinie Zidanie najdroższym piłkarzem w historii madryckiego klubu[197]. Trzy dni później Manchester United zaakceptował ofertę Realu Madryt za Cristiano Ronaldo opiewającą na kwotę 80 mln funtów (ok. 93 mln euro), w wyniku czego Portugalczyk stał się najdroższym piłkarzem świata[198]. Pod koniec miesiąca zarząd z Pérezem na czele dokonał kolejnych dwóch ruchów transferowych. Najpierw za kwotę około 15 mln euro zawodnikiem Królewskich został Raúl Albiol[199], a 26 czerwca zespół na rzecz portugalskiego klubu SL Benfica opuścił Javier Saviola[200]. Tego samego dnia odbyła się również oficjalna prezentacja w białych barwach „Galaktycznych” Cristiano Ronaldo[201]. Nie był to jednak koniec ruchów Realu po powrotnym objęciu stanowiska prezesa klubu przez Florentino Péreza. Pierwszego dnia lipca Real nabył kartę zawodniczą Karima Benzemy[202], a w ciągu kolejnych tygodni do Madrytu trafili także Álvaro Arbeloa oraz Xabi Alonso z Liverpoolu, Álvaro Negredo z Almeríi i Esteban Granero z Getafe CF.

Mimo tak licznych wzmocnień, Real Madryt podobnie jak przez poprzednie pięć lat zakończył rozgrywki Ligi Mistrzów na 1/8 finału, przegrywając niespodziewanie z Olympique Lyon (0-1 na wyjeździe i 1-1 u siebie), a w lidze ustąpił, tak jak przed rokiem, miejsca Barcelonie. 27 października 2009 r. w 1/16 Copa del Rey Real Madryt przegrał z trzecioligowym ówcześnie AD Alcorcón 0:4, a mecz otrzymał nazwę „Alcorconazo”[203]. W rewanżu Los Blancos wygrali 1:0, co dało awans drużynie z trzeciej ligi. Po sezonie z funkcji trenera pierwszej drużyny zwolniono Manuela Pellegriniego, a na jego stanowisku zatrudniono José Mourinho.

Era José Mourinho (2010-2013)

edytuj
 
Pod wodzą José Mourinho, Real trzykrotnie dotarł do 1/2 finału LM

Pierwszym nowym zawodnikiem Realu pozyskanym przed sezonem 2010/2011 został Ángel Di María z Benfiki za kwotę około 25 mln euro. Następnie na Santiago Bernabeu trafili Pedro León z Getafe CF, Sergio Canales z Racingu Santander, Sami Khedira z VfB Stuttgart, Ricardo Carvalho z Chelsea F.C. i Mesut Özil z Werderu Brema. Kolejne wzmocnienia spowodowały, że zabrakło w klubie miejsca dla madryckich legend: Raúla, który odszedł do FC Schalke 04, i Gutiego do Beşiktaşu. Zespół opuścił także Rafael van der Vaart.

Sezon 2010/2011
edytuj

W pierwszym sezonie pod wodzą José Mourinho drużyna „Królewskich” przegrała w meczu ligowym z Barçą na Camp Nou 0:5[204], a ostatecznie zajęła drugie miejsce w lidze, tracąc na koniec sezonu do mistrzowskiej Barcelony cztery punkty. Po sześciu kolejnych latach porażek w 1/8 finału Ligi Mistrzów klub z Madrytu awansował do półfinału (w którym przegrał z FC Barceloną: 0:2 w pierwszym meczu i 1:1 w rewanżu[205][206]), a następnie po golu Cristiano Ronaldo w dogrywce meczu z Barceloną wygrał Copa del Rey. Na zakończeniu rozgrywek z funkcji dyrektora zespołu został zwolniony Jorge Valdano, a Mourinho pozostał trenerem na kolejny rok.

Sezon 2011/2012
edytuj

Przed sezonem dokonano kilka transferów. Sprowadzono Raphaëla Varane’a z RC Lens, Fábio Coentrão z SL Benfiki, Şahina z Borussii oraz José Callejóna z RCD Espanyol.

Podczas rozgrywek La Ligi 2011/12 Real Madryt zanotował rekordową liczbę 100 pkt, zdobywając tym samym tytuł mistrzów Hiszpanii i wyprzedzając odwiecznego rywala FC Barceloną o dziewięć punktów. Podopieczni José Mourinho ponadto ustanowili rekord w liczbie zdobytych bramek w meczach ligowych. Zespół zdobył 121 bramek. W Lidze Mistrzów powtórzono wynik sprzed roku – Real Madryt odpadł w półfinale przegrywając po karnych z Bayernem Monachium 1:3 (3-3 w dwumeczu). W tym sezonie piłkarzom Los Blancos nie udało się obronić Pucharu Króla. Królewscy odpadli w ćwierćfinale z FC Barceloną.

Sezon 2012/2013
edytuj

Przed trzecim dla „The Special One” na stanowisku trenerskim w Realu Madryt do zespołu sprowadzono za około 30 mln euro Lukę Modricia. Z Chorwatem w składzie, „Galaktyczni” zajęli drugie miejsce swojej grupie Ligi Mistrzów, za Borussią Dortmund, a następnie w 1/8 finału pokonali Manchester United. Po pierwszym ćwierćfinałowym meczu szansę na awans Realu do 1/2 znacznie wzrosły, gdyż pokonali oni Galatasaray SK 3:0. W meczu u siebie turecki klub zwyciężył 3:2, jednak to drużyna Realu awansował do półfinału, dzięki lepszemu bilansowi bramek. Tam ich przeciwnikiem był grupowy rywal – Borussia Dortmund. W pierwszym spotkaniu w Dortmundzie, Real uległ Borussii 4:1, przez co ich szanse na awans znacznie zmalały[207]. Jednakże klub oraz kibice wierzyli w kolejną w historii klubu Remontadę[208]. Już na początku meczu Real stworzył sobie kilka dogodnych sytuacji, jednakże nie potrafił ich wykorzystać[209]. W końcówce meczu udało im się strzelić dwa gole, jednakże do awansu i kolejnej historycznej remontady zabrakło jednego trafienia[210]. Tym samym Real po raz trzeci z rzędu zakończył swoją przygodę z Ligą Mistrzów na 1/2 finału[209]. 20 maja 2013 r. Florentino Pérez potwierdził odejście Mourinho z klubu[211].

Przybycie Carlo Ancelottiego (2013-2015)

edytuj
Sezon 2013/2014
edytuj

Po sezonie 2012/2013 w roli trenera „Królewskich” w miejsce José Mourinho zatrudniono Włocha Carlo Ancelottiego, który z PSG zdobył mistrzostwo Francji. Jego asystentem został były zawodnik Realu, Zinédine Zidane. Pierwszym transferem Włocha był sprowadzony z Bayeru 04 Leverkusen wychowanek Realu Madryt, Dani Carvajal. Później do klubu trafili Isco, Casemiro i Asier Illarramendi. Do SSC Napoli sprzedano aż trzech zawodników: Joségo Maríę Callejóna, Raúla Albiola i Gonzala Higuaína. 1 września za sumę 91 milionów euro kontrakt z klubem podpisał Walijczyk Gareth Bale. Przed zamknięciem okienka transferowego do Arsenalu przeszedł Mesut Özil. Kwota transferu wyniosła 50 milionów euro.

W fazie grupowej Ligi Mistrzów, Królewscy mierzyć musieli się z włoskim Juventusem, tureckim Galatasaray SK i duńskim FC Kopenhaga. Królewscy zajęli pierwsze miejsce w grupie, a w 1/8 finału mierzyli się z FC Schalke 04, w dwumeczu pokonując Niemców 9:2. Rywalem w ćwierćfinale była Borussia Dortmund; wynik dwumeczu 3:2 dla madryckiego klubu. 29 kwietnia 2014 w półfinale Real po uprzednim zwycięstwie 1:0 rozbił Bayern Monachium na wyjeździe 4:0 i awansował do finału Ligi Mistrzów. 24 maja 2014 Real wygrał w finale z Atlético Madryt 4:1; pierwszego gola po rzucie rożnym w 93. minucie zdobył Sergio Ramos, pozostałe padały w dogrywce strzelali: Gareth Bale, Marcelo i z rzutu karnego Cristiano Ronaldo. Był to 10 triumf Realu Madryt w europejskich pucharach (La Décima). Sezon Primera División Real zakończył na trzecim miejscu, ponadto drużyna Ancelottiego wywalczyła Puchar Króla pokonując w finale 2:1 Barcelonę po bramkach Ángela Di Marii i Garetha Bale’a.

W Primera División Królewscy zakończyli zmagania na trzecim miejscu, trzy punkty za Atlético Madryt i z takim samym dorobkiem punktów z FC Barceloną.

Sezon 2014/2015
edytuj

Przed rozpoczęciem nowego sezonu, Real Madryt wziął udział w amerykańskim International Champions Cup. Królewscy odpadli z turnieju już w fazie grupowej po remisie z Interem Mediolan (1:1, w rzutach karnych wygrali mediolańczycy) i porażkach z Romą (0:1) oraz Manchesterem United (1:3).

W klubie przeprowadzono kilka transferów. Odeszli Álvaro Morata (do Juventusu), Diego López (do Milanu), Ángel Di María (do Manchesteru United) i Xabi Alonso (do Bayernu Monachium), a do FC Porto został wypożyczony Casemiro. Kadrę za to wzmocnili Toni Kroos, Keylor Navas i James Rodríguez. Na roczne wypożyczenie do drużyny Królewskich trafił z Manchesteru United Javier Hernández. Ponieważ Zidane został trenerem rezerw Realu Madryt, nowym asystentem Włocha została inna klubowa legenda, Fernando Hierro.

12 sierpnia 2014 drużyna Realu zdobyła Superpuchar Europy, wygrywając 2:0 z Sevillą. Oba gole zdobył Cristiano Ronaldo. W dwumeczu o Superpuchar Hiszpanii Królewscy rywalizowali z mistrzem kraju, Atlético. Pierwszy mecz na Estadio Santiago Bernabéu zakończył się remisem 1:1, natomiast w rewanżu wygrali Los Rojiblancos (1:0) po bramce Maria Mandžukicia.

Drużyna Ancelottiego pobiła także rekord FC Barcelony i zanotowała 19 zwycięstwo z rzędu. Kolejnym celem zespołu było pobić rekord Coritiby, które wygrało 24 oficjalne mecze z rzędu. Real po 22 meczach przegrał mecz towarzyski z AC Milanem wynikiem 4:2. Porażka ta jednak nie wykluczyła Realu z pobicia rekordu bo nie był to mecz oficjalny. Jednak Real w lidzie przegrał mecz z Valencią wynikiem 2:1 i passa Realu została przerwana. W Lidze Mistrzów Real zakończył fazę grupową z pełną pulą punktów, lecz przegrał w półfinale z Juventusem 3:2 w dwumeczu. Powtórzył tym swój sukces z sezonu 2011/12. Jest tym samym pierwszą drużyną w historii z takim osiągnięciem.

Sezon ligowy Real Madryt zakończył na drugim miejscu, za FC Barcelona, tracąc do niej 2 punkty.

25 maja 2015 Ancelotti został zwolniony z funkcji trenera Realu Madryt[212], a drużynę przejął Hiszpan Rafael Benítez.

Epizod Rafy Beníteza

edytuj
Sezon 2015/2016
edytuj

W okienku transferowym zostali sprzedani Iker Casillas do FC Porto, Asier Illarramendi do Realu Sociedad i Sami Khedira do Juventusu. Kupiono zaś Danila z FC Porto, Mateo Kovačicia z Interu Mediolan oraz Kiko Casillę z Espanyolu Barcelona. Z wypożyczenia wrócili Casemiro i Lucas Vázquez.

Królewscy zaczęli sezon ligowy bezbramkowym remisem ze Sportingiem Gijón. Po niezbyt obiecującym początku Real zanotował 4 zwycięstwa z rzędu. W Lidze Mistrzów zespół z Madrytu mierzył się w grupie A z PSG, Szachtarem Donieck i Malmö FF. Los Blancos wygrali wszystkie spotkania w grupie oprócz meczu wyjazdowego z PSG, zremisowanym 0-0. Po serii zwycięstw na krajowym podwórku Real dwukrotnie stracił punkty po remisie 0-0 z Málagą i w derbach z Atlético (1-1). Po następnych trzech wygranych z rzędu Królewscy awansowali na fotel lidera, jednak dwa kolejne mecze Real przegrał 3-2 z Sevillą i aż 0-4 w klasyku z FC Barceloną na Estadio Santiago Bernabéu. Benítez prowadził drużynę Realu jeszcze przez 6 kolejek aż po remisie 2-2 z Valencią ogłoszono, że 5 stycznia 2016 Rafael Benítez został zwolniony z funkcji trenera Realu Madryt[213]. Przyczyniły się do tego słabe wyniki w Primera División (3. miejsce ze stratą 5 punktów do FC Barcelony i 4 do Atlético Madryt) i w Pucharze Króla, gdzie Real odpadł przez walkower[214].

Era Zinédine’a Zidane’a (2016–2018)

edytuj
 
Zinédine Zidane jako trener Realu Madryt

Po zwolnieniu Rafaela Beníteza ekipę Los Blancos przejął Zinédine Zidane. W pierwszym spotkaniu pod wodzą legendy Realu Królewscy pokonali Deportivo La Coruña 5-0. Drugi mecz także przyniósł wysokie zwycięstwo; Real pokonał Sporting Gijón 5-1. Strata punktów nastąpiła w trzecim meczu pod wodzą nowego trenera kiedy to padł remis z Realem Betis. W trzech kolejnych meczach Królewscy każdy wygrali. W 1/8 finału Ligi Mistrzów zwyciężyli w dwumeczu z AS Roma (zwycięstwo 0-2 na wyjeździe i 2-0 u siebie). Lekki kryzys dopadł zespół Zidane’a pod koniec lutego, Los Blancos bowiem zremisowali 1-1 z Málagą CF i przegrali w derbach z Atlético Madryt 0-1 na Estadio Santiago Bernabéu. Jak się potem okazało była to ostatnia strata punktów w sezonie.

W ćwierćfinale Champions League Real pokonał VfL Wolfsburg 3-2 w dwumeczu; mimo porażki 2-0 w starciu wyjazdowym Królewskim udało się odrobić straty w Madrycie, gdzie pokonali niemiecki klub 3-0 po hattricku Cristiano Ronaldo. W półfinale Real okazał się lepszy także od Manchesteru City; zawodnicy Realu zremisowali bezbramkowo w Anglii i wygrali 1-0 u siebie. Po ligowej porażce z Atlético Real tracił do liderującej Barcelony aż 12 punktów, a do drugiego zespołu Simeone – cztery. Od 27 do końca rozgrywek Królewscy zanotowali komplet punktów, pokonując między innymi Barcelonę na Camp Nou 1-2 po golach Karima Benzemy i Cristiano Ronaldo. Przewaga Blaugrany robiła się coraz mniejsza, lecz nie wystarczyło to na zwycięstwo w lidze, Real zdołał wyprzedzić jedynie lokalnego rywala i skończył na drugim miejscu ze stratą punktu do zwycięskiej Barcelony.

28 maja Real zwyciężył w finale Ligi Mistrzów pokonując tak jak 2 lata wcześniej Atlético Madryt. W regulaminowym czasie gry padł remis 1-1 po bramkach Sergio Ramosa dla Realu (strzelonej ze spalonego[215]) i Yannicka Carrasco dla Atlético. Dogrywka również nie przyniosła rozstrzygnięcia. W serii rzutów karnych okazał się lepszy Real, pokonując Rojiblancos 5-3. Jedenastki dla Królewskich wykorzystywali kolejno Lucas Vázquez, Marcelo, Gareth Bale, Sergio Ramos i Cristiano Ronaldo. Ten ostatni został królem strzelców rozgrywek czwarty raz z rzędu, zdobywając w tych rozgrywkach 16 goli w 12 meczach.

Sezon 2016/2017
edytuj

W okienku transferowym klub ściągnął Álvaro Moratę z Juventusu[216]. Z wypożyczenia wrócili Marco Asensio oraz Fábio Coentrão.

9 sierpnia 2016 roku klub z Madrytu zdobył Superpuchar Europy UEFA pokonując klub Sevilla FC 3–2. Bramki dla drużyny Zidane’a zdobyli Marco Asensio, Sergio Ramos i Dani Carvajal.

Królewscy rozpoczęli walkę w La Liga 21 sierpnia meczem z Realem Sociedad wygranym na wyjeździe 0-3. Następnie zespół Zidane’a wygrał 3 kolejne mecze ligowe z rzędu. W Lidze Mistrzów Real grał w grupie F wraz z Borussią Dortmund, Sportingiem Lizboną i Legią Warszawą. Pierwsze spotkanie Los Blancos wygrali z wicemistrzem Portugalii 2-1 po golach Cristiano Ronaldo i Álvara Moraty.

Po 4 zwycięstwach z rzędu w lidze zespół z Madrytu wpadł w lekki kryzys odnotowując 3 remisy kolejne remisy z Villarrealem (1-1), Las Palmas (2-2) i Eibarem (1-1) tym samym spadając na 2 miejsce w tabeli.Po drodze Królewscy zremisowali także w drugim spotkaniu Ligi Mistrzów z Borussią (2-2). Real odzyskał fotel lidera po zwycięskim meczu w 9 kolejce z Athletikiem Bilbao 2-1. 19 listopada Real pokonał na wyjeździe Atlético Madryt 0-3 po hattricku Cristiano Ronaldo. Resztę ligowych meczów do końca roku Los Blancos za każdym razem kończyli zwycięstwem z wyjątkiem remisu z FC Barceloną (1-1) na Camp Nou. W rozgrywkach Champions League Real zajął drugie miejsce w grupie z dorobkiem 12 punktów, Królewskich wyprzedziła jedynie Borussia zdobywając 2 punkty więcej.

18 grudnia zespół Zidane’a sięgnął po Klubowe mistrzostwo świata wygrywając w półfinale 2-0 z Clubem América i finale 4-2 z Kashimą Antlers.

Nowy rok Królewscy zaczęli od 2 wygranych z rzędu (3-0 z Sevillą w pierwszym meczu 1/8 finału Pucharu Króla i 5-0 z Granadą w lidze). 12 stycznia Real remisując z Sevillą w rewanżu w Copa del Rey (3:3) pobił rekord meczów bez porażki nie przegrywając od 40 spotkań (ostatnia porażka 0:2 z VfL Wolfsburg)[217]. Wcześniejszy rekord należał do Barcelony (39 meczów). Jednak Królewskim nie udało się umocnić tego rekordu przegrywając w lidze również z Sevillą 1:2. Los Blancos odpadli z Pucharu Króla w 1/4 finału z Celtą Vigo (porażka 2-1 na wyjeździe i remis u siebie 2-2). Po odpadnięciu z pucharu Hiszpanii Real zanotował 3 zwycięstwa w lidze i wygraną w pierwszym meczu 1/8 finału Ligi Mistrzów z SSC Napoli (3-1). Dobrą passę przerwał mecz z Valencią przegrany 2-1 na Estadio Mestalla. Rewanż z Napoli Królewscy wygrali również 3-1. Po wyeliminowaniu zespołu z Neapolu zawodnicy Zidane’a odnieśli 4 zwycięstwa z rzędu w lidze. Serię zwycięstw Real zakończył w meczu derbowym z Atlético zakończony remisem 1-1.

W ćwierćfinale Ligi Mistrzów Real mierzył się z Bayernem Monachium; pierwszy mecz na wyjeździe Los Blancos wygrali 1-2 natomiast w rewanżu na Estadio Santiago Bernabéu w regulaminowym czasie padł wynik 1-2 dla zespołu z Bawarii, mocniejszy w dogrywce okazał się zespół Zidane’a ostatecznie ogrywając Bayern 4-2. Sędziowanie w dwumeczu wzbudziło wiele kontrowersji, m.in. dlatego, że dwa gole padły ze spalonych[218][219]. 23 kwietnia FC Barcelona pokonała Real na Bernabeu 3-2. Dzięki zwycięstwu Blaugrana przybliżyła się do Królewskich w tabeli jednak tracili 3 punkty. Real awansował do finału Champions League wygrywając w półfinale dwumecz z Atletico (wygrana 3-0 u siebie i porażka 2-1 na wyjeździe).

Od porażki w El Clásico Real wygrał wszystkie mecze ligowe dzięki czemu 21 maja Real zapewnił sobie 33. mistrzostwo Primera División pokonując w ostatniej kolejce Málagę CF 2:0 po bramkach Cristiano Ronaldo i Karima Benzemy. Zespół Zidane’a zdobył w całym sezonie 93 punkty, wyprzedzając o 3 drugą Barcelonę[220].

3 czerwca 2017 Real Madryt jako pierwszy klub piłki nożnej obronił tytuł zwycięzcy UEFA Champions League. Zwyciężając z Juventusem 4:1 w Cardiff na Millennium Stadium (dla Realu 2x Cristiano Ronaldo, Casemiro i Asensio, a dla Juve Mario Mandžukić). Królewscy zdobyli najcenniejsze klubowe trofeum UEFA jako pierwsi po raz 2. z rzędu, a w całej historii po raz 12.

Cristiano Ronaldo został królem strzelców tej edycji Ligi Mistrzów zdobywając 12 goli[221].

Dzięki zdobyciu dubletu Królewscy mogli przystąpić do meczów w Superpucharze Hiszpanii, Superpucharze Europy i Klubowych Mistrzostwa Świata.

Sezon 2017/2018
edytuj

Zespół wzmocnili Theo Hernández z Atlético i Dani Ceballos z Betisu. Sprzedano Mariano Díaza do Olympique Lyon, Danilo do Manchesteru City oraz Moratę, który odszedł do Chelsea F.C. za około 80 mln euro[222]. Z klubu odeszli także Pepe oraz wypożyczeni Fábio Coentrão i James Rodríguez.

Rok 2017 Los Blancos zamknęli z 5 pucharami na koncie. 8 sierpnia 2017 roku zdobyli Superpuchar Europy UEFA pokonując Manchester United, 16 sierpnia domknęli dwumecz z FC Barceloną o Superpuchar Hiszpanii, a 16 grudnia w finale Klubowych Mistrzostw Świata pokonali brazylijski klub Grêmio.

W lidze Real stracił punkty z takimi zespołami jak Real Betis (porażka 0:1), Girona FC (porażka 1:2), Atlético Madryt (0:0), Athletic Bilbao (0:0). Po porażce u siebie z Barceloną 0:3 tracił już 11 punktów do lidera po 16 kolejkach. Ostatecznie zakończył sezon ligowy na 3. miejscu za FC Barceloną i Atlético Madryt.

Z Pucharu Króla „Królewscy” odpadli z CD Leganés w ćwierćfinale.

W Lidze Mistrzów, Real zajął 2. miejsce w grupie za Tottenhamem z bilansem czterech zwycięstw, jednym remisem i jedną porażką. W fazie pucharowej pokonywał kolejno Paris Saint-Germain (5:2 w dwumeczu), Juventus F.C. (4:3 w dwumeczu) i Bayern Monachium (4:3 w dwumeczu), a 26 maja 2018 r. po raz trzeci z rzędu sięgnął po tytuł, pokonując Liverpool 3:1. Królem strzelców w tych rozgrywkach kolejny raz został Cristiano Ronaldo zdobywając 15 goli.

5 dni po wygranej z Liverpoolem Zinédine Zidane ogłosił, że rezygnuje z posady trenera Realu Madryt[223]. Francuz z Realem w 2,5 roku zdobył 3 razy Ligę Mistrzów, dwa Superpuchary Europy, dwa Klubowe Mistrzostwa Świata, ligę hiszpańską oraz superpuchar Hiszpanii.

1 sezon, 3 trenerów

edytuj
Sezon 2018/2019
edytuj

12 czerwca 2018 roku ogłoszono, że po Mistrzostwach Świata nowym trenerem pierwszej drużyny zostanie selekcjoner reprezentacji Hiszpanii Julen Lopetegui[224]. Następnego dnia został on jednak zwolniony z posady szkoleniowca drużyny narodowej[225]. 14 czerwca podpisał kontrakt i został oficjalnie zaprezentowany jako nowy trener Realu[226][227].

Pierwszymi letnimi wzmocnieniami „Królewskich” zostali Andrij Łunin i Álvaro Odriozola. Zakupiono również Rodrygo z Santosu, który dołączyć miał do zespołu w następnym sezonie. Do klubu dołączył także Vinícius Júnior. Na dwuletnie wypożyczenie do Borussii Dortmund udał się Achraf Hakimi. 10 lipca ogłoszono, iż klub opuści Cristiano Ronaldo, portugalski skrzydłowy zasilił szeregi Juventusu FC[228]. Najlepszy strzelec w historii Realu spędził w Hiszpanii 9 lat strzelając 451 goli w 438 meczach.

W International Champions Cup Real mierzył się z Manchesterem United (1–2), Juventusem (3–1) oraz AS Romą (2–1). 8 sierpnia ogłoszono transfer najlepszego bramkarza mundialu w Rosji – Thibaut Courtois. Równocześnie z przyjściem belgijskiego bramkarza na wypożyczenie do Chelsea udał się Mateo Kovačić[229].

15 sierpnia Real przegrał mecz o Superpuchar Europy ulegając Atlético Madryt 2–4. Bramki dla Królewskich zdobyli Karim Benzema i Sergio Ramos. Cztery dni po przegranych derbach Los Blancos zaczęli zmagania w lidze hiszpańskiej. W pierwszym spotkaniu zespół Lopeteguiego wygrał u siebie z Getafe CF 2–0. 29 sierpnia ogłoszono transfer Mariano Díaza, który wrócił do Madrytu po roku spędzonym w Olympique Lyon[230].

Dzień po tym odbyło się losowanie grup Ligi Mistrzów UEFA, „Królewscy” trafili do grupy G wraz z AS Roma, CSKA Moskwa i Viktorią Pilzno. Broniący tytułu Ligi Mistrzów Real w inaugurującym spotkaniu wygrał z Romą 3-0. Następny mecz ligowy z Espanyolem Królewscy wygrali 1-0. W następnych 4 meczach Real nie potrafił zdobyć nawet jednej bramki (porażka 0-3 z Sevillą, remis 0-0 w derbach z Atlético Madryt, porażka w drugim meczu Champions Leauge 0-1 z CSKA, przegrana 0-1 z Deportivo Alavés). W następnym spotkaniu Real zdołał zdobyć gola, lecz i tak przegrał z Levante 1-2. Przełamanie nastąpiło dopiero w meczu z Viktorią Pilzno, w którym Los Blancos wygrali 2-1.

28 października w El Clásico na stadionie Camp Nou Real przegrał z Blaugraną aż 1-5. Dzień po meczu Julen Lopetegui został zwolniony ze stanowiska trenera. Jego następcą został Santiago Solari. Pierwsze 4 spotkania przyniosły zwycięstwa, lecz dobra passa długo nie trwała, bowiem Królewskich pokonał zespół Eibar 0-3. W Lidze Mistrzów Real zajął pierwsze miejsce w swojej grupie z dorobkiem dwunastu punktów.

22 grudnia Real po raz trzeci z rzędu sięgnął po Klubowe Mistrzostwo Świata wygrywając w finale z drużyną Al-Ain 4-1. W zimowym oknie transferowym pozyskano Brahima Díaza z Manchesteru City.

Królewscy źle zaczęli nowy rok, w pierwszym meczu w 2019 roku Real zremisował 2-2 z bijącym się o utrzymanie Villarrealem. Kolejne spotkanie przyniosło porażkę 0-2 z Realem Sociedad. Po wyeliminowaniu Leganes w 1/8 finału i Girony w ćwierćfinale Pucharu Króla Real odpadł w półfinale z FC Barceloną (1-1 na wyjeździe, 0-3 u siebie). Nie lepiej było w Lidze Mistrzów, gdzie Królewskich wyeliminował Ajax Amsterdam (3-5 w dwumeczu).

11 marca zwolniono Santiago Solariego z funkcji trenera. Tego samego dnia ogłoszono, że drużynę do końca, jak i w następnym sezonie poprowadzi Zinédine Zidane. W ostatnich 11 spotkaniach Real wygrał pięciokrotnie, zremisował 2 razy, 4 razy przegrał. Ostatecznie Real zakończył rozgrywki ligowe na 3 miejscu tracąc do zwycięskiej w lidze Barcelony aż 19 punktów.

Druga kadencja Zidane’a (2019–2021)

edytuj
Sezon 2019/2020
edytuj

Przed startem nowego sezonu zespół wzmocnili Éder Militão[231], Luka Jović[232], Eden Hazard[233], Ferland Mendy[234] oraz kupiony rok wcześniej Rodrygo. Klub na zasadzie transferu opuścili Keylor Navas, Marcos Llorente[235], Mateo Kovačić[236], Raúl de Tomás[237] i Theo Hernández[238].

Po rozegraniu rundy jesiennej Real zajmował 2 miejsce w lidze, po drodze notując bezbramkowe remisy z Atletico Madryt i FC Barceloną. W fazie grupowej Ligi Mistrzów zajął drugie miejsce za PSG}, a wyprzedzając Galatasaray i Club Brugge. W styczniu Real sięgnął po 11 Superpuchar Hiszpanii w swojej historii, pokonując w półfinale Valencię i Atletico Madryt w finale (po rzutach karnych).

Z Pucharu Króla zespół Zidane’a odpadł w ćwierćfinale z Realem Sociedad, a z Ligi Mistrzów w 1/8 finału z Manchesterem City. Lepiej Real radził sobie w lidze, gdzie wygrał z Atletico i Barceloną, a po przerwie spowodowanej pandemią COVID-19 zanotował serię 10 zwycięstw. Zgromadził łącznie 87 punktów co pozwoliło wyprzedzić drugą Barçę o 5 punktów.

Z nowych zawodników największą rolę w sezonie odegrał Ferland Mendy, który grał znacznie częściej niż Marcelo. Trener chętnie stawiał także na młodego Federico Valverde.

Sezon 2020/2021
edytuj

Pierwszym letnim transferem była sprzedaż Achrafa Hakimiego do Interu Mediolan. Klub sprzedał również Sergio Reguilóna, Óscara Rodrígueza, Javiego Sáncheza, Dani Gómeza i Jorge de Furtosa. Wypożyczono także Takefuse Kubo do Villarrealu, Garetha Bale’a do Tottenhamu[239], Brahima Díaza do A.C. Milanu[240], Borje Mayorala do AS Romy[241] i Jesúsa Vallejo do Granady. Klub opuścili również James Rodríguez, Luca Zidane i Alphonse Areola. Drużyny nie zasilił żaden nowy piłkarz; jedynie z wypożyczeń powrócili Martin Ødegaard, Andrij Łunin i Álvaro Odriozola, którzy uzupełnili kadrę na nowy sezon. Z uwagi na przebudowę Estadio Santiago Bernabéu Real przez cały sezon domowe spotkania rozgyrywał na Estadio Alfredo Di Stéfano.

Jedynym sparingowym meczem przed rozpoczęciem rozgrywek ligowych było pokonanie Getafe 6-0. Zmagania w Primera División Królewscy rozpoczęli 20 września od bezbramkowego remisu z Realem Sociedad. Kolejne 3 mecze ligowe zespół Realu wygrał, w 5. kolejce drużyna Zinédine’a Zidane’a uległa po raz pierwszy w sezonie; Los Blancos ulegli w meczu z Cádiz CF 0-1. W Lidze Mistrzów Real trafił do grupy B razem z Interem Mediolan, Borussią Mönchengladbach oraz Szachtarem Donieck. Ci ostatni pokonali Królewskich 3-2 w pierwszym meczu tych rozgrywek. Po dwóch fatalnie zagranych meczach mało który kibic nastawiał się na dobry wynik w El Clásico. Jednakże w rozgrywanym na Camp Nou spotkaniu lepsi okazali się gracze Realu, którzy zwyciężyli 1-3 po bramkach Federica Valverdego, Sergia Ramosa i Luki Modricia; bramkę dla Barçy zdobył Ansu Fati. Po wygranym klasyku Real ponownie zawiódł w Lidze Mistrzów remisując 2-2 z Mönchengladbach. Następnie pokonał Huesce 4-1 i Inter 3-2. W spotkaniu z Valencią Real przegrał aż 4-1 po indywidualnych błędach swoich zawodników, Nietoperze zdobyli bramki po 3 rzutach karnych i samobójczym trafieniu Raphaëla Varane’a. Następny mecz Królewscy zremisowali 1-1 z Villarrealem. Następnie Real drugi raz okazał się lepszy w meczu z Interem Mediolan, jednak potem uległ zespołowi Deportivo Alavés 2-1 i ponownie przegrał z Szachtarem, tym razem 2-0. Część kibiców Realu domagała się zwolnienia Zidane’a z roli trenera Królewskich. Francuza obarczano winą za złe przygotowanie fizyczne zawodników i brak pomysłu na grę, ale mimo napiętej atmosfery w klubie pozostał on na stanowisku.

Po blamażu z ukraińskim zespołem zawodnicy Los Blancos pokonali Sevillę, a następnie przypieczętowali awans do 1/8 finału Champions League wygrywając z Borussią 2-0. 12 grudnia w derbowym pojedynku z liderującym w tabeli Atlético Madryt lepszy okazał się Real, który wygrał 2-0. Kolejne 3. mecze w lidze Królewscy również wygrali. Ostatni mecz w 2020 roku Real zremisował 1-1 z Elche. Nowy rok Los Blancos zaczęli od pokonania Celty Vigo 2-0 i remisu 0-0 z Osasuną. Półfinałowy mecz Superpucharu Hiszpanii zespół Zidane’a przegrał 1-2 z Athletic Bilbao tym samym tracąc szansę na obronienie tytułu sprzed roku. Królewscy także szybko zakończyli swoją przygodę w zmaganiach Pucharu Króla, gdzie Real przegrał po dogrywce 2-1 z trzecioligowym zespołem Alcoyano.

W zimowym okienku transferowym Real wypożyczył Lukę Jovicia do Eintrachtu[242], Martina Ødegaarda do Arsenalu oraz przeniesiono wypożyczenie Takefusy Kubo do Getafe.

Po odpadnięciu z Copa del Rey drużyna Zidane’a pokonała Alavés 1-4 i przegrała z Levante 1-2. Następne mecze przyniosły 4. wygrane z rzędu i 2. remisy (1-1 z Atlético Madryt i 1-1 z Realem Sociedad), co pozwoliło nadal wierzyć na dogonienie Los Colchoneros, które po świetnym początku traciło formę. W 1/8 finału Ligi Mistrzów Real okazał się lepszy od włoskiej Atalanty (4-1 w dwumeczu). Kolejne 3. mecze ligowe Królewscy wygrali i przed El Clásico zajmowali trzecią pozycję w tabeli; z dwu- i trzypunktową stratą do FC Barcelony i Atlético. Drużyna z Madrytu pokonała Blaugranę 2-1, dzięki czemu awansowała na drugie miejsce i przy równoczesnym remisie Rojiblancos w meczu z Betisem Real tracił punkt do lokalnych rywali na 8. kolejek przed końcem. W ćwierćfinale Champions League Real pokonał u siebie zespół Liverpoolu, w rewanżowym meczu na Anfield padł bezbramkowy remis i to ekipa Los Blancos awansowała dalej. Londyńska Chelsea okazała się jednak lepsza w dwumeczu z Realem i to drużyna z Anglii zagrała w finale rozgrywek. W 8. ostatnich meczach ligowych Królewscy 5-krotnie odnieśli zwycięstwo i 3 razy zremisowali, okazało się to za mało na dogonienie Atlético, które zdobyło Mistrzostwo po 7. latach przerwy. Real zgromadził ostatecznie 84 oczka i zajął drugie miejsce z 5-punktową przewagą nad Barceloną.

27 maja Zidane ogłosił odejście z klubu[243]. Francuz podczas swojej drugiej kadencji zdobył mistrzostwo i superpuchar Hiszpanii

Powrót Carlo Ancelottiego

edytuj
Sezon 2021/2022
edytuj

1 czerwca oficjalnie potwierdzono powrót Carlo Ancelottiego[244], podpisał on 3-letni kontrakt. Razem z Włochem do Madrytu wrócił także były trener od przygotowania fizycznego Antonio Pintus, który opuścił zespół Los Blancos na rzecz Interu Mediolan.

Przed sezonem do Realu dołączył David Alaba[245] oraz Eduardo Camavinga[246]. Z wypożyczenia powrócił Gareth Bale, Luka Jović, Jesús Vallejo oraz Dani Ceballos. Z klubem pożegnali się wieloletni stoprzey KrólewskichSergio Ramos, który nie przedłużył kontraktu i Raphaël Varane, który zasilił Manchester United. W ramach wypożyczenia klub opuścił także Álvaro Odriozola, Brahim Díaz i Takefusa Kubo.

Real rozegrał dwa mecze towarzyskie w ramach przygotowania przed sezonem ligowym w których podejmował Rangers F.C. i A.C. Milan.

Zmagania dla Los Blancos w Primera División rozpoczęły się od wygranej 1-4 na wyjeździe z Deportivo Alavés, bramki dla Realu zdobył dwukrotnie Karim Benzema, Nacho oraz Vinícius Júnior. W drugiej kolejce podopieczni Ancelottiego po raz pierwszy stracili punkty; Real zremisował 3-3 z Levante UD i spadli na 3. miejsce w tabeli ligowej. W fazie grupowej Ligi Mistrzów Królewscy musieli zmierzyć się ponownie z Interem Mediolan i Szachtarem Donieck, trzecim rywalem okazał się Sheriff Tyraspol. W inaugurującym spotkaniu na San Siro Nerazzurri ulegli zespołowi ze stolicy Hiszpanii 0-1 po golu Rodrygo. Kolejne mecze w lidze hiszpańskiej to był pokaz siły drużyny Realu, klub z Madrytu wygrał kolejno z 1-0 Betisem, 5-2 z Realem Sociedad, 2-1 z zespołem Valencia CF oraz 6-1 z Mallorcą. Lekki kryzys dopadł ekipę Ancelottiego na przełomie września i października, kiedy to Los Blancos bezbramkowo zremisowali z Villarrealem i przegrali z 2-1 z Espanyolem ma krajowym podwórku oraz polegli na Bernabéu 1-2 z mołdawskim Sheriffem w Lidze Mistrzów. Po powrocie z przerwy kadrowej Królewscy odnieśli wysokie zwycięstwo w Doniecku z Szachtarem 5-0 i pokonali znjadującą się w kryzysie Barcelonę na Camp Nou 1-2 po bramkach Davida Alaby oraz Lucasa Vázqueza, bramkę dla Blaugrany w ostatniej minucie zdobył Sergio Agüero. Po wygranej w El Clásico Los Blancos zawiedli w spotkaniu z zespołem Osasuny, w którym padł bezbramkowy remis. Po tym meczu zespół Realu wygrał 7. kolejnych spotkań w lidze z rzędu, wygrywając m.in. z Sevillą 2-1 oraz Athletic Bilbao 1-0, a także pokonując w derbach Madrytu Atlético Madryt 2-0. Królewscy wygrali wszystkie trzy rewanżowe mecze grupowe w Champions League, kolejno 2-1 z Szachtarem, 0-3 na wyjeździe z Sheriffem i 2-0 z zespołem Nerazzurrich, zajmując ostatecznie 1. miejsce w grupie i awansując do 1/8 finału. Rok kalendarzowy Real zwieńczył drugim ligowym zwycięstwem z Athletic, gdzie na wyjeździe Los Blancos pokonali gospodarzy 1-2. W następnym meczu po raz drugi przegrali w lidze, tym razem ulegając 1-0 przeciwko Getafe.

W zimowym oknie transferowym klub nie dokonał żadnych roszad w kadrze zespołu. W 1/16 Pucharu Króla podopieczni Ancelottiego ograli 3-1 CD Alcoyano, następnie w ligowym starciu pokonali u siebie Valencię 4-1. Pierwsze trofeum Królewscy zdobyli 16 stycznia, kiedy po pokonaniu Athleticu 2-0 oraz wcześniej FC Barcelony zdobyli Superpuchar Hiszpanii. Następnie Real mierzył się dwukrotnie z Elche, najpierw po dogrywce w ramach Pucharu Króla lepsi okazali się zawodnicy Realu, kilka dni później w ligowym spotkaniu padł remis 2-2. Los Blancos odpadli w ćwierćfinale Pucharu Hiszpanii; odwet za porażkę w Superpucharze wziął Athletic Bilbao, który pokonał Real 1-0. Kolejne dwa mecze ligowe przyniosły wygraną 1-0 z Granadą i bezbramkowy remis z Villarrealem. Paris Saint-Germain było pierwszym przeciwnikiem Realu w Champions League. Mecz w Paryżu zakończył się wynikiem 1-0 dla gospodarzy po golu Kyliana Mbappé. Rewanż na Estadio Santiago Bernabéu przyniósł niebywałe emocje; do przerwy to goście prowadzili 0-1 znów po bramce Mbappé. W drugiej połowie Królewscy odrobili dwubramkową stratę w dwumeczu w nieco ponad kwadrans, Real wygrał 3-1 po hattricku Karima Benzemy i awansował do ćwierćfinału. W ligowych zmaganiach Real utrzymywał bezpieczną przewagę nad drugą Sevillą, po remisie z Villarealem Królewscy odnotowali 4 zwycięstwa z rzędu. 20 marca zespół Ancelottiego zagrał najgorszy mecz w sezonie, El Clásico w Madrycie skończyło się pogromem gospodarzy, którzy ulegli ekipie FC Barcelony aż 0-4.

6 kwietnia na Stamford Bridge Real pokonał 3-1 Chelsea, ponownie po hattricku Benzemy w pierwszym ćwierćfinałowym meczu Ligi Mistrzów. Rewanż w Madrycie kolejny raz dostarczył niesamowite emocje, zawodnicy z Londynu odrobili stratę i przez moment prowadzili 0-3. Bramka Rodrygo w 80. minucie dała Realowi dogrywkę w której kolejnego gola zdobył Karim Benzema i do półfinału awansował zespół Los Blancos. Po porażce w Klasyku Real wygrał kolejno z Celtą Vigo 1-2, odwrócił losy spotkania w meczu z Sevillą odrabiając 2 bramki straty i w końcówce strzelając trzecią na wagę 3. punktów. Następnie Królewscy pokonali Osasunę 3-1 i byli od krok od zapewnienia sobie mistrzostwa Hiszpanii. 30 kwietnia Real rozgromił 4-0 u siebie Espanyol po dwóch golach Rodrygo, oraz po golu Benzemy i Asensio, czym zaprzypieczętował zdobycie 35. tytułu mistrzowskiego na 4. kolejki przed końcem.

Pierwsze półfinałowe spotkanie Champions League z Manchesterem City zakończyło się zwycięstwem The Citizens 4-3 na Etihad Stadium. Rewanżowy mecz w Madrycie ponownie przyniósł wspaniałe widowisko dla fanów, w 73. minucie Riyad Mahrez otworzył wynik na 0-1, Królewscy mieli do odrobienia aż dwie bramki. W 90. minucie po asyście Benzemy wyrównał Rodrygo, brazylijczyk drugą bramkę dołożył minutę później, dzięki czemu doprowadził do dogrywki. W niej Karim Benzema pewnie wykorzystał rzut karny w 95. minucie i podwyższył na 3-1, więcej bramek nie padło i to Real po kolejnej wielkiej remontadzie awansował do finału. Po rewanżu z The Citizens Real wystawiając rezerwowy skład przegrał w derbach Madrytu z Atlético 1-0. Następnie w spotkaniu z Levante hattrickiem popisał się Vinícius Júnior, mecz zakończył się wynikiem 6-0. Ostatnie dwa ligowe spotkania Królewscy zremisowali 1-1 z Cádiz oraz 0-0 z Realem Betis. Real zgromadził 86. puktów i drugą FC Barcelonę wyprzedził aż o 13 oczek. Królem strzelców został Karim Benzema, który zdobył 27 bramek.

28 maja w finale Ligi Mistrzów rozgrywanym w Paryżu Real Madryt po raz 14-ty zdobył trofeum Pucharu Europy. Mecz z Liverpoolem zakończył się wynikiem 1-0, jedyną bramkę w finałowym starciu zdobył Vinícius Júnior po asyście Federico Valverde.

Sezon 2022/2023
edytuj

W letnim oknie transferowym z klubu odeszło wiele zasłużonych zawodników, takich jak Marcelo, Casemiro, Gareth Bale czy Isco, którzy od lat byli gwiazdami zespołu Los Blancos. Klub opuścili również Borja Mayoral, Miguel Gutiérrez, Takefusa Kubo oraz Luka Jović. Zespół wzmocnili francuski pomocnik Aurélien Tchouaméni[247] i niemiecki defensor Antonio Rüdiger[248].

10 sierpnia 2022 roku Real zgarnął pierwsze w sezonie trofeum; w ramach Superpucharu Europy pokonał Eintracht Frankfurt 2-0 po golach Davida Alaby oraz Karima Benzemy.

Z bardzo dobrej strony Królewscy rozpoczęli zmagania ligowe; w pierwszej kolejce zwyciężyli w wyjazdowym spotkaniu z Almeríą 1-2. Następnie wygrywali kolejno z Celtą Vigo (1-4), Espanyolem (1-3) oraz Realem Betis (2-1). W fazie grupowej Ligi Mistrzów Real trafił do grupy F wraz z RB Leipzig, Szachtarem Donieck i Celticem F.C. Pierwszy mecz zespół Ancelottiego rozegrał w GlasgowZawodnicy Realu pokonali gospodarzy aż 0-3 po bramkach Viníciusa, Luki Modricia i Edena Hazarda. Następnie Królewscy ograli kolejno RCD Mallorcę 4-1, RB Leipzig 2-0, a także wygrali w derbach z Atlético Madryt na Estadio Metropolitano 1-2. Po przewie reprezentacyjnej Real po raz pierwszy stracił punkty; w meczu z Osasuną padł remis 1-1. W kolejnym ligowym spotkaniu jednak ponownie wrócili na zwycięską ścieżkę wygrywając jedną bramką z Getafe CF. 16 października na Estadio Santiago Bernabéu rozegrano El Clásico, w którym lepsi okazali się gospodarze. Real wygrał 3-1 z Blaugraną po golach Karima Benzemy, Federico Valverde i Rodrygo; bramkę dla Barcelony zdobył Ferran Torres. Po „Klasyku” Real zwyciężył z Elche oraz z Sevillą i po 11. kolejkach był liderem z zaledwie 3-punktową przewagą nad drugą Barceloną. W dwóch kolejnych spotkaniach Real zremisował z Gironą oraz przegrał 3-2 z Rayo Vallecano w efekcie czego stracił pozycję lidera już do końca sezonu. Królewscy zajęli pierwsze miejsce w grupie Ligi Mistrzów, dzięki czemu awansowali do 1/8 finału, gdzie mieli zmierzyć się z finalistą z zeszłego sezonu – Liverpoolem. W zimowym oknie transferowym klub nie przeprowadził żadnych ruchów. 3 stycznia zawodnicy Realu pokonali CP Cacereño 1-0 i awansowali do 1/8 finału Pucharu Króla. Tam zmierzyli się z drużyną Villarrealu i mimo przegrywania dwoma golami do przerwy zawodnicy Ancelottiego zdołali odwrócić losy spotkania i wygrać 2-3. Królewscy nie zdołali wygrać drugi rok z rzędu trofeum Superpucharu Hiszpanii. W półfinale Real ograł Valencię 1-0, jednak finał z Barceloną przyniósł porażkę 1-3.

Po pokonaniu Villarrealu to Atlético Madryt było rywalem Los Blancos podczas ćwierćfinałowej potyczki w Pucharze Króla. Po dogrywce to Real okazał się być lepszy i zwyciężył 3-1 (1-1 w regulaminowym czasie gry). 11 lutego Królewscy piąty raz w swojej historii sięgnęli po Klubowe Mistrzostwo Świata, w finale tych rozgrywek zawodnicy z Hiszpanii okazali się lepsi od Al-Hilal (5-3), wcześniej w drodze do finału Real ograł zespół Al-Ahly 4-1. 21 lutego rozegrano pierwszy mecz w ramach 1/8 finału Ligi Mistrzów, na Anfield już po 15. minutach prowadzili gospodarze 2-0, do przerwy Real zdołał wyrównać stan spotkania po dublecie Viníciusa. Dwie minuty po rozpoczęciu drugiej części spotkania prowadzenie Królewskim dał Éder Militão, następnie dwie bramki dołożył Karim Benzema i to goście wygrali ostatecznie 2-5. W rewanżu rozegranym dwa tygodnie później Real pokonał zespół z Anglii 1-0 po golu Benzemy. Półfinałowe zmagania Pucharu Króla przyniosły kolejne dwa mecze El Clásico. Na Estadio Santiago Bernabéu lepsi okazali się podopieczni Xaviego, którzy wygrali 0-1. Rewanż na Camp Nou przyniósł porażkę Barcelony; gospodarze ulegli aż 0-4 i to Real awansował do finału rozgrywek. Jednak w lidze Królewskim nie szło tak dobrze, jak w zmaganiach pucharowych. Po dobrym początku Królewscy zaczęli często gubić punkty. Zespół Ancelottiego nie potrafił wygrać więcej niż dwa mecze z rzędu. Przed rewanżowym meczem z FC Barceloną Real tracił do niej 9. punktów. Ligowy „Klasyk” pogorszył sytuację ekipie Los Blancos. Real uległ 2-1 i to Blaugrana powiększyła swoją przewagę do 12. oczek. Ćwierćfinałowy dwumecz Ligi Mistrzów ponownie okazał się zwycięski dla Realu. Podopieczni Ancelottiego wygrali z londyńską Chelsea 2-0 u siebie i 0-2 na wyjeździe.

6 maja na Estadio La Cartuja Real po dziewięciu latach przerwy zdobył trofeum Pucharu Hiszpanii. W finale pokonał Osasunę 2-1 po dublecie Rodrygo; gola dla Osassuny zdobył Lucas Torró. W półfinale Champions League Królewscy ponownie zmierzyli się z Manchesterem City. Pierwszy mecz w Madrycie przyniósł remis 1-1. Na City of Manchester Stadium The Citizens pokonali Real aż 4-0 i to oni awansowali do finału. Ostatecznie rozgrywki ligowe Królewscy zakończyli na drugim miejscu z 78. punktami na koncie. Z przewagą 10. oczek Mistrzem została FC Barcelona, trzecie miejsce zajęło Atlético Madryt, które miało jeden punkt mniej od ekipy Los Blancos. Wraz z końcem sezonu swoje odejście z Realu ogłosił kapitan Królewskich – Karim Benzema[249].

Sezon 2023/2024
edytuj

Letnie okno transferowe przyniosło szereg zmian w kadrze Realu. Oprócz Karima Benzemy klub opuścili Marco Asensio, Eden Hazard i Mariano Díaz. Na wypożyczenie udał się Jesús Vallejo, sprzedano także Antonio Blanco. Do zespołu powrócili Fran García[250] oraz Brahim Díaz[251]. Zakontraktowano Ardę Gülera[252], a także przeprowadzono galaktyczny transfer Jude’a Bellinghama, który dołączył do klubu za ponad 100 milionów euro[253]. Wypożyczono również Joselu. Przed startem sezonu Thibaut Courtois zerwał więzadła krzyżowe, więc klub zdecydował się na sprowadzenie Kepy Arrizabalagi w ramach rocznego wypożyczenia[254].

W spotkaniach towarzyskich Carlo Ancelotti testował nową taktykę na nadchodzący sezon. Los Blancos mieli grać w tak zwanym diamencie, czyli bez nominalnego napastnika, lecz z szeroko ustawionymi atakującymi oraz wychodzącym do ataku ofensywnym pomocnikiem. Dwa pierwsze spotkania przyniosły zwycięstwa (3-2 z AC Milanem oraz 2-0 z Manchesterem United), w kolejnych dwóch meczach Real uległ kolejno FC Barcelonie 0-3 oraz Juventusowi 1-3.

12 sierpnia Królewscy rozpoczęli zmagania ligowe od wygranej na wyjeździe z Athleticem Bilbao 0-2 po bramkach Rodrygo i Jude Bellinghama. W kolejnych 4 spotkaniach ligowych Real również zwyciężył. Real Madryt rozpoczął zmagania w Lidze Mistrzów UEFA od zwycięstwa nad Unionem Berlin 1:0. Decydującego gola zdobył Bellingham w końcówce meczu, potwierdzając swoją kluczową rolę w zespole. 24 września 2023 roku odbyły się pierwsze derby Madrytu w sezonie na stadionie Wanda Metropolitano. Zespół prowadzony przez Carlo Ancelottiego przegrał z Atlético Madryt 1-3, notując tym samym swoją pierwszą porażkę w sezonie.

W następnych meczach Real Madryt kontynuował dobrą passę. Drużyna wygrała z Las Palmas 2-0, a następnie pokonała Gironę, która świetnie rozpoczęła sezon, wynikiem 3-0. W Lidze Mistrzów Real zanotował drugie zwycięstwo, triumfując nad SSC Napoli 2-3. Kolejnym zwycięstwem było przekonujące zwycięstwo nad CA Osasuna 4-0. Po przerwie reprezentacyjnej Real utrzymał wysoką formę. Zespół zremisował na wyjeździe z Sevillą na trudnym terenie, a następnie odniósł trzecie zwycięstwo w Lidze Mistrzów, pokonując SC Braga. 28 października Real wygrał 1-2 z FC Barceloną na Estadi Olímpic Lluís Companys. Bohaterem tego spotkania był ponownie Jude Bellingham, który strzelił oba gole dla Królewskich. W kolejnym meczu, przeciwko Rayo Vallecano, padł bezbramkowy remis. Po 12-stu kolejkach Real zajmował drugą pozycje w ligowej tabeli, 2. punkty za Gironą. Zespół Ancelottiego pewnie awansował do 1/8 finału Champions League; Los Blancos wygrali wszystkie mecze w grupie. Po zwycięstwie z Deportivo Alavés 0-1 w 18. kolejce Real objął prowadzenie w ligowej tabeli. Następny mecz z Mallorcą również zakończył się wygraną (1-0 po golu Antonio Rüdigera). Na półmetku sezonu ligowego Real prowadził mając 45. punktów - tyle samo co Girona FC.

Rozgrywki Copa del Rey obrońcy tytułu zaczęli od pewnego zwycięstwa z trzecioligową Arandiną CF. 10 stycznia 2024 roku, Real przystąpił do rozgrywek Superpucharu Hiszpanii; w półfinale mierzyli się z Atlético Madryt. W regulaminowym czasie gry padł remis 3-3 (bramki dla Realu zdobyli Antonio Rüdiger, Ferland Mendy oraz Dani Carvajal). W dogrywce lepszy okazał się Real, dzięki golom Joselu oraz Brahima Díaza. 14 stycznia 2024 roku, podopieczni Carlo Ancelottiego zdobyli pierwsze trofeum w sezonie, pokonując FC Barcelonę 4-1 w finale Superpucharu. Bohaterem spotkania okazał się Vinicius Junior, który popisał się hattrickiem. Czwartego gola dla Realu Madryt strzelił inny Brazylijczyk – Rodrygo[255]

Cztery dni po wygranej z Blaugraną Real uległ w 1/8 finału Pucharu Króla, tym razem po dogrywce lepsze okazało się Atlético Madryt. Mimo odpadnięcia z Pucharu Real wciąż prezentował się znakomicie w rozgrywkach ligowych. Los Blancos wygrali 3. mecze z rzędu, następnie zremisowali 1-1 w derbowym spotkaniu z Atlético oraz pewnie zwyciężyli z Gironą 4-0 po golach Jude Bellinghama (dublet) Viníciusa oraz Rodrygo.

Dwumecz z zespołem RB Lipsk w ramach 1/8 finału Ligi Mistrzów Real zwyciężył z trudnościami. W pierwszym spotkaniu Królewscy wygrali skromnie 0-1 po golu Brahima Diaza. Mecz na Estadio Santiago Bernabéu zakończył się remisem 1-1; w obu meczach pewną postawą w bramce wykazał się Andrij Łunin, który w wielu sytuacjach ratował swój zespół. W międzyczasie zespół z Madrytu nadal kontynuował dobrą passę w zmaganiach ligowych. Między 25. a 30. kolejką Real dwukrotnie zremisował oraz czterokrotnie zgarnął komplet punktów. Na osiem kolejek przed końcem sezonu liderujący Królewscy utrzymywali 8. punktów przewagi nad drugą Barceloną. Ćwierćfinałowym rywalem Realu w Lidze Mistrzów okazał się zdobywca poprzedniej edycji - Manchester City. Pierwsze spotkanie rozgrywane na Estadio Santiago Bernabéu zakończyło się remisem 3-3; gole dla Realu zdobyli Rúben Dias (sam.), Rodrygo i Federico Valverde. W rewanżu Real nie był stawiany jako faworyt, jednak w 12. minucie to goście objęli prowadzenie znów po bramce Rodrygo. Gospodarze wyrównali w drugiej połowie mimo znakomitej postawy obrony Realu oraz Andrija Łunina za sprawą Kevina De Bruyne. Ostatecznie po rzutach karnych to Real awansował do półfinału rozgrywek.

21 kwietnia rozegrano drugi ligowy "Klasyk" między Realem a Barceloną. Już w 6. minucie Blaugrana objęła prowadzenie po bramceChristensena; do wyrównania w 18. minucie doprowadził Vinícius Júnior. Następnie Fermín López wyprowadził gości na ponowne prowadzenie, lecz Lucas Vázquez zdobył wyrównującą bramkę. W doliczonym czasie gry Królewscy wyszli na prowadzenie dzięki bramce Jude Bellinghama i to ostatecznie oni zgarnęli 3. punkty.

Półfinałowe starcie z Bayernem Monachium w Lidze Mistrzów Real rozpoczął od remisu 2-2. Świetny występ zaliczył Vinícius - zdobywca 2. bramek. Rewanż w Madrycie przyniósł wiele emocji kibicom. W pierwszej połowie nie padł żaden gol, jednak to gospodarze stworzyli więcej szans na bramkę. Po przerwie niespodziewane prowadzenie Bawarczykom dał Alphonso Davies. Przez długi czas dzięki interwencjom Manuela Neuera zapewniał awans gościom, lecz poprzez wypuszczenie piłki po strzale Viníciusa bramkę wyrównującą zdobył Joselu. Kilka minut później Hiszpan ponownie zdobył gola, dzięki czemu to Real awansował do finału rozgrywek.

Królewscy zgarnęli Mistrzostwo Hiszpanii już w 34. kolejce[256]. Zespół Ancelottiego pokonał u siebie Cádiz 3-0, jednak to porażka FC Barcelony z Gironą pozbawiła matematyczne szanse Dumy Katalonii na obronienie tytułu. Ostatecznie ekipa Los Blancos zdobyła 95. punktów z bilansem 29. zwycięstw, 8. remisów oraz jedną porażką[257].

1 czerwca 2024 roku na stadionie Wembley rozegrano finał Ligi Mistrzów. Królewskim przyszło się zetrzeć z Borussią Dortmund. W pierwszej części spotkania to zespół z Niemiec wykreował więcej szans na bramkę, jednak żadnej nie wykorzystali. W drugiej połowie spotkanie stało się bardziej wyrównane i to ostatecznie Real objął prowadzenie po strzale głową Daniego Carvajala. W 83. minucie Real podwyższył prowadzenie po bramce Viníciusa. Borussia nie zdołała wyrównać w konsekwencji czego Real zdobył 15. puchar Ligi Mistrzów. Był to równocześnie ostatnie spotkanie Toniego Kroosa w barwach Królewskich; Niemiec wcześniej ogłosił zakończenie kariery tuż po Euro 2024[258].

Sezon 2024/2025
edytuj

Dwa dni po tryumfie w finale Ligi Mistrzów Real za pośrednictwem swojej strony internetowej ogłosił, że od nowego sezonu do drużyny dołączy francuski napastnik - Kylian Mbappé[259]. Klub wzmocnił również brazylijski talent - Endrick[260]. Swojego kontraktu nie przedłużył dotychczasowy kapitan Królewskich - Nacho. Odeszli również Rafa Marín oraz Joselu. W przedsezonowym tournée po Stanach Zjednoczonych Real mierzył się z A.C. Milanem (porażka 0-1), FC Barceloną (porażka 1-2) oraz Chelsea F.C. (wygrana 2-1).

14 sierpnia 2024 roku Królewscy rozegrali mecz w ramach Superpucharu UEFA na Stadionie Narodowym w Warszawie. Rywalem Los Blancos była włoska Atalanta. Spotkanie zakończyło się zwycięstwem drużyny Realu 2-0 po bramkach Federico Valverde oraz Kyliana Mbappé.

Sukcesy

edytuj

Trofea międzynarodowe

edytuj
  Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 11-02-2023)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)

Klubowe MŚ
zdobywca 5*
(rekord)
2014, 2016, 2017, 2018, 2022
finalista 0

Puchar Interkontynentalny
zdobywca 3*
(rekord)
1960, 1998, 2002
finalista 2 1966, 2000
 
Liga Mistrzów
(Puchar Europy)
zdobywca 15*
(rekord)
1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1966, 1998, 2000, 2002, 2014, 2016, 2017, 2018, 2022, 2024
finalista 3 1962, 1964, 1981

Liga Europy
(Puchar UEFA)
zdobywca 2 1985, 1986
finalista 0
 
Puchar Zdobywców
zdobywca 0
finalista 2 1971, 1983
 
Superpuchar UEFA
zdobywca 6*
(rekord)
2002, 2014, 2016, 2017, 2022, 2024
finalista 3 1998, 2000, 2018

Puchar Intertoto
zdobywca 0
finalista 0
 
Puchar Miast Targowych
zdobywca 0
finalista 0

Trofea krajowe

edytuj
 
Wyniki uzyskane przez Real Madryt w Primera División (w latach 1937–1939 z powodu Wojny Domowej w Hiszpanii nie prowadzono rozgrywek)
  Zdobyte trofea w rozgrywkach Hiszpanii (stan na: 04-05-2024)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)
 
Mistrzostwo
I miejsce 36*
(rekord)
1932, 1933, 1954, 1955, 1957, 1958, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1967, 1968, 1969, 1972, 1975, 1976, 1978, 1979, 1980, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1995, 1997, 2001, 2003, 2007, 2008, 2012, 2017, 2020, 2022, 2024
II miejsce 25 1929, 1934, 1935, 1936, 1942, 1945, 1959, 1960, 1966, 1981, 1983, 1984, 1992, 1993, 1999, 2005, 2006, 2009, 2010, 2011, 2013, 2015, 2016, 2021, 2023
III miejsce 10 1949, 1952, 1953, 1956, 1982, 1991, 2002, 2014, 2018, 2019
 
Puchar
zdobywca 20 1905, 1906, 1907, 1908, 1917, 1934, 1936, 1946, 1947, 1962, 1970, 1974, 1975, 1980, 1982, 1989, 1993, 2011, 2014, 2023
finalista 20 1903, 1916, 1918, 1924, 1929, 1930, 1933, 1940, 1943, 1958, 1960, 1961, 1968, 1979, 1983, 1990, 1992, 2002, 2004, 2013

Superpuchar
zdobywca 13 1988, 1989, 1990, 1993, 1997, 2001, 2003, 2008, 2012, 2017, 2020, 2021/2022, 2023/2024
finalista 6 1982, 1995, 2007, 2011, 2014, 2022/2023

Puchar Ligi
zdobywca 1 1985
finalista 1 1983
Pięć pucharów za mistrzostwo Real Madryt posiada na własność – są przyznawane drużynie, która zdobędzie mistrzostwo co najmniej trzy razy z rzędu.

Trofea towarzyskie

edytuj
  • Trofeo Santiago Bernabéu:
    • zdobywca (26x): 1981, 1983, 1984, 1985, 1987, 1989, 1991, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2015, 2016
  • Mistrzostwa Wspólnoty Autonomicznej Madryt:
    • zdobywca (23x): 1904, 1905, 1906, 1907, 1909, 1912, 1915, 1916, 1917, 1919, 1921, 1922, 1923, 1925, 1926, 1928, 1929, 1930, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935
  • Trofeo Ciudad de Alicante:
    • zdobywca (10x): 1990, 1991, 1992, 1993, 1995, 1998, 2000, 2001, 2002, 2010
  • Trofeo Teresa Herrera:
    • zdobywca (9x): 1949, 1953, 1966, 1976, 1978, 1979, 1980, 1994, 2013
  • Trofeo Ramón de Carranza:
    • zdobywca (6x): 1958, 1959, 1960, 1966, 1970, 1982
  • Trofeo Ciudad de Palma:
    • zdobywca (4x): 1975, 1980, 1983, 1990
  • Trofeo Ciudad de La Línea:
    • zdobywca (4x): 1981, 1982, 1986, 1994
  • Trofeo Bahía de Cartagena:
    • zdobywca (4x): 1994, 1998, 1999, 2001
  • Trofeo Colombino:
    • zdobywca (3x): 1970, 1984, 1989
  • Trofeo Ciudad de Barcelona:
    • zdobywca (3x): 1983, 1985, 1988
  • Trofeo Euskadi Asegarce:
    • zdobywca (3x): 1994, 1995, 1996
  • Trofeo Festa d’Elx:
    • zdobywca (3x): 1984, 1985, 1999
  • Trofeo Ciudad de Vigo:
    • zdobywca (2x): 1981, 1982
  • Trofeo Naranja:
    • zdobywca (2x): 1990, 2003
  • World Football Challenge:
    • zdobywca (2x): 2011, 2012
  • Trofeo Benito Villamarín:
    • zdobywca (1x): 1960
  • Trofeo Mohamed V:
    • zdobywca (1x): 1966
  • Trofeo Año Santo Compostelano:
    • zdobywca (1x): 1970
  • Trofeo Costa del Sol:
    • zdobywca (1x): 1976
  • Trofeo Ciudad de Caracas:
    • zdobywca (1x): 1980
  • Trofeo Centenario AC Milan:
    • zdobywca (1x): 2000
  • Trofeo Jesús Gil:
    • zdobywca (1x): 2005
  • Taci Oil Cup:
    • zdobywca (1x): 2010
  • Puchar Franza Beckenbauera:
    • zdobywca (1x): 2010
  • npower Challenge Cup:
    • zdobywca (1x): 2011
  • International Champions Cup:
    • zdobywca (3x): 2013, 2015(2x)

El Derbi

edytuj

El Derbi Madrileño

edytuj
Osobny artykuł: El Derbi Madrileño.

Zarówno Real Madryt, jak i Atlético Madryt różnią się pod wieloma względami, w tym także w aspekcie politycznym czy kibicowskim. Na początku istnienia obu klubów zarysował się wyraźny podział pomiędzy kibicami obu klubów. Szefostwo Realu podniosło ceny biletów, w związku z tym na mecze Królewskich przychodzili jedynie bogaci mieszkańcy Madrytu, czyli burżuazja i bogaci mieszczanie. Natomiast publiczność rywala Realu stanowiła w głównej mierze biedniejsza część miasta, jak robotnicy czy proletariat. Pierwsi często utożsamiali się z poglądami prawicowymi, drudzy – z lewicą. Różnice widać także w przypadku stadionów obu klubów. Stadion Realu Estadio Santiago Bernabéu został wybudowany przy arystokratycznej ulicy Castellana, podczas gdy stadion Atlético Estadio Vicente Calderón powstał przy browarze nad rzeką Manzanares.

Początkowo Atlético było ulubionym zespołem reżimu generała Franco, zwłaszcza w okresie, gdy klub otrzymywał dotacje z Hiszpańskich Sił Powietrznych. Sytuacja zmieniła się w latach 50., gdy reżim z czasem zaczął popierać „Królewskich” z Madrytu. Zespół otrzymał wsparcie rządu także w początkowych czasach po utworzeniu Pucharu Europy, gdy pięciokrotnie zdobywał to trofeum. Z tej też okazji kibice Atlético utworzyli przyśpiewkę ze słowami „Real Madrid, Real Madrid, el equipo del gobierno, la verguenza del país” („Real Madryt, Real Madryt, drużyna rządu, wstyd dla kraju”).

Pierwsze w historii derby Madrytu rozegrano 2 grudnia 1903 i w meczu tym 1:0 zwyciężyło Atlético, grające wówczas pod nazwą Athletic. W tym samym roku rozegrano jeszcze dwa kolejne spotkania pomiędzy tymi drużynami. W pierwszym zwyciężył Real 2:0, w drugim Athletic 5:0. Natomiast pierwsze derby w rozgrywkach ligi hiszpańskiej odbyły się 24 lutego 1929. Real wygrał 2:1, a gole w tym meczu zdobywali: dwukrotnie Ramón Triana dla Królewskich i Luis Marín Sabater dla Los Colchoneros[261].

El Clásico

edytuj
Osobny artykuł: El Clásico.

Rywalizacja obu klubów, Realu Madryt i Barcelony, ma podłoże przede wszystkim polityczne i wynika w dużej mierze z identyfikowania się dążących do niepodległości katalońskich nacjonalistów z Barçą[potrzebny przypis] (Manuel Vázquez Montalbán w powieści kryminalnej Środkowy napastnik zginie o zmierzchu określił Barçę jako „epicką broń kraju bez państwa”[262]), podczas gdy hiszpański dyktator Francisco Franco powszechnie uznawany był za kibica Realu Madryt[potrzebny przypis].

Istnieją niepotwierdzone relacje mówiące, jakoby przed wspomnianym wyżej wygranym 11:1 meczem z Barceloną do szatni Blaugrany wszedł dyrektor hiszpańskich służb specjalnych, który powiedział zawodnikom, aby pamiętali, iż niektórzy w czasie wojny opuścili kraj, a wrócić mogli jedynie „dzięki wspaniałomyślności władz”, które wybaczyły im „brak patriotyzmu”[39].

Stadion

edytuj

Estadio Chamartín

edytuj
Osobny artykuł: Estadio de Chamartín.
  • NazwaEstadio de Chamartín
  • MiastoMadryt
  • Pojemność – 22 500 widzów
  • Inauguracja – 17 maja 1923
  • Zamknięcie – 1947
  • Rozmiar boiska – 107 × 72 m
  • Architekt – José María Castell

Estadio de Chamartín był wielofunkcyjnym stadionem Realu Madryt przed budową Estadio Santiago Bernabéu. 17 maja 1923 roku został rozegrany mecz inauguracyjny, a rywalem Realu był Newcastle United. Mógł pomieścić 22,5 tys. widzów.

Estadio Alfredo Di Stéfano

edytuj
Osobny artykuł: Estadio Alfredo Di Stéfano.

Estadio Alfredo Di Stéfano jest stadionem niższych kategorii Realu, a przede wszystkim Realu Madryt Castilla. Oficjalna inauguracja miała miejsce 9 maja 2006 roku. Z tej okazji rozegrano mecz towarzyski z francuskim Stade de Reims, klubem, który grał z madryckim zespołem w pierwszym finale Pucharu Europy w 1956 roku. Los Merengues wygrali wynikiem 6:1, po bramkach Antonio Cassano-2, Roberto Soldado-2, José Jurado i Segio Ramosa. Estadio Alfredo Di Stéfano jest obecnie w rozbudowie, po jej zakończeniu będzie mógł pomieścić 22 tysiące widzów.

Estadio Santiago Bernabéu

edytuj
Osobny artykuł: Estadio Santiago Bernabéu.
 
Estadio Santiago Bernabéu
  • NazwaEstadio Santiago Bernabéu
  • MiastoMadryt
  • Pojemność – 84 744 widzów
  • Inauguracja – 14 grudnia 1947
  • Rozmiar boiska – 107 × 72 m
  • Adres – Concha Espina 1, 28036 Madrid
  • Renowacja – 1953, 1982, 1992, 1998, 2004, 2019-2024
  • Inne budynkiCiudad Real Madrid
 
Widok na stadion z zewnątrz w 2024 roku

Stadion Santiago Bernabéu został oficjalnie otwarty 14 grudnia 1947 roku – z tej okazji Real Madryt rozegrał mecz towarzyski z Os Belenenses. Był wielokrotnie przebudowywany – po przebudowie w 1954 roku zyskał miano największego stadionu świata, obecnie mieści na trybunach ponad 80 tysięcy ludzi. Jest też siedzibą między innymi klubowego muzeum. Stadion Realu Madryt był areną finału drugiej edycji Pucharu Mistrzów, finału ME 1964, finału MŚ 1982, a także kilku finałów Copa del Rey i spotkania papieża Jana Pawła II z młodzieżą w 1982 roku. W klasyfikacji UEFA oceniającej jakość stadionu, a tym samym jego przydatność do rozgrywania meczów finałowych europejskich pucharów, jest jednym z dwudziestu sześciu obiektów, którym przyznano pięć na pięć gwiazdek. W 2010 roku na Santiago Bernabéu był rozegrany finał Ligi Mistrzów. W latach 2019-2024 przeprowadzono kolejną modernizację zakładającą zmianę wyglądu zewnętrznego na futurystyczną fasadę z metalowymi listwami oraz zamykany dach. Stadion zyskał nowe ciemnoniebieskie krzesełka, jednak największym unowocześnieniem była budowa systemu składania murawy pod powierzchnię boiska, aby stadion mógł być użytkowany przez 365 dni w roku.

Symbole i barwy

edytuj
  • 1902 Herb Realu Madryt został po raz pierwszy pokazany w dniu 6 marca 1902, kiedy to grupka ludzi założyła ten klub. Pierwszy wygląd herbu powstał od inicjałów: C, F, M. jednak w oficjalnych meczach regulacje odnoszące się do stowarzyszeń sportowych określały, że herb miasta Madrytu musi być bardziej przejrzysty. Często się z tym sprzeczano, ponieważ wszyscy chcieli mieć na swoim Herbie inicjały M, C i F.
  • 1908 Tym razem zmiany były już bardzo niewiele widoczne. Chodziło głównie o to, by ten herb był bardziej nowoczesny. Inicjały dotykały obwodu herbu, niebieski pasek się zwęził, złote linie zostały lekko pogrubione i korona została lekko zmodyfikowana. W 1908 udało się zmienić herb tak, by w środku znajdowały się inicjały. Umieszczono je na sobie tak, by M było największe (M oznacza Madryt). Kolory pozostały jak takie same jak na pierwszym herbie. Napisy ciemnoniebieskie, a tło białe.
  • 1920 To była prawdopodobnie przełomowa chwila dla historii tego herbu. 29 czerwca 1920 roku król Alfonso VIII nazwał Real Madryt „Królewskimi”, przy tym dodając koronę herbowi. Jednak na oficjalne mecze Real używał innego herbu, który także powstał w roku 1920. Wyglądał on tak samo jak herb na mecze oficjalne z roku 1902, tylko że z koroną.
  • 1931 Nadszedł czas zmian: po proklamowaniu kraju republiką, także z herbu Realu musiała zniknąć korona. Wtedy „Królewscy” nosili nazwę Madryt F.C. Herb Realu znowu musiał przybrać ciemnoniebieskich i białych kolorów.
  • 1941 Po wojnie Herb Realu znów zyskał koronę. Tym razem zyskał także barwy. Jednak w tych barwach wiele się zmieniło. Herb został zmieniony na kolor żółty, a środkiem przebiegał fioletowy lub niebieski – w zależności od wersji[263] – pasek. Taki wygląd utrzymał się prawie do końca XX wieku.
  • 1997 Herb po latach zostaje ulepszony – kolor żółty staje się jaśniejszy, a pasek środkowy zmieniony na stałe na niebieski.
  • 2001 Przyjmuje swoją ostateczną wersję, wizualnie ujednolicając jej elementy.
  • 2014 Klub usuwa krzyż z korony królewskiej w niektórych wersjach herbu (m.in. na karcie kibica oraz karcie kredytowej); pojawiły się opinie, że nie chce drażnić muzułmańskich klientów nowego sponsora – National Bank of Abu Dhabi[264].

Stroje

edytuj
 
Strój z początku XX stulecia

Real Madryt od początku występował w białych strojach. Początkowo ubiór do gry składał się z białej, zapinanej na guziki koszuli z długimi rękawami i kołnierzykiem, białych spodenek z poziomym pasem w barwach flagi hiszpańskiej oraz czarnych getrów z takim samym pasem.

Oba pasy, na getrach i spodenkach, usunięto w 1911. Wtedy też kolor getrów zmieniono na granatowy – taki układ utrzymał się do 1955, z krótką przerwą w latach 20., kiedy to jedyny raz w historii klubu górna część stroju była beżowa (spodenki i getry natomiast miały kolor czarny, dziś spotykany w alternatywnym komplecie). Jeśli nie liczyć tej czasowej zmiany, jedynymi modyfikacjami w okresie 1911–1955 były drobne zmiany kształtu kołnierza, który w końcu ostatecznie usunięto.

W 1955 przeprowadzono zmianę polegającą na zmianie koloru getrów na biały – taki wzór utrzymał się nieprzerwanie do 1980, w którym skrócono rękawy i wprowadzono niebieskie akcenty na koszulkach i spodenkach. Dwa lata później pojawiła się pierwsza reklama sponsora – była nim firma Zanussi, po trzech latach zastąpiona przez Parmalat. W tym okresie Real Madryt grał już w strojach Hummela.

W 1992 klub rozpoczął dziewięcioletnią współpracę z producentem sprzętu AGD – Teka. W tym samym roku wprowadzono granatowe kołnierzyki, które następnie stały się białe, gdy w 1994 producentem strojów dla Realu Madryt została firma Kelme. Rok później na plecach koszulek wraz z numerami pojawiły się nazwiska zawodników. Od tego momentu co sezon wprowadza się nowy model strojów. Od 1998 ich producentem jest Adidas.

Na sezon 2001/2002 klub nie pozyskał sponsora, wobec czego na koszulkach reklamowano oficjalną stronę internetową klubu – Realmadrid.com. W 2002 z kolei Real Madryt grał nie tylko bez sponsora, ale też bez jakichkolwiek elementów w innym kolorze niż białe (poza herbem i logiem producenta, a także trzema paskami na mecze w Lidze Mistrzów) – było to nawiązanie do strojów z okresu największych sukcesów w latach 50. wprowadzone na obchody stulecia klubu.

W latach 2003–2013 sponsorami koszulkowymi były kolejno firmy Siemens Mobile, Siemens, BenQ Siemens i bwin.com, a same koszulki zyskiwały barwne – białe, czarne, fioletowe, szare, złote, niebieskie czy granatowe – elementy graficzne w postaci biegnących z góry na dół pasów. W 2006 obok herbu pojawiło się też wyobrażenie trofeum dla Najlepszego Klubu XX Wieku przyznanego przez FIFA.

W sezonie 2009/2010 na koszulce pojawiło się specjalne logo z okazji 110-lecia klubu. Od sezonu 2013/2014 sponsorem „Królewskich” są linie lotnicze Emirates, a na koszulkach widnieje napis „Fly Emirates”. Po wygraniu Klubowych Mistrzostw Świata w 2014 roku, na koszulkach znajdował się także emblemat dla zwycięzcy tych rozgrywek.

Początkowo klub nosił nazwę angielską: Madrid Football Club (ang. Madrycki Klub Piłki Nożnej); w 1920 zmieniono ją dzięki królowi Alfonsowi XIII, który nadał klubowi tytuł Królewski (hiszp. Real), a drugą część nazwy zmieniono na hiszpańską Club de Fútbol. Przekazana listownie przez pałac na ręce ówczesnego prezesa, Pedra Paragesa, decyzja monarchy brzmiała[265]:

Jego Wysokość z łaski Boga Król zdecydował z największą satysfakcją udzielić Tytułu Królewskiego temu Klubowi Piłki Nożnej, którego Waszmość jest czcigodnym prezesem.

W Hiszpanii klub nazywa się najczęściej Real Madrid lub po prostu el Madrid (dla odróżnienia od Madrid bez rodzajnika, które to słowo odnosi się do miasta).

Hymn del Real Madrid

edytuj

Hymn Realu Madryt, wykonany po raz pierwszy przez Jose de Aguilara, powstał podczas podróży pociągiem z Aranjuez do Madrytu. Pierwowzór został napisany w restauracji „Zielona Żaba” przez Luisa Cisnerosa Galiane’a, choć hymn miał także innych twórców jak Marine Garcia, Amora Farińa oraz Antonio Villena Sanchez. Nagrania rozpoczęły się w wytwórni Columbia. W końcu zainteresował się tym sam Santiago Bernabéu. Wykonaniem zajął się wspomniany Jose de Aguilar. Wspomogło go trzydziestu dwóch muzyków, z czego wielu należało do uniwersyteckiego konserwatorium, jak i Hiszpańskiej Orkiestry Narodowej. Jako anegdotę warto wspomnieć, ze Santiago Bernabéu spytał Luisa Galiane’a o to, czy jest pracownikiem Realu. Galiane, mający zawsze dobre poczucie humoru odpowiedział, że nie pracuje dla tego klubu, dodając, że jest związany z Atlético Madryt. Widząc zawód na twarzy Bernabéu, Galiane przyznał, że żartował oraz dodał, że niejednokrotnie starał się o posadę w Realu, ale nigdy nie było wolnych etatów. Bernabéu rozmawiając w międzyczasie z kimś przez telefon w pewnym momencie powiedział tak: „Do tego wykonania musi zostać załączona fotografia twórcy, a jutro zostanie ono przedstawione zarządowi. Wydamy płytę z tą pieśnią, która stanie się jednym z symboli klubu” – powiedział oczarowany prezes – legenda Realu. Historię tę opowiedział syn Luisa Galiany, a miała ona miejsce w 1952. Od tej pory twory utwór ten jest oficjalnym hymnem Realu Madryt.

Himno del centenario

edytuj

Himno del centenario (Hymn stulecia) – ułożono w 2002, właśnie na stulecie istnienia Realu Madryt. Autorem melodii i tekstu jest hiszpański kompozytor José Cano, zaś pierwszego wykonania nowego hymnu podjął się kibic Madrytu, śpiewak Plácido Domingo w towarzystwie 82-osobowego chóru[266]. Utwór ten nie zastąpił dotychczasowego hymnu, lecz stał się drugim, obok stworzonego 50 lat wcześniej.

Hala Madrid y nada más

edytuj

Po zwycięstwie w Lidze Mistrzów 2013/14 klub zaprezentował piosenkę „Hala Madrid i Nic Więcej”[266], która została skomponowana przez grupę Red One. Producentem i kompozytorem jest Nadyr Khayat. W nagrywaniu utworu uczestniczyli zarówno ówcześni piłkarze Królewskich, jak i Carlo Ancelotti. Piosenka szybko zdobyła popularność wśród fanów Los Blancos. Obecnie hymn ten jest puszczany na Estadio Santiago Bernabéu przed meczem oraz po strzeleniu gola przez zawodników Realu.

Kibice

edytuj
 
Michael Jordan, 2006 rok

W 2007 r. europejskich kibiców Realu było około dwudziestu milionów[267], z czego połowa mieszkała w Hiszpanii – zaś ich liczba w skali świata w 2005 r. wyniosła 228 milionów[268]. Kibicami Los Blancos są także politycy (Martín Torrijos[269], [270] astronauta Michael Lopez-Alegria[271], ludzie ze świata muzyki i filmu (Fernando Argenta[272], Antonio Banderas[273], Cameron Diaz[273], Plácido Domingo[273], Julio Iglesias[273], Enrique Iglesias[274], Patrick Dempsey[275]), sportowcy uprawiający inne dyscypliny (Fernando Alonso)[271], Alberto Contador[276], Rafael Nadal[273][277], Roger Federer[277], Juan Carlos Ferrero[273], Michael Jordan[273], Carlos Sainz[273], Ian Thorpe[273], Boris Becker[278], Carlos Sastre, Óscar Pereiro[277], Rafael Pascual[277], David Cal, polski komentator sportowy (Mateusz Borek)[279], czy trenerzy (Jacek Gmoch[280], Jerzy Engel[281]).

Grupy kibicowskie

edytuj

Istnieją dwie zorganizowane grupy kibiców: Ultras Sur i Orgullo Vikingo.

Ultras Sur

edytuj

To założona w 1980 roku grupa dopingująca piłkarzy Realu Madryt. Zajmuje podczas spotkań miejsca za bramką po stronie południowej (sur po hiszpańsku znaczy „południe”). Ultrasi są oskarżani o rasizm i sympatie neonazistowskie, za co wraz z klubem byli już karani[282]. Jest to zdecydowanie najliczniejsza grupa fanatyków Królewskich. Sympatyzują z kibicami klubów: Panathinaikos AO, Ferencvárosi TC, Olympique Lyon, Real Betis i RCD Espanyol[283].

Orgullo Vikingo

edytuj

Grupa Orgullo Vikingo powstała w 1992 roku. Jej założyciele, członkowie Ultras Sur, chcieli, by zorganizowany doping zaistniał na północnej trybunie stadionu Santiago Bernabéu. Z założenia miała to być grupa apolityczna, o jasnych sposobach finansowania i zarządzania. Prezentacja nowej grupy miała miejsce przed meczem Madrytu z Realem Burgos, 13 września 1992 roku. Grupa zajmuje miejsca przy lewej wieżyczce, na samej górze zabytkowej trybuny „Lateral”. Wrogami obu grup są kibice FC Barcelony i Atlético Madryt[284].

Sponsorzy

edytuj
Lata Sponsor odzieżowy Sponsor na koszulce
1980–1982   Adidas -
1982–1985 Zanussi
1985–1989   Hummel Parmalat
1989–1991 Reny Picot
1991–1992 Otaysa
1992–1994 TEKA
1994–1998   Kelme
1998–2001   Adidas
2001–2002 Realmadrid.com
2002–2005 Siemens mobile
2005–2006 Siemens
2006–2007 BenQ-Siemens
2007–2013 Bwin.com
2013–2020 Fly Emirates
2020- Emirates Fly Better
2024- HP

Obecnie głównym sponsorem sekcji piłkarskiej są linie lotnicze Emirates, której logo widnieje na koszulkach „Los Blancos”. Inni oficjalni sponsorzy drużyny to producent bezalkoholowych napojów gazowanych Coca-Cola, firma odzieżowa Adidas, firma motoryzacyjna Audi, telefonia komórkowa Movistar oraz browar Mahou[285]. Garnitury zawodnikom Realu Madryt dostarcza firma Versace[286]. Według rankingu firmy Deloitte, Real Madryt jest najbogatszym klubem piłkarskim na świecie[287]. Królewscy współpracują także z firmą EA Sports producentem gier z serii FIFA[288]. W październiku 2024 roku firma bukmacherska VERSUSbet stała się oficjalnym sponsorem Realu Madryt na sezon 2024/2025 i 2025/2026[289].

Fundacja Realu Madryt

edytuj

W ramach klubu działa Fundacja Realu Madryt (hiszp. Fundación del Real Madrid) prowadząca wszechstronne akcje charytatywne, mające na celu zarówno pomoc niepełnosprawnym i potrzebującym, rozwój edukacji w krajach o wysokim odsetku analfabetyzmu, jak oraz promocję piłki nożnej i sportu w ogóle, walka z rasizmem i ksenofobią w sporcie[290], a także dbanie o pozytywny wizerunek Realu Madryt i opieka nad klubowym muzeum usytuowanym w stadionie Santiago Bernabéu. W jej pracach na szeroką skalę pomagają piłkarze i koszykarze klubu, zarówno obecni, jak i byli.

Działania Fundacji obejmują otwieranie szkół w państwach afrykańskich[291], spotkania z ciężko chorymi dziećmi w szpitalach[292][293], pomoc w resocjalizacji osadzonych w zakładach karnych[294]. Fundacja współpracuje też z takimi organizacjami jak Caritas[295], a także z miastem Madryt[290].

Ponadto Fundacja zdecydowała się udzielić wsparcia finansowego rodzinom kibiców Recreativo Huelva, którzy zginęli w wypadku, jadąc do Madrytu na mecz swojej drużyny z Los Blancos[296].

Władze klubu

edytuj
 
Florentino Pérez, obecny prezes Realu Madryt

Zarząd klubu[297]:

  • Prezes:   Florentino Pérez
  • Wiceprezesi:
    •   Fernando Fernández Tapias (pierwszy wiceprezes)
    •   Eduardo Fernández de Blas (drugi wiceprezes)
    •   Pedro López Jiménez (trzeci wiceprezes)
  • Sekretarz zarządu:
    •   Enrique Sánchez González
  • Członkowie zarządu:
    •   Santiago Aguado García
    •   Jerónimo Ferrá Muncharáz
    •   Enrique Pérez Rodríguez
    •   Manuel Cerezo Velázquez
    •   José Sánchez Bernal
    •   Manuel Torres Gómez
    •   Gumersindo Santamaría Gil
    •   Raúl Ronda Ortiz
    •   José Manuel Otero Lastres
    •   Nicolás Martín-Sanz García
    •   José Luis del Valle Pérez
    •   Catalina Miñarro Brugarolas
  • Dyrektor generalny:   José Ángel Sanchez
  • Dyrektor generalny biura prezesa:   Manuel Redondo Sierra
  • Dyrektor ds. kategorii młodzieżowych (cantery):   Miguel Pardeza
  • Dyrektor sfery socjalnej:   Jose Luis Sánchez Cámara
  • Dyrektor komitetu prawnego:   Javier López Farré
  • Dyrektor kontroli i audytu wewnętrznego:   Carlos Martínez de Albornoz
  • Dyrektor działu usług:   Fernando Tormo Ruíz
  • Dyrektor ds. komunikacji:   Antonio Galeano
  • Dyrektor ds. relacji z instytucjami:   Emilio Butragueño
  • Dyrektor ds. koordynacji:   Javier García Coll
  • Sekretarz techniczny:   Ramón Martínez
  • Szef prasowy:   Óscar Ribot[298]
  • Szef sztabu medycznego:   Carlos Diez

Prezesi

edytuj
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania Osiągnięcia
LH PH LM SH SE PI
1.   Julián Palacios 1900 6 marca 1902
2.   Juan Padrós Rubió 6 marca 1902 styczeń 1904
3.   Carlos Padrós Rubió styczeń 1904 1908 3
4.   Adolfo Meléndez 1908 lipiec 1916 1
5.   Pedro Parages lipiec 1916 16 maja 1926 1
6.   Luis de Urquijo 16 maja 1926 1930
7.   Luis Usera Bugallal 1930 31 maja 1935 2 1
8.   Rafael Sánchez Guerra 31 maja 1935 4 sierpnia 1936
9.   Adolfo Meléndez 4 sierpnia 1936 27 listopada 1940
10.   Antonio Santos Peralba 27 listopada 1940 11 września 1943
11.   Santiago Bernabéu 11 września 1943 2 czerwca 1978 16 6 6 1
12.   Luis de Carlos wrzesień 1978 24 maja 1985 2 2
13.   Ramón Mendoza 24 maja 1985 26 listopada 1995 6 2 4
14.   Lorenzo Sanz 26 listopada 1995 16 lipca 2000 1 2 1 1
15.   Florentino Pérez 16 lipca 2000 27 lutego 2006 2 1 2 1 1
16.   Ramón Calderón Ramos 2 lipca 2006 16 stycznia 2009 2 1
17.   Vicente Boluda 16 stycznia 2009 31 maja 2009
18.   Florentino Pérez 1 czerwca 2009 urzęduje 4 3 5 5 5 4

Źródło: Lista prezesów na oficjalnej stronie klubu

Obecny skład

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze Realu Madryt.

Aktualny na 31 sierpnia 2024[299]

Nr Poz. Piłkarz
1 BR   Thibaut Courtois
2 OB   Dani Carvajal (wicekapitan)
3 OB   Éder Militão
4 OB   David Alaba
5 PO   Jude Bellingham
6 PO   Eduardo Camavinga
7 NA   Vinícius Júnior
8 PO   Federico Valverde (4. kapitan)
9 NA   Kylian Mbappé
10 PO   Luka Modrić (kapitan)
11 NA   Rodrygo
13 BR   Andrij Łunin
Nr Poz. Piłkarz
14 PO   Aurélien Tchouaméni
15 PO   Arda Güler
16 NA   Endrick
17 NA   Lucas Vázquez (3. kapitan)
18 OB   Jesús Vallejo
19 PO   Dani Ceballos
20 OB   Fran García
21 NA   Brahim Díaz
22 OB   Antonio Rüdiger
23 OB   Ferland Mendy

Wypożyczeni

edytuj
Nr Poz. Piłkarz
OB   Rafael Obrador (w Deportivo La Coruña do 30 czerwca 2025)
OB   Marvel (w Córdoba CF do 30 czerwca 2025)
Nr Poz. Piłkarz
PO   Mario Martín (w Real Valladolid do 30 czerwca 2025)
NA   Álvaro Rodríguez (w Getafe CF do 30 czerwca 2025)

Sztab szkoleniowy

edytuj

Aktualne na 22 sierpnia 2021[300].

Funkcja Imię i nazwisko
Trener Carlo Ancelotti
Asystent Davide Ancelotti
Asystent techniczny Francesco Mauri
Trener przygotowania fizycznego Antonio Pintus
Asystent techniczny i fizyczny Beniamino Fulco
Trener bramkarzy Luis Llopis
Analityk wideo Simone Montanaro
Fizjoterapeuta José Carlos García Parrales

Trenerzy

edytuj

Statystyki ligowe

edytuj

Pod uwagę są brane tylko mecze ligowe. Stan na 26 sierpnia 2023.

 
Luis Carniglia – trener Realu Madryt od 06.1957 do 02.1959 i 04-07.1959
 
Miguel Muñoz – trener Realu Madryt w latach 1959, 1960-74
 
Vicente del Bosque – trener Realu Madryt w latach 1994, 1999-2003
 
Jupp Heynckes – trener Realu Madryt w latach 1997–1998
 
José Mourinho – trener Realu Madryt w latach 2010–2013
 
Carlo Ancelotti – trener Realu Madryt w latach 2013–2015 i od 2021
 
Zinédine Zidane – trener Realu Madryt w latach 2016–2018 i 2019-21
Imię i nazwisko Od Do Statystyki ligowe
Mecze Wygr. Rem. Przegr. %
  Arthur Johnson 1910 1920 ? ? ? ?
  Juan de Cárcer 1920 1926 ? ? ? ?
  Pedro Llorente López 1926 1926 ? ? ? ?
  José Ángel Berraondo 1927 1929 18 11 1 6 61.11%
  José Quirante 1929 1930 18 7 3 8 38.89%
  Lippo Hertzka 1930 1932 36 17 12 7 47.22%
  Robert Firth 1932 1934 36 23 4 9 63.89%
  Francisco Bru 1934 1941 88 52 7 29 59.09%
  Juan Armet 1941 wrzesień 1943 28 18 7 13 64.29%
  Ramón Encinas wrzesień 1943 maj 1945 52 29 8 15 55.77%
  Jacinto Quincoces maj 1945 marzec 1946 26 11 9 6 42.31%
  Baltasar Albéniz marzec 1946 kwiecień 1947 26 11 5 10 42.31%
  Jacinto Quincoces kwiecień 1947 styczeń 1948 17 5 4 8 29.41%
  Michael Keeping styczeń 1948 październik 1950 69 32 17 20 46.38%
  Baltasar Albéniz październik 1950 marzec 1951 16 7 2 7 43.75%
  Héctor Scarone marzec 1951 kwiecień 1952 36 18 8 10 50%
  Juan Antonio Ipiña kwiecień 1952 maj 1953 30 18 3 9 60%
  Enrique Fernández maj 1953 grudzień 1954 44 27 8 9 61.36%
  José Villalonga grudzień 1954 kwiecień 1957 76 48 10 18 63.16%
  Luis Carniglia kwiecień 1957 luty 1959 52 37 8 7 71.15%
  Miguel Muñoz luty 1959 kwiecień 1959 7 4 1 2 57.14%
  Luis Carniglia kwiecień 1959 lipiec 1959 1 0 1 0 0%
  Manuel Fleitas lipiec 1959 kwiecień 1960 29 20 4 5 68.97%
  Miguel Muñoz kwiecień 1960 styczeń 1974 417 253 96 68 60.67%
  Luis Molowny styczeń 1974 maj 1974 16 8 0 8 50%
  Miljan Miljanić maj 1974 wrzesień 1977 103 52 28 23 50.49%
  Luis Molowny wrzesień 1977 czerwiec 1979 67 38 18 11 56.72%
  Vujadin Boškov czerwiec 1979 marzec 1982 98 58 21 19 59.18%
  Luis Molowny marzec 1982 maj 1982 4 2 1 1 50%
  Alfredo Di Stéfano maj 1982 kwiecień 1984 68 42 14 12 61.76%
  Amancio Amaro kwiecień 1984 kwiecień 1985 33 13 10 10 39.39%
  Luis Molowny kwiecień 1985 kwiecień 1986 35 26 4 5 74.29%
  Leo Beenhakker kwiecień 1986 czerwiec 1989 120 80 30 10 66.67%
  John Toshack czerwiec 1989 listopad 1990 49 31 13 5 63.27%
  Alfredo Di Stéfano listopad 1990 marzec 1991 15 7 1 7 46.67%
  Radomir Antić marzec 1991 styczeń 1992 31 22 5 4 70.97%
  Leo Beenhakker styczeń 1992 czerwiec 1992 19 9 5 5 47.37%
  Benito Floro czerwiec 1992 marzec 1994 65 38 15 12 58.46%
  Vicente del Bosque marzec 1994 maj 1994 11 5 1 5 45.45%
  Jorge Valdano maj 1994 styczeń 1996 60 32 15 13 53.33%
  Arsenio Iglesias styczeń 1996 maj 1996 19 10 4 5 52.63%
  Fabio Capello maj 1996 czerwiec 1997 42 27 11 4 64.29%
  Jupp Heynckes czerwiec 1997 maj 1998 38 17 12 9 44.74%
  Guus Hiddink czerwiec 1998 luty 1999 23 11 4 8 47.83%
  John Toshack luty 1999 listopad 1999 26 13 7 6 50%
  Vicente del Bosque listopad 1999 czerwiec 2003 141 78 37 26 55.32%
  Carlos Queiroz czerwiec 2003 maj 2004 38 21 7 10 55.26%
  José Antonio Camacho maj 2004 wrzesień 2004 3 2 0 1 66.67%
  Mariano García Remón wrzesień 2004 grudzień 2004 13 7 2 4 53.85%
  Vanderlei Luxemburgo grudzień 2004 grudzień 2005 35 23 4 8 65.71%
  Juan Ramón López Caro grudzień 2005 maj 2006 24 12 9 3 50%
  Fabio Capello maj 2006 czerwiec 2007 38 22 7 8 57.89%
  Bernd Schuster lipiec 2007 grudzień 2008 75 44 9 22 58.67%
  Juande Ramos grudzień 2008 czerwiec 2009 27 18 1 8 66.67%
  Manuel Pellegrini czerwiec 2009 maj 2010 38 31 3 4 81.58%
  José Mourinho maj 2010 czerwiec 2013 114 87 16 11 76.32%
  Carlo Ancelotti czerwiec 2013 maj 2015 76 57 8 11 75%
  Rafael Benítez czerwiec 2015 styczeń 2016 18 11 4 3 61.11%
  Zinédine Zidane styczeń 2016 maj 2018 96 68 18 10 70.83%
  Julen Lopetegui czerwiec 2018 październik 2018 10 4 2 4 40%
  Santiago Solari październik 2018 marzec 2019 17 12 1 4 70.59%
  Zinédine Zidane marzec 2019 maj 2021 87 56 20 11 64.37%
  Carlo Ancelotti czerwiec 2021 obecnie 79 53 14 12 67,09%

Zdobyte trofea

edytuj
Imię i nazwisko Od Do Trofea
  Arthur Johnson 1910 1920          
  Juan de Cárcer 1920 1926
  Pedro Llorente López 1926 1926
  José Ángel Berraondo 1927 1929
  José Quirante 1929 1930
  Lippo Hertzka 1930 1932  
  Robert Firth 1932 1934  
  Francisco Bru 1934 1941   
  Juan Armet 1941 wrzesień 1943
  Ramón Encinas wrzesień 1943 maj 1945
  Jacinto Quincoces maj 1945 marzec 1946  
  Baltasar Albéniz marzec 1946 kwiecień 1947  
  Jacinto Quincoces kwiecień 1947 styczeń 1948
  Michael Keeping styczeń 1948 październik 1950
  Baltasar Albéniz październik 1950 marzec 1951
  Héctor Scarone marzec 1951 kwiecień 1952
  Juan Antonio Ipiña kwiecień 1952 maj 1953
  Enrique Fernández maj 1953 grudzień 1954  
  José Villalonga grudzień 1954 kwiecień 1957     
  Luis Carniglia kwiecień 1957 luty 1959    
  Miguel Muñoz luty 1959 kwiecień 1959
  Luis Carniglia kwiecień 1959 lipiec 1959
  Manuel Fleitas lipiec 1959 kwiecień 1960
  Miguel Muñoz kwiecień 1960 styczeń 1974             
  Luis Molowny styczeń 1974 maj 1974  
  Miljan Miljanić maj 1974 wrzesień 1977    
  Luis Molowny wrzesień 1977 czerwiec 1979   
  Vujadin Boškov czerwiec 1979 marzec 1982   
  Luis Molowny marzec 1982 maj 1982  
  Alfredo Di Stéfano maj 1982 kwiecień 1984
  Amancio Amaro kwiecień 1984 kwiecień 1985
  Luis Molowny kwiecień 1985 kwiecień 1986  
  Leo Beenhakker kwiecień 1986 czerwiec 1989     
  John Toshack czerwiec 1989 listopad 1990  
  Alfredo Di Stéfano listopad 1990 marzec 1991  
  Radomir Antić marzec 1991 styczeń 1992
  Leo Beenhakker styczeń 1992 czerwiec 1992
  Benito Floro czerwiec 1992 marzec 1994   
  Vicente del Bosque marzec 1994 maj 1994
  Jorge Valdano maj 1994 styczeń 1996  
  Arsenio Iglesias styczeń 1996 maj 1996
  Fabio Capello maj 1996 czerwiec 1997  
  Jupp Heynckes czerwiec 1997 maj 1998   
  Guus Hiddink czerwiec 1998 luty 1999  
  John Toshack luty 1999 listopad 1999
  Vicente del Bosque listopad 1999 czerwiec 2003       
  Carlos Queiroz czerwiec 2003 maj 2004  
  José Antonio Camacho maj 2004 wrzesień 2004
  Mariano García Remón wrzesień 2004 grudzień 2004
  Vanderlei Luxemburgo grudzień 2004 grudzień 2005
  Juan Ramón López Caro grudzień 2005 maj 2006
  Fabio Capello maj 2006 czerwiec 2007  
  Bernd Schuster lipiec 2007 grudzień 2008   
  Juande Ramos grudzień 2008 czerwiec 2009
  Manuel Pellegrini czerwiec 2009 maj 2010
  José Mourinho maj 2010 czerwiec 2013    
  Carlo Ancelotti czerwiec 2013 maj 2015     
  Rafael Benítez czerwiec 2015 styczeń 2016
  Zinédine Zidane styczeń 2016 maj 2018          
  Julen Lopetegui czerwiec 2018 październik 2018
  Santiago Solari październik 2018 marzec 2019  
  Zinédine Zidane marzec 2019 maj 2021   
  Carlo Ancelotti czerwiec 2021 obecnie           

Rekordy

edytuj

W Primera División

edytuj
  • Najwięcej mistrzostw – 36.
  • Najwięcej rozegranych meczów (ex aequo z FC Barcelona i Athletic Bilbao) – 2724.
  • Najwięcej punktów i wygranych meczów – odpowiednio 5400 i 1618.
  • Najdłuższa seria bez porażki u siebie – 121 meczów (1957-1965).
  • Najwięcej goli w sezonie – 121 goli (2011/2012).
  • Najwięcej punktów w sezonie (ex aequo z FC Barceloną) – 100 punktów (2011/2012).
  • Najdłuższa seria zwycięstw (ex aequo z FC Barceloną) – 16 meczów (2015/2016 i 2016/2017).
  • Najwięcej zwycięstw na wyjeździe w sezonie – 16 (2011/2012).
  • Najwięcej zwycięstw w sezonie (ex aequo z FC Barceloną) – 32 (2011/2012).
  • Najwięcej zwycięstw u siebie w sezonie (ex aequo z FC Barceloną) – 18 (1987/1988 i 2009/2010).
  • Najwięcej punktów w drugiej połowie sezonu – 52 (2009/2010).
  • Najwięcej punktów zdobytych na wyjeździe w sezonie – 50 (2011/2012).

Ostatnia aktualizacja 7 sierpnia 2020

Najwięcej występów

edytuj

Stan na 4 czerwca 2023

Lp. Zawodnik Lata gry Liga Puchar Europa Inne1 Razem
1.   Raúl 1994–2010 550 37 135 19 741
2.   Iker Casillas 1999–2015 510 40 152 23 725
3.   Manuel Sanchís 1983–2001 523 67 100 20 710
4.   Sergio Ramos 2005–2021 469 48 129 25 671
5.   Karim Benzema 2009–2023 439 49 133 27 648
6.   Santillana 1971–1988 461 84 87 13 645
7.   Fernando Hierro 1989–2003 439 43 103 16 601
8.   Francisco Gento 1953–1971 427 73 98 2 600
9.   José Camacho 1973–1989 414 61 90 12 577
10.   Pirri 1964–1979 417 67 75 2 561

1(Superpuchar Hiszpanii, Superpuchar Europy, Puchar Interkontynentalny, Klubowe Mistrzostwa Świata)
2Wytłuszczoną czcionką oznaczeni są zawodnicy, którzy nadal grają w barwach Realu.

Najlepsi strzelcy

edytuj

Stan na 4 czerwca 2023

Lp. Zawodnik Lata gry Liga Puchar Europa Inne1 Razem Średnia
1.   Cristiano Ronaldo 2009–2018 311 (292) 22 (30) 105 (101) 12 (15) 450 (438) 1.03
2.   Karim Benzema 2009–2023 238 (439) 25 (49) 78 (133) 13 (27) 354 (648) 0.55
3.   Raúl 1994–2010 228 (550) 18 (37) 66 (135) 11 (19) 323 (741) 0.44
4.   Alfredo Di Stéfano 1953–1964 216 (282) 40 (50) 49 (58) 3 (6) 308 (396) 0.78
5.   Santillana 1971–1988 186 (461) 49 (84) 47 (87) 8 (13) 290 (645) 0.45
6.   Ferenc Puskás 1958–1966 156 (180) 49 (41) 35 (39) 2 (2) 242 (262) 0.92
7.   Hugo Sánchez 1985–1992 164 (207) 19 (32) 23 (39) 3 (4) 208 (282) 0.74
8.   Francisco Gento 1952–1970 126 (428) 22 (74) 30 (95) 4 (4) 182 (601) 0.3
9.   Pirri 1964–1979 123 (417) 25 (67) 23 (75) 1 (2) 172 (561) 0.31
10.   Emilio Butragueño 1983–1995 123 (341) 16 (39) 27 (75) 5 (8) 171 (463) 0.37

1(Superpuchar Hiszpanii, Puchar Ligi Hiszpańskiej, Superpuchar Europy, Puchar Interkontynentalny i Klubowe Mistrzostwa Świata)
2Wytłuszczoną czcionką oznaczeni są zawodnicy, którzy nadal grają w barwach Realu.

  • Najwięcej triumfów w Lidze Mistrzów: 15
  • Najwięcej meczów w Europejskich Pucharach: 384
  • Pierwszy klub w historii, który zdobył puchar Ligi Mistrzów drugi raz z rzędu
  • Pierwszy klub w historii, który zdobył puchar Ligi Mistrzów trzy razy z rzędu

Ostatnia aktualizacja: 3 czerwca 2017

Sukcesy zespołu

edytuj

Mistrzowie świata, kontynentu lub olimpijscy (49)

edytuj

MŚ – Mistrzostwa Świata
ME – Mistrzostwa Europy
CA – Copa América
PNA – Puchar Narodów Afryki
ZPC – Złoty Puchar CONCACAF
IO – Igrzyska Olimpijskie

Zdobywcy Złotej Piłki lub tytułu Piłkarza Roku FIFA (11)

edytuj

Od 2016 roku plebiscyty Złota Piłka France Football i Piłkarz Roku FIFA zostały podzielone. Nagroda przyznawana jest pod nazwą Złota Piłka France Football oraz Piłkarz roku FIFA.

Uczestnicy meczów finałowych europejskich pucharów

edytuj

183 zawodników wystąpiło w 55 finałach europejskich pucharów.

Z Realem Madryt
edytuj

130 piłkarzy wystąpiło w 19 finałach europejskich pucharów:

 
W barwach innych klubów
edytuj

56 piłkarzy wystąpiło w 41 finałach europejskich pucharów, reprezentując barwy 26 klubów:

LM – Liga/Puchar Mistrzów; PU – Puchar UEFA; PZP – Puchar Zdobywców Pucharów; LE – Liga Europy

Królowie strzelców ligi hiszpańskiej w barwach Realu Madryt

edytuj

Koronę króla strzelców zdobyło 14 zawodników, a w sumie nagroda ta została przyznana graczowi Realu 28 razy.

Królowie strzelców Primera División (zdobywcy Trofeo Pichichi) grający w drużynie Realu Madryt[146]:

Zawodnik Sezon Gole
  Manuel Olivares 1932/1933 16
  Pahiño 1951/1952 28
  Alfredo Di Stéfano 1953/1954 27
1955/1956 24
1956/1957 31
1957/1958 19
1958/1959 23
  Ferenc Puskás 1959/1960 26
1960/1961 27
1962/1963 26
1963/1964 20
  Amancio Amaro 1968/1969 14
1969/1970 16
  Juanito 1983/1984 17
  Hugo Sánchez 1985/1986 22
1986/1987 34
1987/1988 29
1989/1990 38
  Emilio Butragueño 1990/1991 19
  Iván Zamorano 1994/1995 28
  Raúl González Blanco 1998/1999 25
2000/2001 24
  Ronaldo 2003/2004 24
  Ruud van Nistelrooy 2006/2007 25
  Cristiano Ronaldo 2010/2011 40
2013/2014 31
2014/2015 48
  Karim Benzema 2021/2022 27

Zdobywcy Trofeo Zamora

edytuj

Nagrodę zdobyło 12 zawodników, a w sumie gracze Realu sięgali po nią 17 razy.

Zdobywcy Trofeo Zamora dla najlepszego bramkarza Primera División, grający w barwach Realu Madryt[301]:

Zawodnik Sezon Gole stracone Średnia
  Ricardo Zamora 1931/1932 15 goli w 17 meczach 0,88
1932/1933 17 goli w 18 meczach 0,94
  José Bañón 1945/1946 29 goli w 25 meczach 1,16
  Juan Adelarpe Alonso 1954/1955 24 gole w 24 meczach 1,00
  José Vicente Train 1960/1961 25 goli w 30 meczach 0,83
1962/1963 26 goli w 27 meczach 0,96
1963/1964 10 goli w 15 meczach 0,66
  José Araquistáin 1961/1962 19 goli w 25 meczach 0,76
  Antonio Betancort 1964/1965 15 goli w 24 meczach 0,62
1966/1967 15 goli w 22 meczach 0,68
  Andrés Junquera 1967/1968 19 goli w 22 meczach 0,86
  Miguel Ángel González 1975/1976 23 gole w 32 meczach 0,71
  Agustín 1982/1983 22 gole w 29 meczach 0,75
  Paco Buyo 1987/1988 23 gole w 35 meczach 0,65
1991/1992 27 goli w 35 meczach 0,77
  Iker Casillas 2007/2008 32 gole w 36 meczach 0,89
  Thibaut Courtois 2019/2020 20 goli w 34 meczach 0,58

Najlepsi asystenci Primera División w barwach Realu w XXI wieku

edytuj
Zawodnik Sezon Asysty
  Luís Figo 2000/2001 18
2002/2003 14
  David Beckham 2003/2004 12
  Zinédine Zidane
  Mesut Özil1 2012/2013 16
  Ángel Di María 2013/2014 18

1 – ex aequo z Andrésem Iniestą

Królowie strzelców Pucharu Europy i Ligi Mistrzów w barwach Realu

edytuj
Zawodnik Sezon Gole
  Alfredo Di Stéfano 1957/1958 10
1961/1962 7*
  Ferenc Puskás 1959/1960 12
1961/1962 7*
1963/1964 7*
  Justo Tejada 1961/1962 7*
  Míchel 1987/1988 4*
  Raúl González Blanco 1999/2000 10*
2000/2001 7
  Cristiano Ronaldo 2012/2013 12
2013/2014 17
2014/2015 10*
2015/2016 16
2016/2017 12
2017/2018 15
  Karim Benzema 2021/2022 15

*- ex aequo z innymi piłkarzami

Real Madryt w poszczególnych sezonach

edytuj
Osobny artykuł: Wykaz sezonów Realu Madryt.
  • 1902 Założenie klubu
  • 1902/03 Przegrana w finale Pucharu Króla
  • 1903/04 Półfinał Pucharu Króla
  • 1904/05   Puchar Króla
  • 1905/06   Puchar Króla
  • 1906/07   Puchar Króla
  • 1907/08   Puchar Króla
  • 1908/09 -
  • 1909/10 3. miejsce w grupie Pucharu Króla
  • 1910/11 -
  • 1911/12 -
  • 1912/13 Półfinał Pucharu Króla
  • 1913/14 -
  • 1914/15 -
  • 1915/16 Finał Pucharu Króla
  • 1916/17   Puchar Króla
  • 1917/18 Finał Pucharu Króla
  • 1918/19 -
  • 1919/20 Ćwierćfinał Pucharu Króla
  • 1920/21 -
  • 1921/22 Półfinał Pucharu Króla
  • 1922/23 Ćwierćfinał Pucharu Króla
  • 1923/24 Finał Pucharu Króla
  • 1924/25 -
  • 1925/26 Ćwierćfinał Pucharu Króla
  • 1926/27 Półfinał Pucharu Króla
  • 1927/28 Ćwierćfinał Pucharu Króla
  • 1928/29 2. miejsce w La Liga, Finał Pucharu Króla
  • 1929/30 5. miejsce w La Liga, Finał Pucharu Króla
  • 1930/31 6. miejsce w La Liga
  • 1931/32   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1932/33   Mistrzostwo Hiszpanii, Finał Pucharu Króla
  • 1933/34 2. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1934/35 2. miejsce w La Liga
  • 1935/36 2. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1936-39 brak rozgrywek z powodu wojny domowej
  • 1939/40 4. miejsce w La Liga, finał Pucharu Króla
  • 1940/41 6. miejsce w La Liga
  • 1941/42 2. miejsce w La Liga
  • 1942/43 10. miejsce w La Liga, finał Pucharu Króla
  • 1943/44 7. miejsce w La Liga
  • 1944/45 2. miejsce w La Liga
  • 1945/46 4. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1946/47 8. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1947/48 11. miejsce w La Liga
  • 1948/49 3. miejsce w La Liga
  • 1949/50 4. miejsce w La Liga
  • 1950/51 9. miejsce w La Liga
  • 1951/52 3. miejsce w La Liga
  • 1952/53 3. miejsce w La Liga
  • 1953/54   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1954/55   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1955/56 3. miejsce w La Liga,   Puchar Europy
  • 1956/57   Mistrzostwo Hiszpanii,   Puchar Europy
  • 1957/58   Mistrzostwo Hiszpanii,   Puchar Europy, finał Pucharu Króla
  • 1958/59 2. miejsce w La Liga,   Puchar Europy
  • 1959/60 2. miejsce w La Liga,   Puchar Europy, finał Pucharu Króla
  • 1960/61   Mistrzostwo Hiszpanii, finał Pucharu Króla, Puchar Interkontynentalny
  • 1961/62   Mistrzostwo Hiszpanii, finał Pucharu Europy,   Puchar Króla
  • 1962/63   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1963/64   Mistrzostwo Hiszpanii, finał Pucharu Europy
  • 1964/65   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1965/66 2. miejsce w La Liga,   Puchar Europy
  • 1966/67   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1967/68   Mistrzostwo Hiszpanii, finał Pucharu Króla
  • 1968/69   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1969/70 5. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1970/71 4. miejsce w La Liga
  • 1971/72   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1972/73 4. miejsce w La Liga
  • 1973/74 8. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1974/75   Mistrzostwo Hiszpanii,   Puchar Króla
  • 1975/76   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1977/78   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1978/79   Mistrzostwo Hiszpanii, finał Pucharu Króla
  • 1979/80   Mistrzostwo Hiszpanii,   Puchar Króla
  • 1980/81 2. miejsce w La Liga, finał Pucharu Europy
  • 1981/82 3. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1982/83 2. miejsce w La Liga, finał Pucharu Króla
  • 1983/84 2. miejsce w La Liga
  • 1984/85 5. miejsce w La Liga, Puchar UEFA
  • 1985/86   Mistrzostwo Hiszpanii, Puchar UEFA
  • 1986/87   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1987/88   Mistrzostwo Hiszpanii,   Superpuchar Hiszpanii
  • 1988/89   Mistrzostwo Hiszpanii,  Puchar Króla   Superpuchar Hiszpanii
  • 1989/90   Mistrzostwo Hiszpanii, finał Pucharu Króla
  • 1990/91 3. miejsce w La Liga,   Superpuchar Hiszpanii
  • 1991/92 2. miejsce w La Liga, finał Pucharu Króla
  • 1992/93 2. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 1993/94 4. miejsce w La Liga   Superpuchar Hiszpanii
  • 1994/95   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1995/96 6. miejsce w La Liga
  • 1996/97   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 1997/98 4. miejsce w La Liga,   Liga Mistrzów,   Superpuchar Hiszpanii
  • 1998/99 2. miejsce w La Liga, Puchar Interkontynentalny
  • 1999/00 5. miejsce w La Liga,   Liga Mistrzów
  • 2000/01   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 2001/02 3. miejsce w La Liga,   Liga Mistrzów,   Superpuchar Hiszpanii, finał Pucharu Króla
  • 2002/03   Mistrzostwo Hiszpanii,   Superpuchar Europy, Puchar Interkontynentalny
  • 2003/04 4. miejsce w La Liga,   Superpuchar Hiszpanii, finał Pucharu Króla
  • 2004/05 2. miejsce w La Liga
  • 2005/06 2. miejsce w La Liga
  • 2006/07   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 2007/08   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 2008/09 2. miejsce w La Liga,   Superpuchar Hiszpanii
  • 2009/10 2. miejsce w La Liga
  • 2010/11 2. miejsce w La Liga,   Puchar Króla
  • 2011/12   Mistrzostwo Hiszpanii
  • 2012/13 2. miejsce w La Liga, finał Pucharu Króla,   Superpuchar Hiszpanii
  • 2013/14 3. miejsce w La Liga,   Liga Mistrzów,   Puchar Króla
  • 2014/15 2. miejsce w La Liga,   Superpuchar Europy,   Klubowe Mistrzostwo Świata
  • 2015/16 2. miejsce w La Liga,   Liga Mistrzów
  • 2016/17   Mistrzostwo Hiszpanii,   Liga Mistrzów,   Superpuchar Europy,   Klubowe Mistrzostwo Świata
  • 2017/18 3. miejsce w La Liga,   Liga Mistrzów,   Superpuchar Europy,   Superpuchar Hiszpanii,   Klubowe Mistrzostwo Świata
  • 2018/19 3. miejsce w La Liga,   Klubowe Mistrzostwo Świata
  • 2019/20   Mistrzostwo Hiszpanii,  Superpuchar Hiszpanii
  • 2020/21 2. miejsce w La Liga
  • 2021/22   Mistrzostwo Hiszpanii,   Liga Mistrzów,  Superpuchar Hiszpanii
  • 2022/23 2. miejsce w La Liga,  Puchar Króla,   Superpuchar Europy,   Klubowe Mistrzostwo Świata
  • 2023/24   Mistrzostwo Hiszpanii,   Liga Mistrzów,  Superpuchar Hiszpanii
  • 2024/25   Superpuchar Europy

Przypisy

edytuj
  1. Real Madrid Club de Fútbol. lfp.es. [dostęp 2009-08-02]. (hiszp.).
  2. Álvaro Lamela, Por qué al Real Madrid le llaman vikingos y al Atlético indios [online], goal.com, 6 marca 2021 [dostęp 2022-08-08] (hiszp.).
  3. Informacje. real-madryt.com. (pol.).
  4. Luis Miguel González: Pre-history and first official title (1900–1910). Real Madrid C.F. – Official Web Site. [dostęp 2009-08-02]. (ang.).
  5. Real Madrid – Europa (5 – 0) 10/02/1929 [online], bdfutbol.com [dostęp 2021-02-08] (hiszp.).
  6. Florentino Pérez, nuevo presidente del Real Madrid. uefa.com, 2009-06-01. [dostęp 2009-08-02]. (hiszp.).
  7. Część I: Początki Wielkiego Realu Madryt (1902 – 1922). RealMadrid.pl. [dostęp 2009-07-27].
  8. On this day Real Madrid were voted the Best Club of the 20th Century [online], Real Madrid C.F. – Web Oficial [dostęp 2022-05-29] (ang.).
  9. 60 lat Estadio Santiago Bernabéu. RealMadrid.pl, 2007-12-14. [dostęp 2009-07-27].
  10. a b Rocznica śmierci Santiago Bernabéu. RealMadrid.pl, 2007-06-02. [dostęp 2009-07-27].
  11. Wielkie Kluby Europy. „Przegląd Sportowy”, s. 3, 2007-05-22. Marquard Communication&Media Sp. z o.o.. 
  12. Wielkie Kluby Europy. „Przegląd Sportowy”, s. 4, 2007-05-22. Marquard Communication&Media Sp. z o.o.. 
  13. Clasificación histórica LaLiga Santander – Primera División [online], Marca.com, 22 grudnia 2021 [dostęp 2023-04-08] (hiszp.).
  14. Barça and Real Madrid: El Clásico [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-06-14] (ang.).
  15. Real Madrid. ACB.com. [dostęp 2009-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-07)]. (hiszp.).
  16. Secciones deportivas históricas del Real Madrid [online], Marca.com [dostęp 2009-08-10] (hiszp.).
  17. a b Historia klubu. realmadryt.net. [dostęp 2011-09-19]. (pol.).
  18. a b History. realmadrid.com. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
  19. Spain – List of Foundation Dates of Clubs [online], RSSSF (ang.).
  20. Historia klubu: 1902 – 1916. Losblancos.pl. [dostęp 2011-09-19]. (pol.).
  21. a b c Spain – Cup 1902 [online], RSSSF (ang.).
  22. Spain – Cup 1903 [online], RSSSF (ang.).
  23. Spain – Cup 1905 [online], RSSSF (ang.).
  24. Temporada 1905–1906 [online], Leyenda Blanca [dostęp 2009-08-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-12] (hiszp.).
  25. Spain – Cup 1906 [online], RSSSF (ang.).
  26. Spain – Cup 1907 [online], RSSSF (ang.).
  27. Spain – Cup 1908 [online], RSSSF (ang.).
  28. Spain – Cup 1909 [online], RSSSF (ang.).
  29. Spain – Cup 1917. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  30. Temporada 1920–1921. Leyenda Blanca. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-29)]. (hiszp.).
  31. Temporada 1922–1923. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 września 2011)]. (hiszp.).
  32. Temporada 1923–1924. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-29)]. (hiszp.).
  33. a b Spain 1928/29 [online], RSSSF (ang.).
  34. a b Spain 1931/32 [online], RSSSF (ang.).
  35. Spain – Cup 1934. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  36. Spain – Cup 1936. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  37. Spain 1942/43. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  38. a b c Spain – Cup 1943. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  39. a b Foer 2006 ↓, s. 218–219.
  40. To już 60 lat!. RealMadrid.pl, 2004-10-27. [dostęp 2009-08-09].
  41. Historia 1941–1950. Real Madrid C.F. – Official Web Site. [dostęp 2013-07-03]. (hiszp.).
  42. a b Spain 1951/52. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  43. Luis Miguel González: Cien años de leyenda. León: Editorial Everest, S.A., 2002. 84-241-9216-8.
  44. Spain 1953/54. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  45. a b Spain 1954/55. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  46. a b c d Champions’ Cup 1955-56. RSSSF. [dostęp 2007-08-25]. (ang.).
  47. Historyczne Mecze Realu Madryt, część pierwsza. RealMadrid.pl, 18 marca 2008. [dostęp 2009-08-09].
  48. Spain 1956/57. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  49. Historyczne mecze Realu Madryt – część 2. RealMadrid.pl, 26 marca 2008. [dostęp 2009-08-09].
  50. Champions’ Cup 1956-57. RSSSF. [dostęp 2007-06-28]. (ang.).
  51. Spain 1957/58. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  52. Historyczne mecze Realu Madryt – część 3. RealMadrid.pl, 2008-04-08. [dostęp 2009-08-09].
  53. a b Spain 1958/59. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  54. Historyczne mecze Realu Madryt – część 4. RealMadrdid.pl, 2008-03-18. [dostęp 2009-08-09].
  55. Spain 1959/60. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  56. Historyczne mecze Realu Madryt – część 5. RealMadrdi.pl, 2008-04-24. [dostęp 2009-08-09].
  57. Champions’ Cup 1959-60. RSSSF. [dostęp 2009-08-09]. (ang.).
  58. Historyczne mecze Realu Madryt – część 7. RealMadrid.pl, 23 maja 2008. [dostęp 2009-08-09].
  59. a b Champions’ Cup 1960-61. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  60. a b Spain 1960/61. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  61. International Trip of Real Madrid CF 1961. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  62. Champions’ Cup 1961-62. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  63. Spain 1961/62. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  64. Spain – Cup 1962. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  65. Champions’ Cup 1963-64. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  66. Luis Miguel González: El Madrid cumple 105 años (7): El relevo generacional culminó con éxito (1961–1970). Real Madrid C.F. – Official Web Site. [dostęp 2013-07-03]. (hiszp.).
  67. Spain 1964/65. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  68. Spain 1965/66. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  69. Champions’ Cup 1965-66. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  70. Champions’ Cup 1966-67. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  71. Spain 1966/67. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  72. Spain 1967/68. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  73. Spain 1968/69. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  74. Spain 1969/70. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  75. Spain – Cup 1970. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  76. Cup Winners’ Cup 1970-71. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  77. Spain 1971/72. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  78. Spain 1972/73. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  79. Spain 1973/74. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  80. Spain 1974/75. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  81. Spain 1975/76. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  82. Spain – Cup 1975. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  83. Spain 1976/77. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  84. Spain 1977/78. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  85. Spain 1978/79. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  86. a b Temporada 1976–1977. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. (hiszp.).
  87. Champions’ Cup 1976-77. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  88. Trofeo Santiago Bernabéu. 1979. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  89. Spain – Cup 1980. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  90. 25-lecie „białego” finału. RealMadrid.pl, 4 czerwca 2005. [dostęp 2009-08-10].
  91. Spain 1979/80. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  92. Champions’ Cup 1979-80. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  93. Champions’ Cup 1980-81. RealMadrid.pl. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  94. Spain 1981/82. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  95. UEFA Cup 1981-82. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  96. World Cup 1982 finals. RSSSF. [dostęp 2009-04-10]. (ang.).
  97. Spain 1982/83. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  98. Spain 1983/84. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  99. Temporada 1983–1984. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 maja 2012)]. (hiszp.).
  100. a b Spain 1984/85. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  101. Wielkie Kluby Europy. „Przegląd Sportowy”, s. 19, 22 maja 2007. Marquard Communication&Media Sp. z o.o.. 
  102. UEFA Cup 1984-85. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  103. UEFA Cup 1985-86. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  104. Spain 1985/86. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  105. Spain 1986/87. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  106. Spain 1987/88. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  107. Spain 1988/89. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  108. a b Spain 1989/90. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  109. Temporada 1991–1992. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 maja 2012)]. (hiszp.).
  110. Spain 1991/92. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  111. Temporada 1992–1993. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 kwietnia 2012)]. (hiszp.).
  112. Spain 1992/93. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  113. Luis Miguel González: El Madrid cumple 105 años (7): El Mejor Club del Siglo XX festeja hoy un lustro más de su Centenario. [dostęp 2013-07-03]. (hiszp.).
  114. Temporada 1993-94. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 maja 2012)]. (hiszp.).
  115. Spain 1994/95. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  116. Temporada1994-95. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 maja 2012)]. (hiszp.).
  117. a b Spain 1996/97. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  118. TEMPORADA 1996-97. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 maja 2012)]. (hiszp.).
  119. Supercopa de Espańa. 1997. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  120. a b c Champions’ Cup 1997-98. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  121. Lat 10 i kilka dni. RealMadrid.pl, 26 maja 2008. [dostęp 2009-08-10].
  122. Spain 1997/98. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  123. World Cup 1998. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  124. Intercontinental Club Cup 1998. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  125. Temporada 1998-99. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 marca 2012)]. (hiszp.).
  126. Spain 1998/99. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  127. UEFA Champions’ League 1998-99. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  128. Temporada 1999–2000. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 lipca 2011)]. (hiszp.).
  129. Spain 1999/2000. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  130. a b c UEFA Champions League 1999–2000. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  131. Rob Hughes: Will Madrid Sell Redondo to Recoup Costs?: Soccer Deal for Figo: Real Politics in Spain. [w:] International Herald Tribune [on-line]. [dostęp 2007-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-10)]. (ang.).
  132. Spain 2000/01. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  133. Temporada 2000–2001. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 kwietnia 2012)]. (ang.).
  134. UEFA Champions League 2000-01. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  135. Rob Hughes: Real World Record: $64.5 Million for Zidane. [w:] International Herald Tribune [on-line]. [dostęp 2007-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-18)]. (ang.).
  136. Supercopa de Espańa. 2001. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  137. Spain 2001/02. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  138. Spain Cups 2001/02. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  139. Real Madryt – Bayer Leverkusen 2 : 1. Real Madrid.pl, 16 maja 2002. [dostęp 2009-08-10].
  140. Super Cup 2002. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  141. Brazilian star will arrive in Madrid Monday. [w:] sportsillustrated.cnn.com [on-line]. [dostęp 2007-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 grudnia 2008)]. (ang.).
  142. Intercontinental Club Cup 2002. RSSSF. [dostęp 2009-08-10]. (ang.).
  143. Real Madryt vs. Reszta Świata 3:3. RealMadrid.pl, 25 stycznia 2003. [dostęp 2009-08-10].
  144. Real Madryt vs Athletic Bilbao 3:1. RealMadrid.pl, 13 czerwca 2003. [dostęp 2009-08-11].
  145. Spain 2002/03. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  146. a b Spain – List of Topscorers („Pichichi”). RSSSF. [dostęp 2009-06-30]. (ang.).
  147. Real Madryt bez trenera!. RealMadrid.pl, 23 czerwca 2003. [dostęp 2009-08-11].
  148. Hierro też bez pracy. RealMadrid.pl, 23 czerwca 2003. [dostęp 2009-08-11].
  149. Carlos Queiroz nowym trenerem Realu Madryt!. RealMadrid.pl, 25 czerwca 2003. [dostęp 2009-08-11].
  150. Rob Hughes: Beckham’s eye-catching knack for the soft sell. [w:] International Herald Tribune [on-line]. [dostęp 2007-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-01)]. (ang.).
  151. Supercopa de Espańa. 2003. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  152. UEFA Champions League 2003-04. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  153. Real w ćwierćfinale!. RealMadrid.pl, 10 marca 2004. [dostęp 2009-08-11].
  154. Spain Cup Tournaments 2003/04. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  155. Królewscy – Książęta 4:2. RealMadrid.pl, 25 marca 2005. [dostęp 2009-08-11].
  156. Koniec marzeń, zemsta Morientesa. RealMadrid.pl, 6 kwietnia 2004. [dostęp 2009-08-11].
  157. Spain 2003/04. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  158. Real Madryt – Real Sociedad 1:4. RealMadrid.pl, 23 maja 2004. [dostęp 2009-08-11].
  159. Pożegnanie Queiroza. RealMadrid.pl, 23 maja 2004. [dostęp 2009-08-11].
  160. Temporada 2004–2005. leyendablanca.com. [dostęp 2009-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 maja 2012)]. (hiszp.).
  161. 5 stycznia dokończenie meczu. RealMadrid.pl, 13 grudnia 2004. [dostęp 2009-01-24].
  162. Real Madryt – Real Sociedad 2:1!. RealMadrid.pl, 5 stycznia 2005. [dostęp 2009-08-11].
  163. Spain 2004/05. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  164. Spain 2005/06. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  165. UEFA Champions League 2005-06. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  166. Real na deskach! Real Saragossa – Real Madryt 6:1... RealMadrid.pl, 5 września 2006. [dostęp 2009-08-11].
  167. Jesteśmy z Was dumni!. RealMadrid.pl, 27 lipca 2006. [dostęp 2009-08-11].
  168. Inauguracja Estadio Alfredo Di Stéfano. Real – Reims 6:1!. RealMadrid.pl, 10 maja 2006. [dostęp 2009-08-11].
  169. UEFA Champions League 2006-07. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  170. Magiczny Real sięga po fotel lidera. RealMadrid.pl, 12 maja 2007. [dostęp 2009-08-11].
  171. Gwiazdorzy żegnani białymi chusteczkami i gwizdami. fcbarca.com, 13 maja 2007. [dostęp 2013-07-03].
  172. Lider wraca do Madrytu!. RealMadrid.pl, 13 maja 2007. [dostęp 2009-08-11].
  173. Sobota cudów – Real Madryt walczy nadal!. RealMadrid.pl, 11 czerwca 2007. [dostęp 2009-08-11].
  174. SOMOS GANADORES! SUPER CAMPEONES!. RealMadrid.pl, 24 sierpnia 2007. [dostęp 2009-08-11].
  175. Spain 2006/07. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  176. Supercopa de Espańa. 2007. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  177. Zadanie wykonane! Real Madryt zwycięski!. RealMadrid.pl, 16 maja 2008. [dostęp 2009-08-11].
  178. Spain 2007/08. RSSSF. [dostęp 2009-08-11].
  179. Garay wypożyczony do Racingu. RealMadrid.pl, 20 maja 2008. [dostęp 2009-06-24].
  180. Skarb kibica Liga Mistrzów – sezon 2008/2009. „Magazyn Sportowy Tempo”, s. 70, 12 września 2008. 
  181. Pierwsza remontada i mamy Superpuchar!. RealMadrid.pl, 24 sierpnia 2008. [dostęp 2009-06-25].
  182. Real Madryt najbardziej podatną na kontuzje drużyną. RealMadrid.pl, 24 listopada 2008. [dostęp 2009-06-25].
  183. Primera División: 14. kolejka. RealMadrid.pl. [dostęp 2009-06-25].
  184. Schuster: Wygrana z Barceloną nie jest możliwa. RealMadrid.pl, 8 grudnia 2008. [dostęp 2009-06-25].
  185. Juande Ramos nowym trenerem Realu Madryt!. RealMadrid.pl, 9 grudnia 2008. [dostęp 2009-06-25].
  186. Marca ujawniła tożsamości dziesięciu fałszywych delegatów. 14 stycznia 2009. [dostęp 2009-01-14].
  187. Calderón zrezygnował. 16 stycznia 2009. [dostęp 2009-01-16].
  188. Wybory w maju lub czerwcu. RealMadrid.pl, 17 stycznia 2009. [dostęp 2009-01-17].
  189. Komunikat oficjalny: Wybory 14 czerwca. RealMadrid.pl, 15 kwietnia 2009. [dostęp 2009-06-25].
  190. Ramos idzie jak burza. RealMadrid.pl, 28 kwietnia 2009. [dostęp 2009-08-11].
  191. A miało być tak pięknie... RealMadrid.pl, 3 maja 2009. [dostęp 2009-08-11].
  192. Wyniki. Wszystkie rozgrywki – Sezon 2008/09. RealMadrid.pl. [dostęp 2009-08-11].
  193. Spain 2008/09. RSSSF. [dostęp 2009-08-11]. (ang.).
  194. Piąta z rzędu europejska klęska. RealMadrid.pl, 11 marca 2009. [dostęp 2009-08-11].
  195. KLĘSKA. Real Madrid.pl, 10 marca 2009. [dostęp 2009-06-25].
  196. Manuel Pellegrini – nowy trener Realu Madryt. RealMadrid.pl, 1 czerwca 2009. [dostęp 2009-06-25].
  197. Kaká oficjalnie piłkarzem Realu Madryt!. RealMadrid.pl, 9 czerwca 2009. [dostęp 2009-06-26].
  198. Oficjalnie: Oferta za Ronaldo zaakceptowana przez MU. RealMadrid.pl, 11 czerwca 2009. [dostęp 2009-06-26].
  199. Albiol zawodnikiem Realu Madryt!. RealMadrid.pl, 15 czerwca 2009. [dostęp 2009-06-26].
  200. Oficjalnie: Javier Saviola odchodzi. RealMadrid.pl, 26 czerwca 2009. [dostęp 2009-06-29].
  201. Cristiano Ronaldo oficjalnie w Realu Madryt!. RealMadrid.pl, 26 czerwca 2009. [dostęp 2009-06-29].
  202. Oficjalnie: Karim Benzema piłkarzem Realu Madryt!. RealMadrid.pl, 1 lipca 2009. [dostęp 2009-07-01].
  203. El ‘Alcorconazo’: la derrota más humillante en Copa del Real Madrid | Goal.com [online], goal.com [dostęp 2021-07-28].
  204. FC Barcelona – Real Madryt, 29 lis 2010 – LaLiga, [w:] baza Transfermarkt (protokoły meczowe) [dostęp 2021-05-10].
  205. Real Madrid 0-2 Barcelona, „BBC Sport” [dostęp 2021-07-28] (ang.).
  206. Barcelona 1-1 Real Madrid (3-1) [online], 3 maja 2011 [dostęp 2021-07-28] (ang.).
  207. LM: mecz życia Lewandowskiego. Zniszczył Real – 4 gole!. [dostęp 2013-05-03]. (pol.).
  208. Illgner: Remontada jest możliwa. [dostęp 2013-05-03]. (pol.).
  209. a b LM: Nieudany pościg Realu, Borussia zagra w finale!. [dostęp 2013-05-03]. (pol.).
  210. Liga Mistrzów: Real Madryt – Borussia. Trzech Polaków w finale!. [dostęp 2013-05-03]. (pol.).
  211. Oficjalnie: Mourinho odchodzi z Realu Madryt. [dostęp 2013-05-20]. (pol.).
  212. Carlo Ancelotti zwolniony z Realu Madryt. [dostęp 2015-05-25]. (pol.).
  213. Rafael Benítez wylany przez Pereza. [dostęp 2016-01-05]. (pol.).
  214. Real Madryt poza Pucharem Króla! – RealMadryt.pl [online], RealMadryt.pl [dostęp 2017-07-20] (pol.).
  215. Clattenburg: W finale w 2016 roku Real strzelił gola ze spalonego [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-09-07].
  216. Comunicado Oficial: Morata | Real Madrid CF [online], Real Madrid C.F. – Web Oficial [dostęp 2020-07-28] (hiszp.).
  217. Wirtualna Polska Media, Real pobił wielki rekord Barcelony! Gracze Zidane’a bez porażki w tym sezonie – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl, 12 stycznia 2017 [dostęp 2020-07-28] (pol.).
  218. Telewizja Polska, Gol „Lewego” na nic. Real w półfinale Ligi Mistrzów! [online], sport.tvp.pl, 18 kwietnia 2017 [dostęp 2021-09-07] (pol.).
  219. Piłkarskie show, które zupełnie niepotrzebnie skradli sędziowie. Real Madryt w półfinale LM! [online], weszlo.com, 18 kwietnia 2017 [dostęp 2021-09-07] (pol.).
  220. LIGA HISZPAŃSKA 2016/17 – Wyniki, tabela, statystyki – PiłkaNożna.pl [online], pilkanozna.pl [dostęp 2020-07-28].
  221. Liga Mistrzów UEFA – Lista strzelców 16/17 [online], transfermarkt.pl [dostęp 2020-07-28] (pol.).
  222. Transfery. Oficjalnie: Alvaro Morata zostanie piłkarzem Chelsea!, „Sport.pl”, 19 lipca 2017 [dostęp 2017-08-10] (pol.).
  223. Zidane: “El Real Madrid me lo ha dado todo y estaré cerca del club toda la vida”. realmadrid.com, 31 maja 2018. [dostęp 2018-06-12]. (hiszp.).
  224. Official Announcement: Julen Lopetegui will be the Real Madrid coach after the celebration of the 2018 World Cup. realmadrid.com, 12 czerwca 2018. [dostęp 2018-07-17]. (hiszp.).
  225. RFEF dismisses Julen Lopetegui. sefutbol.com, 13 czerwca 2018. [dostęp 2018-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-13)]. (ang.).
  226. Julen Lopetegui signs his Real Madrid contract. realmadrid.com, 14 czerwca 2018. [dostęp 2018-07-17]. (ang.).
  227. Julen Lopetegui presented as Real Madrid head coach. realmadrid.com, 14 czerwca 2018. [dostęp 2018-07-17]. (ang.).
  228. Official Announcement: Cristiano Ronaldo. realmadrid.com, 2018-07-10. (ang.).
  229. Courtois and Kovacic deals agreed. chelseafc.com, 2018-08-08. (ang.).
  230. Oficjalnie: Mariano Díaz piłkarzem Realu Madryt. Realmadryt.pl, 2018-08-29. (pol.).
  231. Oficjalnie: Militão nowym piłkarzem Realu Madryt!. RealMadryt.pl, 2019-03-14. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).
  232. Oficjalnie: Luka Jović piłkarzem Realu Madryt!. RealMadryt.pl, 2019-06-04. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).
  233. Oficjalnie: Eden Hazard piłkarzem Realu Madryt! [online], RealMadryt.pl [dostęp 2019-06-12] (pol.).
  234. Oficjalnie: Mendy piłkarzem Realu Madryt!. RealMadryt.pl, 2019-06-12. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).
  235. Oficjalnie: Llorente odchodzi do Atlético. RealMadryt.pl, 2019-06-20. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).
  236. Oficjalnie: Kovačić sprzedany do Chelsea! [online], RealMadryt.pl [dostęp 2019-07-01] (pol.).
  237. Oficjalnie: De Tomás sprzedany do Benfiki [online], RealMadryt.pl [dostęp 2019-07-03] (pol.).
  238. Oficjalnie: Theo sprzedany do Milanu [online], RealMadryt.pl [dostęp 2019-07-06] (pol.).
  239. Oficjalnie: Bale wraca do Tottenhamu! [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-06-02].
  240. Oficjalnie: Brahim Díaz wypożyczony do Milanu [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-06-02].
  241. Oficjalnie: Mayoral wypożyczony do Romy [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-06-02].
  242. Oficjalnie: Jović wypożyczony do Eintrachtu [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-06-02].
  243. Oficjalnie: Zinédine Zidane nie jest już trenerem Realu Madryt! [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-06-02].
  244. Oficjalnie: Carlo Ancelotti trenerem Realu Madryt! [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-06-02].
  245. Oficjalnie: David Alaba piłkarzem Realu Madryt! [online], realmadryt.pl [dostęp 2021-06-02].
  246. Oficjalnie: Eduardo Camavinga piłkarzem Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2022-05-29].
  247. Oficjalnie: Aurelién Tchouaméni piłkarzem Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  248. Oficjalnie: Antonio Rüdiger piłkarzem Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  249. Oficjalnie: Karim Benzema odchodzi z Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  250. Oficjalnie: Fran García wraca do Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  251. Oficjalnie: Brahim Díaz wraca do Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  252. Oficjalnie: Arda Güler piłkarzem Realu Madryt [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  253. Oficjalnie: Jude Bellingham piłkarzem Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  254. Kepa podpisał kontrakt [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2023-08-31].
  255. https://www.halamadrid.pl/real-madryt-gromi-barcelone-i-siega-po-superpuchar-hiszpanii/.
  256. 34. kolejka: Real zdobywa mistrzostwo, Girona wskakuje na drugie miejsce [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2024-06-13].
  257. LaLiga - Tabela i Rezultaty [online], www.transfermarkt.pl [dostęp 2024-06-13] (pol.).
  258. Oficjalnie: Toni Kroos kończy piłkarską karierę [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2024-06-13].
  259. OFICJALNIE: KYLIAN MBAPPÉ PIŁKARZEM REALU MADRYT! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2024-06-13].
  260. Oficjalnie: Endrick zostanie piłkarzem Realu Madryt! [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2024-08-15].
  261. Real 2–1 Atletico. lfp.es. [dostęp 2009-06-30]. (hiszp.).
  262. Foer 2006 ↓, s. 210.
  263. Real Madrid – Escudo. realmadrid-futbol.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-03)]. (hiszp.).
  264. Gazeta.pl (pol.).
  265. 87 lat królewskiego Madrytu. RealMadrid.pl, 29 czerwca 2007. [dostęp 2009-06-26].
  266. a b Hymny [online], realmadryt.pl [dostęp 2020-07-21].
  267. Real Madryt najpopularniejszym klubem. RealMadrid.pl, 21 lipca 2007. [dostęp 2009-08-14].
  268. 228 milionów madridistas na świecie. RealMadrid.pl, 29 listopada 2005. [dostęp 2009-08-14].
  269. El presidente de Panamá es madridista. as.com, 14 października 2007. [dostęp 2009-06-26]. (hiszp.).
  270. Premier również Królewski. RealMadrid.pl, 22 listopada 2007. [dostęp 2009-06-26].
  271. a b Alonso Mistrzem Świata F1. RealMadrid.pl, 23 października 2006. [dostęp 2009-06-30].
  272. Wywiad z Fernando Argentą. RealMadrid.pl, 29 czerwca 2007. [dostęp 2009-06-30].
  273. a b c d e f g h i „Piłka Nożna PLUS”. 8 (200), 2002. 
  274. Is Enrique Iglesias a Real Madrid supporter?. WikiAnswers. [dostęp 2009-06-30]. (ang.).
  275. Patrick Dempsey (actor). RealMadrid.com. [dostęp 2009-09-28]. (ang.).
  276. Contador jest madridistą. RealMadrid.pl, 30 lipca 2007. [dostęp 2009-06-30].
  277. a b c d Sportowa elita świata kibicuje Królewskim. RealMadrid.pl, 14 lipca 2008. [dostęp 2009-06-30].
  278. Placido Domingo i Boris Becker na Bernabéu. Real Madrid.pl, 31 marca 2008. [dostęp 2009-06-30].
  279. Águila Blanca: Spotkanie z Mateuszem Borkiem cz.1. Águila Blanca – kanał youtube, 29 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-29].
  280. Jacek Gmoch: Komentarz do wczorajszego meczu Juve-Real. Jacek Gmoch – Oficjalny blog, 30 listopada 2008. [dostęp 2009-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2008)].
  281. Engel chce do Realu!. RealMadrid.pl, 2001-10-23. [dostęp 2013-07-03].
  282. Roberto Carlos nie popiera walki z rasizmem?. sport.pl, 10 maja 2005. [dostęp 2009-06-26].
  283. Ultras [online], RealMadryt.pl [dostęp 2019-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-07] (pol.).
  284. Orgullo Vikingo [online], RealMadryt.pl [dostęp 2019-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-07] (pol.).
  285. Patrocinadores. Real Madrid C.F. – Official Web Site. [dostęp 2009-07-27]. (ang.).
  286. Real podpisał umowę z Versace. RealMadrid.pl, 6 listopada 2013. [dostęp 2013-11-06].
  287. Real Madryt wciąż na czele rankingu najbogatszych klubów piłkarskich. Forsal.pl, 2 marca 2010. (pol.).
  288. Królewscy odnowili porozumienie z EA Sports [online], realmadryt.pl [dostęp 2020-08-05].
  289. Szymon Zawada, Firma bukmacherska VERSUSbet nowym oficjalnym sponsorem Realu Madryt! [online], zawodtyper.pl, 4 października 2024 [dostęp 2024-10-04].
  290. a b Prezes Realu Madryt przeciw rasizmowi i ksenofobii w sporcie. RealMadrid.pl, 21 kwietnia 2006. [dostęp 2009-06-26].
  291. Casillas w Sierra Leone. RealMadrid.pl, 27 czerwca 2007. [dostęp 2009-06-26].
  292. Casillas i Carreras z chorymi dziećmi. RealMadrid.pl, 15 stycznia 2007. [dostęp 2009-06-26].
  293. Najlepszy prezent. RealMadrid.pl, 15 grudnia 2005. [dostęp 2009-06-26].
  294. Real Madryt w więzieniu – część druga. RealMadrid.pl, 3 lipca 2007. [dostęp 2009-06-26].
  295. Caritas na Santiago Bernabéu. RealMadrid.pl, 4 lipca 2007. [dostęp 2009-06-26].
  296. Calderón przekaże 201 tysięcy euro... RealMadrid.pl, 17 kwietnia 2007. [dostęp 2009-06-26].
  297. Real Madrid President and Board of Directors. Real Madrid C.F. – Official Web Site. [dostęp 2021-05-28]. (ang.).
  298. Casillas, Robben, Pepe, Granero i Torres na CN Tower. RealMadrid.pl, 8 sierpnia 2009. [dostęp 2009-08-11].
  299. Oficjalnie: Zmiany numerów piłkarzy Realu Madryt [online], www.realmadryt.pl [dostęp 2024-07-10].
  300. Plantilla de Jugadores del Real Madrid. realmadrid.com. [dostęp 2023-11-29]. (hiszp.).
  301. Puchar Zamory. fcbarca.com. [dostęp 2013-07-03].

Bibliografia

edytuj
  • Luis Miguel González: Cien años de leyenda 1902–2002 – edición reducida. Editorial Everest, 2002. ISBN 84-241-9216-8. (hiszp.).
  • Piłka Nożna Plus, wydawca: Profus Management, ISSN 1230-9737.
  • Franklin Foer: Jak futbol wyjaśnia świat, czyli nieprawdopodobna teoria globalizacji. Red Horse sp. z o.o., 2006. ISBN 83-60504-03-2.
  • Phil Ball: Real Madryt. Królewska historia najbardziej utytułowanego klubu świata. Sine Qua Non.
  • Kalendarium Realu Madryt na oficjalnej stronie klubu (hiszp.)

Linki zewnętrzne

edytuj