Wikipedia

Ferenc Puskás

węgierski piłkarz i trener piłkarski

Ferenc Puskás (wym. [ˈfɛrɛnt͡s ˈpuʃkaːʃ]; prawdziwe nazwisko Ferenc Purczeld; ur. 1 kwietnia 1927 roku w Budapeszcie[1], zm. 17 listopada 2006 roku tamże) – węgierski piłkarz i trener piłkarski, zwany przez rodaków Puskás Öcsi (öcsi tłumaczy się jako „młodszy brat”). Wicemistrz świata 1954 i złoty medalista Igrzysk Olimpijskich 1952. Jeden z najwybitniejszych piłkarzy w historii piłki nożnej[2]. Zmarł 17 listopada 2006 roku po długiej i ciężkiej chorobie, był dotknięty chorobą Alzheimera i od 2000 roku znajdował się pod stałą opieką medyczną. Z powodu stopnia uzyskanego w węgierskiej armii, Puskása określano również pseudonimem Galopujący major. Puskás, występujący na pozycji łącznika, był zawodnikiem lewonożnym.

Ferenc Puskás
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Ferenc Purczeld

Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1927
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

17 listopada 2006
Budapeszt

Wzrost

170 cm

Pozycja

napastnik

Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole
1943–1949 Kispest 177 (187)
1949–1955 Budapest Honvéd FC 164 (165)
1957 Espanyol Barcelona (gość)
1958–1966 Real Madryt 180 (156)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
1945–1956  Węgry 85 (84)
1961–1962  Hiszpania 4 (0)
W sumie: 89 (84)
Kariera trenerska
Lata Drużyna
1967 Hércules CF
1967 San Francisco Golden Gate Gales
1968 Vancouver Royals
1968–1969 Deportivo Alavés
1970–1974 Panathinaikos AO
1975 Real Murcia
1975–1976 CSD Colo-Colo
1976–1977 Arabia Saudyjska
1978–1979 AEK Ateny
1979–1982 El-Masry
1985–1986 Club Sol de América
1986–1987 Cerro Porteño
1989–1992 South Melbourne
1993 Węgry
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Węgry
Igrzyska olimpijskie
złoto Helsinki 1952 Piłka nożna
MŚ
II miejsce Szwajcaria 1954 piłka nożna
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Lata młodzieńczeEdytuj

W wieku 12 lat Puskás porzucił szkołę i już jako nastolatek stał się profesjonalnym piłkarzem. Klubową karierę rozpoczął w roku 1943 w klubie Kispest Budapest Honvéd FC.

Reprezentacja narodowa WęgierEdytuj

Przez wiele lat był kapitanem Złotej jedenastki. Puskás grał w olimpijskiej reprezentacji Węgier, która zdobyła złoty medal na igrzyskach w 1952 roku. W latach 1945–1956 Puskás wystąpił w zespole narodowym 85 razy i zdobył 84 bramki. W 1954 roku awansował z drużyną do finału mistrzostw świata, w którym jego drużyna przegrała z Niemcami Zachodnimi 2:3, mimo prowadzenia 2:0 (pierwszego z goli dla Węgier strzelił właśnie Puskás).

 
Piłkarska licencja Ferenca Puskása

Emigracja do Hiszpanii i gra w Realu MadrytEdytuj

Po upadku powstania węgierskiego Puskás opuścił w roku 1956 Węgry i wyemigrował do Hiszpanii[3]. W 1958 roku przeniósł się do Realu Madryt, z którym trzy razy zdobył Puchar Europy Mistrzów Krajowych w 1959, 1960 i 1966 roku. W 1960, w finale z Eintrachtem Frankfurt zdobył 4 gole[3]. Puskas dokonał tego jako jedyny gracz w historii rozgrywek[4] W latach 1961–1962 zaliczył również 4 występy reprezentacji Hiszpanii (także podczas MŚ 1962), jednak nie zdobył w nich gola.

Osiągnięcia i rekordyEdytuj

Łącznie w dwóch reprezentacjach rozegrał 89 spotkań międzypaństwowych i strzelił 84 bramki, co do 2003, kiedy to pobił go piłkarz reprezentacji Iranu Ali Daei, było rekordem skuteczności na szczeblu reprezentacyjnym. W całej klubowej karierze Puskás zdobył 616 goli w 620 występach, co czyni go najskuteczniejszym napastnikiem w Europie po Josefie Bicanie, a na równi z Gerdem Müllerem. W sezonie 1959/60 strzelił 47 goli we wszystkich rozgrywkach, co było rekordem Hiszpanii do 2011 roku, kiedy rekord poprawili Cristiano Ronaldo i Lionel Messi. Jest najlepszym strzelcem Realu Madryt w Pucharze Króla z 49 golami, ze średnią 0,92 gola na mecz był też najbardziej bramkostrzelnym piłkarzem Realu (nie uwzględniając C. Ronaldo) oraz najstarszym, który dla niego wystąpił (38 lat i 233 dni).

Zakończenie karieryEdytuj

Puskás zakończył karierę w 1966 roku. W 1981 wrócił na Węgry. Trenował zespoły w takich krajach jak: Hiszpania, Australia, Stany Zjednoczone, Kanada, Paragwaj, Chile, Arabia Saudyjska i Egipt, zanim w 1993 roku objął posadę selekcjonera reprezentacji Węgier, jednak tylko na 4 mecze. Największym jego trenerskim osiągnięciem było doprowadzenie w 1971 roku Panathinaikosu Ateny do finału Klubowego Pucharu Europy.

Choroba i śmierćEdytuj

Ferenc Puskás cierpiał na chorobę Alzheimera i wymagał specjalistycznej domowej opieki[5]. Był jednym z najsłynniejszych Węgrów, mieszkał w Budapeszcie. W 2001 roku jego imieniem nazwano węgierski stadion narodowy, na którym 14 sierpnia 2005 roku rozegrany został mecz Real Madryt – All Stars 2006, z którego dochód został przeznaczony na leczenie chorego Puskása.

W połowie września 2006 Puskas trafił do budapeszteńskiego szpitala na oddział intensywnej terapii. 16 listopada jego stan znacznie się pogorszył. Miał wysoką gorączkę i zapalenie płuc. Zmarł na drugi dzień nad ranem. Bezpośrednią przyczyną śmierci była niewydolność układu oddechowego oraz krążenia, spowodowane zapaleniem płuc.

PamięćEdytuj

Jego imieniem nazwano jedną z ulic w pobliżu Stadionu Bozsika w Budapeszcie. Od 2009 roku patronuje on również nagrodzie nadawanej przez FIFA strzelcowi najpiękniejszej bramki sezonu. Został nakręcony o nim film dokumentalny pt. Puskás Hungary reżyserii Tamása Almásiego (Węgry 2009, 116')[6]. Film wyświetlany był na festiwalu Era Nowe Horyzonty.

SukcesyEdytuj

ZawodniczeEdytuj

Budapest Honvéd FC

Real Madryt

Reprezentacja Węgier

Indywidualne

TrenerskieEdytuj

Panathinaikos

Sol de América

South Melbourne Hellas

StatystykiEdytuj

Klub Sezon Ligi krajowe Puchary krajowe[8] Europejskie Puchary Łącznie
Występy Bramki Występy Bramki Występy Bramki Występy Bramki
Kispest-Honved Budapeszt 1943–44 18 7
1944 14 7
1945 20 10
1945–46 33 35
1946–47 30 32
1947–48 32 50
1948–49 30 46
Budapest Honvéd FC 1949–50 30 31
1950 15 25
1951 21 21
1952 26 22
1953 26 27
1954 20 21
1955 26 18 4 4 30 22
Łącznie 341 352 11 17 6 5 358 374
Real Madryt 1958–59 24 21 5 2 5 2 34 25
1959–60 24 25 5 10 7 12 36 47
1960–61 28 28 9 14 2 0 39 42
1961–62 23 20 8 13 9 7 40 40
1962–63 30 26 7 5 2 0 39 31
1963–64 25 21 0 0 8 7 33 28
1964–65 18 11 4 4 3 2 25 17
1965–66 8 4 3 1 3 5 14 10
Łącznie 180 156 41 49 41 37 262 242
Łącznie w karierze 521 508 52 66 47 42 620 616

[9]

Reprezentacja narodowa Rok Występy Gole
Węgry
1945 2 3
1946 3 3
1947 5 5
1948 6 7
1949 8 11
1950 6 12
1951 3 4
1952 12 10
1953 7 6
1954 11 8
1955 12 10
1956 10 5
Łącznie 85 84
Reprezentacja narodowa Rok Występy Gole
Hiszpania
1961 1 0
1962 3 0
Łącznie 4 0

[10]

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Isten futballistának teremtette. www.nemzetisport.hu, 2006-12-27. [dostęp 2009-12-08]. (węg.).
  2. ↑ Pelé: "Puskas ha sido el mejor de todos los tiempos" - AS.com, as.com [dostęp 2018-10-27] (hiszp.).
  3. ↑ a b Ferenc Puskas nie żyje - eurosport.interia.pl, sport.interia.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  4. ↑ Redakcja, Futbolowe rekordy i ciekawostki – część 4, Retro Futbol, 1 października 2017 [dostęp 2020-05-28] (pol.).
  5. ↑ Football: Ferenc Puskas dies aged 79 after a long battle against pneumonia | Football | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  6. ↑ Puskás Hungary (2009). imdb.com. [dostęp 2012-01-16]. (ang.).
  7. ↑ Ferenc Puskas - Bestfootballplayersever.com (ang.)
  8. ↑ Uwzględniono Puchar Węgier, Puchar Króla.
  9. ↑ Statystyki na Football National Teams
  10. ↑ Gole na RSSSF.com (ang.)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ferenc_Puskás&oldid=67644529”