VfL Wolfsburg
Verein für Leibesübungen Wolfsburg-Fußball GmbH – niemiecki klub piłkarski z siedzibą w Wolfsburgu w Dolnej Saksonii. Założony w 1945, od sezonu 1997/1998 występuje nieprzerwanie w 1. Bundeslidze. Domowe spotkania rozgrywa od 2002 r. na stadionie Volkswagen-Arena. Wcześniej występował na VfL Stadion. Głównym sponsorem klubu jest Volkswagen AG. Zdobywca mistrzostwa Niemiec w sezonie 2008/2009.
Pełna nazwa |
Verein für Leibesübungen Volkswagenwerk Wolfsburg |
---|---|
Przydomek |
Die Wölfe (Wilki) |
Maskotka |
„Wölfi” (wilczek, wilczuś) |
Barwy |
|
Data założenia |
12 września 1945 |
Debiut w najwyższej lidze |
1997 |
Liga | |
Państwo | |
Kraj związkowy | |
Siedziba | |
Adres |
In den Allerwiesen 1, 38446 Wolfsburg |
Stadion | |
Właściciel | |
Prezes |
Hans Dieter Pötsch |
Menedżer generalny |
Frank Witter |
Trener | |
Asystent trenera | |
Strona internetowa |
Sekcje sportowe klubu
edytujKlub VfL Wolfsburg posiada 29 sekcji sportowych[1][2].
|
|
|
Historia
edytuj1945-1959
edytujZałożony 12 września 1945 r. jako „Związek dla ćwiczeń gimnastycznych fabryki Volkswagena Wolfsburg” (Verein für Leibesübungen Volkswagenwerk Wolfsburg). Klub posiadał na początku sekcje: piłki nożnej, piłki ręcznej, gimnastyki, tenisa, kolarstwa, boksu i szachów.
Sekcja piłki nożnej, wygrała już w pierwszym roku po powstaniu klubu, mistrzostwo piłki nożnej w 1. klasie okręgowej. Na początku lat pięćdziesiątych Wolfsburg był kandydatem do awansu do Fußball-Oberliga Nord, wówczas najwyższej niemieckiej ligi. Po trzech rozegranych sezonach na szczeblu okręgowym awansowali do Oberligi w 1954 r.
VfL Wolfsburg w pierwszym sezonie zwyciężył 1:0 nad Hamburger SV, której to drużyna, z roku na rok w grała w Oberlidze Nord coraz lepiej i prawie zawsze zostawała mistrzem.– mimo furory, klub nie odegrał w tej klasie dużej roli. W pierwszych trzech latach przynależności do ligi drużyna stale unikała tylko spadku. Ostatecznie w 1959 r. klub został zdegradowany do drugiej klasy rozgrywek.
1970-1975
edytujDopiero w 1970 roku klub był blisko awansu do pierwszej ligi. Cztery lata później VfL zakwalifikował się do założonej w 1974 roku drugiej Bundesligi, ale niestety nie utrzymał się w niej i na dwadzieścia lat zniknął z profesjonalnej piłki nożnej.
1990-2007
edytujVfL powrócił na początku lat dziewięćdziesiątych do drugiej ligi. Pod przewodnictwem menedżera Petera Pandera, klub stał się w 1995 r. aspirantem do awansu do pierwszej ligi. Wtedy to Wilki doszły do finału pucharu Niemiec, ale w meczu przeciwko Borussii Mönchengladbach przegrały 0:3.
11 czerwca 1997 roku Wolfsburg świętował awans do pierwszej Bundesligi. Już w 1999 roku zespół zakwalifikował się po raz pierwszy do gry w pucharze UEFA. Później pięciokrotnie dostawał się do Pucharu Intertoto. W sezonie 2004/2005 zespół po raz pierwszy miał okazję przewodzić tabeli. W latach 2006 i 2007 klub pod przewodnictwem Klausa Augenthalera osiągał na końcu sezonów każdorazowo zaledwie 15. miejsce.
2007-2008
edytuj30 Maja 2007 roku nowym trenerem klubu został Felix Magath. Od 15 czerwca jest jednocześnie trenerem, menedżerem i dyrektorem sportowym „Wilków”. W jego gestii pozostawało również wyszukiwanie i pielęgnowanie talentów młodego pokolenia. Zarząd klubu dał Magathowi wolną rękę. Wykorzystał to na początku sezonu 2007/08. Zaczęły się spektakularne odejścia graczy[5], którzy nie spełniali postawionych przez niego norm (Kevin Hofland, Diego Klimowicz, Mike Hanke). Za nich sprowadzono wiele nowych piłkarzy[5] takich jak Ricardo Costa, Josué i Grafite, czy młodych graczy jak Marcel Schäfer, Edin Džeko, Jan Šimůnek, Sascha Riether, Christian Gentner i Ashkan Dejagah, którzy włączyli się szybko do budowy nowej odmiennej drużyny. Długoletni bramkarz Wolfsburga, Simon Jentzsch został w czasie zimowych transferów zastąpiony przez Diego Benaglio. Niespodzianką w Bundeslidze okazało się osiągnięcie 5 miejsca w tabeli poprzez zwycięstwo 4:2[6] nad Borussią Dortmund, które umożliwiało grę w pucharze UEFA w sezonie 2008/2009.
od 2008
edytujOd samego początku głównym sponsorem klubu jest Volkswagen AG. W rundzie jesiennej w sezonie 2008/09 piłkarze po raz pierwszy grają bez charakterystycznego loga VW na koszulce. Zamiast niego znajduje się logo charytatywnej akcji „Ein Herz für Kinder” (serce dla dzieci).
W letnim okienku transferowym Felix Magath chcąc podnieść wartość kadry sprowadził z US Palermo łącznie za 21 milionów euro dwóch obrońców, Cristiana Zaccardo i Andrea Barzagliego. Za kapitana Marcelinho, który odszedł do CR Flamengo, sprowadzono nowego zawodnika Zvjezdana Misimovicia z 1. FC Nürnberg. Poza tym szukając talentów kupiono: Mahira Sağlıka z Wuppertaler SV, młodzieżowego napastnika Alexandra Essweina i na koniec Caiubiego z brazylijskiego AD São Caetano.
W pierwszej rundzie pucharu UEFA drużyna stanęła przeciwko Rapidowi Bukareszt. Na Volkswagen-Arena zwycięstwo 1:0 zapewnił klubowi Grafite. Mecz rewanżowy w Bukareszcie zakończył się remisem 1:1. VfL Wolfsburg awansował do fazy grupowej pucharu UEFA i trafił do grupy „E” razem z drużynami: A.C. Milan, Sc Heerenveen, SC Braga i Portsmouth F.C. z Anglii.
W pierwszym meczu grupowym, który odbył się 6 listopada 2008 r. na Volkswagen-Arena, przeciwko holenderskiemu Sc Heerenveen, Wolfsburg zwyciężył 5:1 (bramkę zdobył między innymi Jacek Krzynówek). W kolejnym spotkaniu, w Portugalii z Bragą, „Wilki” wygrały 3:2 po golach Bośniaków, Edina Džeko oraz dwóch strzelonych przez Zvjezdana Misimovića. Trzeci mecz również zakończył się zwycięstwem dla Wolfsburga, dzięki wygranej 3:2 przeciwko FC Portsmouth drużyna awansowała na pierwsze miejsce w tabeli grupy E z 9 punktami i zapewniła sobie pewny awans do fazy pucharowej. Bramki dla „Wilków” w tym meczu strzelili Edin Džeko, Christian Gentner i Zvjezdan Misimović. W ostatnim meczu w grupie, 17 grudnia VfL Wolfsburg zremisował 2:2 na San Siro z AC Milanem. W ten sposób drużyna z Wolfsburga awansowała z pierwszego miejsca do 1/16 finału pucharu UEFA.
19 grudnia odbyło się losowanie par 1/16 finału pucharu UEFA – VfL Wolfsburg zmierzył się w lutym z francuską drużyną Paris Saint-Germain. W pierwszym spotkaniu na Parc des Princes drużyna Felixa Magatha przegrała 2:0. W meczu rewanżowym w Wolfsburgu, „Wilki” przegrały 3:1. Honorowego gola dla zielono-białych strzelił Makoto Hasebe.
W lutym, w zimowym okresie transferowym z klubu odszedł Jacek Krzynówek, niezadowolony ze swojej sytuacji w klubie oraz przez konflikt z trenerem Felixem Magathem. Został sprzedany do Hannoveru 96 rywala drużyny z Wolfsburga. W tym samym czasie do zespołu dołączyli Peter Pekarík, młody prawy obrońca ze Słowacji i Yoshito Okubo, japoński napastnik z Vissel Kobe, obaj piłkarze grający regularnie w reprezentacjach swoich krajów.
13 marca dzięki zwycięstwu nad FC Schalke 04, Wolfsburg pobił swój rekord, wygrywając kolejno 6 spotkań w lidze. Później były zwycięstwa po meczach kolejno z: Arminią Bielefeld, Bayernem Monachium zakończonym historycznym wynikiem 5:1, Borussią Mönchengladbach i Bayerem 04 Leverkusen. Serię dziesięciu wygranych spotkań z rzędu zakończyła porażka z Energie Cottbus.
6 maja po rozmowach[7] zarządu z trenerem, oficjalnie ogłoszono, że szkoleniowiec Felix Magath opuści VfL Wolfsburg 30 czerwca[8], a od przyszłego sezonu będzie trenerem Schalke 04[9].
23 maja po wygranym meczu z Werderem Brema 5:1, VfL Wolfsburg zdobył pierwsze w historii mistrzostwo Niemiec.
Po zakończeniu rozgrywek ligowych w sezonie 2008/2009, zarząd klubu na specjalnej konferencji ogłosił[10], że od nowego sezonu trenerem Wolfsburga będzie Armin Veh. Podobnie jak Felix Magath będzie zarówno trenerem, jak i dyrektorem sportowym oraz menedżerem.
W sezonie 2014/15 Wolfsburg po raz pierwszy sięgnął po Puchar Niemiec, pokonując w finale Borussię Dortmund 3:1. Ponadto klub został wicemistrzem Niemiec. 1 sierpnia 2015 zdobył Superpuchar Niemiec, pokonując Bayern Monachium w rzutach karnych. 8 marca 2016 roku po raz pierwszy w historii „Wilki” awansowały do ćwierćfinału Ligi Mistrzów, pokonując w dwumeczu KAA Gent[11].
Historia herbu
edytuj-
1945-1969
-
1969-2001
-
Od 2001
Sukcesy
edytujTrofea krajowe
edytuj
| |||||
Rozgrywki | Osiągnięcie | Razy | Sezon(y) | ||
---|---|---|---|---|---|
Mistrzostwo |
I miejsce | 1 | 2009 | ||
II miejsce | 1 | 2015 | |||
III miejsce | – | ||||
Puchar |
zdobywca | 1 | 2015 | ||
finalista | 1 | 1995 | |||
Superpuchar |
zdobywca | 1 | 2015 | ||
finalista | – | ||||
II liga |
I miejsce | – | |||
II miejsce | 1 | 1997 | |||
III miejsce | – |
- Mistrzostwo Dolnej Saksonii: 1963
Występy w Bundeslidze
edytujBilans
edytuj- Najwyższe zwycięstwo u siebie: 7:1 przeciwko Borussii Mönchengladbach 1998/1999
- Najwyższe zwycięstwo na wyjeździe: 5:0 przeciwko Hannoverowi 96 2008/2009
- Najwyższa porażka u siebie: 2:7 przeciwko Werderowi Brema 1999/2000
- Najwyższa porażka na wyjeździe: 1:6 przeciwko MSV Duisburg 1998/1999
Rekordy
edytujstan na koniec sezonu 2013/2014
|
|
Sezony (w XXI wieku)
edytujSezon | Liga | Poziom | Miejsce w lidze | Uwagi |
---|---|---|---|---|
1999/2000 | Bundesliga | I | 7 | |
2000/2001 | Bundesliga | 9 | ||
2001/2002 | Bundesliga | 10 | ||
2002/2003 | Bundesliga | 8 | ||
2003/2004 | Bundesliga | 10 | ||
2004/2005 | Bundesliga | 9 | ||
2005/2006 | Bundesliga | 15 | ||
2006/2007 | Bundesliga | 15 | ||
2007/2008 | Bundesliga | 5 | ||
2008/2009 | Bundesliga | 1 | ||
2009/2010 | Bundesliga | 8 | ||
2010/2011 | Bundesliga | 15 | ||
2011/2012 | Bundesliga | 8 | ||
2012/2013 | Bundesliga | 11 | ||
2013/2014 | Bundesliga | 5 | ||
2014/2015 | Bundesliga | 2 | Puchar Niemiec | |
2015/2016 | Bundesliga | 8 | ||
2016/2017 | Bundesliga | 16 | utrzymanie po barażach | |
2017/2018 | Bundesliga | 16 | utrzymanie po barażach | |
2018/2019 | Bundesliga | 6 | ||
2019/2020 | Bundesliga | 7 | ||
2020/2021 | Bundesliga | 4 | ||
2021/2022 | Bundesliga | 12 | ||
2022/2023 | Bundesliga | 8 | ||
2023/2024 | Bundesliga | 12 |
Stadiony
edytuj- Pojemność: 30 000 widzów (przy międzynarodowych grach: 26 000 widzów), jeden z najnowocześniejszych stadionów Europy.
- Miejsce koncertów: Herberta Grönemeyera, Eltona Johna i Anastacii
- Otwarcie: w grudniu 2002 roku.
- Pojemność: 21 600 widzów, po przebudowie trybun 20 000 widzów, z czego 12 500 miejsc stojących.
- Trybuna główna została wybudowana w 1961 roku za 750 000 marek niemieckich z elementów betonowych.
- Otwarcie: 10 października 1947
- Pożegnanie: 23 listopada 2002
Trenerzy
edytuj
Dotychczasowi szkoleniowcyedytuj
|
Aktualny sztab trenerskiedytuj
|
Zawodnicy
edytujObecny skład
edytujNr | Poz. | Piłkarz |
---|---|---|
1 | BR | Koen Casteels (kapitan) |
2 | OB | Kilian Fischer |
3 | OB | Sebastiaan Bornauw |
4 | OB | Maxence Lacroix |
5 | OB | Micky van de Ven |
6 | OB | Paulo Otávio |
7 | NA | Luca Waldschmidt |
8 | PO | Aster Vranckx |
9 | NA | Max Kruse |
10 | NA | Lukas Nmecha |
11 | PO | Renato Steffen |
12 | BR | Pavao Pervan |
14 | PO | Josip Brekalo |
15 | OB | Jérôme Roussillon |
16 | PO | Jakub Kamiński |
17 | NA | Maximilian Philipp |
18 | OB | Anselmo García McNulty |
19 | OB | Kevin Mbabu |
20 | PO | Ridle Baku |
Nr | Poz. | Piłkarz |
---|---|---|
21 | NA | Bartosz Białek |
22 | PO | Felix Nmecha |
23 | NA | Jonas Wind |
27 | PO | Maximilian Arnold |
29 | PO | Josuha Guilavogui |
30 | BR | Niklas Klinger |
31 | PO | Yannick Gerhardt |
32 | PO | Mattias Svanberg |
33 | NA | Omar Marmoush |
34 | OB | Marin Pongračić |
35 | BR | Philipp Schulze |
37 | PO | Elvis Rexhbeçaj |
38 | PO | Bartol Franjić |
39 | PO | Patrick Wimmer |
40 | PO | Kevin Paredes |
45 | BR | Lino Kasten |
49 | PO | Fabio Di Michele Sanchez |
NA | Dzenan Pejcinovic |
Piłkarze na wypożyczeniu
edytujNr | Poz. | Piłkarz |
---|---|---|
NA | Yun-sang Hong (w 1. FC Nürnberg do 30 czerwca 2023) | |
PO | Bryang Kayo (w 1. FC Nürnberg do 30 czerwca 2023) |
Nr | Poz. | Piłkarz |
---|---|---|
NA | Ulysses Llanez (w SKN St. Pölten do 30 czerwca 2022) | |
OB | Tim Siersleben (w 1. FC Heidenheim do 30 czerwca 2023) |
Fundacja Krzysztofa Nowaka
edytujOd 2002 z klubem związana jest „Fundacja Krzysztofa Nowaka”[16] (Krzysztof Nowak-Stifung), pierwotnie wspierająca leczenie polskiego zawodnika drużyny VfL, Krzysztofa Nowaka, a po jego śmierci w 2005 zajmująca się problematyką i leczeniem choroby układu nerwowego ALS. W składzie rady fundacji zasiadł m.in. były zawodnik klubu, Roy Präger[17].
Europejskie puchary
edytuj
|
Sezon | Rozgrywki | Runda | Klub | Dom | Wyjazd | Ogólnie |
---|---|---|---|---|---|---|
1999/2000 | Puchar UEFA | 1R | Debrecen | 2–0 | 1–2 | 3–2 |
2R | Roda | 1–0 | 0–0 | 1–0 | ||
3R | Atlético Madryt | 2–3 | 1–2 | 4–5 | ||
2000 | Puchar Intertoto | 3R | CS Sedan | 2–1 | 0–0 | 2–1 |
1/2 | AJ Auxerre | 1–1 | 1–2 | 2–3, Dogr. | ||
2001 | Puchar Intertoto | 3R | Dynama Mińsk | 4–3 | 0–0 | 4–3 |
1/2 | Troyes AC | 2–2 | 0–1 | 2–3 | ||
2003 | Puchar Intertoto | 2R | Marek Dupnica | 2–0 | 1–1 | 3–1 |
3R | 1. FC Slovácko | 2–0 | 1–0 | 3–0 | ||
1/2 | Cibalia Vinkovci | 4–0 | 4–1 | 8–1 | ||
F | Perugia Calcio | 0–2 | 0–1 | 0–3 | ||
2004 | Puchar Intertoto | 2R | FC Thun | 2–3 | 1–4 | 3–7 |
2005 | Puchar Intertoto | 2R | SK Sturm Graz | 2–2 | 3–1 | 5–3 |
3R | IFK Göteborg | 2–0 | 2–0 | 4–0 | ||
1/2 | RC Lens | 0–0 | 0–4 | 0–4 | ||
2008/09 | Puchar UEFA | 1R | Rapid Bukareszt | 1–0 | 1–1 | 3–2 |
Grupa E | A.C. Milan | 2–2 | 1. miejsce | |||
SC Braga | 2–3 | |||||
Portsmouth | 3–2 | |||||
Heerenveen | 5–1 | |||||
1/16 | Paris Saint-Germain | 1–3 | 0–2 | 1–5 | ||
2009/10 | Liga Mistrzów | Grupa B | Manchester United | 1–3 | 1–2 | 3. miejsce |
CSKA Moskwa | 3–1 | 1–2 | ||||
Beşiktaş JK | 0–0 | 3–0 | ||||
Liga Europy | 1/16 | Villarreal CF | 4–1 | 2–2 | 6–3 | |
1/8 | Rubin Kazań | 2–1 | 1–1 | 3–2 | ||
1/4 | Fulham | 0–1 | 1–2 | 1–3 | ||
2014/15 | Liga Europy | Grupa H | Everton | 0–2 | 1–4 | 2. miejsce |
Lille OSC | 1–1 | 3–0 | ||||
FK Krasnodar | 5–1 | 4–2 | ||||
1/16 | Sporting CP | 2–0 | 0–0 | 2–0 | ||
1/8 | Inter Mediolan | 3–1 | 2–1 | 5–2 | ||
1/4 | SSC Napoli | 1–4 | 2–2 | 3–5 | ||
2015/16 | Liga Mistrzów | Grupa B | Manchester United | 1–2 | 3–2 | 1. miejsce |
PSV Eindhoven | 2–0 | 0–2 | ||||
CSKA Moskwa | 1–0 | 2–0 | ||||
1/8 | KAA Gent | 3–2 | 1–0 | 4–2 | ||
1/4 | Real Madryt | 2–0 | 0–3 | 2–3 | ||
2019/20 | Liga Europy | Grupa I | FK Ołeksandrija | 3–1 | 1–0 | 2. miejsce |
Saint-Étienne | 1–0 | 1–1 | ||||
KAA Gent | 1–3 | 2–2 | ||||
1/16 | Malmö FF | 2–1 | 3–0 | 5–1 | ||
1/8 | Szachtar Donieck | 1–2 | 0–3 | 1–5 | ||
2020/21 | Liga Europy | 2Q | FK Kukësi | 4–0 (W) | ||
3Q | Desna Czernihów | 2–0 (D) | ||||
PO | AEK Ateny | 1–2 (W) | ||||
2021/22 | Liga Mistrzów | Grupa G | Lille | 1–3 | 0–0 | 4. miejsce |
Sevilla | 1–1 | 0–2 | ||||
Red Bull Salzburg | 2–1 | 1–3 |
Inne sekcje klubu
edytujVfL Wolfsburg II
edytujPełna nazwa |
Verein für Leibesübungen Wolfsburg II |
---|---|
Barwy |
|
Data założenia | |
Debiut w najwyższej lidze |
brak |
Liga |
Regionalliga Nord (IV) |
Państwo | |
Adres |
In den Allerwiesen 1, 38446 Wolfsburg |
Stadion | |
Trener | |
Strona internetowa |
Verein für Leibesübungen Wolfsburg II jest drużyną rezerwową klubu VfL Wolfsburg. Drużyna obecnie występuje w Regionallidze Nord (4. poziom rozgrywek piłki nożnej w Niemczech). Do 2005 roku zespół grał pod nazwą VfL Wolfsburg Amateure.
Stadion
edytujKlub rozgrywa swoje mecze domowe na stadionie AOK Stadion w mieście Wolfsburg, który może pomieścić 5,200 widzów.
Sukcesy
edytuj- Oberliga Niedersachsen/Bremen (IV):
- mistrzostwo: 2004.
- Oberliga Nord (IV):
- mistrzostwo: 2007.
- Regionalliga Nord (IV):
- mistrzostwo: 2014 i 2016.
- wicemistrzostwo: 2010, 2011 i 2015.
- Verbandsliga Niedersachsen-Ost (V):
- mistrzostwo: 1999.
- Niedersachsen Cup (Puchar Dolnej Saksonii):
- zdobywca: 2002 i 2003.
Sezony (w XXI wieku)
edytujSezon | Liga | Poziom | Miejsce |
1999-00 | Oberliga Niedersachsen/Bremen | IV | 3 |
2000-01 | Oberliga Niedersachsen/Bremen | 9 | |
2001-02 | Oberliga Niedersachsen/Bremen | 6 | |
2002-03 | Oberliga Niedersachsen/Bremen | 3 | |
2003-04 | Oberliga Niedersachsen/Bremen | 1 | |
2004-05 | Regionalliga Nord | III | 17 |
2005-06 | Oberliga Nord | IV | 3 |
2006-07 | Oberliga Nord | 1 | |
2007-08 | Regionalliga Nord | III | 19 |
2008-09 | Regionalliga Nord | IV | 5 |
2009-10 | Regionalliga Nord | 2 | |
2010-11 | Regionalliga Nord | 2 | |
2011-12 | Regionalliga Nord | 4 | |
2012-13 | Regionalliga Nord | 3 | |
2013-14 | Regionalliga Nord | 1 | |
2014-15 | Regionalliga Nord | 2 | |
2015-16 | Regionalliga Nord | 1 | |
2016-17 | Regionalliga Nord | 3 | |
2017-18 | Regionalliga Nord | 3 | |
2018-19 | Regionalliga Nord | 1 | |
2019-20 | Regionalliga Nord | 2 |
Profil klubu
edytuj- VfL Wolfsburg II, [w:] baza Soccerway (drużyny) [dostęp 2021-01-02] .
Juniorzy
edytujDrużyny juniorów VfL Wolfsburg w sezonie 2016/17 występują w:
- Drużyna U-19 w Bundeslidze Nord/Nordost (1. poziom).
- Drużyna U-17 w Bundeslidze Nord/Nordost (1. poziom).
- W Polsce istnieje oficjalna szkółka pod patonatem VfL Wolfsburg: VFL Fussballschule Odra Wodzisław.
Piłka nożna kobiet
edytujDrużyna kobiet VfL Wolfsburg w sezonie 2016/17 występuje w Bundeslidze kobiet (1. poziom).
Przypisy
edytuj- ↑ Vfl Abteilungen. vfl-wob.de. [dostęp 2009-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 kwietnia 2009)]. (niem.).
- ↑ Vfl Abteilungen. vfl-wob.de. [dostęp 2009-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 kwietnia 2009)]. (niem.).
- ↑ Sekcja dla dzieci z problemami wagi i ruchu. Składa się z kilku dyscyplin takimi jak pływanie czy gimnastyka. Dzieci bawią się również i grają w gry rozwijające zdolności motoryczne, pod opieką doświadczonych terapeutów.
- ↑ Charakterystyczny sport uprawiany w Niemczech, składający się z trzech dyscyplin między innymi rzutu młotem.
- ↑ a b VfL Wolfsburg, [w:] baza Transfermarkt (drużyny-transfery) [dostęp 2009-05-07] .
- ↑ Saison 2007/2008. vflwolfsburg.de. [dostęp 2009-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 stycznia 2009)]. (niem.).
- ↑ Magath-spricht-mit-vw-chef.
- ↑ Felix Magath scheidet beim VfL zum 30. Juni 2009 aus. vflwolfsburg.de. [dostęp 2009-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 maja 2009)]. (niem.).
- ↑ Felix Magath erhält Vierjahresvertrag als Manager und Chef-Trainer. schalke04.de. [dostęp 2009-05-07]. [zarchiwizowane z [backPid=1&tx_ttnews[tt_news]=23890&cHash=2ba1a50f61 tego adresu] (9 maja 2009)]. (niem.).
- ↑ Armin Veh: Zwei-Jahres-Vertrag als Trainer, Geschäftsführer und Manager. vflwolfsburg.de. [dostęp 2009-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 maja 2009)]. (niem.).
- ↑ historyczny awans Wolfsburga. (pol.).
- ↑ Aktualnie na tym stadionie gra sekcja amatorska klubu oraz sekcja kobieca piłki nożnej.
- ↑ Trainer/Betreuer. vflwolfsburg.de. [dostęp 2009-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 lipca 2009)]. (niem.).
- ↑ Team. vfl-wolfsburg.de. [dostęp 2021-01-23]. (ang.).
- ↑ VfL Wolfsburg, [w:] baza Transfermarkt (drużyny) [dostęp 2021-01-23] .
- ↑ Stiftungsbeirat. vfl-wolfsburg.de. [dostęp 2014-06-11]. (niem.).
- ↑ Stiftungsbeirat. vfl-wolfsburg.de. [dostęp 2014-06-10]. (niem.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona klubu (ang. • niem.)
- Oficjalne forum fanów. forum.vfl-wolfsburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-15)]. (niem.)
- Statystyki Bundesligi (niem.)