Wikipedia

Bundesliga niemiecka w piłce nożnej

1. poziom rozgrywek ligowych w piłce nożnej mężczyzn w Niemczech

Bundesliga (niem. Fußball-Bundesliga) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Niemczech, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1962 roku i zarządzana przez Niemiecki Związek Piłki Nożnej (DFB) i Deutsche Fussball-Liga (DFL). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 18 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Niemiec, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do 2. Bundesligi (II ligi niemieckiej).

Bundesliga
Fußball-Bundesliga
Ilustracja
Logo Bundesligi
Soccerball current event.svg 2022/2023
Państwo

 Niemcy

Oficjalny skrót

BL

Dyscyplina

piłka nożna

Organizator rozgrywek

DFB i Deutsche Fussball-Liga (DFL)

Data założenia

30 lipca 1962

Założyciel

DFB

Prezes

Reinhard Rauball

Partner TV

Sky Deutschland

Sponsor tytularny

Sky, Adidas, Krombacher, Grundig

Rozgrywki
Liczba drużyn

18

Zwycięzca

Mistrz Niemiec

Niższy poziom ligowy

2. Fußball-Bundesliga

Puchary

DFB-Pokal
DFL-Supercup

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Emblem 1.FC Köln.svg 1. FC Köln (1963/1964)

Obecny zwycięzca

FC Bayern München logo (2017).svg Bayern Monachium (2021/2022)

Najwięcej zwycięstw

FC Bayern München logo (2017).svg Bayern Monachium (31)

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Rekordowym mistrzem Bundesligi jest Bayern Monachium, który wygrywał ją 31-krotnie. Wielokrotni mistrzowie Bundesligi mają odznaczenia na strojach piłkarskich w postaci gwiazdek[1][2]. Obecnie gwiazdki ma 6 zespołów: 5 gwiazdek – Bayern Monachium, 2 gwiazdki – Borussia Mönchengladbach, Borussia Dortmund, 1 gwiazdka – Hamburger SV, Werder Brema, VfB Stuttgart.

Struktura organizacyjnaEdytuj

Władze rozgrywekEdytuj

Osobny artykuł: Deutscher Fußball-Bund.
Osobny artykuł: Die Liga – Fußballverband.

DFL (stowarzyszenie niemieckich zawodowych klubów piłkarskich) Deutsche Fußball Liga GmbH zajmuje się organizacją i marketingiem zawodowej piłki nożnej w Niemczech. Na szczycie istniejącej spółki od maja 2001 roku stoi Christian Seifert[3].

Zadania DFL są wielorakie. DFL zajmuje się organizacją gier, jest odpowiedzialny za wszystkie 612 meczów (312 w Bundeslidze i drugie tyle w 2. Bundeslidze) oraz mecze barażowe. Swoją pracą stara się zapewnić jak najwyższe standardy oraz konkurencyjność w lidze[3].

Podstawowym działalnością DFL są licencje. DFL obejmuje licencjonowanie 36 profesjonalnych klubów Bundesligi i 2. Bundesligi. System licencjonowania jest uważany za jeden z najbardziej rygorystycznych w Europie. To głównie, dzięki niemu w 52-letniej historii Bundesligi jeszcze żaden klub w trakcie trwania sezonu nie ogłosił niewypłacalności[3].

HistoriaEdytuj

W 1932 Felix Linnemann prezydent niemieckiej federacji piłkarskiej – DFB, zaproponował start Reichsligi. Miałaby ona zrzeszać 16 najlepszych klubów w Rzeszy. Szefowie lig związkowych (Gau–lig) odrzucili tę propozycję, która obniżała rangę ich rozgrywek. Gau przed wojną był odpowiednikiem dzisiejszego landu. Po wojnie w NRD wystartowały pierwsze rozgrywki ligowe w Niemczech. DDR-Oberliga zainaugurowała rozgrywki w sezonie 1949/50. Dopiero wiele lat później udało się stworzyć rozgrywki ligowe w zachodnich Niemczech.

Bundesliga została założona przez niemiecki związek piłki nożnej – DFB w dniu 28 lipca 1962 w Dortmundzie. Rozgrywki zainaugurowano w sezonie 1963/64[4], wcześniej mistrzów Niemiec wyłaniano w rozgrywkach międzyregionalnych (do 1951 systemem pucharowym, od 1951 do 1963 w dwóch grupach i finale: Oberligi)[5][6][7][8].

LicencjeEdytuj

Każda drużyna musi posiadać licencję. W przeciwnym razie będzie zdegradowana do amatorskich rozgrywek. Najwyższy ich poziom w Niemczech to Regionalligi, czyli 4 liga. Aby otrzymać licencję klub musi udokumentować stabilność finansową, oraz spełnić wymogi organizacyjne i infrastrukturowe (głównie stadiony). Żaden klub nie spełniający tych wymogów nie gra powyżej 4 ligi. Jednym z wymogów jest, by wydatki na pensje zawodników nie przekraczały określonych kwot.

Prawa do transmisji meczów Bundesligi w Niemczech ma telewizja Sky Deutschland (dawniej pod nazwą Premiere). W Polsce Bundesligę można oglądać na platformie Viaplay[9]. Transmisje Ligi Niemieckiej w Polsce można również oglądać na stronach internetowych bukmacherów Fortuna, Betclic i Superbet[10].

Pierwsze kluby BundesligiEdytuj

System rozgrywekEdytuj

Obecny format ligi zakładający brak podziału na grupy obowiązuje od sezonu 1963/64.

Rozgrywki składają się z 34 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Od sezonu 1964/65 w lidze występuje 18 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła 16. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1994/95 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.

Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Niemiec w piłce nożnej. Mistrz Niemiec, podobnie jak drużyna z drugiego i trzeciego miejsca zdobywa prawo gry w Lidze Mistrzów UEFA. Czwarta drużyna zdobywa prawo uczestniczenia w fazie Play-off Ligi Mistrzów. Piąta oraz szósta drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Niemiec startuje w fazie grupowej Lidze Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie miejsce w pierwszej czwórce – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również siódma drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do 2. Bundesligi, która od 1974 roku tworzy drugi najwyższy poziom rozgrywkowy w Niemczech. Trzeci zespół od końca, po zakończeniu rozgrywek rozgrywa mecze barażowe z trzecim zespołem 2. Bundesligi o pozostanie w lidze[1].

W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.

StatystykiEdytuj

Rozegrane meczeEdytuj

Miejsce Zawodnik Kluby Liczba meczy Lata gry
1  Karl-Heinz Körbel Eintracht Frankfurt 602 1972-1991
2  Manfred Kaltz Hamburger SV 581 1971-1991
3  Oliver Kahn Karlsruher SC; Bayern Monachium 557 1987-2008
4  Klaus Fichtel FC Schalke 04; Werder Brema 552 1965-1988
5  Miroslav Votava Borussia Dortmund; Werder Brema 546 1976-1996
6  Klaus Fischer TSV 1860 Monachium; FC Schalke 04;

1. FC Köln; VfL Bochum

535 1968-1988
7  Eike Immel Borussia Dortmund; VfB Stuttgart 534 1978-1995
8  Willi Neuberger Borussia Dortmund; Werder Brema;

Wuppertaler SV; Eintracht Frankfurt

520 1966-1983
9  Michael Lameck VfL Bochum 518 1972-1988
10  Uli Stein Arminia Bielefeld; Hamburger SV;

Eintracht Frankfurt

512 1978-1997

Bramki strzeloneEdytuj

Miejsce Zawodnik Gole Klub/y Lata gry
1  Gerd Müller 365 Bayern Monachium 1965-1979
2  Robert Lewandowski 312 Borussia Dortmund; Bayern Monachium 2010-2022
3  Klaus Fischer 268 TSV 1860 Monachium; FC Schalke 04;

1. FC Köln; VfL Bochum

1968-1988
4  Jupp Heynckes 220 Borussia Mönchengladbach; Hannover 96 1965-1978
5  Manfred Burgsmüller 213 Rot-Weiss Essen; Borussia Dortmund;

1. FC Nürnberg; Werder Brema

1969-1990
6  Claudio Pizarro 197 Werder Brema; Bayern Monachium;

1. FC Köln

1999-2020
7  Ulf Kirsten 181 Bayer 04 Leverkusen 1990-2003
8  Stefan Kuntz 179 VfL Bochum; KFC Uerdingen 05;

1. FC Kaiserslautern; Arminia Bielefeld

1983-1999
9  Dieter Müller 177 Kickers Offenbach; 1. FC Köln;

VfB Stuttgart; 1. FC Saarbrücken

1973-1986
 Klaus Allofs Fortuna Düsseldorf; 1. FC Köln;

Werder Brema

1975-1993

Najszybsi piłkarzeEdytuj

(Pomiary od sezonu 2019/20)

Miejsce Zawodnik Prędkość (km/h) Klub Sezon
1.  Jeremiah St. Juste 36.63 1. FSV Mainz 05 2021/22
2.  Moussa Diaby 36.52 Bayer 04 Leverkusen 2022/23
3.  Alphonso Davies 36.51 Bayern Monachium 2019/20
4.  Achraf Hakimi 36.49 Borussia Dortmund 2019/20
5.  Sheraldo Becker 36.39 1. FC Union Berlin 2021/22
6.  Leon Bailey 36.35 Bayer 04 Leverkusen 2019/20
7.  Kevin Schade 36.30 SC Freiburg 2021/22
8.  Erling Haaland 36.30 Borussia Dortmund 2021/22
9.  Bryan Lasme 36.08 Arminia Bielefeld 2021/22
10.  Jeremie Frimpong 36.07 Bayer 04 Leverkusen 2021/22

Źródło: https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/stats/players/2022-2023

Skład ligi w sezonie 2022/23Edytuj

Uczestnicy poprzedniej edycji
BMU Bayern Monachium   Monachium 1
DOR Borussia Dortmund Dortmund 2
LEV Bayer Leverkusen Leverkusen 3
RBL RB Lipsk   Lipsk 4
UNB Union Berlin Berlin 5
FRG SC Freiburg Fryburg Bryzgowijski 6
KÖL 1. FC Köln Kolonia 7
MAI 1. FSV Mainz 05 Moguncja 8
HOF TSG Hoffenheim Sinsheim 9
MGL Borussia Mönchengladbach Mönchengladbach 10
FRA Eintracht Frankfurt Frankfurt nad Menem 11
WOL VfL Wolfsburg Wolfsburg 12
BOC VfL Bochum Bochum 13
AUG FC Augsburg Augsburg 14
STU VfB Stuttgart Stuttgart 15
po barażach
HER Hertha BSC Berlin 16
   Spadek z Bundesligi 2021/22
BIE Arminia Bielefeld Bielefeld 17
GRE SpVgg Greuther Fürth Fürth 18
  Awans z 2. Bundesligi 2021/22
S04 FC Schalke 04 Gelsenkirchen 1
WER Werder Brema Brema 2

Oznaczenia:

  • kolumna pierwsza – skróty nazw drużyn,
  • kolumna trzecia – siedziba klubu,
  • kolumna czwarta – miejsce zajęte w poprzednim sezonie.

Lista sezonówEdytuj

Osobny artykuł: Mistrzostwa Niemiec w piłce nożnej mężczyzn.

Medaliści BundesligiEdytuj

Sezon Mistrz Wicemistrz III miejsce
1963/64   1. FC Köln   MSV Duisburg   Eintracht Frankfurt
1964/65   Werder Brema   1. FC Köln   Borussia Dortmund
1965/66   TSV 1860 Monachium   Borussia Dortmund   Bayern Monachium
1966/67 Eintracht Brunszwik   TSV 1860 Monachium   Borussia Dortmund
1967/68   1. FC Nürnberg   Werder Brema   Borussia Mönchengladbach
1968/69   Bayern Monachium Alemannia Akwizgran   Borussia Mönchengladbach
1969/70   Borussia Mönchengladbach   Bayern Monachium   Hertha Berlin
1970/71   Borussia Mönchengladbach   Bayern Monachium   Hertha Berlin
1971/72   Bayern Monachium   Schalke 04 Gelsenkirchen   Borussia Mönchengladbach
1972/73   Bayern Monachium     1. FC Köln   Fortuna Düsseldorf
1973/74   Bayern Monachium   Borussia Mönchengladbach   Fortuna Düsseldorf
1974/75   Borussia Mönchengladbach     Hertha Berlin   Eintracht Frankfurt
1975/76   Borussia Mönchengladbach   Hamburger SV   Bayern Monachium
1976/77   Borussia Mönchengladbach      Schalke 04 Gelsenkirchen Eintracht Brunszwik
1977/78 1. FC Köln   Borussia Mönchengladbach   Hertha Berlin
1978/79   Hamburger SV   VfB Stuttgart   1. FC Kaiserslautern
1979/80   Bayern Monachium      Hamburger SV   1. FC Kaiserslautern
1980/81   Bayern Monachium   Hamburger SV   VfB Stuttgart
1981/82   Hamburger SV 1. FC Köln   Bayern Monachium
1982/83   Hamburger SV     Werder Brema   VfB Stuttgart
1983/84   VfB Stuttgart   Hamburger SV   Borussia Mönchengladbach
1984/85   Bayern Monachium   Werder Brema 1. FC Köln
1985/86   Bayern Monachium   Werder Brema   KFC Uerdingen 05
1986/87   Bayern Monachium   Hamburger SV   Borussia Mönchengladbach
1987/88   Werder Brema   Bayern Monachium 1. FC Köln
1988/89   Bayern Monachium     1. FC Köln   Werder Brema
1989/90   Bayern Monachium 1. FC Köln Eintracht Frankfurt
1990/91   1. FC Kaiserslautern   Bayern Monachium   Werder Brema
1991/92   VfB Stuttgart   Borussia Dortmund Eintracht Frankfurt
1992/93   Werder Brema     Bayern Monachium Eintracht Frankfurt
1993/94   Bayern Monachium   1. FC Kaiserslautern   Bayer 04 Leverkusen
1994/95   Borussia Dortmund   Werder Brema   SC Freiburg
1995/96   Borussia Dortmund   Bayern Monachium   Schalke 04 Gelsenkirchen
1996/97   Bayern Monachium Bayer 04 Leverkusen   Borussia Dortmund
1997/98   1. FC Kaiserslautern   Bayern Monachium Bayer 04 Leverkusen
1998/99   Bayern Monachium Bayer 04 Leverkusen   Hertha Berlin
1999/00   Bayern Monachium Bayer 04 Leverkusen   Hamburger SV
2000/01   Bayern Monachium   Schalke 04 Gelsenkirchen   Borussia Dortmund
2001/02   Borussia Dortmund   Bayer 04 Leverkusen   Bayern Monachium
2002/03   Bayern Monachium   VfB Stuttgart   Borussia Dortmund
2003/04   Werder Brema   Bayern Monachium Bayer 04 Leverkusen
2004/05   Bayern Monachium   Schalke 04 Gelsenkirchen   Werder Brema
2005/06   Bayern Monachium   Werder Brema   Hamburger SV
2006/07   VfB Stuttgart     Schalke 04 Gelsenkirchen   Werder Brema
2007/08   Bayern Monachium        Werder Brema   Schalke 04 Gelsenkirchen
2008/09   VfL Wolfsburg   Bayern Monachium   VfB Stuttgart
2009/10   Bayern Monachium   Schalke 04 Gelsenkirchen   Werder Brema
2010/11   Borussia Dortmund Bayer 04 Leverkusen   Bayern Monachium
2011/12   Borussia Dortmund      Bayern Monachium   Schalke 04 Gelsenkirchen
2012/13   Bayern Monachium   Borussia Dortmund Bayer 04 Leverkusen
2013/14   Bayern Monachium   Borussia Dortmund   Schalke 04 Gelsenkirchen
2014/15   Bayern Monachium   VfL Wolfsburg   Borussia Mönchengladbach
2015/16   Bayern Monachium   Borussia Dortmund Bayer 04 Leverkusen
2016/17   Bayern Monachium RB Lipsk   Borussia Dortmund
2017/18   Bayern Monachium   Schalke 04 Gelsenkirchen   TSG 1899 Hoffenheim
2018/19   Bayern Monachium   Borussia Dortmund RB Lipsk
2019/20   Bayern Monachium   Borussia Dortmund RB Lipsk
2020/21   Bayern Monachium       RB Lipsk   Borussia Dortmund
2021/22   Bayern Monachium   Borussia Dortmund Bayer 04 Leverkusen

StatystykaEdytuj

Tabela medalowa (od sezonu 1963/64)Edytuj

Mistrzostwo Niemiec zostało do tej pory zdobyte przez 26 różnych drużyn. 12 z nich zostało mistrzami od założenia Bundesligi od sezonu 1963/64.

Stan po zakończeniu sezonu 2021/2022.

Lp. Drużyna Miejsca na podium
     
1.   Bayern Monachium 31 10 5
2.   Borussia Dortmund 8 8 7
3.   Borussia Mönchengladbach 5 2 6
4.   Werder Brema 4 7 5
5.   Hamburger SV 3 5 2
6.   VfB Stuttgart 3 2 3
7.   1. FC Köln 2 5 2
8.   1. FC Kaiserslautern 2 1 2
9.   TSV 1860 Monachium 1 1 0
  VfL Wolfsburg 1 1 0
11. Eintracht Brunszwik 1 0 1
12.   1. FC Nürnberg 1 0 0
13.   Schalke 04 Gelsenkirchen 0 7 4
14. Bayer 04 Leverkusen 0 5 6
15. RB Lipsk 0 2 2
16.   Hertha Berlin 0 1 4
17. Alemannia Akwizgran 0 1 0
  MSV Duisburg 0 1 0
19.   Eintracht Frankfurt 0 0 5
20.   Fortuna Düsseldorf 0 0 2
21.   KFC Uerdingen 05 0 0 1
  SC Freiburg 0 0 1
  TSG 1899 Hoffenheim 0 0 1

Bilanse klubówEdytuj

Licząc od początku historii rozgrywek do 2012 roku występy w Bundeslidze zaliczyło 52 kluby. SC Paderborn 07, który awansował do sezonu 2014/2015, jest 53. klubem w najwyższej niemieckiej klasie rozgrywkowej. W sezonie 2015/16 debiutantem było FC Ingolstadt 04[11], natomiast w sezonie 2016/17 RB Lipsk[12]. 27 maja 2019 do Bundesligi awansował 1. FC Union Berlin jako 56. klub w historii[13]. Do końca sezonu 2017/2018 jedynym klubem, który grał we wszystkich 55 edycjach Bundesligi, był Hamburger SV (następne są Werder Brema i Bayern Monachium – po 54, dalej VfB Stuttgart – 52, Borussia Dortmund – 51, oraz Borussia Monchengladbach i Schalke 04 – po 50 sezonów).

Osobny artykuł: Rekordy Bundesligi.

Prawa telewizyjne w PolsceEdytuj

Prawa telewizyjne do Bundesligi w Polsce od sezonu 2021/2022 do 2028/2029 posiada platforma Viaplay[10].

Lata

Stacja telewizyjna Źródło
1995 – 1997 FilmNet
1997 – 2000
2017 – 2021 		Canal+ [14]
2000 – 2006 Polsat Sport
2006 – 2009 Sport Klub [15]
2009 – 2017 Eurosport 2 [16]
2017 – 2021 Eleven Sports [17]
2021 – 2029 Viaplay [18][19]

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b Fragen zur liga. www.bundesliga.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-29)]. (niem.).
  2. ↑ Bundesliga – piłkarska liga naszych zachodnich sąsiadów. opiłcenożnej.pl. [dostęp 2016-01-05]. (pol.).
  3. ↑ a b c Die Organisation des Profifußballs. www.bundesliga.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-06)]. (niem.).
  4. ↑ Germany 1963/64 – RSSSF
  5. ↑ 50BL: Założenie Bundesligi. miedzy-slupkami.blogspot.com. [dostęp 2013-06-24]. (pol.).
  6. ↑ Zjednoczenie, czyli jak powstała Bundesliga. rfbl.pl. [dostęp 2016-06-03]. (pol.).
  7. ↑ 50BL: Przed Bundesligą. igol.pl. [dostęp 2013-06-11]. (pol.).
  8. ↑ FJW: Ojcowie niemieckiej piłki. igol.pl. [dostęp 2013-06-03]. (pol.).
  9. ↑ Bundesliga w platformie Viaplay do 2029 roku | Futbol w TV – SATKurier.pl, „SATKurier.pl” [dostęp 2021-08-25] (pol.).
  10. ↑ a b Bundesliga mecze na żywo i transmisje online za darmo • Gdzie oglądać?, Piłkarski Świat.com [dostęp 2022-01-20] (pol.).
  11. ↑ Telewizja Polska S.A, 2.Bundesliga: awans Ingolstadt, gole Polaków, sport.tvp.pl, 17 maja 2015 [dostęp 2022-12-12] (pol.).
  12. ↑ Wirtualna Polska Media, Czy RB Lipsk szybko zawojuje Bundesligi? Bogaty beniaminek stawia na młode talenty, sportowefakty.wp.pl, 30 lipca 2016 [dostęp 2022-12-12] (pol.).
  13. ↑ 0:0 gegen den VfB Stuttgart: Union Berlin steigt in die Bundesliga auf. bundesliga.com, 2019-05-27. [dostęp 2019-05-28]. (niem.).
  14. ↑ Wybrane mecze Bundesligi w kanałach nc+. satkurier.pl, 2017-10-12. (pol.).
  15. ↑ Sport bez granic. dziennikpolski24.pl, 2006-12-14. (pol.).
  16. ↑ Bundesliga nadal w Eurosporcie. satkurier.pl, 2013-12-04. (pol.).
  17. ↑ Eleven Sports z prawami do Bundesligi. satkurier.pl, 2017-02-19. (pol.).
  18. ↑ NENT Group nabył prawa do transmisji Bundesligi w Polsce. satkurier.pl, 2020-11-10. (pol.).
  19. ↑ Bundesliga w platformie Viaplay do 2029 roku. satkurier.pl, 2021-04-27. (pol.).

BibliografiaEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bundesliga_niemiecka_w_piłce_nożnej&oldid=69015784”