Bundesliga niemiecka w piłce nożnej
Bundesliga (niem. Fußball-Bundesliga) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Niemczech, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1962 roku i zarządzana przez Niemiecki Związek Piłki Nożnej (DFB) i Deutsche Fussball-Liga (DFL). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 18 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Niemiec, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do 2. Bundesligi (II ligi niemieckiej).
| ||
 2020/2021
| ||
| Państwo |  Niemcy
| |
| Oficjalny skrót | BL | |
| Dyscyplina | piłka nożna | |
| Organizator rozgrywek | DFB i Deutsche Fussball-Liga (DFL) | |
| Data założenia | 30 lipca 1962 | |
| Założyciel | DFB | |
| Prezes | Reinhard Rauball | |
| Partner TV | Sky Deutschland | |
| Sponsor tytularny | Sky, Adidas, Krombacher, Grundig | |
| Rozgrywki | ||
| Liczba drużyn | 18 | |
| Zwycięzca | Mistrz Niemiec | |
| Niższy poziom ligowy | 2. Fußball-Bundesliga | |
| Puchary: | DFB-Pokal DFL-Supercup | |
| Zwycięzcy | ||
| Pierwszy zwycięzca |  1. FC Köln (1963/1964)
| |
| Obecny zwycięzca | .svg){kind=logo} Bayern Monachium (2019/2020)
| |
| Najwięcej zwycięstw | Bayern Monachium (30)
| |
| Strona internetowa | ||
Rekordowym mistrzem Bundesligi jest Bayern Monachium, który wygrywał ją 30-krotnie. Wielokrotni mistrzowie Bundesligi mają odznaczenia na strojach piłkarskich w postaci gwiazdek[1][2]. Obecnie gwiazdki posiada 6 zespołów: 4 gwiazdki – Bayern Monachium, 2 gwiazdki – Borussia Mönchengladbach, Borussia Dortmund, 1 gwiazdka – Hamburger SV, Werder Brema, VfB Stuttgart.
Struktura organizacyjnaEdytuj
Władze rozgrywekEdytuj
DFL (stowarzyszenie niemieckich zawodowych klubów piłkarskich) Deutsche Fußball Liga GmbH zajmuje się organizacją i marketingiem zawodowej piłki nożnej w Niemczech. Na szczycie istniejącej spółki od maja 2001 roku stoi Christian Seifert[3].
Zadania DFL są wielorakie. DFL zajmuje się organizacją gier, jest odpowiedzialny za wszystkie 612 meczów (312 w Bundeslidze i drugie tyle w 2. Bundeslidze) oraz mecze barażowe. Swoją pracą stara się zapewnić jak najwyższe standardy oraz konkurencyjność w lidze[3].
Podstawowym działalnością DFL są licencje. DFL obejmuje licencjonowanie 36 profesjonalnych klubów Bundesligi i 2. Bundesligi. System licencjonowania jest uważany za jeden z najbardziej rygorystycznych w Europie. To głównie, dzięki niemu w 52-letniej historii Bundesligi jeszcze żaden klub w trakcie trwania sezonu nie ogłosił niewypłacalności[3].
HistoriaEdytuj
W 1932 Felix Linnemann prezydent niemieckiej federacji piłkarskiej – DFB, zaproponował start Reichsligi. Miałaby ona zrzeszać 16 najlepszych klubów w Rzeszy. Szefowie lig związkowych (Gau–lig) odrzucili tę propozycję, która obniżała rangę ich rozgrywek. Gau przed wojną był odpowiednikiem dzisiejszego landu. Po wojnie w NRD wystartowały pierwsze rozgrywki ligowe w Niemczech. DDR-Oberliga zainaugurowała rozgrywki w sezonie 1949/50. Dopiero wiele lat później udało się stworzyć rozgrywki ligowe w zachodnich Niemczech.
Bundesliga została założona przez niemiecki związek piłki nożnej – DFB w dniu 28 lipca 1962 w Dortmundzie. Rozgrywki zainaugurowano w sezonie 1963/64[4], wcześniej mistrzów Niemiec wyłaniano w rozgrywkach międzyregionalnych (do 1951 systemem pucharowym, od 1951 do 1963 w dwóch grupach i finale: Oberligi)[5][6][7][8].
LicencjeEdytuj
Każda drużyna musi posiadać licencję. W przeciwnym razie będzie zdegradowana do amatorskich rozgrywek. Najwyższy ich poziom w Niemczech to Regionalligi, czyli 4 liga. Aby otrzymać licencję klub musi udokumentować stabilność finansową, oraz spełnić wymogi organizacyjne i infrastrukturowe (głównie stadiony). Żaden klub nie spełniający tych wymogów nie gra powyżej 4 ligi. Jednym z wymogów jest, by wydatki na pensje zawodników nie przekraczały określonych kwot.
Prawa do transmisji meczów Bundesligi w Niemczech ma telewizja Sky Deutschland (dawniej pod nazwą Premiere). W Polsce Bundesligę można oglądać w telewizji Eleven Sport[9].
Pierwsze kluby BundesligiEdytuj
- Oberliga Nord: Eintracht Brunszwik, Werder Brema, Hamburger SV
- Oberliga West: Borussia Dortmund, 1. FC Köln, Meidericher SV, Preußen Münster, FC Schalke 04
- Oberliga Südwest: 1. FC Kaiserslautern, 1. FC Saarbrücken
- Oberliga Süd: Eintracht Frankfurt, Karlsruher SC, 1. FC Nürnberg, TSV 1860 Monachium, VfB Stuttgart
- Stadtliga Berlin: Hertha BSC
System rozgrywekEdytuj
Obecny format ligi zakładający brak podziału na grupy obowiązuje od sezonu 1963/64.
Rozgrywki składają się z 34 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Od sezonu 1964/65 w lidze występuje 18 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła 16. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1994/95 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Niemiec w piłce nożnej. Mistrz Niemiec, podobnie jak drużyna z drugiego i trzeciego miejsca zdobywa prawo gry w Lidze Mistrzów UEFA. Czwarta drużyna zdobywa prawo uczestniczenia w fazie Play-off Ligi Mistrzów. Piąta oraz szósta drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Niemiec startuje w fazie grupowej Lidze Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie miejsce w pierwszej czwórce – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również siódma drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do 2. Bundesligi, która od 1974 roku tworzy drugi najwyższy poziom rozgrywkowy w Niemczech. Trzeci zespół od końca, po zakończeniu rozgrywek rozgrywa mecze barażowe z trzecim zespołem 2. Bundesligi o pozostanie w lidze[1].
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.
Skład ligi w sezonie 2020/21Edytuj
| Uczestnicy poprzedniej edycji | |||
|---|---|---|---|
| BMU | Bayern Monachium   |
Monachium | 1 |
| DOR | Borussia Dortmund | Dortmund | 2 |
| RBL | RB Lipsk | Lipsk | 3 |
| MGL | Borussia Mönchengladbach | Mönchengladbach | 4 |
| LEV | Bayer Leverkusen | Leverkusen | 5 |
| HOF | TSG Hoffenheim | Sinsheim | 6 |
| WOL | VfL Wolfsburg | Wolfsburg | 7 |
| FRG | SC Freiburg | Fryburg Bryzgowijski | 8 |
| FRA | Eintracht Frankfurt | Frankfurt nad Menem | 9 |
| HER | Hertha BSC | Berlin | 10 |
| UNB | Union Berlin | Berlin | 11 |
| S04 | FC Schalke 04 | Gelsenkirchen | 12 |
| MAI | 1. FSV Mainz 05 | Moguncja | 13 |
| KÖL | 1. FC Köln | Kolonia | 14 |
| AUG | FC Augsburg | Augsburg | 15 |
| po barażach | |||
| WER | Werder Brema | Brema | 16 |
 Spadek z Bundesliga 2019/20
| |||
| FOR | Fortuna Düsseldorf | Düsseldorf | 17 |
| PAD | SC Paderborn 07 | Paderborn | 18 |
 Awans z 2. Bundesliga 2019/20
| |||
| STU | VfB Stuttgart | Stuttgart | 1 |
| BIE | Arminia Bielefeld | Bielefeld | 2 |
|
Oznaczenia:
| |||
Lista sezonówEdytuj
Medaliści BundesligiEdytuj
.gif){kind=small}
.gif){kind=small}
.gif){kind=small}
.svg){kind=logo}
.svg){kind=small}
StatystykaEdytuj
Tabela medalowa (od sezonu 1963/64)Edytuj
Mistrzostwo Niemiec zostało do tej pory zdobyte przez 26 różnych drużyn. 12 z nich zostało mistrzami od założenia Bundesligi od sezonu 1963/64.
Stan na czerwiec 2020 roku.
| Lp. | Drużyna | Miejsca na podium | |||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
| |||
| 1. |
|
Bayern Monachium | 30 | 10 | 5 |
| 2. | 
|
Borussia Dortmund | 5 | 7 | 6 |
| 3. | 
|
Borussia Mönchengladbach | 5 | 2 | 6 |
| 4. | 
|
Werder Brema | 4 | 7 | 5 |
| 5. | 
|
Hamburger SV | 3 | 5 | 2 |
| 6. | 
|
VfB Stuttgart | 3 | 2 | 3 |
| 7. |
|
1. FC Köln | 2 | 5 | 2 |
| 8. | 
|
1. FC Kaiserslautern | 2 | 1 | 2 |
| 9. | 
|
TSV 1860 Monachium | 1 | 1 | 0 |
|
VfL Wolfsburg | 1 | 1 | 0 | |
| 11. | Eintracht Brunszwik | 1 | 0 | 1 | |
| 12. | 
|
1. FC Nürnberg | 1 | 0 | 0 |
| 13. | 
|
Schalke 04 Gelsenkirchen | 0 | 7 | 4 |
| 14. | Bayer 04 Leverkusen | 0 | 5 | 5 | |
| 15. | 
|
Hertha Berlin | 0 | 1 | 4 |
| 16. | RB Lipsk | 0 | 1 | 2 | |
| 17. | Alemannia Akwizgran | 0 | 1 | 0 | |
.svg){kind=small}
|
MSV Duisburg | 0 | 1 | 0 | |
| 19. | 
|
Eintracht Frankfurt | 0 | 0 | 5 |
| 20. | 
|
Fortuna Düsseldorf | 0 | 0 | 2 |
| 21. | 
|
KFC Uerdingen 05 | 0 | 0 | 1 |
|
SC Freiburg | 0 | 0 | 1 | |
|
TSG 1899 Hoffenheim | 0 | 0 | 1 | |
Bilanse klubówEdytuj
Licząc od początku historii rozgrywek do 2012 roku występy w Bundeslidze zaliczyło 52 kluby. SC Paderborn 07, który awansował do sezonu 2014/2015, jest 53. klubem w najwyższej niemieckiej klasie rozgrywkowej. Do końca sezonu 2017/2018 jedynym klubem, który grał we wszystkich 55 edycjach Bundesligi, był Hamburger SV (następne są Werder Brema i Bayern Monachium – po 54, dalej VfB Stuttgart – 52, Borussia Dortmund – 51, oraz Borussia Monchengladbach i Schalke 04 – po 50 sezonów). 27 maja 2019 do Bundesligi awansował 1. FC Union Berlin jako 56 klub w historii[10].
Rekordy BundesligiEdytuj
Prawa telewizyjne w PolsceEdytuj
|
Lata |
Stacja telewizyjna | Źródło |
|---|---|---|
| 1995 – 1997 | FilmNet | |
| 1997 - ? [11] 2017 - 2021 |
Canal+ | [12] |
| ? – 2006 | Polsat Sport | |
| 2006 - 2009 | Sport Klub | [13] |
| 2009 - 2017 | Eurosport 2 | [14] |
| 2017 - 2021 | Eleven Sports | [15] |
| 2021 - 2025 | Viaplay | [16] |
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Fragen zur liga (niem.). www.bundesliga.de.
- ↑ Bundesliga – piłkarska liga naszych zachodnich sąsiadów (pol.). opiłcenożnej.pl. [dostęp 2016-01-05].
- ↑ a b c Die Organisation des Profifußballs (niem.). www.bundesliga.de.
- ↑ Germany 1963/64 - RSSSF
- ↑ 50BL: Założenie Bundesligi (pol.). miedzy-slupkami.blogspot.com. [dostęp 2013-06-24].
- ↑ Zjednoczenie, czyli jak powstała Bundesliga (pol.). rfbl.pl. [dostęp 2016-06-03].
- ↑ 50BL: Przed Bundesligą (pol.). igol.pl. [dostęp 2013-06-11].
- ↑ FJW: Ojcowie niemieckiej piłki (pol.). igol.pl. [dostęp 2013-06-03].
- ↑ Eleven Sports z prawami do Bundesligi | Futbol w TV – SATKurier.pl, „SATKurier.pl” [dostęp 2017-07-14] (pol.).
- ↑ 0:0 gegen den VfB Stuttgart: Union Berlin steigt in die Bundesliga auf (niem.). bundesliga.com, 2019-05-27. [dostęp 2019-05-28].
- ↑ Na pewno co najmniej do końca sezonu 1999/2000. POWRÓT ŻUŻLA NA ANTENĘ CANAL+ (pol.). tv.pl.canalplus.com, 1999-10-11.
- ↑ Wybrane mecze Bundesligi w kanałach nc+ (pol.). satkurier.pl, 2017-10-12.
- ↑ Sport bez granic (pol.). dziennikpolski24.pl, 2006-12-14.
- ↑ Bundesliga nadal w Eurosporcie (pol.). satkurier.pl, 2013-12-04.
- ↑ Eleven Sports z prawami do Bundesligi (pol.). satkurier.pl, 2017-02-19.
- ↑ NENT Group nabył prawa do transmisji Bundesligi w Polsce (pol.). satkurier.pl, 2020-11-10.
BibliografiaEdytuj
- Oficjalna strona Bundesligi
- Bundesliga, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2021-01-02].
- Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
- Aktualne informacje o Bundeslidze na stronie kicker.de (niem.)
- Oficjalne archiwum Bundesligi (niem.)
- Wszystkie wyniki od założenia Bundesligi (niem.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)