Wikipedia

Podkowiec śródziemnomorski

(Przekierowano z Rhinolophus euryale)

Podkowiec śródziemnomorski[9] (Rhinolophus euryale) – gatunek ssaka latającego z rodziny podkowcowatych (Rhinolophidae). Żyje głównie na obszarze basenu Morza Śródziemnego (Europa Południowa, północno-zachodnie wybrzeże Afryki).

Podkowiec śródziemnomorski
Rhinolophus euryale[1]
Blasius, 1853[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Nadrodzina

Rhinolophoidea

Rodzina

podkowcowate

Rodzaj

podkowiec

Gatunek

podkowiec śródziemnomorski

Synonimy
  • Rhinolophus algirus Loche, 1867[3]
  • Euryalus toscanus K. Andersen & Matschie, 1904[4]
  • Euryalus atlanticus K. Andersen & Matschie, 1904[4]
  • Euryalus cabrerae K. Andersen & Matschie, 1904[5]
  • Euryalus barbarus K. Andersen & Matschie, 1904[6]
  • Euryalus meridionalis K. Andersen & Matschie, 1904[6]
  • Rhinolophus euryale nordmanni Satunin, 1911[7]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1853 roku niemiecki zoolog Johann Heinrich Blasius nadając mu nazwę Rhinolophus euryale[2]. Holotyp pochodził z Mediolanu, we Włoszech[10].

Rhinolophus euryale należy do grupy gatunkowej euryale[11]. Populacje R. euryale z regionu Lewantu wydają się być nienazwanym podgatunkiem, ale potrzebne są dodatkowe badania, aby to wyjaśnić[11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[11].

Etymologia edytuj

  • Rhinolophus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”; λοφος lophos „grzebień”[12].
  • euryale: w mitologii greckiej Euriale (gr. Ευρυαλη Eurualē, łac. Euryale) była jedną z trzech gorgon[13].

Zasięg występowania edytuj

Podkowiec śródziemnomorski występuje w południowej Europie (od Półwyspu Iberyjskiego i środkowej oraz południowej Francji po cały Półwysep Bałkański, w tym wyspy Korsyka, Sardynia, Sycylia i Rodos oraz odizolowane obszary południowej Słowacji i północnych Węgier), w północnej Afryce (północne Maroko, północna Algieria i Tunezja) i w południowo-zachodniej Azji (Turcja, Kaukaz, obszar Lewantu, północny i zachodni Iran oraz północny Irak); być może jest także na Cyprze (znany z jednego okazu uważanego przez większość autorów za osobnika podkowca średniego (R. mehelyi)) i w Turkmenistanie[11].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 43–58 mm, długość ogona 22–30 mm, długość ucha 17–27 mm, długość tylnej stopy 9–11 mm, długość przedramienia 43–51 mm; masa ciała 7,5–17,5 g[14]. Posiada puszyste futro porastające jasnoszarą skórę. Strona grzbietowa jest szaro-brązowa, czasem z rudawym odcieniem. Strona brzuszna jest szaro-biała bądź żółto-biała[15]. Kariotyp wynosi 2n = 58 i FNa = 60[14].

Używają echolokacji, której charakterystyka dźwięku jest skorelowana z wiekiem i długością skrzydeł, ale już w przeciwieństwie do swoich bliskich krewnych - nie z masą ciała[16].

Ekologia edytuj

Środowisko edytuj

R. euryale preferuje ciepłe, lesiste wzgórza i góry, zwłaszcza obszary wapienne z wieloma jaskiniami i dostępem do wody. Jaskinie zapewniają im schronienie, miejsce hibernacji i rozrodu. Schronienie to niejednokrotnie dzielą wraz z innymi podkowcowatymi, lecz nigdy nie mieszają się wzajemnie.

Rozmnażanie edytuj

Niewiele wiadomo o cyklu reprodukcyjnym podkowca. Wylęgarnie mieszczą zwykle 50-400 samic oraz rzadziej występujące samce.

Polowanie edytuj

Podkowiec śródziemnomorski opuszcza schronienie późnym wieczorem, polując nisko nad ziemią, na ciepłych zboczach, lecz czasem również w gęstych lasach, chwytając ćmy i inne drobne owady.

Podkowiec śródziemnomorski wykazuje 3 strategie polowania[17]:

  1. Ciągłe latanie slalomem, wraz z okrążaniem obranego celu.
  2. Latanie w koronie drzewa, często z nurkowaniem pomiędzy gałęziami.
  3. Zwisanie z drzewa, podczas którego nietoperz obserwuje ofiarę, by następnie się na nią rzucić.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rhinolophus euryale, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b J.H. Blasius. Beschreibung zweier neuer deutscher Fledermausarten. „Archiv für Naturgeschichte”. 19 (1), s. 49, 1853. (niem.). 
  3. ↑ V.J.-F. Loche: Histoire naturelle des Mammifères. W: Exploration scientifique de l’Algérie: pendant les années 1840, 1841, 1842. Cz. 5. Paris: Imprimerie royale, 1853, s. 83. (fr.).
  4. ↑ a b Andersen i Matschie 1904 ↓, s. 77.
  5. ↑ Andersen i Matschie 1904 ↓, s. 78.
  6. ↑ a b Andersen i Matschie 1904 ↓, s. 79.
  7. ↑ К.А. Сатунин. Пещерные летучие мыши Абхазии. „Известия Кавказского отдела Русского географического общества”. 21 (1), s. 47, 1912. (ros.). 
  8. ↑ J. Juste & J.Alcaldé, Rhinolophus euryale, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-22] (ang.).
  9. ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 88. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  10. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rhinolophus euryale. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-19].
  11. ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 132. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  12. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 606.
  13. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 279.
  14. ↑ a b G. Csorba, A. Hutson, S. Rossiter & C. Burgin: Family Rhinolophidae (Horseshoe Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 288. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  15. ↑ Schober, Wilfried; Eckard Grimmberger (1989).
  16. ↑ D. RUSSO, G. JONES, M. MUCEDDA, Influence of age, sex and body size on echolocation calls of Mediterranean and Mehely’s horseshoe bats, Rhinolophus euryale and R. mehelyi (Chiroptera: Rhinolophidae), „Mammalia”, 65 (4), 2001, DOI: 10.1515/mamm.2001.65.4.429, ISSN 1864-1547 (ang.).
  17. ↑ Urtzi Goiti i inni, Influence of Habitat on the Foraging Behaviour of the Mediterranean Horseshoe Bat,Rhinolophus euryale, „Acta Chiropterologica”, 5 (1), s. 75–84, DOI: 10.3161/001.005.0106.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Podkowiec_śródziemnomorski&oldid=72438000”