Richard Widmark

amerykański aktor

Richard Weedt Widmark (ur. 26 grudnia 1914 w Sunrise, zm. 24 marca 2008 w Roxbury) – amerykański aktor filmowy, teatralny, telewizyjny i producent. Nominowany do Oscara za swój aktorski debiut, drugoplanową rolę w filmie Pocałunek śmierci (1947).

Richard Widmark
Ilustracja
Richard Widmark (1948)
Imię i nazwisko

Richard Weedt Widmark

Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1914
Sunrise

Data i miejsce śmierci

24 marca 2008
Roxbury

Zawód

aktor, producent

Współmałżonek

Jean Hazlewood
(1942–1997; jej śmierć)
Susan Blanchard
(1999–2008; jego śmierć)

Lata aktywności

1938–2001

8 lutego 1960 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdujące się przy 6800 Hollywood Boulevard[1][2].

Życiorys

edytuj

Urodził się w Sunrise w stanie Minnesota jako syn Ethel Mae (z domu Barr) i Carla Henry’ego Widmarka[3]. Jego matka była pochodzenia angielsko-szkockiego, ojciec był z pochodzenia Szwedem[4].

Studiował w Princeton High School w Illinois oraz w Lake Forest College. Pierwsze kroki w zawodzie aktora stawiał pod koniec lat 30. XX wieku, występując w słuchowiskach nowojorskich rozgłośni (po raz pierwszy w MBS w 1938).

W 1943 debiutował na Broadwayu w roli porucznika Lenny’ego Archera w komedii Pocałuj i powiedz (Kiss and Tell)[5], na srebrnym ekranie w roli chichoczącego zabójcy – mściwego gangstera-psychopaty Tommy’ego Udo w kryminale Pocałunek śmierci (1947)[6], za kreację którego był nominowany do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego i za którą zdobył także Złoty Glob dla najbardziej obiecującego debiutanta[7]. W następnym roku wystąpił w kryminale Williama KeighleyaUlica bez nazwy (1948), a następnie wspólnie z Gregorym Peckiem i Anne Baxter w westernie Williama A. WellmanaDroga do Yellow Sky (1949).

W swej karierze aktorskiej grywał tzw. twardych facetów, kowbojów, żołnierzy i czarne charaktery[8]. Listę jego ról „New York Times” nazwał „galerią starych drani”. Wystąpił w ponad 60 filmach. Do jego najbardziej znaczących ról należą kreacje w takich filmach jak m.in.: Dwa złote colty (1959; Edward Dmytryk), gdzie zagrał z Henrym Fondą i Anthonym Quinnem, Alamo (1960; reż. John Wayne), Długie łodzie wikingów (1963; reż. Jack Cardiff) oraz Morderstwo w Orient Expressie (1974; reż. Sidney Lumet), gdzie zagrał m.in. z Ingrid Bergman.

Po raz ostatni pojawił się na ekranie w 1991 w filmie Herberta Rossa Barwy prawdy.

Zmarł w wieku 93 lat w swoim domu w stanie Connecticut[9].

Życie prywatne

edytuj

Był dwukrotnie żonaty. Jean Hazlewood była jego żoną od 5 kwietnia 1942 do swej śmierci 2 marca 1997. Mieli córkę Anne Heath (ur. 1945). W 1999 ożenił się ponownie z Susan Blanchard, która w latach 50. była żoną Henry’ego Fondy.

Filmografia

edytuj
 
Mark Stevens, Barbara Lawrence i Widmark w filmie Ulica bez nazwy (1948)
 
Barbara Bel Geddes i Widmark w filmie Panika na ulicach (1950)
 
Widmark w 1991

Bibliografia

edytuj
  • Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992. ISBN 83-85195-83-1.
  • Richard Widmark „Ufam swojemu instynktowi”. „Film”. nr 22/1968 (1017 (XXIII)), s. 8, 1968-06-02. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  • Tomasz Jopkiewicz. Ludzie: Nieśmiertelni – Richard Widmark – Podły inaczej. „Film”. nr 12/1999, s. 104–105, grudzień 1999. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Przypisy

edytuj
  1. Richard Widmark. Walk of Fame. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  2. Dennis McLellan: Hollywood Star Walk: Richard Widmark. „Los Angeles Times”, 27 marca 2008. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  3. Richard Widmark Biography (1914–2008). Film Reference. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  4. Richard Widmark What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com, 27 lipca 2010. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  5. Richard Widmark. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  6. Richard Widmark. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  7. „Kiss of Death” (1947) Awards. AllMusic. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  8. Richard Widmark Biography. AllMusic. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  9. Actor Richard Widmark dies at 93. BBC News. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj