Ricky Martin
Ricky Martin, właśc. Enrique José Martín Morales[5][2] (ur. 24 grudnia 1971 w San Juan) – portorykański piosenkarz popowy i aktor[4]. Laureat nagród Grammy i Latin Grammy. Ambasador dobrej woli UNICEF[6].
Ricky Martin (2018) | |
Imię i nazwisko |
Enrique José Martín Morales[1] |
---|---|
Pseudonim |
Ricky Martin, Kiki[2] |
Data i miejsce urodzenia | |
Typ głosu | |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność |
od 1984 |
Wydawnictwo | |
Powiązania |
Meja, Madonna, Christina Aguilera, Jennifer Lopez, Wisin & Yandel, Pitbull, Maluma |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujDzieciństwo i początki kariery
edytujUrodził się 24 grudnia 1971 w San Juan[1], jako jedyne dziecko psychologa Enrique Martína III i księgowej Nereidy Morales[7], którzy się rozwiedli, kiedy Ricky miał dwa lata. Ma pięcioro przyrodniego rodzeństwa, troje ze strona ojca i dwoje ze strony matki.
Karierę artystyczną rozpoczął w wieku pięciu lat, gdy zaczął pracować jako dziecięcy model[8], a także występował w sztukach teatralnych, reklamach telewizyjnych i śpiewał w kościelnym chórze[8]. W 1984 dołączył do latynoamerykańskiego boysbandu Menudo[9], wcześniej dwukrotnie zostając odrzuconym podczas przesłuchań[8]. Z zespołem wystąpił w programie Ulica Sezamkowa (1984), sitcomie Statek miłości (1985) i serialu Por siempre amigos (1986).
Kariera solowa
edytujGdy miał 17 lat, powrócił do Portoryko. W 1989 podjął studia w Nowym Jorku, dlatego też opuścił zespół Menudo. Następnie wyjechał do Meksyku, gdzie wystąpił w roli Pablo Loredo w telenoweli Alcanzar una estrella (1990) i Alcanzar una estrella II (1991).
W 1990 przeniósł się do Stanów Zjednoczonych i nagrał swój pierwszy solowy album, zatytułowany po prostu Ricky Martin w języku hiszpańskim. W 1991 wydał singiel „Fuego contra fuego”. Zdobył popularność w Meksyku, Argentynie, Chile i Stanach Zjednoczonych. Zagrał postać Enrique w dramacie muzycznym Más que alcanzar una estrella (1992) i wystąpił w sitcomie NBC Getting By (1993). Również w 1993 wydał album pt. Me amarás, który sprzedał w milionie egzemplarzy, dzięki czemu osiągnął znaczącą pozycję w Meksyku. Wkrótce przeniósł się do Los Angeles, gdzie został zaangażowany do roli barmana Miguela Moreza w operze mydlanej ABC Szpital miejski (General Hospital, 1994–95).
24 czerwca 1996 zadebiutował na scenie teatru broadwayowskiego w roli 17-letniego Mariusza Pontmercy w musicalu Les Misérables (na podstawie Nędzników Victora Hugo[10]. Niedługo później wydał album pt. Vuelve (1996), a pochodząca z płyty piosenka „María” była tematem przewodnim brazylijskiej telenoweli Rede Globo Salsa e Merengue (1996-1797)[8]. Zyskał tytuł gwiazdy na scenie muzyki latynoamerykańskiej.
Nagrał piosenkę przewodnią „No importa la distancia” do hiszpańskiej wersji językowej filmu animowanego Walt Disney Pictures Herkules w reżyserii Rona Clementsa i Johna Muskera. W następnym roku wykonał oficjalną piosenkę mundialu „The Cup of Life”/„La Copa de la Vida” podczas mistrzostw świata w piłce nożnej 1998[11].
W 1999 wydał swoją pierwszą anglojęzyczną płytę, zatytułowaną po prostu Ricky Martin, która odniosła sukces w wielu krajach, zdobywając siedem platynowych płyt, a promujący ją pierwszy singiel „Livin’ la Vida Loca” okazał się przebojem. Na płycie ukazał się też utwór „Be Careful (Cuidado con mi corazón)”, który nagrał w duecie z Madonną. W ramach promocji płyty odbył trasę koncertową obejmującą występy w Azji, Europie, Stanach Zjednoczonych i Ameryce Łacińskiej.
W 2000 wydał album pt. Sound Loaded z przebojami „She Bangs” i „Nobody Wants to Be Lonely” (nagranym w duecie z Christiną Aguilerą), z którym trafił na pierwsze miejsce światowych list przebojów, m.in. United World Chart, i za który w 2002 otrzymał nominację do Grammy w kategorii najlepsza współpraca wokalna – muzyka pop[8].
W 2006 wydał album koncertowy pt. MTV Unplugged. W 2007 w ramach trasy „Blanco y Negro” zagrał koncert w lizbońskiej Altice Arena dla około 13 tys. osób[8]. 31 stycznia 2011 wydał album pt. Música + Alma + Sexo. 25 marca tego samego roku koncertem w San Juan rozpoczął trasę koncertową „Música + Alma + Sexo World Tour”, którą zakończył 19 listopada 2011 w Santo Domingo po zagraniu 82 koncertów. W 2012 zagrał w musicalu Evita na Broadwayu w Nowym Jorku[8]. W 2013 został jurorem w australijskiej wersji programu The Voice Australia i wydał singiel „Come with Me” utrzymany w stylu elektro-dance-pop[12]. W 2014 wraz z Jennifer Lopez brał udział w nagraniu singla „Adrenalina” Wisina. W marcu tego samego roku wystąpił jako gość muzyczny w programie The Voice Arabia[13], a 22 kwietnia opublikował teledysk do piosenki „Vida”, która została wybrana na jeden z utworów promujących Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2014 w Brazylii[14].
10 lutego 2015 wydał album pt. A Quien Quiera Escuchar[15], za który otrzymał nagrodę Grammy za najlepszy album muzyki latino[16][17]. Płytę nagrał w Australii, Portoryko, Los Angeles i mieście Meksyk, a producentem krążka został Julio Reyes[15]. Album promował singlami: „Adiós”, „Disparo al Corazón” i „La Mordidita”. 19 lutego wystąpił na gali rozdania nagród muzyki latynoskiej „Premio Lo Nuestro” w Miami[18]. W następnym miesiącu wydał „Mr. Put It Down”, który nagrał z Pitbullem[19]. 17 kwietnia koncertem w Auckland zainaugurował trasę One World Tour 2015, która objęła koncerty w Nowej Zelandii, Australii, Meksyku, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Dominikanie, Argentynie, Portoryko, Chile i Urugwaju[20][21][22]. W listopadzie pojawił się w Londynie na gali Royal Variety Performance, na której spotkał się z księciem Harrym[23]. Również w 2015 zaśpiewał w utworze Wisina, „Que se sienta el desea”[24]
22 września 2016 wydał utwór „Vente pa' ca”, który nagrał w duecie z Malumą[25]. Zagrał Antonio D’Amico, partnera włoskiego projektanta mody Gianniego Versace (Édgar Ramírez), w serialu FX The Assassination of Gianni Versace: American Crime Story (2018)[26][27].
Działalność filantropijna
edytujZaangażowany jest w działalność filantropijną, jego fundacja Ricky Martin Foundation walczy ze współczesnym niewolnictwem – handlem ludźmi oraz wykorzystywaniem nieletnich[28], niosła także pomoc m.in. poszkodowanym przez tsunami w Tajlandii.
Życie prywatne
edytujOd maja do października 1992 spotykał się z argentyńską tenisistką Gabrielą Sabatini[29]. Od stycznia 1994 do lutego 2005 był związany z meksykańską modelką Rebeccą de Albą[29].
W sierpniu 2008 został ojcem synów bliźniaków, Matteo i Valentino[30], które urodziła matka zastępcza[31]. 29 marca 2010 ujawnił, że jest homoseksualistą[32][33]. W styczniu 2014, po pięciu latach związku, rozstał się z finansistą Carlosem Gonzálezem Abellą[34], szkolnym kolegą z Sagrado Corazón w San Juan[35].
W kwietniu 2016 podczas gali amFAR w São Paulo pokazał się publicznie z nowym partnerem Jwanem Yosefem[36][37], ormiańsko-syryjskim[38] artystą malarzem urodzonym w Szwecji[39]. W styczniu 2018 para wzięła ślub. Mają córkę Lucię (ur. 2018), którą urodziła im surogatka[40][41]. W lipcu 2023 poinformowali o tym, że się rozwodzą[42][43].
Przez kilka lat mieszkał w Brazylii i potrafi mówić w języku portugalskim[8].
Dyskografia
edytujAlbumy solowe
edytujTrasy koncertowe
edytuj- Ricky Martin Tour (1992)
- Me Amaras Tour (1993–1994)
- A Medio Vivir Tour (1995–1997)
- Vuelve World Tour (1998)
- Livin’ la Vida Loca Tour (1999–2000)
- One Night Only with Ricky Martin (2005–2006)
- Black and White Tour (2007)
- Música + Alma + Sexo World Tour (2011)
- Ricky Martin Live (2013–2014)
- One World Tour (2015–2016)
Filmografia
edytujRok | Film | Rola |
---|---|---|
1985 | Statek miłości (sitcom) | Ricky |
1987 | Por siempre amigos (telenowela) | Ricky |
1990 | Alcanzar una estrella (telenowela) | Pablo Loredo Muriel |
1991 | Alcanzar una estrella II (telenowela) | Pablo Loredo |
1992 | Más que alcanzar una estrella | Enrique |
1993 | Getting By (sitcom) | Martin |
1994–95 | Szpital miejski (opera mydlana) | Miguel Morez |
1996 | Barefoot in Paradise | Sandoval |
1997 | Herkules | Herkules (głos) |
1999 | Zręczne ręce (Idle Hands) | mężczyzna w Car Park |
2000 | Mad TV (program TV) | w roli samego siebie |
2002 | Les Diables | Brian Rodriquez |
2003 | Ricky Martin: En la intimidad (program TV) | w roli samego siebie |
Phua Chu Kang Pte Ltd (serial TV) | ||
2006 | Jesteś moim życiem (Sos mi vida, telenowela) | |
2011 | The Oprah Winfrey Show (program TV) | |
Susana Giménez (program TV) | ||
Amerykański tata (American Dad!, serial animowany) | ||
2012 | Glee (serial TV) | David Martinez |
2013 | The Voice Australia (program TV) | w roli samego siebie |
2015 | Minionki (Minions) | Herb Overkill (głos) |
2018 | The Assassination of Gianni Versace: American Crime Story (serial TV) | Antonio D’Amico |
2020 | RuPaul’s Drag Race All Stars | w roli samego siebie[44] |
Występy teatralne
edytujRok | Tytuł | Autor | Rola | Reżyser | Teatr |
---|---|---|---|---|---|
od 24 czerwca do 8 sierpnia 1996 | Les Misérables | Claude-Michel Schönberg | Marius | Trevor Nunn, John Caird | Broadway |
od 12 marca 2012 do 26 czerwca 2013 | Evita | Andrew Lloyd Webber/Tim Rice | Ché | Michael Grandage |
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ricky Martin w bazie Discogs.com (ang.)
- ↑ a b Personalidade: Ricky Martin (Puerto Rico). InterFilmes.com. [dostęp 2017-11-18]. (port.).
- ↑ Ricky Martin w bazie IMDb (ang.)
- ↑ a b Ricky Martin w bazie Filmweb
- ↑ Ricky Martin. Listal. [dostęp 2010-04-18]. (ang.).
- ↑ UNICEF: International Goodwill Ambassadors who served in 2005. UNICEF. [dostęp 2012-11-13]. (ang.).
- ↑ Ricky Martin w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ a b c d e f g h Ricky Martin (24 de Dezembro de 1971). Filmow.com. [dostęp 2017-11-18]. (port.).
- ↑ From Menudo to Manhood. People. [dostęp 2017-11-18]. (ang.).
- ↑ Ricky Martin. Internet Broadway Database. [dostęp 2010-04-18]. (ang.).
- ↑ Hymny mistrzostw świata [HISTORIA, PRZEGLĄD PIOSENEK MŚ, OKŁADKI]. gol24.pl. [dostęp 2017-10-27]. (pol.).
- ↑ Ricky Martin’s New Single, 'Come With Me'. Billboard. [dostęp 2015-04-11]. (ang.).
- ↑ Ricky Martin to perform on The Voice Arabia. Gulf News Music. [dostęp 2015-03-25]. (ang.).
- ↑ Ricky Martin prezentuje piosenkę na Mundial. Onet.pl. [dostęp 2015-04-12]. (pol.).
- ↑ a b Ricky Martin – “A Quien Quiera Escuchar”. Sony Music Poland. [dostęp 2015-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (pol.).
- ↑ Ricky Martin wrócił z nową płytą i znów wygląda jak milion dolarów. Dziennik.pl. [dostęp 2015-03-25]. (pol.).
- ↑ List: Who won what at the 58th annual Grammys. USA Today. [dostęp 2016-02-16]. (ang.).
- ↑ Premios Lo Nuestro: Ricky Martin estrenó „Disparo al corazón”. peru.com. [dostęp 2015-04-19]. (hiszp.).
- ↑ Karolina Adamska: Ricky Martin powraca! Nagrywa z Pitbullem. Radio Zet. [dostęp 2015-04-12]. (pol.).
- ↑ One World Tour. rickymartinmusic.com. [dostęp 2015-04-12]. (ang.).
- ↑ Entradas y Conciertos , Ricky Martin en República Dominicana 2016 [online], Entradas y Conciertos [dostęp 2015-12-28] (hiszp.).
- ↑ Events [online], Ricky Martin [dostęp 2015-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-28] (ang.).
- ↑ Prince Harry meets girlband Little Mix at Royal Variety Performance. Daily Mail. [dostęp 2015-11-14]. (ang.).
- ↑ Nowy teledysk: Wisin & Ricky Martin – Que se sienta el desea | All About Music. All About Music. [dostęp 2015-10-10]. (pol.).
- ↑ Watch Ricky Martin & Maluma's 'Vente Pa'Ca' Music Video. Billboard. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Edgar Ramirez and Ricky Martin, Straight Outta 1997, on the set of “Versace: American Crime Story”. tomandlorenzo.com. [dostęp 2017-11-18]. (ang.).
- ↑ Edgar Ramirez wears flamboyant pink silk gown as he recreates Gianni Versace's final few days for American Crime Story. Daily Mail. [dostęp 2017-11-18]. (ang.).
- ↑ Czas się go nie ima! Ricky Martin wciąż w formie. Dziennik.pl. [dostęp 2015-04-11]. (pol.).
- ↑ a b Ricky Martin Dating History [online], FamousFix [dostęp 2017-09-03] (ang.).
- ↑ Ricky Martin ma boskie dzieci [online], Onet.pl [dostęp 2015-04-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-03] (pol.).
- ↑ Ricky Martin tatą bliźniąt [online], tvn24.pl, 21 sierpnia 2008 [dostęp 2012-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-13] (pol.).
- ↑ Ricky Martin jest gejem. Coming out Ricky’ego Martina, „Newsweek” [dostęp 2012-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-26] (pol.).
- ↑ Ricky Martin jest gejem. interia.pl. [dostęp 2015-04-11]. (pol.).
- ↑ Ricky Martin znowu wolny! [online], Onet.pl [dostęp 2015-04-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-10] (pol.).
- ↑ Carlos Gonzalez Abella [online], Listal [dostęp 2015-04-12] (ang.).
- ↑ Ricky Martin’s Gay Boyfriend. MyGayTrip. [dostęp 2016-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-10)]. (ang.).
- ↑ Simon Keegan (2016-04-20), Ricky Martin confirms he is dating handsome artist Jwan Yosef, „Daily Mirror” [dostęp 2017-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-10] (ang.).
- ↑ Ross Mcdonagh (2016-12-07): Beach bum! Ricky Martin and fiance Jwan Yosef show off their incredibly toned bodies – and one pert rear – on romantic Mexican getaway. „Daily Mail”. (ang.).
- ↑ Jwan Yosef. Listal. (ang.).
- ↑ Ricky Martin wraz z mężem pokazali zdjęcie swojej córki. interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-10)]. (pol.).
- ↑ Matt Baume: Ricky Martin Opposes Homophobic, Transphobic Bill in Puerto Rico. „Out”, 2019-11-12. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Ricky Martin rozwodzi się z mężem. Wspomniał o wychowaniu dzieci. plejada.pl, 2023-07-06. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Burzliwe rozwody, zdrady i zerwane zaręczyny. Te gwiazdy rozstały się w 2023 r.. plejada.pl, 2023-12-31. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ RuPaul’s Drag Race All Stars (Season 5) | RuPaul’s Drag Race Wiki | Fandom [online], fandom.com [dostęp 2024-04-25] (ang.).