Rodacy Kamracipolska partia polityczna określana jako nacjonalistyczna i neofaszystowska[1][2], założona w 2023 roku przez Wojciecha Olszańskiego. W szerszym znaczeniu – tzw. ruch kamracki lub Kamractwo[3]organizacja ekstremistyczna o charakterze skrajnie nacjonalistycznym założona w 2021 roku przez Olszańskiego oraz jego współpracownika Marcina Osadowskiego[4][5][6]. Zarówno partia Rodacy Kamraci jak i ruch Kamractwo wzbudzają kontrowersje ze względu na głoszone przez nie faszystowskie poglądy (zakazane przez polskie prawo, w związku z czym wobec partii podjęto kilka prawnych prób delegalizacji po jej nieprawomocnym zarejestrowaniu w czerwcu 2023) oraz powiązania jej członków z aktami przemocy, przestępczością zorganizowaną i podejrzeniami o szpiegostwo na rzecz Rosji[7][8][9].

Rodacy Kamraci
Państwo

 Polska

Skrót

KAMRACI

Lider

Wojciech Olszański

Data założenia

30 czerwca 2023

Adres siedziby

ul. Twarda 18, 00-015 Warszawa

Ideologia polityczna

nacjonalizm, panslawizm, neofaszyzm, antysemityzm, militaryzm, eurosceptycyzm, konserwatyzm społeczny

Poglądy gospodarcze

nacjonalizm gospodarczy

Barwy

     czerń
     biel
     czerwień

Strona internetowa

Historia

edytuj

Wojciech Olszański ogłosił na początku 2023 roku chęć założenia partii opartej o prowadzony przez niego od 2021 roku nieformalny ruch Kamractwo[10]. Partia została zarejestrowana 30 czerwca 2023 roku[11]. Partia Rodacy Kamraci i ruch kamracki zapowiedziały wystawienie swoich kandydatów w wyborach parlamentarnych w 2023 roku, jednakże ostatecznie nie udało im się zarejestrować list w żadnym z okręgów ze względu na problemy organizacyjne[12][13]. Komitet Wyborczy Rodacy Kamraci zarejestrował listy w kilku okręgach podczas wyborów samorządowych w 2024 roku, ale jego kandydaci nie odnieśli w nich żadnych sukcesów[14][15][16]. Ponownie usiłowała zarejestrować listy w wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku, jednak bezskutecznie ze względu na problemy finansowe i organizacyjne[17][18][19]. Partia nie złożyła rozliczenia finansowego w zakładanym terminie, w związku z czym w kwietniu 2024 roku zapowiedziano jej wykreślenie z ewidencji wraz z kilkoma innymi podmiotami politycznymi[20]. Wcześniej, w 2023 roku, prokuratura złożyła zażalenie na decyzję sądu o rejestracji partii z czerwca 2023 roku w celu jej delegalizacji w związku z kontrowersjami wokół skrajnie prawicowych poglądów głoszonych przez grupę[21].

Ruch Kamracki

edytuj

Ruch Kamracki (lub Kamractwo) skoncentrował się wokół Wojciecha Olszańskiego i jego najbliższych współpracowników (w tym Marcina Osadowskiego) około 2021 roku[22]. Oparty jest głównie na nieformalnie działających regionalnych stowarzyszeniach (z czego najbardziej znanymi i najliczniejszymi są Bydgoskie Kamractwo Rodaków[23] – działający w Bydgoszczy i okolicach; oraz Krakowscy Rodacy Kamraci – działający w Małopolsce[24]) oraz powiązanych z nimi stowarzyszeń[25]. Ruch jest formalnie zdecentralizowany i nie posiada przywódców na poziomie lokalnym ani centralnym[26], natomiast jego członkowie (zwani kamratami) powszechnie odwołują się do Olszańskiego jako przywódcy ich ruchu i autorytetu[27]. Kamraci używają symboli kojarzonych z polskim nacjonalizmem oraz panslawizmem i prawicowymi partyzantkami niepodległościowymi działającymi w Polsce pod okupacją niemiecką w czasie II wojny światowej jak Związek Jaszczurczy czy Narodowe Siły Zbrojne. Popularnymi symbolami i flagami jest m.in. czarna flaga z białym toporłem wpisanym w czerwony krąg[28], swastyka słowiańska[29][30] i symbol wilka[31].

Ruch jest znany z organizowania tzw. marszów kamrackich podczas których dochodziło często do szerzenia skrajnych poglądów takich jak szowinizm nacjonalistyczny, nawiązania do języka i symboliki faszystowskiej, pochwała Polski Ludowej w okresie rządów Władysława Gomułki, antysemityzm czy homofobia[32][33]. Członkowie marszów i zlotów grupy (m.in. w Grunwaldzie[34] czy podczas antysemickiego marszu w Kaliszu w 2021 roku)[35] byli wielokrotnie aresztowani lub zatrzymywani przez policję w związku z ich niezgodnymi z prawem zachowaniami w trakcie tych zgromadzeń.

Ideologia

edytuj

Partia Rodacy Kamraci oraz ruch Kamractwo były opisywane jako neofaszystowskie, antysemickie i wyrażające sympatię wobec PRL-u[36][37]. Członkowie partii promują i wierzą w teorię o Judeopolonii[38][39]. Negowali pandemię COVID-19 uznając ją za spisek[40]. Wyrażają wrogość wobec USA[41], Izraela[42] iukraińskich władz po okresie Euromajdanu (te ostatnie uznając za banderowskie i kontrolowane przez USA[43]) oraz wobec ruchów LGBT[44]. Zarówno liderzy jak i członkowie ruchu uważają się za polskich narodowców, jednak przeważająca część polskiego środowiska nacjonalistycznego i narodowego (w tym partia Konfederacja Wolność i Niepodległość i wchodzący w jej skład Ruch Narodowy) zdecydowanie odcina się od ich działalności, uznając ją za szkodliwą i niebezpieczną oraz ośmieszającą polski ruch nacjonalistyczny[45][46].

Program ugrupowania Kamractwo, przyjęty podczas zjazdu sympatyków ruchu w Grunwaldzie w 2022 roku (później także jako program partii politycznej Rodacy Kamraci)[47]:

  • Protekcjonizm gospodarczy w celu uwolnienia polskiej gospodarki od nieuczciwego, zdaniem członków partii, wpływu wielkich międzynarodowych korporacji, przy równoczesnym popieraniu mechanizmów wolnorynkowych;
  • Likwidacja podatku dochodowego;
  • Państwo polskie jako państwo narodowe, zapewnienie wszystkim Polakom możliwości nieskrępowanego rozwoju, bogacenia się i kultywowania tradycji;
  • Budowa pokojowych i przyjaznych stosunków z sąsiednimi narodami;
  • Uproszczenie przepisów prawnych, oparcie prawa polskiego o prawo naturalne;
  • Liberalizacja prawa do posiadania broni palnej;
  • Umożliwienie podejmowania przez obywateli własnych suwerennych decyzji dotyczących szczepień;
  • Oddanie wyłącznej kompetencji rodzicom do prawa do decydowania o edukacji i wychowywaniu dzieci w określonych wartościach;
  • Wspieranie polskich rolników i przedsiębiorców jako fundamentu ekonomicznego Państwa Polskiego;
  • Wzmocnienie Wojska Polskiego, uniezależnienie militarne od innych państw, zasada wyłącznej wierności Ojczyźnie przez wojsko, zakaz służenia dowództwu zwierzchników sił zbrojnych obcych państw.

Działalność ekstremistyczna

edytuj

Organizacje kamrackie były wielokrotnie obiektem zainteresowania mediów, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i policji w związku z działaniami członków i sympatyków grupy[48]. Kamratom zarzucano m.in. działalność szpiegowską na rzecz Federacji Rosyjskiej[49], nawoływanie do przemocy wobec Żydów i homoseksualistów oraz osób o poglądach lewicowo-liberalnych[50][51], a także propagowanie faszyzmu i lewicowo-narodowego reżimu gomułkowskiego[52][53]. Część źródeł opisuje ruch kamracki jako organizację faszystowską, ekstremistyczną lub terrorystyczną[54][55][56].

W dniu 11 listopada 2021 roku Kamraci zorganizowali tzw. marsz na Kalisz z okazji Święta Niepodległości. W jego trakcie dochodziło do obrażania Żydów, życzenia im śmierci oraz w wulgarny sposób nawoływano Żydów oraz członków ruchu LGBT do wyjazdu z Polski. Na koniec lider ruchu, Wojciech Olszański, spalił kopię XIII-wiecznego statutu kaliskiego gwarantującego Żydom poszanowanie ich praw na terytorium Polski[57]. Wydarzenie to odbiło się głośnym echem w mediach polskich i zagranicznych oraz wywołało reakcję ze strony ministra spraw zagraniczych Izraela Jaira Lapida[58]. Organizatorów marszu po kilku dniach aresztowano, jednak w grudniu 2021 wyszli oni na wolność[59].

Liderzy ruchu, Wojciech Olszański i Marcin Osadowski, byli wielokrotnie aresztowani przez policję oraz skazywani przez sądy za groźby karalne, nawoływanie do nienawiści na tle narodowościowym i naruszenia nietykalności cielesnej osób, z których poglądami się nie zgadzali[60]. We wrześniu 2022 roku na e-maile kilku organizacji walczących z organizacjami faszystowskimi (w tym Ośrodka Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych) przyszły pogróżki, które zawierały nawoływanie do dokonywania aktów terroru wobec przypadkowych osób w celu wymuszenia na organach państwa uwolnienia Olszańskiego, przebywającego wówczas w areszcie[61]. W styczniu 2023 roku policja zatrzymała Pawła K., działacza ruchu kamrackiego i lidera tej organizacji w Poznaniu, który od grudnia 2022 roku przygotowywał się do dokonania zamachu na ówczesnego ministra zdrowia Adama Niedzielskiego, wcześniej grożąc mu zamachem[62][63].

W dniu 1 grudnia 2023 roku na ulicy Sudeckiej we Wrocławiu doszło do zastrzelenia dwóch policjantów siedzących w radiowozie. Sprawcą był przewożony przez nich mężczyzna, podejrzany o dokonanie oszustw finansowych 44-letni Maksymilian Faściszewski, który w wyniku uchybień proceduralnych zdołał przemycić ze sobą do radiowozu broń czarnoprochową i dokonać zamachu na życie policjantów; po zabójstwach uciekł z miejsca zdarzenia, ale został aresztowany. Faściszewski utrzymywał kontakt z członkami Kamractwa za pośrednictwem internetu oraz wyrażał w mediach społecznościowych nienawiść wobec policjantów, Żydów i Amerykanów, prezentując poglądy zbliżone do członków tego ruchu[64][65].

W styczniu 2024 roku ABW wykryła spisek w polskiej armii, mający na celu dokonanie przewrotu wojskowego i dokonała kilku przeszukań oraz zatrzymań. W spisek mieli być zaangażowani m.in. członkowie Kamractwa[66].

Przypisy

edytuj
  1. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,29946518,wojciech-olszanski-zarejestrowal-partie-kamraci-zamierzaja.html
  2. https://www.rp.pl/polityka/art38702711-jaszczur-ma-juz-partie-rodacy-kamraci-zarejestrowani-przez-sad
  3. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,29305499,powstaje-kompendium-wiedzy-o-srodowisku-kamrackim-nikt-nie.html
  4. https://www.rp.pl/polityka/art37364711-jaszczur-w-wiezieniu-kamraci-przejda-do-historii
  5. https://oko.press/marcin-osadowski-ludwiczek-rodacy-kamraci-wojciech-olszanski
  6. https://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/antyszczepionkowcy-i-radykalna-prawica-ida-reka-w-reke-dlaczego/23l9v2z
  7. https://wydarzenia.interia.pl/kraj/news-to-zadanie-dla-sluzb-politycy-komentuja-ustalenia-polsat-new,nId,7612163
  8. https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=CHDCPN
  9. https://www.rp.pl/polityka/art39038701-jaszczur-straci-partie-prokuratura-okregowa-zlozyla-apelacje-na-260-stron
  10. https://www.rp.pl/polityka/art38316461-jaszczur-chce-miec-swoja-partie-przed-wyborami
  11. https://jawnepartie.pl/rejestr-partii/13101-rodacy-kamraci-13101
  12. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,30161741,kamraci-rodacy-startuja-w-wyborach-czy-wojciech-olszanski-straci.html
  13. https://sejmsenat2023.pkw.gov.pl/sejmsenat2023/pl/komitet/29716
  14. https://samorzad2024.pkw.gov.pl/samorzad2024/pl/komitet/40618
  15. https://samorzad2024.pkw.gov.pl/samorzad2024/pl/komitet/40714
  16. https://samorzad2024.pkw.gov.pl/samorzad2024/pl/rada_gminy/kandydat/3389804
  17. https://wybory.gov.pl/pe2024/en/komitet/42443
  18. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,35590,30925698,jaszczur-i-ludwiczek-ida-do-parlamentu-europejskiego-kamraci.html
  19. https://wiadomosci.wp.pl/partia-kolodziejczaka-do-delegalizacji-podobnie-jak-kilka-innych-7021384698330048a
  20. https://wiadomosci.wp.pl/partia-kolodziejczaka-do-delegalizacji-podobnie-jak-kilka-innych-7021384698330048a
  21. https://www.rp.pl/polityka/art39038701-jaszczur-straci-partie-prokuratura-okregowa-zlozyla-apelacje-na-260-stron
  22. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,29305499,powstaje-kompendium-wiedzy-o-srodowisku-kamrackim-nikt-nie.html
  23. https://bydgoszcz.naszemiasto.pl/tag/bydgoskie-kamractwo-rodakow
  24. https://krakow.naszemiasto.pl/biuro-amerykanskiego-komitetu-zydowskiego-reaguje-na-hasla/ar/c1-9085479
  25. https://chrobryszlak.pl/?p=9784
  26. https://chrobryszlak.pl/?p=9784
  27. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,29305499,powstaje-kompendium-wiedzy-o-srodowisku-kamrackim-nikt-nie.html
  28. https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,29303337,proputinowskie-flagi-na-marszu-powstania-wielkopolskiego-uczestnicy.html
  29. https://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/7,89625,27908569,przyjechali-na-jasna-gore-i-zostali-zatrzymani-przez-policje.html
  30. https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/patostreamer-wojciech-o-zarzuty
  31. https://chrobryszlak.pl/?p=9784
  32. https://fakty.tvn24.pl/zobacz-fakty/kalisz-pytania-o-rozliczenie-zgromadzenia-w-swieto-niepodleglosci-ra1084567-ls6318542
  33. https://www.facebook.com/osrodek.monitorowania/posts/preses-zarz%C4%85du-naszej-organizacji-w-faktach-tvnsk%C5%82adamy-zawiadomienie-o-pope%C5%82nie/1681574505351009/?locale=hi_IN
  34. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,28841560,wojciech-olszanski-aresztowany-policjanci-wyciagneli-go-z-gospody.html
  35. https://kalisz.naszemiasto.pl/antysemicki-marsz-w-kaliszu-trzy-miesiace-aresztu-dla/ar/c1-8549693
  36. https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,29305499,powstaje-kompendium-wiedzy-o-srodowisku-kamrackim-nikt-nie.html
  37. https://tvmn.pl/Kontrowersyjny-Jaszczur-Bylem-zomowcem-Chronilem-panstwa-6726a
  38. https://wiadomosci.onet.pl/kraj/rodacy-kamraci-szokuja-na-wiecu-w-krakowie-jest-reakcja-srodowisk-zydowskich/knybsmj
  39. https://fakty.tvn24.pl/zobacz-fakty/kalisz-pytania-o-rozliczenie-zgromadzenia-w-swieto-niepodleglosci-ra1084567-ls6318542
  40. https://fakenews.pl/badania/skrajna-prawica-od-pandemii-po-wojne/
  41. https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,27262917,bialorusini-pod-presja.html
  42. https://fakty.tvn24.pl/zobacz-fakty/kalisz-pytania-o-rozliczenie-zgromadzenia-w-swieto-niepodleglosci-ra1084567-ls6318542
  43. https://oko.press/eto-nie-nasza-wajna-w-polsce-coraz-silniejsza-agresja-informacyjna-przeciwko-ukrainie
  44. https://www.rp.pl/polityka/art38702711-jaszczur-ma-juz-partie-rodacy-kamraci-zarejestrowani-przez-sad
  45. https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8291286,antysemicki-marsz-w-kaliszu-konfederacja-bosak.html
  46. https://vibez.pl/myimpact/jaszczur-i-ludwiczek-skazani-to-nie-koniec-klopotow-rodakow-kamratow-7029624666716864a
  47. https://rodacykamraci.org/manifest-ideowy
  48. https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,30595184,polscy-kamraci-jak-niemieccy-reichsburger.html
  49. https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,30595184,polscy-kamraci-jak-niemieccy-reichsburger.html
  50. https://fakty.tvn24.pl/zobacz-fakty/kalisz-pytania-o-rozliczenie-zgromadzenia-w-swieto-niepodleglosci-ra1084567-ls6318542
  51. https://www.rp.pl/polityka/art38702711-jaszczur-ma-juz-partie-rodacy-kamraci-zarejestrowani-przez-sad
  52. https://fakty.tvn24.pl/zobacz-fakty/kalisz-pytania-o-rozliczenie-zgromadzenia-w-swieto-niepodleglosci-ra1084567-ls6318542
  53. https://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/7,89625,27908569,przyjechali-na-jasna-gore-i-zostali-zatrzymani-przez-policje.html
  54. https://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/7,89625,27908569,przyjechali-na-jasna-gore-i-zostali-zatrzymani-przez-policje.html
  55. https://wyborcza.pl/7,75399,29421322,kamraci-groza-politycznym-terrorem-grunt-przygotowal-im-rzad.html
  56. https://www.facebook.com/osrodek.monitorowania/posts/1899135213594936/
  57. https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/kalisz-spalono-tekst-statutu-kaliskiego-przywileju-tolerancyjnego-dla-zydow,327784.html
  58. https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-antysemicki-marsz-w-kaliszu-jest-reakcja-szefa-msz-izraela,nId,5643106
  59. https://www.o2.pl/informacje/wojciech-olszanski-spalil-tekst-statutu-kaliskiego-patostreamer-teraz-grozi-poslom-smiercia-wideo-6723213604563808a
  60. https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/sad-skazal-patostreamer-wojciech-olszanski-do-kibla-z-nia-mowil-o-dyrektorce-szkoly
  61. https://www.facebook.com/osrodek.monitorowania/posts/1899135213594936/
  62. https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,29419594,kamraci-przechwycili-prywatne-adresy-kilkudziesieciu-politykow.html
  63. https://wydarzenia.interia.pl/kraj/news-grozil-zabiciem-adama-niedzielskiego-pawel-k-zatrzymany,nId,6570838
  64. https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,30466370,maksymilian-f-ktory-strzelal-do-policjantow-we-wroclawiu.html
  65. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=744334697724501&id=100064439332143&set=a.477467551077885
  66. https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,30595184,polscy-kamraci-jak-niemieccy-reichsburger.html