Roman I Lekapen

Roman I Lekapen, gr. Romanos Lakapēnos (ur. 870, zm. 15 czerwca 948) – cesarz bizantyński w latach 919-944, przez cały okres formalnie współcesarz z Konstantynem VII, a także z synami.

Roman I Lekapen
— Basileus tōn Romaiōn Cesarz Rzymian —
Cesarz bizantyński
Okres	od 919 do 944
Dane biograficzne
Data urodzenia	870
Data śmierci	15 czerwca 948

Pochodził z chłopskiej, armeńskiej rodziny. Był drungariosem - dowódcą floty cesarskiej. W 919 został regentem do czasu uzyskania dorosłości przez cesarza Konstantyna VII Porfirogeneta, jednak już w 920 roku został współcesarzem, a niedługo później cesarzem, i usunął na drugi plan swojego podopiecznego. W 924 odparł ataki Symeona I, cara Bułgarii na Konstantynopol i spotkał się z nim osobiście.

Skodyfikował prawo, głównie prawo pierwokupu ziemi przez krewnych i sąsiadów zmarłego lub niewypłacalnego chłopa; dbał o armię i swój lud - wiedząc, czego im potrzeba; jego najlepszym wodzem był Ormianin Jan Kurkuas. W 941 odparł atak Rusinów na Konstantynopol, a w 944 podpisał z nimi umowę, będącą w dużej mierze powtórzeniem umowy z 911. Za jego czasów Kurkuas ruszył na Bliski Wschód - zdobył Martyropolis, Darę, Nisibis i Edessę, gdzie znajdował się tzw. mandylion - chusta z odbitą twarzą Jezusa. 16 grudnia 944 został aresztowany i zesłany na wyspę Proti (dziś Kınalıada) na rozkaz synów, Stefana i Konstatyna, gdzie zmarł jako mnich.

Rodzina

Z małżeństwa z Teodorą (zm. 922), koronowaną w 920, Roman miał 6 dzieci, m.in.:

• Krzysztofa Lekapena, współcesarza w latach 920-931, męża Augusty Zofii, ojca Marii (Ireny) - żony Piotra I Bułgarskiego,
• Stefana Lekapena, współcesarza w latach 924-945 (zm. 967),
• Konstantyna Lekapena, współcesarza w latach 924-945 (zm. 946),
• Teofilakta Lekapena, patriarchę Konstantynopola,
• Helenę Lekapenę, żonę cesarza Konstantyna VII Porfirogeneta,
• Agatę Lekapenę, żonę Romana Argyrosa, babcię cesarza Romana III Argyrosa.