Roman I Lekapen
Roman I Lekapen, gr. Romanos Lakapēnos (ur. 870, zm. 15 czerwca 948) – cesarz bizantyński w latach 919-944, przez cały okres formalnie współcesarz z Konstantynem VII, a także z synami.
| ||||
| ||||
![]() | ||||
Cesarz bizantyński | ||||
Okres | od 919 do 944 | |||
Dane biograficzne | ||||
Data urodzenia | 870 | |||
Data śmierci | 15 czerwca 948 | |||
Pochodził z chłopskiej, armeńskiej rodziny. Był drungariosem - dowódcą floty cesarskiej. W 919 został regentem do czasu uzyskania dorosłości przez cesarza Konstantyna VII Porfirogeneta, jednak już w 920 roku został współcesarzem, a niedługo później cesarzem, i usunął na drugi plan swojego podopiecznego. W 924 odparł ataki Symeona I, cara Bułgarii na Konstantynopol i spotkał się z nim osobiście.
Skodyfikował prawo, głównie prawo pierwokupu ziemi przez krewnych i sąsiadów zmarłego lub niewypłacalnego chłopa; dbał o armię i swój lud - wiedząc, czego im potrzeba; jego najlepszym wodzem był Ormianin Jan Kurkuas. W 941 odparł atak Rusinów na Konstantynopol, a w 944 podpisał z nimi umowę, będącą w dużej mierze powtórzeniem umowy z 911. Za jego czasów Kurkuas ruszył na Bliski Wschód - zdobył Martyropolis, Darę, Nisibis i Edessę, gdzie znajdował się tzw. mandylion - chusta z odbitą twarzą Jezusa. 16 grudnia 944 został aresztowany i zesłany na wyspę Proti (dziś Kınalıada) na rozkaz synów, Stefana i Konstatyna, gdzie zmarł jako mnich.
RodzinaEdytuj
Z małżeństwa z Teodorą (zm. 922), koronowaną w 920[1], Roman miał 6 dzieci, m.in.:
- Krzysztofa Lekapena, współcesarza w latach 920-931, męża Augusty Zofii, ojca Marii (Ireny) - żony Piotra I Bułgarskiego,
- Stefana Lekapena, współcesarza w latach 924-945 (zm. 967),
- Konstantyna Lekapena, współcesarza w latach 924-945 (zm. 946),
- Teofilakta Lekapena, patriarchę Konstantynopola,
- Helenę Lekapenę, żonę cesarza Konstantyna VII Porfirogeneta,
- Agatę Lekapenę, żonę Romana Argyrosa, babcię cesarza Romana III Argyrosa.
PrzypisyEdytuj
- ↑ M. Salamon, Teodora, cesarzowa bizantyńska, żona Romana I Lakapena, [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. O. Jurewicz, s. 461