SM UB-30

Niemiecki okręt podwodny z okresu I wojny światowej

SM UB-30niemiecki jednokadłubowy okręt podwodny typu UB II zbudowany w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu w roku 1915. Zwodowany 16 listopada 1915 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 16 marca 1916 roku. W czasie swojej służby, SM UB-30 odbył 19 patroli, podczas których zatopił 18 jednostek nieprzyjaciela.

SM UB-30
Ilustracja
Bliźniaczy SM UB-45 z załogą na Morzu Czarnym w 1916 roku
Typ

UB II

Projekt

Werk 254

Historia
Stocznia

Blohm & Voss, Hamburg

Początek budowy

22 lipca 1915

Wodowanie

16 listopada 1915

 Kaiserliche Marine
Wejście do służby

16 marca 1916

Wycofanie ze służby

13 sierpnia 1918

Los okrętu

zatopiony

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


279 ton
303 ton

Długość

36,9 metra

Szerokość

4,37 metra

Zanurzenie

3,7 metry

Zanurzenie testowe

50 metra

Rodzaj kadłuba

jednokadłubowy

Napęd
2 x silnik Diesla (270 KM), 2 x silnik elektryczny (280 KM)
2 wały napędowe, 2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


9,06 węzłów
5,71 węzła

Zasięg

7030 Mm @ 5 węzłów (pow.)
45 Mm @ 4 węzły (zan.)

Uzbrojenie
4 (później 6) torped, armata 88 mm
Wyrzutnie torpedowe

2 x 500 mm (dziób)

Załoga

23 osób

Budowa edytuj

SM UB-30[a] należał do typu UBII, który był następcą typu UB I. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonym do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,13 metra, wyporności w zanurzeniu 274 BRT, zasięgu 7030 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu[1]. W typie UBII poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, uważanych za wadliwe w typie UBI. Zwiększono moc silników, zaś pojedynczy wał napędowy zastąpiono dwoma. Okręty serii od UB-30 do UB-41, budowane w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, miały zwiększoną szerokość i długość (do 36,90 metra), ich wyporność w zanurzeniu wzrosła do 303 BRT[1].

Służba edytuj

Dowódcą okrętu został 18 marca 1916 roku mianowany Oberleutnant zur See Kurt Schapler[2]. Schapler dowodził okrętem do 1 października 1916 roku. 8 maja jednostka został przydzielona do Flotylli Bałtyckiej i operowała w obszarze kanału La Manche, północnych wybrzeży Francji oraz Morza Celtyckiego.

2 października 1916 roku drugim dowódcą UB-30 został mianowany Oberleutnant zur See Cassius von Montigny[3].

Pierwszym zatopionym przez UB-30 statkiem był należący do C. Fr. Malmberg, zbudowany w 1872 roku szwedzki żaglowiec „August” o pojemności 346 BRT[4]. W czasie tego samego patrolu UB-30 zatopił jeszcze 5 statków: 23 października szwedzki „Elly” (88 BRT), a 24 października cztery rosyjskie „Elin” (127 BRT), „Ingersoll” (239 BRT), „Jenny Lind” (53 BRT), „Urpo” (111 BRT)[5]. 23 lutego 1917 roku okręt został przydzielony do Flotylli Flandria. 8 sierpnia 1917 roku kolejnym dowódcą okrętu mianowano Wilhelma Rheina[6]. Pierwszym zatopionym przez UB-30 statkiem pod nowym dowództwem był brytyjski parowiec "Vernon" o pojemności 982 BRT[7]. Statek płynął z ładunkiem węgla do Londynu.

26 września 1916 roku 17 mil na południowy wschód od Flamborough Head, przylądka pomiędzy Filey a Bridlington, UB-30 storpedował i zatopił francuski parowiec „S. N. A. 3” o pojemności 1709 BRT. Należący do Soc. Nationale d’Affrètements z Hawru, zbudowany w 1915 roku statek, płynął z ładunkiem węgla z West Harton w Newcastle upon Tyne do Rouen[8].

Największym zatopionym przez UB-30 statkiem był zbudowany w 1897 roku w Workman, Clark & Co., Ltd. z Belfastu brytyjski parowiec „Glenarm Head” o pojemności 3908 BRT[9]. Płynący z Southampton do Boulogne z ładunkiem amunicji statek został zatopiony 5 mil od Brighton.

5 marca 1918 roku na południe od Wight UB-30 storpedował brytyjski statek parowy „Clan Mackenzie” o pojemności 6544 BRT[10]. Statek zbudowany w 1917 roku w Northumberland Shipbuilding Co. Ltd., Howdon, płynął z ładunkiem kredy z Londynu do Plymouth. W wyniku ataku statek został uszkodzony, a śmierć poniosło 6 marynarzy[11].

22 kwietnia 1918 roku nowym dowódcą został Oberleutnant zur See Rudolf Stier[12]. Pierwszym zatopionym pod dowództwem Stiera statkiem był brytyjski parowiec „Norfolk Coast” o pojemności 782 BRT[13]. 18 czerwca statek został zatopiony 23 mile na południowy wschód od Flamborough Head.

13 sierpnia 1918 roku, trzy mile od Whitby, UB-30 został zatopiony przez brytyjski trawler John Gillmann[14][15]. Nikt z załogi nie przeżył.

W czasie swojej służby UB-30 odbył 19 patroli[16], zatopił 18 statków nieprzyjaciela o łącznej pojemności 19 650 BRT, uszkodził 2 statki o łącznej pojemności 12 007 BRT[5].

Uwagi edytuj

  1. SM - Seiner Majestät.

Przypisy edytuj

  1. a b Moller ↓, s. 45.
  2. Kurt Schapler. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).(10 października 1888 - 21 kwietnia 1918), pierwszy dowódca UB-30. Następnie dowódca SM UC-73 oraz SM UC-71, na pokładzie której poległ. Pod jego dowództwem trzy okręty zatopiły 82 statki nieprzyjaciela o łącznej pojemności 12 551 BRT, uszkodziły jeden statek o pojemności 5796 BRT. Kurt Schapler zginął na pokładzie UC-71, 21 kwietnia 1918 wraz z 32 członkami załogi.
  3. Cassius von Montigny. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).(28 października 1890 - 8 listopada 1940) drugi dowódca UB-30. Następnie dowódca SM UB-10 oraz SM UB-42.
  4. August. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  5. a b Ships hit by UB 30. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  6. Wilhelm Rhein (10 marca 1887 – 24 lipca 1967), poprzednio dowódca UB-16 i UB-112, na trzech okrętach zatopił 21 statków o pojemności 27 854 BRT i okręt o pojemności 1075 BRT oraz uszkodził trzy statki o pojemności 13 967 BRT - Uboat.net WWI U-boat commanders.
  7. Vernon. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  8. S. N. A. 3. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  9. Glenarm Head. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  10. Clan Mackenzie. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  11. SS Clan Mackenzie (+1937). Wrecksite. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  12. Rudolf Stier (11 listopada 1892 – 13 sierpnia 1918), poprzednio dowódca UB-16. - Uboat.net WWI U-boat commanders.
  13. Norfolk Coast. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).
  14. Gardiner (red.) ↓, s. 181.
  15. Fontenoy ↓, s. 103.
  16. UB 30. [w:] WWI U-boats [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2013-12-20]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 44. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner (red.): Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 181. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007, s. 102-103. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • David Miller: U-boats: History, Development and Equipment, 1914-1945. London: Conway Maritime Press Ltd, 2000, s. 10. ISBN 0-85177-790-2. (ang.).